FoodSteps Dr. Thierry Crepel 28-01-2016 21/05/2015 Wat is diabetes? Dr. Thierry Crepel 28-01-2016 Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Inhoud Wat is diabetes? Symptomen Risicofactoren Gevolgen Behandeling FoodSteps 21/05/2015 Inhoud Wat is diabetes? Symptomen Risicofactoren Gevolgen Behandeling In grote lijnen de zaken die aan bod komen Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Prevalentie diabetes type 2 (Gezondheidsenquête 2013) Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Cijfers 5% van de bevolking heeft diabetes = 1 op 20 Eerder 8 % FoodSteps 21/05/2015 Cijfers 5% van de bevolking heeft diabetes = 1 op 20 Zuid-West-Vlaanderen: 15 000 mensen Eerder 8 % Verwachting komende jaren: 10% = 1 op 10 Beperkte cijfers, juiste aantal waarschijnlijk nog hoger (8%) Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 LMN Zuid-West-Vlaanderen

FoodSteps 21/05/2015 Wat is diabetes? Een ontregeling van de bloedsuiker tgv een verstoorde insulineaanmaak door de pancreas of een verminderd reageren van de organen op die insuline Daarnaast ook een cardio-vasculaire ziekte Het is duidelijk meer dan enkel ‘suikerziekte’ alleen Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

FoodSteps 21/05/2015 Wat is diabetes? Onze spieren en organen hebben brandstof nodig om te werken Deze brandstof wordt geleverd door suikers, die de energiebron zijn voor ons lichaam. Insuline laat die suikers binnen in de cellen Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

FoodSteps 21/05/2015 Wat is diabetes? Insuline zorgt er voor dat de suikers uit het bloed kunnen opgenomen worden door onze organen Beperkte cijfers, juiste aantal waarschijnlijk nog hoger (8%) Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

FoodSteps 21/05/2015 Wat is diabetes? Type 1: pancreas valt stil - direct insuline nodig, vooral jongeren, 10% Type 2: het lichaam reageert minder goed op insuline, kan met pillen behandeld worden, extra insuline is pas later in het ziekte proces nodig, meestal vanaf 45 jaar, 90 % Zwangerschapsdiabetes: enkel tijdens de zwangerschappen en sterk verhoogd risico om nadien type 2 te ontwikkelen Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Symptomen type 1 EERSTE SYMPTOMEN Veel dorst Veel plassen Suf, moe FoodSteps 21/05/2015 Symptomen type 1 EERSTE SYMPTOMEN Veel dorst Veel plassen Suf, moe Wazig zien Minder energie Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Symptomen type 2 EERSTE SYMPTOMEN Meestal geen klachten FoodSteps 21/05/2015 Symptomen type 2 EERSTE SYMPTOMEN Meestal geen klachten Vaak toevallige vondst bij bloedafname Veelal zwaardere mensen met een buikje Gebruiken meestal frisdranken, alcohol of snoepjes Zijn wat minder fit , minder energie Doen soms infecties zoals schimmelinfecties Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Symptomen type 2 NA EEN TIJDJE Ook vermageren FoodSteps 21/05/2015 Symptomen type 2 NA EEN TIJDJE Ook vermageren Zwaardere infecties , vooral schimmels Prikkelingen / pijn in de voeten Minder goed zicht Hart en vaatziekten Nierbeschadiging Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Overzicht Type 1 diabetes Type 2 diabetes Probleem FoodSteps 21/05/2015 Overzicht Type 1 diabetes Type 2 diabetes Probleem Onvoldoende insuline Lichaam reageert onvoldoende op eigen insuline Oorzaken Mogelijk erfelijkheid Erfelijkheid Onvoldoende beweging Zwaarlijvigheid Voeding niet correct Behandeling Insuline-injecties Lichaamsbeweging Correct lichaamsgewicht Gezonde voeding Geneesmiddelen, insuline Afhankelijk van het type diabetes is de oorzaak anders. Bij type 1 diabetes is het probleem dat er geen insuline meer (geen sleutels) wordt aangemaakt door de eilandjes van Langerhans. De oorzaak van type 1 is tot op heden niet gekend. Mogelijks speelt erfelijkheid een rol. Dit gaat over 5 à 10% van de totale diabetespatiënten. Deze mensen moeten tot op het einde van hun leven insuline-injecties krijgen. Bij type 2 diabetes zijn er onvoldoende sleutels en haperen de sloten. In sommige families bestaat kennelijk een erfelijke aanleg voor diabetes. In heel wat gevallen was minstens 1 van de ouders van een type 2 patiënt eveneens diabeticus. De ontwikkeling van de ziekte heeft echter vooral te maken met onvoldoende beweging en zwaarlijvigheid. In de eerste plaats bestaat de behandeling uit een dieet en lichaamsbeweging. Wanneer dat niet meer volstaat, zijn orale geneesmiddelen nodig en zo nodig insuline. Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Hyperglycemie Te veel suiker: > 200 mg/dl Mogelijke oorzaken: FoodSteps 21/05/2015 Hyperglycemie Te veel suiker: > 200 mg/dl Mogelijke oorzaken: Overdadige maaltijd Sterk gesuikerde voeding Stress, angst Koorts, ziekte Medicatie (b.v. corticoïden) Onvoldoende lichaamsbeweging Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Hypoglycemie Te weinig suiker: < 70 mg/dl Mogelijke oorzaken: FoodSteps 21/05/2015 Hypoglycemie Te weinig suiker: < 70 mg/dl Mogelijke oorzaken: Onvoldoende gegeten Maaltijd overgeslagen Te veel tijd tussen bepaalde medicaties en de maaltijd Meer lichaamsbeweging dan gewoonlijk Niet aangepaste dieet vormen Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Gevolgen FoodSteps 21/05/2015 LMN Zuid-West-Vlaanderen 17/09/2018 Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Wie kan diabetes krijgen? FoodSteps 21/05/2015 Wie kan diabetes krijgen? IEDEREEN!!! Het risico voor type 2 is groter wanneer : U ouder bent dan 45 jaar U zwaarlijvig bent Te weinig lichaamsbeweging doet Diabetes in de familie voor komt, erfelijkheid U zwangerschapsdiabetes heeft gehad U een kind gekregen heeft dat zwaarder woog dan 4 kg Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Behandeling Aangepaste voeding Voldoende beweging Gewichtscontrole FoodSteps 21/05/2015 Behandeling Aangepaste voeding Voldoende beweging Gewichtscontrole Gestructureerde opvolging Educatie, dieetadvies MEDICATIES (therapietrouw) VOETEN, OGEN !!! Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Aanbevelingen VROEGTIJDIGE ZORG is uiterst belangrijk FoodSteps 21/05/2015 Aanbevelingen VROEGTIJDIGE ZORG is uiterst belangrijk EEN OPTIMALE BEHANDELING is de noodzaak VERWIKKELINGEN zijn te voorkomen MEERDERE ZORGVERLENERS rond de patiënt GOEDE ZORGEN geven extra levensjaren Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Prognose Genezen kan niet!! FoodSteps 21/05/2015 Prognose Genezen kan niet!! Diabetespatiënten kunnen een gewoon leven leiden Aanpassen levenswijze met gezonde voeding, beweging Educatie , dieetadvies, oogonderzoek, podologisch advies Medicaties , meestal meerdere soorten 3 maandelijkse opvolging Soms eigen suikermetingen ( zorgtraject, conventie) Multidisciplinaire aanpak noodzakelijk Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Behandeling Streefdoelen in de behandeling: Gezonde voeding Ideaal gewicht BMI < 25 Buikomtrek 80/94 cm Voldoende lichaamsbeweging: 30 min/dag Rookstop Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Behandeling Streefdoelen in de behandeling: Bloeddruk 140/80 mm Cholesterol: LDL < 100 mg/dl ( < 70 ) Triglyceriden < 150 mg/dl Hba1c: <6 <7 <8 <9 % Microalbuminurie < 20 mg/L Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Voeding Voeding en diabetes zijn onafscheidelijk FoodSteps 21/05/2015 Voeding Voeding en diabetes zijn onafscheidelijk Gezonde en gevarieerde voeding met speciale aandacht voor Koolhydraten Vetten Alcohol, frisdranken Desserts en snoepen Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Beweging Doet de bloedglucose dalen Doet de bloeddruk dalen FoodSteps 21/05/2015 Beweging Doet de bloedglucose dalen Doet de bloeddruk dalen Helpt om ideaal gewicht na te streven Vermindert de kans op hartaandoeningen Beïnvloedt het vetgehalte in het bloed gunstig Verbetert de conditie Elke dag minimaal 30 minuten!! Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Voetverzorging Voetverzorging is heel belangrijk omdat: Infecties vaak voorkomen Verminderde pijngevoeligheid Verminderde doorbloeding Overdrukproblemen kunnen ontstaan Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Oogonderzoek Een jaarlijks bezoek aan de oogarts is voor iedere diabetespatiënt een must ter preventie Vroegtijdige detectie van netvliesaantasting is uitermate belangrijk Vroegtijdige behandeling verhoogt de levenskwaliteit Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Multidisciplinair samenwerken FoodSteps 21/05/2015 Multidisciplinair samenwerken Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Afspraken met de patiënt Uitleg over de ziekte (educatie) Leefstijl aanpassen Medicatie nemen 1x / jaar groot onderzoek Om de 3 maanden een opvolging van HbA1c 10 jaar extra gezondheid Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Medicatie en hun aanpak FoodSteps 21/05/2015 Medicatie en hun aanpak Orale medicatie - De lichaamscellen beter doen reageren op eigen insuline - De productie van insuline bevorderen zowel via indirect als via directe werking op pancreas - Een verhoogde uitwatering van de overtollige suiker Incretine-spuit Insuline-spuit - De productie van insuline indirect bevorderen - Insuline inspuiten in het lichaam Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016 17/09/2018 LMN Zuid-West-Vlaanderen

Medicatie Metformine Werkingsmechanisme? Dosis? Opbouw? Nevenwerkingen? Wanneer dosis afbouw of stop? Dodelijk? Lactaat acidose!! Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Medicatie DPP4 inhibitoren Werkingsmechanisme? Bij welke patiënt? Nevenwerkingen? Veiligheid? Dosisaanpassing - stop? Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Medicatie Sulfoneureum - Glinide Werkingsmechanisme? Welke patiënt? Nevenwerkingen? Veiligheid? Dosisaanpassing - stop? Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Medicatie Incretinemimetica Werkingsmechanisme? Welke patiënt? Nevenwerkingen? Veiligheid? Dosisaanpassing - stop? Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Medicatie SGLT2 – inhibitoren Werkingsmechanisme? Welke patiënt? Nevenwerkingen? Veiligheid? Dosisaanpassing - stop? Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Medicatie Insulines Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016

FoodSteps gaat op stap. Jij ook FoodSteps gaat op stap. Jij ook? Zondag 29 mei 2016 Diabetes infobeurs + wandeling Domein De Gavers (Deerlijk) Dr. Thierry Crepel - LMN Zuid-West-Vlaanderen 28/01/2016