Geschiedenis van de democratische rechtsstaat in Nederland Van Gewesten naar eenheidsstaat (tot 1848) 1.1 Groeiende vrijheid Deel 2 – Ontstaan der Republiek
Strijd De Hertog van Parma moest van Filips orde op zaken stellen. Hij boekte grote successen, maar had in Maurits en Frederik Hendrik voorname tegenstanders (zie kaarten) De afgescheiden provincies houden goeddeels stand, doordat Filips II meer oorlogen aan de hand had De Gewesten goed gebruikmaakte van de natte geografische omstandigheden (het water als wapen) De Gewesten - zo nu en dan - ook steun ontvingen
Geen eenheid in de Nederlanden Het verbond tussen de Gewesten – de Pacificatie – bleek een tijdelijke In 1579 sloten drie Zuidelijke Gewesten de Unie van Atrecht en onderwierpen zich weer aan Filips II De andere Zuidelijke Gewesten sloten zich bij het Noorden aan en vormde de Unie van Utrecht (1580) Bij de Unie werd bepaalt dat de overheid geen onderdaan tot een geloof mocht gewetensvrijheid bleef een der hoekstenen van het bestuur, ook na de Opstand!
De Unie van Utrecht, Atrecht (Arass) en enkele “losse” Gewesten
Hoe nu verder? De Gewesten die de Unie van Utrecht vormden vroegen zich af hoe nu verder te gaan? Willem wilde de Gewesten aan laten sluiten bij de hertog van Anjou, wat enkele ook deden, hetgeen uiteindelijk op niets uitliep. In 1581 schrijft Willem het Plakkaat van Verlatinge; een unieke daad; men kon niet anders! Filips was gewoon een slecht vorst! Willem kreeg echter geen tijd om zijn karwei af te maken, want in 1580 werd hij door Filips in de ban gedaan en in 1584 vermoord/geliquideerd
Plakkaat van Verlatinge
Zoek de verschillen
en einde Na het Twaalfjarige bestand (1609-1621) werd de Vrede van Munster (1648) getekend. Spanje erkende de Republiek Oorzaken De Spaanse strijd in het Zuiden kwam steeds verder klem te zitten tussen Noordelijke Nederlanden en Franse troepen Het Noorden (lees: Holland) wilde vrede, omdat de oorlog teveel kostte, waar de Holanders vooral voor moesten opdraaien.
Staatsinrichting van de Republiek De Republiek werd door de Staten Genenaal bestuurd Deze besliste inzake Buitenlandse politiek Defensie Centrale belastingen (!) Bestuur Generaliteitslanden (zie volgende dia) Vanuit Den Haag Ridderzaal
Opening Staten Generaal Generaliteitslanden Opening Staten Generaal
Staatsinrichting van de Republiek De Republiek en haar bestuur Gewesten bepaalden Hadden vetorecht Afgezanten (regenten voor de Gewesten) moesten ruggespraak houden De Stadhouders Voerden het leger/de vloot aan Konden een aantal bestuurders benoemen in de steden De grenzen van hun macht waren niet duidelijk; hetgeen zo nu en dan tot gelazer leidde Maurits Willem II