Handelsalgoritmen voor (dag) opties Nauwelijks te verslaan als het om de rendement/risicoverhouding gaat AGENDA Verrassende conclusies over keuze van opties bij systematisch handelen (Optie)beurswijsheden weerlegd ? Voorbeelden van krachtige patronen voor handelsstrategieën met opties Aat Schornagel aat.schornagel@ziggo.nl 06 54938392

Handelsalgoritme voor futures (L RSI3) op AEX Long op slotkoers na 2 dagen daling Uitsluitend laatste 10 dagen van de maand Sluiten bij Close>MA[11](close) Geen stop loss Hit rate = 78% RR= 0.11 (jaarlijks rendement / Max Drawdown) Hoe zou de winstontwikkeling zijn als we futures vervangen door opties (of turbo’s ?)

Handelsstrategie L nLTD10 (1 jan 2000 – 20 sep 2016) Koop dagoptie Call 2 OTM op slotkoers na 2 dagen daling Uitsluitend laatste 10 dagen van de maand Sluiten bij Close>MA[11](close) Geen stop loss Dagoptie 2 OTM Hitrate RR Dagoptie 0.66 1.14 Future 0.78 0.11 Future

Gekochte opties hebben “impliciete stop loss” Positie: 31 dagen Winst: 7 x (+ 11200) Verlies: 24 x (- 6100) Dagoptie ATM + 5100 Future - 9500 Long trade 17 sep – 29 okt 2008

Rendementsprofiel Opties effect looptijd Future Call Optie ATM Winst ATM Koers bij expiratie uur dag maand Verlies Vanuit Rendement/Risico perspectief wordt een gekochte Call optie steeds aantrekkelijker vergeleken met Long future naarmate de expiratie dichterbij komt …. maar de beweging moet dan wel snel plaats vinden !

“Algemene beurswijsheid” OTM opties : veel “lucht” (tijdswaarde), dus verkopen Bovendien, naarmate je dichter bij expiratie komt wordt het gedeelte “lucht” steeds groter”.  Calendar spread Koop lange termijn ITM Call en rol regelmatig door (koop waarde) Verkoop korte termijn OTM Call (verkoop “lucht”) Voorbeeld Koop ATM jaaroptie en rol maandelijks door Verkoop iedere maand een maandoptie

Schrijf maand Calls 4 OTM Diagonale timespread op AEX: koop maandelijks een 1 jaars call ATM (doorrollen), schrijf maandelijks een 1 maands 4 OTM call Filter: koers> MA[200] Schrijf maand Calls 4 OTM Rol maandelijks door Koop jaar Calls ATM Rol maandelijks door MA[200] Combinatie Hitrate= 0.48 Resultaat= - 474

Sell & Hold Puts kopen (veel) beter dan Calls schrijven Als je dan toch Calls wilt schrijven: beter OTM langlopend dan ATM kortlopend Hitrate RR 0.61 -.- 0.49 0.05 Schrijf Call dagopties ATM Schrijf Call 3 maands opties 8 OTM Hitrate RR 0.55 0.02 0.49 0.05 Koop Put dagopties 4 OTM Hitrate RR 0.16 0.69 0.49 0.05

Brexit en opties schrijven

Nog een (optie)beurswijsheid Hoge IV  opties zijn “duur”  Schrijven Lage IV  opties zijn “goedkoop”  Kopen

Wanneer zijn Call opties te duur ? Koop 1 Call 1 OTM Iedere dag Hitrate RR 0.30 0.12 0.51 -.- Koop 1 Call 1 OTM Als IV>25% Hitrate RR 0.35 0.26 0.77 0.04 Koop 1 Call 1 OTM Als ATR(10) in top 50% Hitrate RR 0.33 0.77 0.61 0.02 Koop 1 Call 1 OTM Als ATR(10) > 1.2* ATR(100)[10] Hitrate RR 0.38 0.92 0.68 0.06

Wanneer zijn Put opties te duur ? Koop 1 Put 1 OTM Iedere dag Hitrate RR 0.28 0.18 0.49 0.04 Koop 1 Put 1 OTM Als IV>25% Hitrate RR 0.30 0.10 0.50 -.- Koop 1 Put 1 OTM Als ATR(10) in top 50% Hitrate RR 0.28 0.35 0.47 -.- Koop 1 Put 1 OTM Als ATR(10) > 1.2* ATR(100)[10] Hitrate RR 0.30 0.28 0.46 -.-

Long straddle bij hoge volatiliteit: zeer aantrekkelijk ! Koop Call 1 OTM Als ATR(10) > 1.2* ATR(100)[10] Hitrate RR 0.38 0.92 0.68 0.06 Koop Put 1 OTM Als ATR(10) > 1.2* ATR(100)[10] Hitrate RR 0.30 0.28 0.46 -.- Koop Call en Put beiden 1 OTM Als ATR(10) > 1.2* ATR(100)[10] Hitrate RR 0.47 1.36 -.- -.-

CONCLUSIE Impliciete Volatiliteit weerspiegelt de VERWACHTE beweeglijkheid op de beurs Hoge IV wordt onderschat, de koers beweegt meer dan men op grond van de IV zou mogen verwachten Lage IV wordt overschat, de koers beweegt minder dan men op grond van de IV zou mogen verwachten Dure opties zijn te goedkoop Goedkope opties zijn te duur

Winstkans gekochte ATM Call Call Optie ATM ATM 1.70 3.40 Men zegt: Winstkans = Prob(expiratie>1.70) > Prob(expiratie>3.40) Feit: Winstkans = Prob(expiratie>1.70) < Prob(expiratie>3.40)

Opties kopen Systematisch handelen: Gekochte korte termijn OTM (dag)opties beter dan futures Rendement/Risico neemt toe met Verder Out of The Money (OTM) Kortere looptijd Zelfs bij een “domme” strategie als Buy & Hold is het dagelijks kopen van een OTM Call dagoptie winstgevend (nota bene in een dalende markt) Bovenstaande geldt voor Calls en Puts

Conclusies Systematisch (volgens algoritme) opties kopen is (bijna) altijd beter dan opties opschrijven biedt zeer aantrekkelijke rendement /risico verhouding is immuun voor crashes (of profiteert er zelfs van) leidt tot andere algoritmen dan bij Futures Opties hebben impliciete stop/loss Opties hebben meer beweging nodig alvorens winstgevend te worden Opties hebben hogere kosten (dus geen high frequency trading) Systematisch opties schrijven levert op z’n best zeer povere resultaten Ad hoc opties schrijven kan mooie resultaten opleveren. Ad hoc combo’s (zoals spreads, butterflies, condors, driepoten) kan mooie resultaten opleveren. Succesvol schrijven van opties (al of niet in combo’s) is het gevolg van het goed inschatten van de markt, maar niet van het optieschrijven op zich Systematisch opties schrijven (al of niet in combo’s) kan (bijna) altijd verbeterd worden door systematisch opties kopen Impliciete volatiliteit wordt vaak slecht begrepen Hogere IV leidt tot hogere optieprijzen in absolute zin, maar goedkopere optieprijzen in relatieve zin. Goedkope opties zijn relatief duur. Dure opties zijn relatief goedkoop. Toch kan het systematisch schrijven van opties nuttig zijn drawdown management Day trading

Driepoot beter dan Call ?? Call Optie ATM ATM Driepoot Driepoot vergeleken met Call: - vaker winst, maar wel minder - groot risico bij crash

(goede) subjectieve adviezen versus objectief geteste algoritmen Speculatieve, subjectieve, ad hoc adviezen en conclusies Bijv. schrijven van (dure) opties Geteste conclusies en handelsalgoritmen Optie prijzen berekend

Backtesten op de maan … heel veel testen Backtest software (Amibroker) Ombouwen voor opties Black & Scholes, Aangepast voor korte looptijden Volatility skew Theta skew Distribution skew

Na 9 jaar rondrijden (backtesten en live trading) Ruim 60 strategieën waarvan 50 met RR>=0.75 Iedere strategie handelt mechanisch, aan- en verkoopsignalen op basis van patronen 2 strategieën met geschreven call opties (gedekt) 5 strategieën met gekochte put opties Rest met gekochte call opties Operationeel: 21 strategieën gecombineerd Gezamenlijke RR >1.5 Gemiddeld 1.5% en maximaal 5% van kapitaal belegd Immuun voor beurs crashes

Voorbeelden van strategieën in portefeuille

Koersen 1/1/2000 – 12/2/2016 Welke is de AEX ?

AEX 1/1/2000 – 12/2/2016 Nacht (close -> open): + 502 Dag (open -> close): - 787 Etmaal (close -> close): - 284 ‘s nachts “stijgt” AEX van 675 naar 390

AEX 1/1/2000 - 12/2/2016 Buy & Hold Alleen ‘s nachts Hitrate RR Rend. 0.51 -.- -284 Alleen ‘s nachts Hitrate RR Rend. 0.54 0.15 +502 Alleen ‘s nachts wo-do Hitrate RR Rend. 0.55 0.21 +222 Alleen ‘s nachts wo-do 3e week vd maand Hitrate RR Rend. 0.65 0.45 +122

Gaps: L Lcall AAPS CO Koop dagoptie Call 1 OTM op de close bij een openings gap (open < low[1]). Direct sluiten bij opening volgende dag. Hitrate RR Dagoptie 0.55 1.27 Future 0.62 0.21 Idem, maar met LLV filter Hitrate RR Dagoptie 0.57 1.25 Future 0.65 0.28 Idem, maar met Stochastics filter Hitrate RR Dagoptie 0.61 1.70 Future 0.67 0.47

Gaps : L Lcall AAPSfpo CO Koop dagoptie Call 1 OTM op de close bij een openingsgap (open < low[1]). Sluiten op eerste winstgevende opening Hitrate RR Dagoptie 0.71 0.57 Future 0.56 0.14 Idem, maar alleen Call kopen als close op 5 daags low. Hitrate RR Dagoptie 0.75 1.73 Future 0.59 0.29 Idem, maar alleen Call kopen als stochastics laag Hitrate RR Dagoptie 0.78 2.33 Future 0.65 0.74

L Lcall Pulldown5 CO met stoch filter Koop dagoptie Call 1 OTM als koers voldoende uitgerekt Uitsluitend als stoch laag genoeg Sluiten bij Opening>MA[7](close)[1] Geen stop loss Hitrate RR Dagoptie 0.77 1.53 Future 0.64 0.22

L Lcall RSI3 CC Long na 3 dagen dalende RSI[3], exit boven MA[11] op open Hitrate RR 0.74 0.52 0.68 -.- Met filter : ATR[20] in top 35% Hitrate RR 0.88 1.33 0.76 0.16 Bij hoge impliciete volatiliteit (dure opties) is opties kopen nog aantrekkelijker

S Lput Beargulf CC Koop ATM put bij Bearish Engulfing en als Close < close[7] Sluit na voldoende daling Hitrate RR 0.59 0.52 0.58 0.29

S Scall Exhaust CC schrijf 2 OTM Call als close>MA[3] en laatste openings gap < 4 bars geleden, sluit na voldoende daling (zoals 3 dagen daling) Hitrate RR 0.78 0.27 0.24 0.24

Er valt nog veel te ontdekken…..

Buy&Hold Call Dagoptie versus Future meer OTM en/of kortere looptijd geeft hogere RR en lagere Hitrate Dagoptie 2 OTM Hitrate RR Rend. Ex kosten 0.30 0.10 188 946 0.51 -- -284 -284 Dagoptie 2 ITM Hitrate RR Rend. 0.40 -.- -922 0.51 -.- -284 3 maands optie 2 OTM Hitrate RR Rend. 0.44 -.- -358 0.51 -.- --284