Luchtmetingen met passieve dosismeters E Goelen, W Swaans, F Maes, M Spruyt EC Milieumetingen VITO

Inhoud Types en werkingsprincipe Prestatiekenmerken van meetmethoden Meetmethoden, parameters, normering, validatieresultaten Toepassingen projecten Informatiebronnen

Types en werkingsprincipe

Types en werkingsprincipe

Werkingsprincipe Collectiemedium, stille luchtzone, (optionele) diffusieremmende laag Massa transfert langs conc gradient doorheen stille luchtzone m/t = D A/l (Co – Ca) ------------ m/Co t = D A/l = Q = opname cont Q = D A/l en Co = m/Q t A = praktische beperkingen ; l = min 5-6 cm Vorm en afmetingen bepaald door A/l

Prestatiekenmerken van meetmethoden Beschikbare meetmethoden : overzicht en voorbeelden Chemisorptie : SO2, NO2, NO, NH3, O3, formaldehyde,… Fysisorptie : set vluchtige organische stoffen Meetmethode NO2 chemisorptie door TEA als nitriet ion TEA en NO2 --NDELA (nitrosodiethanolamine) -- hydrolyse -- nitriet –extractie – IC DL Palmes : 4-5 µg/m³ bij 7 dagen bemonstering QNO2 = 0.89 ml/min en QSO2 = 0.67 ml/min (Palmes) ; QNO2 = 72 ml/min (Rad) Opnamecst : leverancier, overzicht in http://www.hsl.gov.uk/publications/diffuse-monitor.htm

Prestatiekenmerken van meetmethoden Meetmethode benzeen adsorptie op adsorbens : aktief kool, tenax, carbograph,.. thermische of solvent desorptie van de polluent --- analyse via GC Q = 6.4 ml/min (orsa); Q = 35.5 ml/min (3M) ; Q = 80 ml/min (Rad) DL (Rad) = 0.05 µg/m³ bij 48 h bemonstering ; kan tot 4 weken (aktief kool) EN14662-4 : “AAQ – Standard method for measurement of benzene concentrations – Part 4 : Diffusive sampling followed by thermal desorption and GC EN14662-5 : “AAQ - … - Part 5 : Diffusive sampling followed by solvent desorption and GC ISO 16017 – 2 : Indoor, ambient and workplace air – Sampling and analysis of VOC’s by sorbent tube,thermal desorption and capillary gas chromatography ISO 16200-2 : Workplace air quality -…..solvent desorption and GC

Prestatiekenmerken van meetmethoden meetonzekerheid ? Labo en veldvalidatie CEN TC 264 (luchtkwaliteit) en CEN TC 137 (werkplaatslucht) EN 13528-2 (2002) “Air Quality – Diffusive samplers for the determination of concentrations of gases and vapours – Requirements and test methods” EN 838 (1995) “Workplace Air – Diffusive samplers for the determination of gases and vapours – Requirements and test methods” EN 13528 -3 (2004) “… - Guide for selection, use and maintenance” EN 14412 (2004) “IAQ - … - Guide for selection, use and maintenance” Te testen parameters : temperatuur, druk, windsnelheid, vochtgehalte, orientatie, stockage na/voor monstername, effect concentratie en blootstellingstijd, opnameconstante, back diffusie, lektest, blanco bepalingen, desorptie efficientie, laboratoriumtesten, veldtesten (vgl met ref methode)

Testopstellingen labovalidatie

Meetonzekerheid labovalidatie 52 VOC’s

Meetonzekerheid labovalidatie 52 VOC’s

Effect tijd en concentratie op opnameconstante

Veldvalidatie

Veldvergelijkingen NO2 in Gent tov meetnet labovalidatie : uitgebreide meetonzekerheid NO2 (R)30 %, SO2 (R) 32 %

Toepassingen Werkplaatslucht, omgevingslucht, binnenmilieu’s (voertuigen, woningen, openbare gebouwen), persoonlijke dosimetrie Toekomst : diffuse emissies, bodemlucht (ident.), bepaalde emissies (ident.) Ref methode of indicatieve metingen : uitéénlopende meningen afh van de toepassing Projecten : Bronbepaling in industriele omgevingen Metingen ter bewaking van de grenswaarde (ppm/ppb) Validatie van mathematische modellen Binnen en buitenlucht metingen Meten persoonlijke dosis twa luchtpollutie (voertuig, fietsen, wandelen, hobby’s, woningen)

RA SA BMS KN voorbeeld

Mechelen : binnen – buiten – persoonlijke blootstelling SA RA KN

Mechelen : pollutiekaart

Mechelen : pollutiekaart

Antwerpen, Macbeth project

Paris : pollutiekaart NO2, selectie meetplaatsen Ile de France Source: AIRPARIF - LIFE RESOLUTION project in Paris

Informatie VITO rapport 2000/mim/r/128 “Physical dynamics and analytical chemistry of diffusive sampling devices” (theorie + referenties) : eddy.goelen@vito.be Validatie studies : NO2 / SO2 / NH3 : p.vanavermaet@vmm.be BTEX / 52 VOC’s : e.wauters@vmm.be Veldwerk Urban benzene and population exposure (Macbeth), Nature, vol 404,2000 Traffic related VOC’s in Mechelen, VITO rapport 2002/mim/r/145 Formaldehyde screening, VITO rapport 2004/mim/r/149 Websites leveranciers The diffusive monitor