De vrijheidsoorlog tegen Spanje Tachtigjarige Oorlog De vrijheidsoorlog tegen Spanje
Kaart 16e eeuw
Vervolging ‘ketters’. Onze gebieden hoorden bij Spanje. Spanje was tegen mensen die op een andere manier wilden geloven. Hervorming Lutheranen en Calvinisten. Ze werden gemarteld en verbrand.
Smeekbrief Willem van Oranje; Egmont en Hoorne en vele andere edelen bieden een ‘smeekschrift’ aan aan Margaretha van Parma. Raadgever van Marrie: ce se sont que des Gueux Het zijn maar bedelaars
Geuzen Geuzen werd een erenaam. Er veranderde niets.
Beeldenstorm De vervolging door de katholieke rechtbanken (inquisitie) was heel erg. Veel mensen waren zeer arm, terwijl de kerk steeds geld vroeg.
Beeldenstorm film Uitbarsting: kerken en kloosters werden vernield en geplunderd.
Alva Philips heel boos stuurt Alva met een leger en een extra strenge rechtbank: ‘Bloedraad’. Velen vluchten de zee op watergeuzen Ook velen vluchten in de bossen bosgeuzen.
In Vlaanderen nog erger! Veel mensen uit Vlaanderen vluchten naar Holland. wordt rijker!
Begin oorlog In de slag bij Heiligerlee (Groningen) wint Lodewijk van Nassau van een Spaans leger. (1568) Later moet hij de Eems overzwemmen om aan de Spanjaarden te ontkomen.
Aanval Willem van Oranje Willem valt met een leger huurlingen aan, maar Alva gaat hem steeds uit de weg geld op; leger valt uit elkaar.
Inname Den Briel 1 april 1572 inname Den Briel door de Watergeuzen (Lumeij; Blois van Treslong; Simon de Rijk) Vlissingen en veel andere steden verklaren zich ook voor de prins.
Inname Den Briel
Een leger van de Prins
Tegenaanval Alva/Don Frederick Veel steden worden heroverd en zwaar geplunderd! Haarlem wordt belegerd: ook vrouwen vechten mee: Kenau Simonsdochter Hasselaer. Ze maken pekkransen; kokende olie; laden haakbussen en vechten met speer en zwaard!!! Honger en overgave moord en plundering!
Belegering van een stad
Van Alkmaar begint de victorie Houden vol, want Haarlem is ook geplunderd. Spanjaarden trekken weg bang voor onder water zetten! Alva weg: Requesens komt. Leiden wordt belegerd, maar wordt ontzet door de geuzen: haring en wittebrood. De Spanjaarden vluchten voor het stijgende water!
Willem van Oranje
Slag op de Mokerhei Op de Mokerhei in Limburg wordt een leger van de broers Lodewijk en Hendrik van Nassau verslagen: hun leger wilde eerst geld, voordat ze gingen vechten!!
Veel plunderingen in vooral Vlaanderen en Brabant Het land wordt steeds opnieuw leeggeroofd door soldaten, die geen geld krijgen. Ook hele steden, zoals Antwerpen (Spaanse Furie) worden heel erg leeggeplunderd. De legers gaan steeds heen en weer.
Willem in de ban Willem wordt door koning Philips II in de rijksban gedaan Je Maintiendrai -kwijtschelden straf -25.000 gouden dukaten -verheffing in adelstand Aanslag in Antwerpen Geslaagde aanslag in Delft. (1584 door Balthasar Gerards alias Francois Guillaume) filmpje
Het Nederlandse Wapen
Willem van Oranje
De Spaanse Armada film Philips II besloot in 1 klap de Engelsen en de Nederlanden uit te schakelen. Hij liet een vloot samenstellen van minstens 130 schepen. Door verschillende oorzaken werden ze door de Engelsen en de Hollanders verslagen.
Armada 1588 Film
Maurits/Johan van Oldebarneveld Johan van O. zorgt ervoor, dat de zoon van Willem stadhouder wordt van Holland en Zeeland. Maurits werkt veel samen met zijn neef Lodewijk van Nassau. Bestudeerde ook oude geschriften Turfschip van Breda!!!! Veel veroveringen door listen; loopgraven en ondermijningen.
Maurits/Johan van Oldenbarneveld
Slag bij Nieuwpoort 1600
Twaalfjarig bestand 1609-1621 Veel handel ‘Fabriekjes’ Kerkruzies: Arminius en Gomaris Johan van Oldenbarneveld op ‘t schavot. Hugo de Groot gevangen en ontsnapt in de boekenkist. film
Een handelsschip film
Fabriekjes
Na het 12-jarig bestand In 1621 eindigt het twaalfjarig bestand en gaat de oorlog verder tegen Spanje. In Duitsland begint dan ook een oorlog om de godsdienst: dertigjarige oorlog. In 1625 sterft Maurits en neemt zijn broer Frederik Hendrik (getrouwd met Amalia van Solms) zijn taak over. Eerst gaat het niet zo best: Spanjaarden onder Spinola vallen steeds aan.
Piet Heyn Piet Heyn, die eerder al San Salvador en Aruba, Bonaire en Curaçao had veroverd, weet met 30 schepen de zilvervloot van de Spanjaarden te veroveren. De schepen brengen 15 miljoen op!!!! Piet Hein wordt luitenant-admiraal van de oorlogsvloot en maakt deze beter. Hij sneuvelt echter tegen de Duinkerker kapers.
Piet Heyn
De Stedendwinger Na het veroveren van de zilvervloot gaat het stukken beter tegen de Spanjaarden. Frederik-Hendrik weet weer een aantal steden terug te veroveren. Aangevallen door Duitsland, maar ook weer geholpen door Franse legers. Dit gaat door tot 1648 Vrede van Munster!
Strijd op zee Beroemde zeehelden na Piet Heyn: Witte de With Maarten Harpertszoon Tromp (verslaat in 1639 de tweede Spaanse Armada 40 Spaanse galjoenen gekelderd en 14 buitgemaakt! Zelf 1 schip verloren.)
Maarten Harpertszoon Tromp
Slag bij Duins (2e Armada)
Slag bij Terheijde
Willem II Willem II volgt zijn vader Frederik Hendrik op in 1647. (trouwde met Mary Stuart) Hij wil de oorlog voortzetten, maar de Staten weten dit te voorkomen Vrede van Munster. De Zeeuwen willen eerst niet tekenen, vanwege de winstgevende kaapvaart!