18 september 2012 CH 4 H 2 / E-gas in ICE, CNG/LNG Een vandaag haalbare milieuvriendelijke brandstof als opstap naar de toekomst, nieuwe technologieën voor duurzamer wegtransport. Tom Verstraelen, Transport mgr.

CH4 → H2, in ICE Page2 DHL in België DHL is de wereldwijde marktleider op het vlak van internationaal expresvervoer, contractlogistiek, transport over de weg en lucht- en zeevracht. DHL in België* Locaties 39 Eigen voertuigen 379 Voertuigen in onderaannemening 617 Medewerkers Locaties 16 Eigen voertuigen 361 Voertuigen in onderaannneming 236 Medewerkers Locaties 14 Eigen voertuigen n/a Voertuigen in onderaannneming n/a Medewerkers Locaties 5 Eigen voertuigen 18 Voertuigen in onderaannneming 21 Medewerkers 499 Locaties 3 Eigen voertuigen n/a Voertuigen in onderaannneming 360 Medewerkers 308 Locaties 1 Eigen voertuigen n/a Voertuigen in onderaannneming n/a Medewerkers 4 DHL Global MailDHL FreightDHL Global ForwardingDHL Supply Chain DHL Express * Exclusief centrale Europese functies

CH4 → H2, in ICE Page3 OUR CLIMATE PROTECTION PROGRAM Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE Our IndustryOur GoalsOur Program The Deutsche Post DHL climate protection program… …is currently being rolled out in all business units worldwide …focuses on fleet renewal, energy efficiency, new technologies, employee engagement and the involvement of our business partners and customers Improving the carbon efficiency of DP DHL and its business partners Intermediate step: improving carbon efficiency The transport sector… …has a share of 14 percent in global carbon emissions …plays an important role in combating climate change …is faced with high awareness of climate protection issues by policy makers and customers (First Choice) 30 % by % by 2012 Source: CD02, GoGreen team We have committed to improving our CO 2 efficiency by 30% by the year 2020

CH4 → H2, in ICE Page4 Koolstof (Carbon) Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - Koolstof Hét verschil tussen 1500 & 2012; Koolstof, 1 liter = +/- 10kWh, = <0.5€ 1 mega olietanker/<30min, l/sec (24/7) = 13,5 miljard liter/dag = 100km x 13m x 10m plas ruwe aardolie

CH4 → H2, in ICE Page5 Koolstof (Carbon): 200 ton/seconde Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - Koolstof

CH4 → H2, in ICE Page6 Huidige situatie Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE Peak oil Olie bevoorrading is onzeker instabiele regio’s + bevolkingsexplosie, ontwrichting wereldeconomie Broeikasgassen - Global Warming (China alleen bouwt komende 20 jaar MW steenkool electrciteits capaciteit bij) Kankerverwekkend (ultra)fijnstof (PM, Nox) -Local pollution -Huidige situatieHuidige situatie

CH4 → H2, in ICE Page7 Huidige situatie Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE -Huidige situatieHuidige situatie

CH4 → H2, in ICE Page8 Huidige situatie Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE -Huidige situatieHuidige situatie

CH4 → H2, in ICE Page9 Oplossingen Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE Het minimaliseren van energie- & grondstoffen gebruik = grootste besparing, niet door technische oplossingen Tip; handelen alsof prijs brandstof = x3, (binnen 10 jaar is het zover). Inzetten van alternatieve brandstoffen (positieve impact op opwarming aarde en locale vervuiling; onafhankelijker worden van fossiele brandstoffen en bevoorrading uit instabiele regio’s) - Oplossingen “ It is not the strongest that survives, nor the most intelligent. It is the one that is the most adaptable to change.” ( Charles Darwin, “The origin of species by means of natural selection” )

CH4 → H2, in ICE Page10 Onze visie op energietransitie, CNG/CH4 ≠ LPG Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - Energie transitie CH 4 CNG Methaan-moerasgas H 2 (Hydrogen) Waterstof Of E-gas (H2+Co2=CH4) CH 4 Biogas CH 4 /H 2 (Bio)gas/ Hydrogen (Hythane, Hydrothane) (*) Vienna University of Technology, SAE technical paper series Compressed natural gas → → en/of alle mengvormen hiertussen → → afhankelijk van beschikbaarheid (Hythane, Hydrothane) NO x minus >90% PM (roet) minus 85% CO 2 neutraal nog minder schadelijke uitstoot ZERO-emissie CO 2 minus 19% CO 2 neutraal minder lawaai (*)

CH4 → H2, in ICE Page11 CH 4 : op weg naar H 2 of E-gas Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - CH 4 “CNG -Compressed Natural Gas ”, “NG -Natural Gas ”, “Aardgas”, “Bio- gas”, “Methaan” vandaag in Belgie-Vlaanderen bij grote publiek onbekend als voertuigbrandstof. Tijd voor verandering;

CH4 → H2, in ICE Page12 Actual Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - Actual Bij vervanging voertuig is CNG standaard waar haalbaar 8/2010 slow-fill infrastructuur op eigen DHL locatie (Aartstelaar) 1/2011 fastfill,,,,,,,,,,,, 10 extra CNG bestelwagens 10/2010 (Mercedes Sprinter NGT) 1/2011 Gasleverancier Eneco, ten laatste vanaf 2015 bio-gas 2/2011 Colruyt/Dats24, ten laatste vanaf 2015 bio-gas 3/2011 extra bestelling 6 CNG voertuigen = 1 e volledige Service Center op CNG 10/2011 6/2012 levering volgende 19 CNG voertuigen We bekijken samen met Volvo, Vito, Flanders Smart Hub, Drive Systems (= Blue Cargo), Electrabel, DHL-Aviation, Biac mogelijkheid tot inzet LNG vrachtwagens en LNG tanken te Brucargo.

CH4 → H2, in ICE Page13 CNG: CO 2 winst: 122 ton ( km) Ultra fijnstof: 4.800gr ipv gr Stikstof oxide: 26,4kg ipv 1208,8kg Wheel to wheel: CO 2 ; -19% vs diesel, -30% vs benzine (well to wheel opbrengsten zijn groter) CO 2 neutraal indien gebruik van E-gas of bio-CH 4 * Besparing sinds inzet CNG voertuigen bij DHL

CH4 → H2, in ICE Page14 CNG: Tanken  “Fast fill” aan tankstation DHL Aartselaar  of tanken bij publieke fast fill installaties

CH4 → H2, in ICE Page15 CH 4 : Meer en meer “echte” voertuigen beschikbaar Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - CH 4

CH4 → H2, in ICE Page16 CH 4 : LNG Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - CH 4

CH4 → H2, in ICE Page17 CH 4 : Begin 2013 ook in LNG: 1 e vrachtwagen Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - CH 4 Volvo Trucks will be the first manufacturer with an efficient diesel engine fuelled by a mixture of methane gas and diesel. “This unique technology allows us to combine the advantages of gas with the diesel engine’s high efficiency rating, which is about percent superior to that of the spark plug engine,” comments Lars Mårtensson, Environmental Director Volvo Trucks. “As a result, this truck consumes considerably less energy than traditional gas trucks do.” "Methane gas is by far the most accessible fuel as an alternative to diesel. There are larger reserves of natural gas than oil. But above all, production of climate-neutral biogas is gaining momentum in many countries, which solves the most urgent problem - reducing CO2 emissions," says Lars Mårtensson.

CH4 → H2, in ICE Page18 CH 4 : Begin 2013 ook in LNG: 1 e vrachtwagen Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - CH 4 Volvo FM 4x2 or 6x2 tractor configuration Sleeper or Globetrotter cab Driveline: – D13 diesel engine 460 hp – Gas conversion with 100 or 200 kg tank for liquified methane – I-Shift gearbox 500 – 1000 km in MethaneDiesel mode

CH4 → H2, in ICE Page19 Conclusies Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - Conclusies CH 4 is vandaag een aantrekkelijk alternatief Technisch perfect haalbaar Financieel niet negatief Global warming Local pollution Bevoorradingszekerheid CH 4 via bio-CH 4 is een van de mogelijke transities naar dé energiedrager van de toekomst, H 2 (al dan niet E-gas vorm)

CH4 → H2, in ICE Page20 Wat kunnen WIJ doen ? Deutsche Post DHL DHL Express GoGreen CH 4 to H 2, in ICE - Beleidsmaatregelen Doen !

CH4 → H2, in ICE Page21 Hartelijk dank voor uw aandacht.