Ontdekkers en Hervormers 1.4 De Nederlandse Opstand Hoofdstuk 1 Ontdekkers en Hervormers 1.4 De Nederlandse Opstand

Aantekeningen 1.4 De Staten (of standen) was een standenvergadering. In de Staten waren de 3 maatschappelijke lagen van de bevolking vertegenwoordigd. De 3 Standen: Adel Geestelijkheid Burgerij Gewesten = in totaal 17 Nederlandse gewesten (bv. Graafschap Holland) Staten-Generaal = vertegenwoordigers van alle gewesten. Vaak bijeen geroepen om belasting te innen. Stadhouders = plaatsvervanger van de landsheer (Karel V) in de gewesten. Landvoogd = plaatsvervanger van de landsheer (Karel V) voor de hele Nederlanden.

Aantekeningen 1.4 Hoe zag het bestuur onder Karel V eruit?

Aantekeningen 1.4 Filips II (1527 – 1598) Filips II was landsheer van de Nederlanden sinds 1555. Filips II kon minder goed opschieten met de Nederlandse edelen dan zijn vader Karel V, omdat: Filips sprak alleen Spaans, terwijl de Nederlanders Frans spraken Wilde de macht van de adel en de gewesten kleiner maken De Nederlandse steden moesten meer belasting betalen Filips was een diepgelovige katholiek die het protestantisme wilde uitroeien Filips II

Vernieling van Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Antwerpen op 20 augustus 1566.

Aantekeningen 1.4 Beeldenstorm = Heftige golf van geweld die door Nederland raasde. Protestanten sloegen schilderijen en beelden van heiligen kapot in kerken en kloosters. Nederlandse Opstand = Gewapende verzet van de Nederlanders tegen het bestuur van de Spaanse Koning Filips II vanaf 1568. Wat is het gevolg van de Nederlandse Opstand? De oorlog leidde tot het ontstaan van een onafhankelijke Nederlandse Republiek.

Opstand in de Nederlanden Veel aanhangers van Calvijn Beeldenstorm Fillips II stuurt Alva naar de Nederlanden Alva treedt hard op Er breekt een opstand uit En de leider van deze opstand is…

Aantekeningen 1.4 Willem van Oranje (1533-1584) Bekend als Vader des Vaderlands Willem was prins van Oranje en graaf van Nassau. Willem was in het begin stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht en tijdens de Nederlandse Opstand leider van de opstandelingen tegen de landsheer Filips II.

10 juli 1584 gaat Willem van Oranje in het Prinsenhof in Delft aan tafel voor de lunch. Na het eten loopt hij naar boven naar zijn werkkamer. Hij moet voor Balthasar Gerards een paar paspoorten halen. Als de prins weer naar beneden loopt vuurt Balthasar Gerards, een Spaans gezinde katholiek, drie kogels op hem af. Eén daarvan raakt de prins dodelijk in zijn buik.

Don Fernando Álvarez de Toledo (1507 – 1582) Was hertog van Alva en Spaanse generaal en landvoogd van de Nederlanden aan het begin van de Tachtigjarige oorlog. In 1566 werd Alva door Filips II vanuit Italië naar de Nederlanden gestuurd met een leger van 10 000 man en onbeperkte bevoegdheid om orde op zaken te stellen. Directe aanleiding voor de benoeming van Alva was de Beeldenstorm. Spaanse hertog van Alva

Raad van Beroerten was een bijzondere rechtbank, ingesteld in 1567 door de hertog van Alva namens koning Filips II. De Raad had tot doel iedereen te vonnissen die op één of andere manier had deelgenomen aan de beeldenstorm van 1566 De Hertog van Alva zit de Raad van Beroerten voor

Geuzen: Het woord geus is afgeleid van het Franse gueux dat bedelaars betekend. Geuzen waren Nederlandse edelen, tegenstanders van de Spaanse koning Filips II. Bosgeuzen = strijders die te land vochten tegen de Spanjaarden. Watergeuzen = strijders die te water vochten tegen de Spanjaarden. Traditioneel embleem van de Geuzen

Slag bij Den Briel, 1572 (film 15 minuten)

Beleg van Leiden, 1574 (film 15 minuten)

Aantekeningen 1.4 Plakkaat van Verlating (1581) Het begin van Nederland als onafhankelijke staat. De noordelijke gewesten lieten Filips II weten dat ze hem niet langer als koning erkenden. De Noordelijke Nederlanden stonden vanaf nu op eigen benen. Plakkaat van Verlating

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (sinds 1588) Vanaf 1591 waren de zonen van Willem van Oranje stadhouder van de 7 noordelijke gewesten. Maurits van Nassau (1567-1625) Stadhouder van de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland en Overijssel. Republiek = een staat zonder vorst (bijvoorbeeld koning/keizer)

Vrede van Munster, 1648 De Tachtigjarige oorlog duurde tot 1648. Toen gaf Spanje op en werd de Vrede van Munster getekend.