Rol van de diëtist bij de behandeling van diabetes. Esmée Kroon, diëtist UMC Utrecht Geen standaard presentatie. A.d.h.v. 3 casussen laten zien wat ik tegen kom in mijn werk en wat de rol van de diëtist hierin is.

Hoeveel koolhydraten bevatten deze producten? 17 gram 11 gram 22 gram 2 gram Om te beginnen ga ik jullie kennis testen Lastig! Hoe kunnen wij verwachten dat patiënten dit wèl kunnen? 22 gram 30 gram

Wat bevat meer koolhydraten? Bossche bol ca. 20 gram (= vooral veel vet door slagroom) Limburgse vlaai 35 – 45 gram (meer deeg, en meer fruit)

Doelen dieetbehandeling Inzicht en kennis verbeteren, bewustwording creëren Zelfmanagement stimuleren en ondersteunen Goede afstemming tussen medicatie en voeding = Advies op maat Waar krijgen we mee te maken? Jong / oud / cultuurverschillen / dik – dun / etc.

Casus Vrouw, 53 jaar, waarschijnlijk DM2 (op 40-jarige leeftijd vast gesteld) met 4dd insulineschema. 30 EH Lantus, 4-2-11 EH Novorapid Vaste hoeveelheden NR Gewichtstoename, BMI 26. Wil graag afvallen, maar lukt niet want krijgt dan hypo’s. 0196329 Valt hier al iets op? LW insuline is 64% en KW insuline 36% Eetdagboek bekijken: Doel dia’s: laten zien dat lw insuline te hoog staat; mw. moet tussenmaaltijden nemen + voor het slapen eten om hypo’s te voorkomen. Lukt zo niet om af te vallen Hierbij ook laten zien: geen koolhydraatinzicht, vaste hvh insuline, wisselende hvh KH.

Middag geen tussendoortje: gedaalde waarde naar 3.9. Slapen met hoge waarde,

Nuchtere waarde mooi; dus flink gedaald gedurende de nacht. Post-prandiaal de hoeveelheid insuline wel nodig, daarna daling. Voor slapen gaan nog een maaltijd zoals haar lunch; zonder bij te spuiten

Nuchter weer redelijk Ruim tussendoortje nodig Post-prandiale daling warme maaltijd bij vaste hvh insuline, maar minder koolhydraten

Post-prandiaal ontbijt weer de insuline nodig, daarna daling door geen tussendoortje + beweging Voor slapen gaan 45 g KH = net zoveel als lunch, zonder bijspuiten

Plan? In overleg met diabetesverpleegkundige verhouding langwerkende en kortwerkende insuline verbeteren Educatie aan patiënt over insuline en koolhydraten en effect van beweging Voedingspatroon aanpassen om af te vallen Het nemen van tussendoortjes bij 4dd insulineschema moet niet nodig zijn!! Ten zij veel bewegen bv. Hier ‘trekt’ de langwerkende insuline constant aan haar. Op deze manier is afvallen onmogelijk.

Casus Vrouw, 45 jaar met DM2 waarvoor 4dd insulineschema Marokkaanse afkomst 34 EH Tresiba, 30 – 30 – 30 EH Novorapid BMI 30, al haar hele leven te zwaar Haar voeding is onregelmatig en veelal Marokkaans Pt. 9282840

Voedingsanamnese Ontbijt: 2 snee volkoren brood met olijfolie, kaas en olijven. 30 gram KH Tussendoor: Marokkaanse thee, soms fruit. 25- 35 gram KH Lunch: 1 stuk fruit 15 – 20 gram KH Tussendoor: Marokkaanse thee, soms fruit 25 – 35 gram KH Warme maaltijd: Tajine bestaande uit aardappelen, groenten, kip en kikkererwten. Marokkaans brood 50 – 100 gram KH? Tussendoor: ongeveer 5 dadels, paar noten. 22 gram KH Ontbijt: 30 g KH Tussendoor: ca 25 - 35 g KH? Lunch: 15 – 20 gram KH Warme maaltijd: hoeveel? Met hele gezin uit een schaal eten. Meerdere zetmeelcomponenten. 50 of 100 g Kh?? Nogal een verschil. Tussendoor: 22 gram Welke problemen? Onvoldoende inzicht en kennis + geen goede afstemming insuline en koolhydraten. Cultuurverschil: geen eten weg gooien e.d. Doel: laten zien dat ze tussendoor meer/even veel eet dan bij de maaltijden.

Plan? Educatie aan patiënt over koolhydraten waaronder het beter leren inschatten van koolhydraten Voedingspatroon aanpassen: koolhydraten ‘bundelen’ bij de maaltijden

Casus Man, 34 jaar met DM1 waarvoor 4dd insulineschema 25 EH Lantus (50%) en totaal 25 EH Novorapid (50%) Zittend werk 4-5 keer per week 1,5 uur krachttraining Zegt agressief te worden bij glucose > 13 mmol/l 3-4x daags hypo’s, maar accepteert dit uit angst voor hypers. Voelt hypo’s steeds minder goed aan komen. Regelmatig eetpatroon zonder tussendoortjes, ‘bodybuilder dieet’ Probleem? Veel hypo’s, bang voor hypers. Probleem hypo’s aanpakken Oorzaak hypo’s: te veel langwerkende insuline zorgt voor hypo’s pre-prandiaal. Oplossing: langwerkende insuline verlagen, maar wil dhr. niet i.v.m. angst hypers. Oplossing: tussendoortjes eten, maar dhr. wil niet meer eten Oplossing: zelfde hoeveelheid voeding meer verspreiden over de dag. Plan: 3 grote maaltijden verdelen over 6 kleinere maaltijden. Pt. 7478563

Plan? I.o.m. diabetesverpleegkundige langwerkende insuline verlagen  wil dhr. niet i.v.m. angst hypers Tussendoortjes eten  maar dhr. wil niet meer eten want hij wil niet aankomen Zelfde hoeveelheid voeding meer verspreiden over de dag Plan: 3 grote maaltijden verdelen over 6 kleinere maaltijden.

Vragen?