Onvermijdelijk Circulair Circulaire economie: wat is dat eigenlijk? Circulaire Economie Evert Schut 14 januari 2019

Grotere druk op het milieu, oa klimaatverandering, CO2-uitstoot, landgebruik en verlies natuurlijk kapitaal Time for a change! Eventuele voettekst

Rondje circulair (vanuit de inhoud) Wat is CE, waarom is het belangrijk en wat is het niet? Hoe beoordeel je of iets circulair is of niet? Circulair inkopen: de oplossing? Wat is een materialenpaspoort en waarom is dat belangrijk? Wat betekent dat voor RWS werkprocessen zoals bijvoorbeeld inkoop, assetmanagement en informatiebeheer? Wat betekent dat voor onze bouwpartners en de manier waarop we samenwerken? Wat doet het RWS Impuls programma CE? Vragen Meer inhoud dan proces, heilige circulaire huisjes,

Nederland gebruikt 50 % minder primaire grondstoffen in 2030 Ambities: RWS werkt circulair in 2030 Nederland gebruikt 50 % minder primaire grondstoffen in 2030

Wat is CE?

CE als Waarde Pyramide

Bouwmaterialen zijn toch niet schaars?

Waarom is de bouwsector belangrijk voor CE en omgekeerd? (inclusief grondverzet) meer dan 50% van alle materiaalgebruik! Groot milieueffect, (beton en staal samen goed voor circa 16 % van de mondiale CO2 footprint!) In Nederland wordt vrijwel alles gerecycled maar is nog ver van circulair! Gebouwen Recycling Infrastructuur >97% >99% >90% ? 3%

Circulaire economie: Recycling/ hergebruik zijn pas circulair als het leidt tot een vermindering van de vraag naar primaire grondstoffen

Waarom het geen zin heeft om “nu eerst maar eens het klimaatprobleem” aan te pakken Universiteit Leiden, Thomas Graedel 2010 “linkages of sustainability” In 2050 wordt 40 % van het energieverbruik besteed aan de winning van metalen De sterke toename van de vraag naar (vooral schaarse) metalen wordt in belangrijke mate veroorzaakt door….. De duurzame energie technologie.

De R principes en de R ‘ladder’

Hoe beoordeel je dan circulariteit? Het gaat om het doel: Minder grondstoffen Minder schaarse grondstoffen Minder circulaire risico’s (materialen die maar een cyclus mee kunnen) Maar zeker ook: betere milieuprestaties! (waaronder CO2) Milieuprestaties kan je het beste meten met een LCA (zoals Dubocalc), maar….. Rekening houdend met meerdere cycli? Met aparte grondstoffen efficiency indicator? Schaarste zit er al in maar slaat geen deuk in een pakje boter…… Last but not least: CE gaat ook over economie, behoud van waarde. Hoe meet je dat? Restwaarde of ook anders?

Als je circulariteit eenmaal kan beoordelen, Dan kan je het toch gewoon uitvragen? Circulair inkopen is toch alles wat je nodig hebt?

Wat gebeurt er als je infra inkoopt? verkoop inkoop verkoop inkoop verkoop inkoop Beheer en onderhoud Euro’s Euro’s Euro’s Euro’s Kwaliteitseisen Kwaliteitseisen Kwaliteitseisen “vrijkomende materialen verblijven aan de aannemer” Conclusie: het gaat om materialen, kwaliteit en informatie

Wat gebeurt er als je infra circulair wilt inkopen? verkoop verkoop inkoop inkoop verkoop Euro’s Euro’s inkoop Kwaliteitseisen Kwaliteitseisen Euro’s Euro’s Kwaliteitseisen verkoop verkoop Kwaliteitseisen “vrijkomende materialen verblijven aan de aannemer” Euro’s Kwaliteitseisen inkoop inkoop verkoop

Materialenpaspoort = kwaliteitsmanagement Informatie over grondstoffen/materialen: hoeveelheden, samenstelling producten/ bouwelementen technische kwaliteitsgegevens, levensduur locatiegegevens gebruiksfase (onderhoud, aanpassingen) Voor wie? Iedereen in de cyclus? Op ‘need to know’ basis? Hoe ziet zo’n systeem er uit: ICT Wie beheert het, wie is eigenaar van de data? Hoe moet de Overheid hier in acteren? Oh ja en wat kost dat, en levert het wat op?

DATA Winning primaire grondstoffen Andere ketens/ laagwaardig hergebruik DATA Productie bouwmaterialen Sloop Productie bouwproducten Onderhoud, reparatie Bouwen/ remontage Beheren

Winning primaire grondstoffen Hoogwaardige recycling Andere ketens Productie bouwmaterialen Demontage Productie bouwproducten Onderhoud, reparatie Bouwen/ remontage Beheren

Winning primaire grondstoffen Recycling Andere ketens Productie bouwmaterialen Demontage Productie bouwproducten Roept vragen op wie gaat dit doen? Rol van de overheid of Google? Onderhoud, reparatie Bouwen/ remontage Beheren

Wat betekent dit allemaal voor de werkprocessen van RWS? Op welke circulaire prestatie wordt RWS straks door de politiek afgerekend? Hoe gaan wij in onze projecten circulaire ontwerp principes toepassen en hoe maken we ontwerpkeuzes? Hoe gaan we circulair inkopen: begin met kleine projecten, deelaspecten, lerend werken programmatisch: voorkom versnippering van beoordelingsmethodes en instrumenten Circulair verkopen is al begonnen met BUNK! Gaan we anders samenwerken met onze partners in de markt? Hoe gaan we circulair kwaliteitsmanagement organiseren: als onderdeel van assetmanagement? En een circulair informatiesysteem? Kunnen we dat alleen regelen?

Nee natuurlijk niet!

Dat doen we toch samen in de bouw? Maak in deze presentatie alleen gebruik van de rood (#E5004B) & oranje (#F7A600) van de huisstijl en standaard zwart & wit.

Rijkswaterstaat Impulsprogramma CE

Circulaire economie = tegelijkertijd: bekende en vertrouwde duurzaamheids onderwerpen weer een stapje verder brengen Een radicaal andere manier om de samenleving in te richten

Vragen?