L. Daenen, N. Roussel, P. Cras, J. Nijs The influence of sensorimotor incongruence on pathological symptoms in musicians Het Musculoskeletale Congres 2010 Een samenwerking met NVMT, NVFS & NVOF

Pantev C et al. Representational cortex in musicians Pantev C et al. Representational cortex in musicians. Plastic alterations in response to musical practice. Ann N Y Acad Sci 2001;930:300-14. Elbert T et al. Increased cortical representation of the fingers of the left hand in string players. Science 1995;270:305-307.

Inleiding Professionele musici Verhoogd risico ontwikkelen klachten1 Bij 2/3de geen duidelijke oorzaak1 Stijfheid, tintelingen, pijn, vermoeidheid, krampen ter hoogte van nek, schouder, voorarm, pols en hand1 1 Lederman 2003

Inleiding Wetenschappelijke literatuur musici Gebrek inzicht oorzakelijke mechanismen pathologische symptomen!

Inleiding Rol Centrale Zenuwstelsel2,3,4 Cerebellum Prefrontale cortex5 2Haigh 2003 3Elbert 1995 4Maihöfner et al 2003 5Finkh et al 1999

Inleiding Huidige evidentie conflict tussen motorische activiteit en sensorische feedback kan sensorische symptomen uitlokken bij gezonde pijnvrije personen. McCabe et al, Rheumatol 2005 Sensorimotorisch conflict kan de pijn doen toenemen bij personen met fibromyalgie. McCabe et al, Rheumatol 2007

Inleiding Aanhoudend sensorimotorisch conflict pathologische symptomen zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak professionele violisten

Studiedoelen Nagaan of een sensorimotorisch conflict sensorische symptomen kan uitlokken bij violisten Nagaan of een sensorimotorisch conflict kan bijdragen tot pathologische symptomen bij violisten

Methodologie Studenten – Master Viool Conservatorium Gestandaardiseerde vragenlijst Bilaterale coördinatietaak

Sensorimotorisch incongruente taak

Resultaten N=20, 18–27 jaar Viool Baseline symptomen Start tussen 3 en 9 jaar ± 31 uren/week Baseline symptomen 9 (45%) violisten Pijn, tintelingen, discomfort, spanning Schouder-nek, linkerarm-hand, lage rug

Resultaten Bilaterale coördinatietaak Dertien (65%) violisten rapporteerden sensorische symptomen Maximum aantal tijdens incongruente bewegingen kijkend naar spiegel (n=11, 55%)

Resultaten Violinisten met baseline symptomen significant meer symptomen (p<0.05) Testfase Zonder baseline symptomen (n=11) Met baseline symptomen (n=9) P Congruent kijkend naar spiegel 1 6 0.012 Incongruent kijkend naar spiegel 4 8 0.025

Discussie Een experimenteel geïnduceerd sensorimotorisch conflict provoceerde sensorische symptomen bij violisten Violisten met baseline symptomen hadden een verlaagde drempel voor sensorimotorisch conflict

Sensorimotorisch conflict Discussie Sensorimotorisch conflict Aanhoudende manipulatie proprioceptieve feedback Maladaptieve corticale plasticiteit

Toekomstig onderzoek Longitudinale opvolging violisten Nagaan of violisten die ‘gevoelig’ zijn voor sensorimotorische incongruentie een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van (chronische) klachten Uitbreiding studiepopulatie

Toekomstig onderzoek Effect nagaan sensorimotorische training Visuele spiegeltherapie6,7 CRPS Fantoompijn Sensorische discriminatietraining8 Focale handdystonie 6 McCabe et al. 2003 7 Ramachandran, Rogers-Ramachandran 1996 8 Byl et al. 2003

Dank Artesis Hogeschool Antwerpen Universiteit Antwerpen Vrije Universiteit Brussel Collegae, studenten, violisten