Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid van palpatie bij myofasciale triggerpoints Auteurs: Mark van Tilburg 1, Vivianne van Beyeren Bergen en Henegouwen 1, Jesper Dros 1, Nympha van der Feen 1, Marieke Geerars 1, Fedde van Hees 1, Carli Heijneman 1, Stein van den Heuvel 1, Lineke Kleinlugtenbelt 1, Mattanja Mellema 1, Larissa du Mortier 1, Remco Arensman 1. 1 UMC Utrecht Achtergrond Knieklachten zijn na nek- en rugklachten de meest voorkomende klachten aan het bewegingsapparaat. 1 Myofasciale Triggerpoints (MTrPs) kunnen bijdragen aan de intensiteit van knieklachten. 2-4 De overeenstemming voor manuele palpatie van MTrPs is met name onderzocht in de bovenste extremiteit. Over de knieregio is weinig bekend. Door betrouwbare palpatie van MTrPs kan een optimale behandeling worden ingezet. Doelstelling Het bepalen van de overeenstemming van manuele palpatie op de aanwezigheid van MTrPs in de musculus vastus medialis (VM) en musculus vastus lateralis (VL). Methode De data zijn cross-sectioneel verzameld. Door middel van manuele palpatie werd gezocht naar de volgende kenmerken van MTrPs: ‘taut band’, ‘referred pain’, ‘local twitch response’, ‘spot tenderness’ en ‘nodule’. Een MTrP was aanwezig wanneer er sprake was van zowel ‘taut band’ als ‘spot tenderness’. Het onderzoek werd uitgevoerd door vier onderzoekers. De onderzoekers hadden nul tot zes jaar ervaring met MTrPs en hebben vooraf een training van twee uur gevolgd. De statistische analyse is uitgevoerd middels Fleiss Kappa (κ) en het berekenen van het percentage overeenkomst tussen beoordelaars. Resultaten In totaal zijn 46 deelnemers geïncludeerd (zie tabel 1). Voor de overeenstemming van het vinden van MTrPs is voor de VM een score gevonden van κ=0,312 (95% BI:0,194– 0,430) en voor de VL κ=0,363 (95% BI:0,245–0,481). Voor de VM en VL is een percentage overeenkomst gevonden van respectievelijk 86,4% en 90,2% (zie tabel 2 en 3). Discussie De resultaten laten een matige overeenstemming zien in de VM en VL bij volwassenen. De betrouwbaarheid van manuele palpatie in de klinische praktijk kan in twijfel worden getrokken. Een aanbeveling voor toekomstig onderzoek is een methode om MTrPs adequater te diagnosticeren. Implicaties Voorzichtigheid is geboden bij het diagnosticeren van MTrPs door middel van manuele palpatie in de VM en VL. Tabel 1: Beschrijving karakteristieken van de deelnemers. N*Gemiddelde (sd) † Spreiding Deelnemers (m/v) ‡ 46 (11/35) Leeftijd (jaren) 29 (12)19-84 Lengte (cm) § 172 (8) Gewicht (kg) ll 3870 (12,6) BMI # 3823,5 (3,2)16,3-29,8 *N: totaal aantal deelnemers; † sd: standaarddeviatie; ‡ (m/v): man/vrouw; § cm: centimeter; ll kg: kilogram; # BMI: Body Mass Index. Tabel 3: Fleiss Kappa, betrouwbaarheidsinterval en overeenkomstpercentage van ‘triggerpoint’, ‘taut band’, ‘spot tenderness’, ‘nodule’, ‘local twitch response’ en ‘referred pain’ voor de musculus vastus medialis en musculus vastus lateralis. MTrPs*TB † ST ‡ ND § LTR ll RP # VL** Fleiss Kappa (ĸ)0,3630,0340,3630,072-0,0220,168 95% BI †† 0,245- 0,481 -0,129- 0,197 0,245- 0,481 -0,046- 0,190 -0,140- 0,096 0,050- 0,286 Overeenkomst (%)90,298,490,272,897,893,5 VM ‡‡ Fleiss Kappa (ĸ)0,3120,1380,3120,071-0,0170,361 95% BI 0,194- 0,430 0,020- 0,256 0,194- 0,430 0,047- 0,189 -0,135- 0,101 0,243- 0,479 Overeenkomst (%)86,491,386,471,298,494,6 *MTrPs: myofasciale triggerpoints; † TB: ‘taut band’; ‡ ST: ‘spot tenderness’; § ND: ‘nodule’; ll LTR: ‘local twitch response’; # RP: referred pain’; **VL: musculus vastus lateralis; †† BI: betrouwbaarheidsinterval; ‡‡ musculus vastus medialis. Tabel 2: 95% betrouwbaarheidsintervallen van de kenmerken MTrPs (1)Belo JN, Biersma-Zeinstra SMA, Raaijmakers AJ, Van der Wissel F, Opstelten W. NHG-Standaard Niet-traumatische knieproblemen bij volwassenen (Eerste herziening). Huisarts Wet. 2008;51(5):229–40. (2)Alburquerque-García A, Rodrigues-de-Souza DP, Fernández-de-Las-Peñas C, Alburquerque-Sendín F. Association Between Muscle Trigger Points, Ongoing Pain, Function, and Sleep Quality in Elderly Women With Bilateral Painful Knee Osteoarthritis. J Manipulative Physiol Ther. National University of Health Sciences; 2015;38(4):262–8. (3)Dippenaar DL, Korporaal C, Jones A, Brantingham JW, Globe G, Snyder WR. Myofascial Trigger Points in the Quadriceps Femoris Muscle of Patellofemoral Pain Syndrome Subjects Assessed and Correlated with NRS-101, Algometry, and Piloted Patellofemoral Pain Severity and Myofascial Diagnostic Scales. J Amer Chiropr Assoc. 2008;45(2):16–28. (4)Torres-Chica B, Núñez-Samper-Pizarroso C, Ortega-Santiago R, Cleland JA, Salom-Moreno J, Laguarta-Val S, Fernández-de-Las-Peñas C. Trigger Points and Pressure Pain Hypersensitivity in People with Post-meniscectomy Pain. Clin J Pain. 2014;31(3):265–72. MTrP: myofasciale triggerpoint; TB: ‘taut band’; ST: ‘spot tenderness’; ND: ‘nodule’; LTR: ‘local twitch response’; RP: ‘referred pain’; (L): musculus vastus lateralis; (M): musculus vastus medialis; BI: betrouwbaarheidsinterval.