Subfertiliteit bij de vrouw Eerst diagnose dan behandeling! Dr. Sofie Pelckmans Dr. Jan Bosteels

Definitie Het niet optreden van een (evolutieve) zwangerschap binnen de 12 maanden van regelmatige, onbeschermde coïtus

Zwangerschap binnen 6 maand Seks per week Zwangerschap binnen 6 maand Minder dan 1x 1x 2x 3x 16% 30% 45% 50%

De kans voor vrouwen van 25 en 35 jaar om binnen een bepaalde tijd zwanger te worden Leeftijd vrouw Kans op zwangerschap Wachtduur 25 jaar 35 jaar 60% 85% 6 maanden 1 jaar 2 jaar

Exploratie vrouw Anamnese Algemeen lichamelijk onderzoek Gynaecologisch onderzoek met PAP smear

Exploratie vrouw Ovariële functie Pelviene functie: Endometriose? Tubaire functie ( transport- en oppikfunktie) Endometriose? PID? abd chirurgie? Uteriene functie ( vormafwijkingen - endometritis)

Vrouw Bloed groep & rhesus factor Serologie Genetica Karyotype Rubella Toxoplasmose Cytomegalovirus Chlamydia HIV Hepatitis B Hepatitis C Syphilis Genetica Karyotype Fragiele X

Ovariële functie: onderzoeken Basaal hormonaal bilan: dag 3-5 E2, Prog, LH, FSH, TSH, Prol LH/FSH > 2: PCO FSH > 15 cave verminderde ovariele reserve FSH > 20 : POF? Androgenen: vrij T, totaal T, SHBG, 17 alpha OH Prog, ASD, DHEAS Detectie ovulatie: progesterone: dag 21 P > 6ng/ml = ovulatoir bij onregelmatige cyclus zo nodig te herhalen tot prog stijging Temperatuurcurve? Endometriumbiopsie (dating) Transvaginale echografie Folliculair: dominante follikel Luteaal: corpus luteum

Tubaire / pelvische functie/ Implantatie functie Chlamydia antistoffen Gynaecologische echografie Laparoscopie + hysteroscopie + metyleenblauwtest + endometriumbiopsie ( dating + uitsluiten endometritis) hysterosalpingografie + endometriumbiopsie of

Polycystische ovaria

Hydrosalpinx

hysterosalpingografie of laparoscopie ?

Hysterosalpingografie? < 30 jaar duur subfertiliteit ≤ 1 jaar duidelijke of waarschijnlijke andere oorzaken van subfertiliteit (ovulatoir, mannelijk genetisch, …)

RX HSG

Uterus bicornis of uterien septum

Laparoscopie? vrouw ≥ 30 jaar duur subfertiliteit 1,5 – 2 jaar met normale ovulatoire functie en afwezigheid van ernstige mannelijke subfertiliteit altijd bij onderbuikpijn, vorige PID, pelvische adhesies, … Abnormale HSG ! denk aan endometriose bij: dyspareunie, matige tot ernstige dysmenorrhee, dyschezie, dysurie

Hysteroscopie

Tubo-ovarieel contact

Uterus bicornis

Endometriose Goedaardige woekeringen van functionerend baarmoederslijmvlies in de pelvis Tijdens vruchtbare levensfaze 10% Bij vruchtbaarheidsproblemen 40%-50%!!

Milde endometriose

Endometrioma

Diep infiltrerende endometriose