Religieuze en politieke verdeling republiek: van radicale calvinisten tot gezagsgetrouwe katholieken
Hij gebruikte om de strijd tussen het vaderland vs Willem van Oranje: - stelde zich op religieus gebied gematigd op - legde nadruk op strijd van vaderland tegen Spaanse tirannie Hij gebruikte om de strijd tussen het vaderland vs de Spaanse overheerser te benadrukken propaganda; zoals brieven, pamfletten, liederen
Het Wilhelmus 1. Wilhelmus van Nassouwe ben ik, van Duitsen bloed, den Vaderland getrouwe blijf ik tot in den dood. Een prinse van Oranje ben ik, vrij onverveerd, den Koning van Hispanje heb ik altijd geëerd. 6. Mijn schild ende getrouwen zijt Gij, o God mijn Heer, op U zo wil ik bouwen, Verlaat mij nimmer meer. Dat ik doch vroom mag blijven, Uw dienaar t'aller stond, de tirannie verdrijven die mij mijn hart doorwondt.
Successen van de opstandelingen 1574: Leids ontzet - 1578: Alteratie van Amsterdam
1575: Spanje was bankroet 1576: De plundering van Antwerpen Gevolg: De Spaanse troepen moesten wachten op hun loon. Hierdoor werden de Spaanse soldaten opstandig en gingen muiten: De Spaanse furie. 1576: De plundering van Antwerpen
Reactie op de Spaanse plunderingen: De Nederlandse gewesten wilden zich beschermen tegen de Spanjaarden. nov 1576: Pacificatie van Gent De Nederlandse gewesten spraken af om elkaar te beschermen tegen de Spanjaarden.
Pacificatie van Gent m.b.t. religie Grootste deel van de Nederlanden bleef katholiek Holland en Zeeland werden calvinistisch Calvinisten werden met rust gelaten in katholieke gewesten en visa versa Maar in Gent, Brussel en Antwerpen grepen calvinisten de macht.
Unie van Atrecht 6 januari 1579 Verzoening met Filips II Geen buitenlandse troepen Privileges van voor de opstand werden hersteld Katholicisme enige geloof
Unie van Utrecht 23 januari 1579 Geen verzoening Filips II Gemeenschappelijk leger Naar buiten toe opereren als 1 gewest; intern behielden alle gewesten hun eigen privileges
1581 Plakkaat van Verlatinghe Filips II had Willem van Oranje in de ban gedaan Nu braken de opstandelingen definitief met Filips II
Wie werd nu de nieuwe machthebber ( souverein) van de Republiek ? Elizabeth I- Koningin van Engeland en Ierland Graaf van Leicester Hertog van Anjou Willem van Oranje
Oplossing: 1588: de noordelijke Nederlanden namen zelf de soevereiniteit op zich 1596: Frankrijk en Engeland erkenden de Republiek 1648: Spanje erkende de Republiek bij de vrede van Munster
Ondertussen bij de Spanjaarden…. 1588 - de Spaanse Armada werd verslagen door de Engelsen 1598 - Filips II stierf 1648 - Filips’ achterkleinzoon ondertekende de Vrede van Munster