Hoofdstuk 4 De Nederlanden Par 1 – deel 2: De opstand

vader en zoon

Bestuur van de Gewesten Karel wilde – evenals later zijn zoon – het bestuur centraliseren Als plaatsvervanger bij afwezigheid benoemde hij een landvoogd(es) Hij stelde de Staten Generaal in En stelde stadhouders aan, die voor hem de verschillende Gewesten bestuurden Deze bestuurlijke verandering wijzigde de machtsverhoudingen zeer tegen de zin in van de steden, die alleen maar meer vrijheid wilde/eisten (oorzaak 1 van de Opstand)

Bestuur en religie in de Gewesten Karel wilde – evenals zijn later zoon – wilden religieuze eenheid; d.w.z. alleen de RK kerk Zowel vader als zoon lieten daarom afvalligen (lees: protestanten) vervolgen Deze bestuurlijke verandering wijzigde de machtsverhoudingen zeer tegen de zin in van de steden, die alleen maar meer vrijheid wilde/eisten (oorzaak 2 van de Opstand)

Bestuur en religie in de Gewesten Karel wilde – evenals later zijn zoon – wilde religieuze eenheid; d.w.z. alleen de RK kerk Zowel vader als zoon lieten daarom afvalligen (lees: protestanten) vervolgen (oorzaak 2 van de Opstand) De lokale bestuurders moesten deze vervolging uitvoeren Eerst werden er plakkaten uitgevaardigd Daarom moest de brandstapel; kerker; pijnbank in actie komen Echter, de lokale bestuurders lapte dit aan hun laars redenen: Er waren al veel protestanten; ook onder de bestuurders Men vond deze gang van zaken een inbreuk op de eigen rechten Men vond verdraagzaamheid veel belangrijker dan vervolging

Oorzaken en aanleiding Oorzaken lang Streven naar Centralisatie Oplegging RK godsdienst Striktere beleid van Filips II i.t.t. zijn vader; hij trachtte de handelingsvrijheid van de Gewesten en steden (steeds verder) in te perken Oorzaken direct Beeldenstorm (1566) De landvoogdes wist de orde op praktische wijze te herstellen. Overigens met behulp van Willem van Oranje. Echter, voor Filips was de maat vol en stuurde Alva naar de Gewesten (1567)

Beeldenstorm

Raad van Beroerten Ferdinand Alvarez de Toledo (Hertog van Alva)

Alva’s optreden Alva stelde de Raad van Beroerten (de Bloedraad genoemd) in Deze moest (mogelijke) opstandelingen sporen en veroordelen Zelfs twee mannen (de graven van Egmond en Hoorn) verloren hun hoofd door deze raad H10:§ 2:p167

Vlucht en Verzet In eerste instantie vluchtte velen – met name adel en belangrijke burgers voor Alva en zijn troepen. Echter, ook hierdoor werd het verzet geboren Twee soorten Het reguliere verzet van Willem van Oranje en zijn broers, die troepen op de been brachten Verzet van de Geuzen, aanhangers van Willem die in eerste instantie zelfstandig opereerden Willem van Oranje; vader des vaderlands

Geuzen Admiraal Lumey van de Watergeuzen

Huiswerk Lees par 1 Maak Iedere tijd zijn eigen Willem van Oranje (HB 116)