Installatiemethoden 6 ET Pneumatica Foto’s Festo Ivan Maesen
Opbouw van een persluchtschakeling Cilinders Ventielen Pneumatica Inleiding Opbouw van een persluchtschakeling Cilinders Ventielen Belangrijke schema’s Standdetectie bij zuigers Vaccuumgrijpelement Genormalisseerde symbolen Oefeningen Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Toepassingsvoorbeelden Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Voor- en nadelen van perslucht Elektrische, hydraulische of pneumatische aandrijving? Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Voor- en nadelen van perslucht Voordelen Gemakkelijk een rechtlijnige beweging te maken. Goedkope installatie Geen retourleiding nodig Perslucht is gemakkelijk te maken Perslucht is gemakkelijk op te slaan Soepele leidingen Geen vervuiling bij een lek Grote bedrijfszekerheid Veilig (geen grote krachten zoals bij hydraulica,…) Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Voor- en nadelen van perslucht Nadelen Lucht is minder goed samendrukbaar (geen grote krachten) Lawaaihinder Luchtvochtigheid is nadelig Dure energie Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Opbouw van een persluchtinstallatie Persluchtstation productie Conditioneringseenheid behandeling (zuivering,…) Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Opbouw van een persluchtinstallatie Het persluchtstation 1: compressor 2: motor 3: controleklep 4: persluchtvat 5: automatische wateraflaat 6: veiligheidsklep Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Opbouw van een persluchtinstallatie Het persluchtstation 7: drukschakelaar 8: manometer 9: drukregelaar 10: hoofdafsluitklep 11: luchtdrogers 12: luchtfilter Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Opbouw van een persluchtinstallatie 1: drukschakelaar 2: persluchtvat 3: automatische wateraflaat 4: motor 5: compressor 6: manometer 7: hoofdafsluitklep Ivan Maesen
F = p • A Pneumatica - Inleiding Druk, debiet en kracht OF F: kracht in daN P: overdruk in bar (daN/cm2) A: oppervlakte in cm2 N Pa (=N/m2) m2 pneumatica Overdruk: boven de atm. druk Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Druk, debiet en kracht DRUK 1 N/m2 bar kg/cm2 mm kwikdruk m waterdruk 1 Pa = 1 0,00001 0,0000102 0,0075 0,000102 1 bar = 100.000 1,02 750 10,2 1 kg/cm2 = 98.100 0,981 736 10 1 mm Hg = 133 0,00133 0,00136 0,0136 1 m H2O = 9,810 0,0981 0,1 73,6 Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Druk, debiet en kracht Debiet De snelheid waarmee een hoeveelheid lucht zich verplaatst. q = V/t q: debiet in m3/s (of l/min) V: volume in m3 t: tijd in s Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding Druk, debiet en kracht Hoe groot is de druk bij persluchtinstallaties? 9 tot 12 bar relatieve druk (t.o.v. atm.druk) Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid 1: afsluitventiel 2: luchtfilter 3: reduceerventiel met manometer 4: olievernevelaar Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid 2: luchtfilter Foto Festo Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid 3: reduceerventiel met manometer Foto Festo Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid 4: olievernevelaar Foto Festo Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid Foto’s Festo Ivan Maesen
Pneumatica - Inleiding De conditioneringseenheid Foto Festo Ivan Maesen
Pneumatica – opbouw van een persluchtschakeling Persluchtvoeding, ventiel, cilinder en persluchtleiding Ivan Maesen
Pneumatica – opbouw van een persluchtschakeling Een ventiel Ivan Maesen
Pneumatica – opbouw van een persluchtschakeling Een persluchtcilinder Ivan Maesen
Pneumatische schakeling Elektrische schakeling Pneumatica – opbouw van een persluchtschakeling Pneumatische schakeling Elektrische schakeling Persluchtvoeding Persluchtleiding Ventiel Persluchtcilinder Ivan Maesen
Pneumatische schakeling Elektrische schakeling Pneumatica – opbouw van een persluchtschakeling Pneumatische schakeling Elektrische schakeling Persluchtvoeding Spanningsbron Persluchtleiding Geleider Ventiel Schakelaar Persluchtcilinder Verbruiker Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Foto Norgren Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Enkelwerkende en dubbelwerkende slagcilinders Foto Norgren Foto Festo Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Enkelwerkende en dubbelwerkende slagcilinders Cilinders zijn meestal voorzien van: Buffering afremming einde slag, regeling d.m.v regelschroefje Magneetje detectie eindstanden Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Opbouw en samenstelling van een slagcilinder Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Buffering van cilinders Ingaande slag dempingsring Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Buffering van cilinders Ingaande slag – demping Mag het regelschroefje volledig dicht gedraaid worden? Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Buffering van cilinders Uitgaande slag Wat gebeurt er als de dempingsring in de verkeerde richting gemonteerd wordt? Ivan Maesen
F = p . A Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Enkelwerkend cilinder F = p . A Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Enkelwerkend cilinder: berekeningsvoorbeeld Een persluchtinstallatie heeft een druk van 6 bar. De diameter van de zuiger bedraagt 5 cm. Berekenen de drukkracht zonder rekening te houden met de tegenwerkende veerkracht. Gegeven: p = 6 bar D = 5 cm Ivan Maesen
cm2 Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Enkelwerkend cilinder: berekeningsvoorbeeld cm2 daN= 1181 N Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Dubbelwerkend cilinder Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Dubbelwerkend cilinder: berekeningsvoorbeeld Een persluchtinstallatie heeft een druk van 10 bar. De diameter van de zuiger bedraagt 10 cm. De diameter van de zuigerstang is 1 cm. Berekenen de kracht van de ingaande en de uitgaande slag van de dubbelwerkende cilinder. Gegeven: p = 10 bar D = 10 cm Dzuigerstang = 1 cm Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Dubbelwerkend cilinder: berekeningsvoorbeeld Uitgaande slag: 78,5 cm2 F = 10 . 78,5 = 785 daN= 7850 N Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Krachten ontwikkeld door een cilinder Dubbelwerkend cilinder: berekeningsvoorbeeld Ingaande slag: 0,785 cm2 A2= A1 - Astang = 78,5 - 0,785 = 77,715 cm2 F = 10 . 77,715 = 777,15 daN = 7771,5 N Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders Doel: roterende beweging onder bepaalde hoek maken (Stangcilinder: rechtlijnige beweging over een bepaalde lengte) Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders Draaicilinder met draaivleugel Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders Draaicilinder met draaivleugel Eigenschappen De hoekerplaatsing van deze cilinders is kleiner dan 360° (+/- 270°). De hoekverplaatsing is minder nauwkeurig dan bij het type met tandheugel en rondsel. Het draaimoment is klein. Klein volume Eenvoudige en goedkope constructie. Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders Draaicilinder met één getande stang en rondsel Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders Draaicilinder met twee getande stangen en rondsel Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders Draaicilinder met getande stang en rondsel Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders: drie standen Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Draaicilinders: vier standen Ivan Maesen
Pneumatica - cilinders Technische gegevens van cilinders (keuzecriteria) Soort cilinder (slag, draai, ….) Enkel- of dubbelwerkend Diameter boring of diameter cilinder (Grote krachten vergen grote diameters, tabellen), soms kun je de krachten ook in de catalogus aflezen. Diameter zuigerstang Slaglengte Afmetingen aansluitingen Werkdruk (stuurdruk) Bouwvorm, wijze van montage, uitvoering van stangeinde (volgens welke norm?) Met of zonder buffering Al of niet voorzien voor magnetische positiedetectoren Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Waarvoor dient een ventiel? Vergelijk met de schakelaar in een elektrische kringloop. XXXXXXX foto open venielXXXXXX Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Belangrijkste ventielen bij elektropneumatica Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Belangrijkste ventielen bij elektropneumatica Ivan Maesen
Plunjer Pneumatica - ventielen Belangrijkste ventielen bij elektropneumatica Plunjer Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Belangrijkste ventielen bij elektropneumatica Wat leid je af uit de cijfers? 2/2-ventiel 3/2-ventiel 5/2- ventiel 5/3-ventiel Twee aansluitpunten of poorten Twee standen Drie aansluitpunten of poorten Vijf aansluitpunten of poorten Drie standen Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Belangrijkste ventielen bij elektropneumatica Zoek in een catalogus (ev. i-net) de symbolen van de ventielen: 2/2, 3/2, 5/2 en 5/3. Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Enkelwerkende en dubbelwerkende ventielen Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Technische gegevens ventielen Enkele belangrijke zoekcriteria: soort schakelfunctie 3/2, 5/2,… schakeldruk diameter van de poorten bediening: elektrisch (elektropneumatisch ventiel) of met stuurdruk (pneumatisch) bij een elektropneumatisch ventiel: de bedieningsspanning wijze van montage, opbouw, Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Technische gegevens ventielen Zoek enkele schakeldrukken die fabrikanten aangeven voor ventielen en cilinders. 8 bar, 10 bar Welke bedieningsspanningen komen voor? AC: 24, 48, 115, 230, 240 V DC: 12, 24, 48, 110 V Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Technische gegevens ventielen Welke diameters/schroefdraad kunnen de poorten van de ventielen hebben? M Ø3, M Ø5, M Ø8, G 1/8, G1/4, G1/2, G3/8 Instant fittings (snelkoppelingen): Ø4, Ø6, Ø8 Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Nummering van de poorten van de ventielen Doel: correct aansluiten van de poorten Welke nummers staan er bij de poorten? (zoek dit op in een catalous of i-net) Persluchtaansluiting: Ontluchting: Werkleiding: 1 3, 5 2, 4 Ivan Maesen
Pneumatica - ventielen Ivan Maesen
Pneumatica – belangrijkste schema’s Bediening van een enkelwerkende cilinder Welk ventiel is dit? Teken het schema met bediend ventiel. 3/2 monostabiel ventiel Ivan Maesen
Pneumatica – belangrijkste schema’s Bediening van een dubbelwerkende cilinder Welk ventiel is dit? Teken het schema met bediend ventiel en duid de zin van de perslucht aan. 5/2 bistabiel ventiel Ivan Maesen
Pneumatica – belangrijkste schema’s Snelheidsregeling Ivan Maesen
Pneumatica – belangrijkste schema’s Snelheidsregeling bij dubbelwerkende cilinder Plaats snelheidsregelventielen zodat zowel de snelheid van de in- en uitgaande slag kan geregeld worden. Ivan Maesen
Pneumatica – belangrijkste schema’s Snelheidsregeling bij dubbelwerkende cilinder Duid de weg van de perslucht aan bij de in- en uitgaande slag. Ivan Maesen
Pneumatica – belangrijkste schema’s Snelheidsregelventielen Ivan Maesen
Pneumatica – standdetectie bij cilinders Standdetectie met magneetsensoren Ivan Maesen
Pneumatica – standdetectie bij cilinders Magneetsensor aangesloten op PLC-ingang Ivan Maesen
Pneumatica – standdetectie bij cilinders Standdetectie met eindstandschakelaars Ivan Maesen
Pneumatica – standdetectie bij cilinders Standdetectie met eindstandschakelaars Foto Siemens Ivan Maesen
Pneumatica – standdetectie bij cilinders Standdetectie met eindstandschakelaars Ivan Maesen
Pneumatica – vacuumgrijpelement Vacuum - luchtledig Ivan Maesen
Pneumatica – vacuumgrijpelement Vacuum - luchtledig venturiebuis aanzuiging Afblaasfilter en geluidsdemping Ivan Maesen
Pneumatica – vacuumgrijpelement Ivan Maesen
Pneumatica – genormaliseerde symbolen Ivan Maesen
Pneumatica – genormaliseerde symbolen Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 1: heen- en weergaande beweging 1: 2: 3: dubbelwerkende persluchtcilinder 5/2-ventiel 3/2-ventiel Benoem de genummerde delen van de figuur. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 1: heen- en weergaande beweging Leg de werking uit. Vervang de pneumatische bediening door een elektropneumatische schakeling. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 1: heen- en weergaande beweging Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 2: boormachine Vervolledig de pneumatische schakeling. Plaats poortnummers bij de ventielen. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 2: boormachine Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 2: boormachine Vervang de pneumatische bediening door een elktropneumatische schakeling. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 2: boormachine Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Een blok metaal wordt met persluchtcilinder B in de oven geduwd. De ovendeur opent en sluit met behulp van cilinder A. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Leg de werking uit. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Je drukt op stuurventiel A . Hoofdventiel B verschuift. Cilinder A schuift naar binnen. De ovendeur schuift naar boven. Als de ovendeur boven is, wordt ventiel C bediend. Die stuurt perslucht naar hoofdventiel D. Het product wordt door cilinder B in de oven geduwd. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Op het einde van die beweging wordt ventiel F bediend, hierdoor komt er stuurlucht aan ventiel B. Dit komt terug in de getekende stand, waardoor cilinder A terug naar buiten schuift, de ovendeur sluit terug. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Als cilinder B volledig uitgeschoven is, wordt stuurventiel E geschakeld. Die stuurt perslucht naar ventiel D waardoor dit terug naar de getekende stand schuift. Hierdoor beweegt cilinder B terug in. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Voer dit uit met een elektropneumatische schakeling. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 3: oven Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 4: sequentiële schakeling Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Leg de werking uit. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Bedien ventiel 1. Ventiel 2 verandert van stand waardoor cilinder A naar buiten schuift. Ventiel 4 wordt ingeduwd door de stang van A. Hoofdventiel 5 schuift naar rechts. Cilinder B schuift uit. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Op het einde van de slag wordt ventiel 6 bediend waardoor hoofdventiel 2 terug naar links schuift (getekende stand). Cilinder A schuift terug in. Vervolgens wordt ventiel 3 bekrachtigd waardoor hoofdventiel 5 naar links schuift (getekende stand). Cilinder B schuift ook terug in. Einde van de cyclus. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Plaats poortnummers bij de ventielen. Pas het schema aan zodat je de snelheid van de uitgaande slag van cilinder B kunt regelen. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Oef 4: sequentiële schakeling Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Los dit op met een elektropneumatische schakeling. Ivan Maesen
Pneumatica – oefeningen Ivan Maesen
Pneumatica Einde Ivan Maesen