Presentatie WSW Bijeenkomst treasury: bent u klaar voor de toekomst? Rob Rötscheid, bestuursvoorzitter WSW Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Kerncijfers 321 deelnemende corporaties (97% van alle corporaties in Nederland). Omvang geborgde financiering: € 81,1 miljard. Waarde dienst der lening: nominaal € 134 miljard, contant € 109 miljard. Omvang van het risicovermogen van WSW: € 532 miljoen. Omvang obligoverplichting van deelnemers: € 3,1 miljard. WOZ-waarde onderpand: € 330 miljard. Rating WSW: Moody’s Aaa, Standard & Poor’s AAA, beiden met ‘outlook stable’. Voordeel corporaties: op dit moment rentevoordeel 1,5% (per woning per maand ruim € 40). WSW is gevestigd in Hilversum en heeft ca. 60 fte in dienst. Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Missie, visie, strategie en kernwaarden Missie WSW zorgt ervoor dat de corporaties tegen zo laag mogelijke kosten financierbaar zijn. WSW doet dit om corporaties te helpen met de uitvoering van hun kernactiviteit: bouwen en beheren van sociale huurwoningen. Visie WSW is een gezaghebbend borgingsinstituut. Strategie Wij voeren onze missie uit door risico’s te beoordelen en te beheersen, inzicht te verschaffen en te verbinden. Kernwaarden Wij zijn onafhankelijk, deskundig en betrokken. Presentatie AEDES bijeenkomst 22 maart 2018

Statutaire doelstelling WSW Hoe: door borg te staan op basis van goedgekeurde standaard (lening) documentatie Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Belang van goedkope(re) financiering Belang voor de corporatie is enorm: Woningcorporaties betalen veel rente: circa € 3 miljard per jaar Rentekosten zijn grootste kostenpost van woningcorporatie: Gemiddeld bijna 30% van de totale uitgaven Beperken rentekosten heeft groot effect op beperken kosten woningcorporatie Belang voor sociale huurders: Rentevoordeel WSW borging: ca. 1,50% op jaarbasis Voordeel huurder: ca. €30 - €40 per maand Een additioneel rentevoordeel van 0,10% tot 0,25% kan ca. €3 tot €7 per maand extra opleveren Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Huidige financiering Huidige situatie niet ideaal…. Woningcorporaties in zeer hoge mate afhankelijk van een tweetal sectorbanken Voldoende voor een duurzame financiering van de sector? Voldoende om concurrerende prijsvorming te garanderen? Lange bankfinanciering duurder door EU regelgeving? Financier 2013 2014 2015 2016 2017 Commerciële banken 0,9% 0,5% 0,0% 8,4% Institutionele investeerders 6,1% 21,3% 15,6% 14,8% 12,2% Nederlandse overheden 0,8% 0,1% 0,6% Sectorbanken 92,2% 78,2% 84,3% 84,1% 78,7% Collegiale financiers Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Huidige financiering … maar doel is bekend en helder. Duurzaam goedkope(re) financiering van meer en verschillende soorten (internationale) institutionele beleggers. Financiering van woningcorporaties interessant voor (internationale) institutionele beleggers Veilig Door de zekerheidsstructuur WSW Rendement Als alternatief voor staatsobligaties met een vergelijkbaar risicoprofiel en een beter rendement Leningen met lange(re) looptijden Betere match voor de langlopende verplichtingen (ALM) Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Huidige financiering Huidige rol institutionele beleggers in financiering corporaties vooralsnog te beperkt Financier 2013 2014 2015 2016 2017 Commerciële banken 0,9% 0,5% 0,0% 8,4% Institutionele investeerders 6,1% 21,3% 15,6% 14,8% 12,2% Nederlandse overheden 0,8% 0,1% 0,6% Sectorbanken 92,2% 78,2% 84,3% 84,1% 78,7% Collegiale financiers Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Huidige financiering Waar schiet de huidige (onderhandse) leningdocumentatie tekort? Erg gericht op de Nederlandse situatie (in het Nederlands) Uitgebreide (fysieke) leningdocumentatie (borgtocht onderdeel van de standaard leningdocumentatie) Borging van de transactie (pas) na ondertekening WSW (en mogelijk ook de gemeente) Bewerkelijke vastlegging en afwikkeling lening (door ondertekening verschillende partijen) Doorverkoop van lening (ook) bewerkelijk Hierdoor is de verhandelbaarheid van de lening beperkt Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Huidige financiering Om meer en meer verschillende (internationale) institutionele beleggers te betrekken bij de sector zijn twee zaken noodzakelijk: Betere verhandelbaarheid van de leningen Veilingen Taakverdeling Voor een betere verhandelbaarheid is andere leningdocumentatie nodig. Taak WSW. Voor het opzetten van een mogelijke veiling is er nadrukkelijk ligt er nadrukkelijk een taak bij de corporaties. Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

WSW Guaranteed Loan Program Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

WSW Guaranteed Loan Program Wat biedt het WSW Guaranteed Loan Program In voertaal internationale kapitaalmarkten: dus in het Engels Duidelijkere garantie (los van leningovereenkomst) Garantie vooraf in plaats van achteraf Garantie unconditional, irrevocable and at first demand Digitalisering fysieke documentatie (demateralisatie) Vereenvoudigen afwikkeling transactie en proces betalingsverplichtingen (Paying agent en ISIN code) Betere bescherming tegen mogelijk faillissement corporatie door aanpassing Woningwet in 2015 Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

WSW Guaranteed Loan Program Het WSW Guaranteed Loan Program moet voor corporaties zorgen voor: Betere toegang tot de (internationale) kapitaalmarkt Structurele verbreding financiersaanbod Lage(re) rentelasten Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

WSW Guaranteed Loan Program Wat is er voor nodig om dit te realiseren? Commitment van (de bestuurders van) een significant aantal corporaties om voor een langere termijn een aanzienlijk deel van hun financieringsbehoefte nieuwe leningen aan te trekken op basis van het WSW Guaranteed Loan Program Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Status WSW Guaranteed Loan Program Verzoek ter goedkeuring Achtervangers Uitwerking nieuwe werkwijzen Communicatie traject 1 2 3 4 5 6 Afrondende fase Agency agreement Afrondende fase overeenkomst rators Intern voorleggen Eerste plaatsing Presentatie AEDES CTP bijeenkomst 22 maart 2018

Opmerkingen of vragen? Graag! WSW stelt zijn presentaties zo zorgvuldig mogelijk samen. Desondanks kan het voorkomen dat deze presentatie onvolkomenheden bevat. Aan onvolkomenheden kunnen geen rechten worden ontleend. WSW garandeert niet dat de informatie hierin correct is, up to date is of compleet is en moet derhalve ook niet als zodanig beschouwd worden. De teksten en grafische voorstellingen in deze presentatie mogen niet worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van WSW. Voor gebruik van gegevens uit deze presentatie en gevolgen is de gebruiker zelf verantwoordelijk. WSW wijst u er expliciet op dat WSW niet aansprakelijk is voor enige schade die voortvloeit uit het gebruik.