Plantenkennis – Water en moerasplanten

Plantenkennis Acorus calamus - kalmoes Hoogte: 80 cm Bloem: geel. (Bij de kalmoes ontbreekt, in tegenstelling tot andere leden van de aronskelkfamilie, het schutblad) Bloeitijd: juli – augustus Blad: Zwaardvormige groengele bladeren. Groen, lang, smal en rechtopstaand. Vaak bereikt het taaie blad een lengte van 120 cm en een breedte van 2,5 cm. Plantdiepte: -5 tot -10 cm. 1

Plantenkennis Alisma plantago-aquatica – grote waterweegbree Hoogte: 50 cm Bloem: wit Bloeitijd: juni – augustus Blad: Opvallend zijn de lepelvormige, langgesteelde bladeren die elliptisch zijn toegespitst. Aan de voet zijn ze meer afgerond en hartvormig. Plantdiepte: 0 tot -20 cm. 2

Plantenkennis Caltha palustris – dotterbloem Hoogte: 50 cm Bloem: geel Bloeitijd: maart – april ; nabloei september Blad: De kale, tot 15 cm brede bladeren zijn hartvormig, getand en glanzig. De onderste bladeren hebben meestal met een lange steel, de bovenste zijn kleiner en vrijwel zonder steel. Plantdiepte: 0 tot -10 cm. De plant is licht giftig 3

Plantenkennis Ceratophyllum demersum – gedoornd hoornblad Lengte: 90 cm (vormt geen wortels) Bloem: wit Bloeitijd: juli - september Blad: 0,6 - 3 cm lange bladeren zijn een- tot tweevoudig gaffelvormig gedeeld en hebben twee tot vier lintvormige, meestal stijve, dicht stekelig getande slippen. Plantdiepte: -20 tot -80 cm. 4

Plantenkennis Elodea canadensis – brede waterpest Lengte: 100 cm Bloem: wit of enigszins roodachtig Bloeitijd: mei - september Blad: donkergroen, langwerpig en laten licht door. Meestal vormen zich kransen van drie bladeren. Plantdiepte: -20 tot -80 cm. Salamander leggen eitjes in de oksels van de bladeren. 5

Plantenkennis Hottonia palustris – waterviolier Hoogte: bloemstengels 60 cm boven wateroppervlakte. Bloem: wit - roze Bloeitijd: mei - juli Blad: bladeren zijn geveerd en kamvormig en blijven in de winter groen Plantdiepte: -25 tot -50 cm. 6

Plantenkennis Hydrocharis morsus-ranae – kikkerbeet Lengte: 40 cm (wortels raken de grond niet) Bloem: wit Bloeitijd: juni - augustus Blad: drijvende, cirkelvormige, 2-7 cm grote bladeren hebben een hartvormige voet. Ze lijken enigszins op de bek van een kikker, vandaar de naam kikkerbeet Plantdiepte: 0 cm. (drijvende plant) 7

Plantenkennis Iris pseudacorus – gele lis Hoogte: 100 cm Bloem: geel Bloeitijd: mei – juni Blad: blauwachtig groene bladeren zijn zwaardvormig en 1 tot 3 cm breed. Ze hebben een verdikte middennerf. De meeste bladeren staan aan de voet in 2 rijen met om elkaar heen grijpende scheden Plantdiepte: 0 tot -20 cm 8

Plantenkennis Lemna minor – kroos Lengte: 1 cm Bloem: groen Bloeitijd: april - juni Blad: drijvende schijfjes zijn lichtgroen, cirkelvormig tot eirond en niet-doorschijnend. De blaadjes zijn heel soms iets rood getint. Plantdiepte: 0 cm. (drijvende plant) 9

Plantenkennis Lysimachia nummularia – penningkruid Hoogte: 10 cm. Bloem: geel Bloeitijd: juni - augustus Blad: tegenoverstaande bladeren blijven in de winter groen. Ze zijn kort gesteeld, meestal vrijwel cirkelrond, hebben rode klierpunten, een stompe top en soms een zwak hartvormige voet Plantdiepte: 0 cm. (Oever plant) 10

Plantenkennis Lythrum salicaria – gewone kattestaart Hoogte: 100 cm. Bloem: paars Bloeitijd: juni – september Blad: 3-8 cm lange, lancetvormige tot eironde bladeren staan onderaan in kransen, kruisgewijs tegenover elkaar, maar aan de top verspreid. Plantdiepte: 0 tot -10 cm 11

Plantenkennis Menyanthes trifoliata – waterdrieblad Hoogte: 15 cm. Bloem: wit - roze Bloeitijd: mei - juni Blad: drietallig en 3,5-7 cm lang. Het blad is omgekeerd eirond en gaafrandig. De bladsteel is lang en heeft een schede. Plantdiepte: 0 tot -30 cm De planten zijn te vermeerderen door jonge uitlopers met wat wortels af te snijden en opnieuw te planten 12

Plantenkennis Myosotis palustris – moerasvergeetmijnietje Hoogte: 30 cm. Bloem: blauw, roze of wit Bloeitijd: mei - september Blad: langwerpige groene bladeren. Plantdiepte: 0 tot -10 cm De stengel is kantig, en het onderste gedeelte van de stengel is bladloos 13

Plantenkennis Nuphar lutea – gele plomp Lengte : 150 cm. Bloem: geel Bloeitijd: mei - augustus Blad: Drijvende bladeren zijn 10 tot 30 cm groot, eirond en hebben een iets toegespitste top. Van boven zijn ze glanzend donkergroen. Ze hebben een hartvormige voet en meestal een gave rand. Plantdiepte: -30 tot -150 cm. Kan groeien in stromend water. 14

Plantenkennis Nymphaea alba – witte waterlelie Lengte : 150 cm. Bloem: wit Bloeitijd: mei – augustus Blad: bladeren zijn min of meer rond en drijven op het wateroppervlak. Ze hebben een hartvormige voet. De bladsteel is rond en heeft grote luchtkanalen die lucht naar de wortelstok geleiden. Plantdiepte: -30 tot -150 cm. Groeit het best in stilstaand of zwak stromend water. 15

Plantenkennis Nymphaea hybriden – gecultiveerde waterlelie Lengte : 150 cm. Bloem: rood, wit, geel, oranje Bloeitijd: mei – augustus Blad: bladeren zijn min of meer rond en drijven op het wateroppervlak. Ze hebben een hartvormige voet. De bladsteel is rond en heeft grote luchtkanalen die lucht naar de wortelstok geleiden. Plantdiepte: -30 tot -150 cm. Groeit het best in stilstaand of zwak stromend water. 16

Plantenkennis Nymphoides peltata – watergentiaan Lengte : 80 cm. Bloem: geel (soms wit) Bloeitijd: juli – augustus Blad: ingesneden hartvormig, lijkt er het meest op, maar is bij de watergentiaan veel kleiner dan bij een waterlelie. Ook is de onderzijde vaak rood aangelopen. Plantdiepte: -25 tot -80 cm. Bloemen zijn eendagsbloemen: na een dag trekt de plant de bloemen weer onderwater en stuurt nieuwe knoppen naar boven de oppervlakte 17

Plantenkennis Ranunculus aquatilis – grote waterranonkel Lengte : 75 cm. Bloem: wit Bloeitijd: juni – september Blad: De ondergedoken bladeren bestaan uit smalle slippen terwijl de bladeren op het wateroppervlak rondachtig zijn en nauwelijks ingesneden. De drijvende bladeren zijn vettig en worden daardoor bijna niet nat. Plantdiepte: -35 tot -75 cm. 18

Plantenkennis Sagittaria sagittifolia – pijlkruid Lengte : 50 cm. Bloem: wit Bloeitijd: juli – september Blad: pijlvormig, donkergroen, ongedeeld en lang gesteeld. Onder water zijn de bladeren lichtgroen, lang en smal. Boven water hebben de bladeren een duidelijke pijlvorm. Plantdiepte: -10 tot -60 cm. Driekantige stengels 19

Plantenkennis Stratiotes aloides – krabbescheer Hoogte: 40 cm. (deels onder water) Bloem: wit Bloeitijd: mei – augustus Blad: Bladen lijnvormig, naar de top geleidelijk versmald, 15-50 cm lang, stekelig getand. Plantdiepte: -35 tot -80 cm. Wanneer het water kouder wordt vormt zich onderaan de planten een kalkmassa waardoor ze naar de bodem zakken om te overwinteren. 20

Plantenkennis Typha angustifolia – kleine lisdodde Hoogte: 200 cm. Bloem: lichtbruine aren Bloeitijd: juni - juli Blad: De dofgroene tot blauwgrijze bladeren zijn overwegend laag ingeplant. Ze zijn lijnvormig, plat en 0,3 tot 1 cm breed. De bladschede is bij de hals gesloten. Plantdiepte: 0 tot -40 cm. 21