Botsreactor, meer gas door mechanische ontsluiting Dipl.-Ing. Elmar Brügging, M.Sc.

Inhoud 1Doel van mechanische ontsluiting 2Mechanische ontsluiting 3Laboratoriumproeven met stro 4Proeven met de botsreactor 5Proefresultaten – botsreactor 6Conclusies 2

1Doel van mechanische ontsluiting • Ontsluiting van biomassa optimaliseert de omzetting van biomassa – Minder ferment voor dezelfde hoeveelheid opgewekte energie – Minder reststoffen, digestaat, door beterer fermentatie – Kleinere fermenters, voor hetzelfde elektrische vermogen – Kleinere opslag en silo nodig voor fermenten 3

1Doel van mechanische ontsluiting • Ontsluiting verbetert het proces – Kleinere deeltjes vergemakkelijken het pompen en roeren, zorgen voor lagere onderhoudskosten – Groter specifiek oppervlak versnelt de fermentatie – Vezelig materiaal, b.v. kuilgras, wordt efficiënter omgezet 4

1Doel van mechanische ontsluiting • Ontsluiting verbetert het gebruik van biogene reststoffen – Ook houtige substraten kunnen worden gefermenteerd – Kuilgras, natuurgras en bermgras zijn technisch beter inzetbaar – Tussengewassen kunnen als alternatief voor mais worden ingezet 5

2 Mechanische ontsluiting • Mechanische ontsluiting kan worden onderverdeeld in verschillende types – Mechanische verkleining door snijden • Ook bij lage toerentallen goed resultaat • Duidelijk resultaat verkleining • Scherpe kantjes – Mechanische verkleining door botsen • Hoge toerentallen noodzakelijk • Breed spectrum aan deeltjesgrootte na verkleining • Vervezelde breuk- en scheurlijnen • Groot specifiek oppervlak van de deeltjes • Celstructuren worden kapot gemaakt – Ingesloten cellulose komt vrij – Grotere omzet – Grotere biogasopbrengst 6

2 Laboratorium proeven met stro • Maalproeven van stro met snijden en botsen – Verdeling deeltjesgrootte – Uiterlijk van materiaal na behandeling – Methaangasopbrengsten van de deeltjesfracties – Hogere opbrengst door ontsluiting? • Maalproeven met een laboratorium-molen 7

2 Laboratorium proeven met stro • Duidelijk verschil tussen type van verkleining - Snijden • Scherpe snijkanten • Klein bereik deeltjesgrootte – Botsen • Grove, vezelige kanten • Groot bereik deeltjesgrootte • Methaanopbrengsten – Snijden: hogere opbrengsten (15 %) door fijnere deeltjes – Botsen: hogere opbrengsten (22 %) ook bij grovere deeltjes 8

2 Laboratorium proeven met stro 9 Verkleining door snijdenVerkleining door botsten

3Proeven met de botsreactor • Proeven op technische schaal – Grootte: x 800 x (LxBxH - mm) – Bots-rotor: 500 mm – Debiet:20 – 200 kg/h – Aandrijving:5,5 kWel – Zeef:20 mm • Onderzoek van – Zomergerst – Zomertriticale – Haver – Zonnebloemen – Suikerbieten – Stro – Kuilgras 10

2 Botsreactor

4 Resultaten proeven botsreactor verwelkt hooi 219 l/kg ods (-4 %) – 228 l/kg ods

4 Resultaten proeven botsreactor zomertriticale 209 l/kg ods (4 % meer) – 200 l/kg ods

4 Resultaten proeven botsreactor haver 311 l/kg ods (8 % meer) – 289 l/kg ods

4 Resultaten proeven botsreactor suikerbiet 304 l/kg ods (9 % meer) – 280 l/kg ods

4 Resultaten proeven botsreactor stro 167 l/kg ods (25 % meer) – 129 l/kg ods

4 Resultaten proeven botsreactor zonnebloemen 318 l/kg ods (34 % meer) – 238 l/kg ods

4Resultaten proeven botsreactor zomergerst 274 l/kg ods (51 % meer) – 182 l/kg ods

4Resultaten proeven botsreactor • Alle substraten, m.u.v. het verwelkte hooi en het stro, kunnen optisch zeer goed worden verkleind, of vervezeld • De methaanopbrengsten stijgen door het botsen vooral bij vochtige substraten (grotere dichtheid) • De elektriciteitsbehoefte bij alle substraten ca. 10 kWh/t verse massa

5 Conclusie • De botsreactor is geschikt voor verschillende substraten en verhoogde de gasopbrengst gemiddeld met 18 %, bij een elektriciteitsbehoefte van ca. 10 kWh el /t verse massa • Zeer droge substraten zijn minder geschikt voor mechanische ontsluiting • Er bestaat bij de meeste substraten een groot potentieel • Haver en zonnebloemen bereikten in de onderzoeksreeksen de hoogste biogasopbrengsten (ca. 90 % mais-equivalent) • Deze onderzoeksreeksen worden in het nieuwe GreenGas project voortgezet 20

Dank voor uw belangstelling