Een VvE verduurzamen..... Programma 20.00 – opening 20.10 – inleiding 20.30 – praktijkverhalen 21.00 – pauze 21.10 – caroussels 21.50 – afronden 22.00 – nazit 22.30 – sluiting

2 Een VvE verduurzamen..... ….waar gaat dat over? * Energie – besparen – duurzame warmte – duurzame electriciteit * ….en nog veel meer (maar daarover misschien een andere keer)

3 Een VvE verduurzamen..... ….waarom zou je? * Comfort minder kou, tocht, vocht, lawaai, etc.. * Kostenbesparing investeringen worden terugverdiend... * Klimaat CO2 uitstoot moet omlaag... * Wetgeving het moet....

4 Een VvE verduurzamen..... ….het zal mijn tijd wel duren! * Comfort per direct! * Waardevermeerdering effect neemt af naarmate je wacht * Wetgeveing regels worden dwingender * Klimaat Hoeveel tijd is er dan nog?

5 Een VvE verduurzamen..... ….waarom is dat zo lastig? * Individu én collectief * Veel regels * Veel meningen

Een VvE verduurzamen..... ….is altijd maatwerk! * Diversiteit 6 Een VvE verduurzamen..... ….is altijd maatwerk! * Diversiteit – gebouwen (voor 1975 / na 2000) – locaties (ligging) – juridische kaders (bijv. splitsings akte) – bewoners (leeftijd, doorstroming,...)

Een VvE verduurzamen..... ….begint met besparen! * Collectief 7 Een VvE verduurzamen..... ….begint met besparen! * Collectief – Installaties: liften, verlichting, ventilatie... – Isolatie: vloer, muren, ramen, dak, kieren... * Individueel – Behoefte en gedrag: warmte, electriciteit, ....

8 Een VvE verduurzamen..... ….verwarmen zonder aardgas, hoe dan? * Collectief – Warmtebron: geothermie, biogas, all electric.... – Warmteafgifte: radiatoren, LT/vloerverwarming, luchtverwarming, infraroodpanelen... – Warmteterugwinning: ventilatie, douchewater,.... * Individueel – Koken ....

9 Een VvE verduurzamen..... ….is ook zelf stroom opwekken! * Collectief – Zonnepanelen voor VvE-verbruik. * Individueel – zonnepanelen voor individuele leden dmv verlenen gebruiksrecht. * Energiecoöperatie – postcoderoos.

1010 Een VvE verduurzamen..... ….en wie zal dat betalen? * Subsidies (RVO) – tbv energie-advies – tbv 'gewone' maatregelen (2) – tbv extra en/of speciale maatregelen * Goedkope leningen (SVn) – energiebespaarfonds voor VvE's * Mede-financiering – ESCO – Energiecoöperatie/crowdfunding * Eigen vermogen – bestaande reserves – extra bijdragen

1111 Een VvE verduurzamen..... ….hoe pak je dat aan? * Draagvlak – vanaf het begin – transparantie * Onderzoeken opties – mbv beheerder/externe partij * Uitvoeringsvoorstel – altijd maatwerk – relatie met MJOP * besluitvorming in ALV – neem de tijd * Uitvoering – monitoring – terugkoppeling

1212 Een VvE verduurzamen..... ….wie heb je daar bij nodig? * Bestuur * Alle leden * Beheerder * Overheid * Financiers (vaak) * Procesondersteuning (vaak) * Marktpartijen * Een 'motor'

1313 Een VvE verduurzamen..... ….praktijkverhalen! * Dirk Schot - VvE De Weere (Castricum) over besparingen op installaties * Ad Jacobs – VvE De Ambassadeur (Castricum) over de warmtevoorziening * Hans Breuk – VvE De Cameren (Limmen) over zonnepanelen * Eric Groentjes – VvE Amaryllis (Castricum) over MJOP en draagvlak

1414 Een VvE verduurzamen..... ….PAUZE en daarna CAROUSSEL * Energie maatregelen Huib Visser (energie adviseur) * Organisatie Guus Wattel (CALorie) * Financiering Manuel den Hollander (CALorie)

Dank voor jullie belangstelling 1515 Een VvE verduurzamen..... Dank voor jullie belangstelling