Het nieuwe HAVO-examen Hanneke Tuithof UU/Fontys

Ja of nee? In mijn sectie is het PTA gewijzigd vanwege de verlichting voor het HAVO-examen 2018.

Programma De didactiek van de kenmerkende aspecten Werkvormen en uitwisseling De didactiek van de Historische Contexten

Wijziging Centraal Schriftelijk Examen HAVO 2018 Tijdvak 1 t/m 4 worden niet meer getoetst in het CSE, maar in het SE Er zijn voorbeelden geschrapt in de Historische Contexten.

Indicatie voor verdeling op CSE 25 procent van de scorepunten 75 procent van de scorepunten Oriëntatiekennis tijdvak 1 t/m 4 Historische contexten Oriëntatiekennis kenmerkende aspecten tijdvak 5 t/m 10 die niet voorkomen in de Historische Contexten Oriëntatiekennis kenmerkende aspecten die voorkomen in de Historische Contexten

Hoe ontwikkel jij oriëntatiekennis bij je leerlingen?

Door de tijd heen HAVO 2017 vraag 1 1 Het Belgische leger blies de bruggen over de Maas op om de inval van het keizerlijke Duitse leger te vertragen. 2 In de provincie Neder-Germanië mislukte een opstand van de Batavieren tegen de Romeinse overheersing. Bij de resten van de brug over de Nabalia onderhandelde de aanvoerder van de Batavieren met de Romeinen over de overgave. 3 Bij de belegering van de Zuid-Nederlandse havenstad Antwerpen liet de Spaanse landvoogd Parma een pontonbrug over de Schelde aanleggen. 4 De Perzische koning Xerxes liet een houten brug bouwen over de zeestraat tussen Azië en Europa. Deze gebeurtenis markeerde het begin van de tweede oorlog tussen Perzië en de Griekse stadstaten. 5 Op de Glienicker Brücke, op de grens tussen West-Berlijn en de Duitse Democratische Republiek, werd een Russische spion uitgeruild tegen een Amerikaanse piloot. 6 Tijdens Operatie Market Garden lukte het de geallieerde troepen om de Rijnbrug bij Arnhem op de Duitse bezetters van Nederland te veroveren, maar zij konden de brug niet lang genoeg vasthouden.

Antwoord door de tijd heen Door de tijd heen maximumscore 2 De juiste volgorde is: 4, 2, 3, 1, 6, 5 Opmerking Als door het weglaten van één foutief geplaatst nummer een verder foutloze reeks ontstaat, wordt 1 scorepunt toegekend.

Hoe kun je oriëntatiekennis ontwikkelen? Laat zien dat ka bestaan uit historische begrippen met een verband Laat de ka ordenen en visualiseren Geef leerlingen ankerpunten: een aantal keerpunten en/of belangrijke gebeurtenissen Geef ll een beeld van een tijdvak

Vroeger of later op post its

Visualiseren Kies in een duo 3 kenmerkende aspecten uit tijdvak 5 t/m 10 uit die je moeilijk vindt Geef deze aan Hanneke Bepaal wie er gaat tekenen en wie er gaat raden

Hoe kun je oriëntatiekennis ontwikkelen? * Beelden bij de kenmerkende aspecten Zie www.uu.nl/geschiedenisendidactiek en zoek op Jaap de Haan of bronnen bij de kenmerkende aspecten * Kwartet van de kenmerkende aspecten per tijdvak door Hanneke Banine

Wat is jouw manier om orientatiekennis te ontwikkelen? Wissel uit in een groepje van twee of drie

Historische Context De historische context verbindt een aantal kenmerkende aspecten met elkaar. Leidende vraag De leidende vraag geeft richting aan de te kennen voorbeelden en begrenst de leerstof. Kenmerkende aspecten 31, 33, 36, 40 en 43 Beschrijvende tekst Deze tekst heeft tot doel de voorbeelden die genoemd worden in te bedden in de historische context en dient gekend te worden. NB. De jaartallen in de tekst moeten worden gekend, die van de gebeurtenissen niet.  

Door de tijd heen HAVO 2017 vraag 8 De volgende gebeurtenissen uit de geschiedenis der Nederlanden hebben te maken met feesten: 1 Ter gelegenheid van de Vrede van Münster hielden de Amsterdamse handboogschutters een feestmaal, waarvan Bartholomeus van der Helst een beroemd schilderij maakte. 2 Na het bekend worden van het nieuws dat de Armada was verslagen, werd in de Republiek op veel plaatsen feestgevierd. 3 Het feest ter ere van de toekomstige landsheer Filips II duurde acht dagen. Op een van de vele toernooien lieten de deelnemers de kroonprins winnen. 4 In de Sint-Janskathedraal in 's-Hertogenbosch vierden de katholieken het nieuws van de moord op Willem van Oranje met een plechtige mis. 5 Tijdens het huwelijksfeest van de zoon van landvoogdes Margaretha boden een aantal edelen een smeekschrift aan, waarin zij verzochten de kettervervolgingen te matigen. 6 Vanwege zijn rol bij het sluiten van de Pacificatie van Gent, werd Willem van Oranje als een bevrijder door de bevolking van Brussel feestelijk ingehaald.

Antwoord maximumscore 2 De juiste volgorde is: 3, 5, 6, 4, 2, 1 Opmerking Als door het weglaten van één foutief geplaatst nummer een verder foutloze reeks ontstaat, wordt 1 scorepunt toegekend.

Didactiek Historische Contexten Beantwoorden van de leidende vragen Koppelen aan de kenmerkende aspecten Chronologisch ordenen Kantelpunten benoemen Personen er uit lichten De verplichte voorbeelden behandelen (maar ligt nu minder voor de hand)

Werkvorm met belangrijke gebeurtenissen en spotprenten

Drie personen uit de HC’s

Werkvormen die we gedaan hebben Vroeger of later (kan ook met ll zelf kantelpunten laten bedenken) Tekenen van kenmerkende aspecten (kan ook met begrippen) Ordenen van gebeurtenissen Battle met personen Naast de kwartetten, de foto-opdracht van Jeltsje, spotprenten zelf laten zoeken, propjes gooien, ka eigen laten maken en andere besproken voorbeelden

Informatie http://histoforum.net/vakinformatie.htm - voor recente informatie en tijdvaktoetsen www.examenblad.nl voor syllabi en examens www.uu.nl/geschiedenisendidactiek Voor lesmateriaal en bij kopje examen havo-vwo specifieke informatie en werkvormen Twitter @hanneketuithof h.tuithof@uu.nl