Esperanto La ŝalmisto de Hamelin Saluton. Mi estas Bart. Mi parolos pri Esperanto. Esperanto, laat je VER leiden, Doordat ik maar 30 minuten krijg van Patrick voor een zeer uitgebreid onderwerp als een taal én een kultuur, zal ik hier een half uur aan een stuk babbelen en vraag ik jullie om jullie vragen voor het einde te houden.
Overzicht Mij voorstellen Sprookje “La ŝalmisto de Hamelin” Overzicht van Esperanto
28 letters = 28 klanken Aa Bb Cc Ĉĉ Dd Ee Ff Gg Ĝĝ Hh Ĥĥ Ii Jj Ĵĵ Kk Ll Mm Nn Oo Pp Rr Ss Ŝŝ Tt Uu Ŭŭ Vv Zz Klemtoon: voorlaatste lettergreep
5 klinkers: a, e (kip), i, o, u (oe)
C : ts
Ĉ : tsj slepend
G : franse g (garçon)
Ĝ :dj slepend
Ĥ : h slepend (echo)
Ĵ : j slepend (journaal)
Ŝ : s slepend (sjaal)
Ŭ : w (enkel aŭ en eŭ)
Grammatica Accusatief : -n Lijdend voorwerp Weglaten voorzetsel Geen geslachten Substantieven: -o Meervoud: -j Adjectieven: -a Bijwoorden: -e
Lijdend voorwerp : -n
Wat achtervolgt de kat? Een muis? Een hond?
Wat achtervolgt de kat? Een muis? Een hond? muso ← kato ← hundo ĉasas: jaagt, achtervolgt kio: wat -n: lijdend voorwerp
Wat achtervolgt de kat? Een muis? Een hond? muso ← kato ← hundo ĉasi: jagen, achtervolgen -n: lijdend voorwerp kio: wat Kio ĉasas la katon? Kion ĉasas la kato?
Weglaten voorzetsel : -n
Substantieven: -o
Meervoud: -j
Adjectieven: -a
Bijwoorden: -e
Tegenwoordige tijd: -as (vandaag) Vervoegingen Mi estas Mi havas Mi amas Vi estas Vi havas Vi amas Li, ŝi, ĝi estas Li, ŝi, ĝi havas Li amas Ni estas Ni havas Ni amas Ili estas Ili havas Ili amas Tegenwoordige tijd: -as (vandaag)
Verleden tijd: -is (gisteren)
Toekomstige tijd: -os (morgen)
Infinitief: -i
Verzoek/bevel : -u
Voorwaardelijke wijs: -us Se ili ne pagus, ili ne rehavus la infanojn
Actief tegenwoordig deelwoord: -ant
Deelwoorden
Deelwoorden toekomstig tegenwoordig voltooid actief passief
Deelwoorden esti estas fraponta frapanta frapinta toekomstig tegenwoordig voltooid actief passief
Deelwoorden esti estas fraponta frapanta frapinta la fraponto la frapanto la frapinto toekomstig tegenwoordig voltooid actief passief
Deelwoorden esti estas fraponta frapanta frapinta la fraponto la frapanto la frapinto frapota frapata frapita la frapoto la frapato la frapito toekomstig tegenwoordig voltooid actief passief
Deelwoorden esti estis estas estos fraponta frapanta frapinta la fraponto la frapanto la frapinto frapota frapata frapita la frapoto la frapato la frapito toekomstig tegenwoordig voltooid actief passief
Veel mogelijkheden
45 correlatieven of tabelwoorden (5 x 9) -u persoon / selectie -o ding (zelfst.) vragend k- -a soort (bijv.) aanwijzend t- -es bezit algemeen ĉ- -i- -el manier onbepaald - -e plaats ontkennend nen- -am tijd -om hoeveelheid -al reden
K-i-al : vragend + reden => waarom
K-i-el : vragend + manier => hoe
K-i-e : vragend + plaats => waar
T-i-u : aanwijzend + selectie => die/dat
T-i-om : aanwijzend + hoeveelheid => zo veel
-I-u : onbepaald + selectie => een of andere
Ĉ-i-u : algemeen + selectie => elke
Nen-i-am : ontkennend + tijd => nooit
15 leren (5 + 9 + -i-) 45 kennen (5 x 9) -u persoon / selectie -o ding (zelfst.) vragend k- -a soort (bijv.) aanwijzend t- -es bezit algemeen ĉ- -i- -el manier onbepaald - -e plaats ontkennend nen- -am tijd -om hoeveelheid -al reden
Voor- en achtervoegsels Verandert de betekenis Kan toegepast worden op heel veel woorden => weinig woorden leren veel woorden maken => minder stammen nodig
-ist : beroep of hobby
Mal- : tegengestelde
-estr : hoofd, chef
-ul : persoon met de eigenschap
Re- : opnieuw, terug
-ar : verzameling
-an : inwoner, lid of aanhanger
Besluit Maar 16 grammatica-regels zonder uitzonderingen Minder stammen => relatief gemakkelijk Helpt om andere talen te leren
Info lernu.net duolingo.com konoj.org vortaroj.org esperanto.net esperanto.be retbutiko.net