Sterrebeek, ABR - BWV Het nieuwe PIARC Road Dictionary Daniël Verfaillie Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw

2 Sterrebeek, ABR - BWV Oorsprong: teruggaan naar de taakomschrijving van het Comité Terminologie (CTERM) voor  De woordenboeken in de database Terminologie in alle bestaande talen updaten; meer bepaald de Frans-Engelse versies voortdurend verbeteren, in samenwerking met de technische comités van de World Road Association  Het aantal vertalingen in andere talen vermeerderen, in samenwerking met de landen die bij de World Road Association zijn aangesloten

3 Sterrebeek, ABR - BWV Welke woordenboeken?  Twee hoofdwoordenboeken 1.PIARC Technical Dictionary of Road Terms (het oudste: 1e uitgave op papier in 1931, 8e (de recentste) in 2007 (wereldwegencongres in Parijs) – “normatief”, met begripsomschrijvingen) 2.PIARC Lexicon of Road and Traffic Engineering (1e uitgave op papier in 1991, 2e in 2000 (thans uitverkocht) – “toolbox”: alle begrippen uit 1. (zonder omschrijvingen) + begrippen uit aanverwante vakgebieden (leefmilieu, ruimtelijke ordening, geografie, wiskunde en statistiek, natuur- en scheikunde, enz.), die veel door wegeningenieurs worden gebruikt

4 Sterrebeek, ABR - BWV Welke woordenboeken?  Zeven gespecialiseerde woordenboeken 1.Road Tunnel Operations 2.Road Transport Informatics (ITS) (uitgegeven door de Nordic Road Association (NVF)) 3.Winter Maintenance 4.Bridges (uitgegeven door de Nordic Road Association (NVF)) 5.SWECO (uitbreiding van het PIARC Technical Dictionary of Road Terms anno 2000, door SWECO (Zweeds bedrijf) voor een Europees project in Rusland) 6.Weigh-in-Motion 7.Sustainable Transport

5 Sterrebeek, ABR - BWV Talen van deze woordenboeken Alle beschikbaar in het Frans en het Engels (= “referentietalen”), behalve “Bridges (NVF)” en “SWECO” (waar het Frans ontbreekt) De meeste in verschillende mate vertaald in een wisselend aantal andere talen (= “vreemde talen”) Twee “hoofd”woordenboeken voor 100 % in het Nederlands vertaald → vrij bonte verzameling

6 Sterrebeek, ABR - BWV Samenvoeging van deze woordenboeken  Logica ten tijde van de uitgaven op papier: grootte van PIARC-woordenboeken beperkt houden, wegens druk- en vertaalkosten ↔  Digitalisering tot database Terminologie: heel goed mogelijk de verschillende PIARC-woordenboeken tot één woordenboek samen te voegen  Verzoek van het Secretariaat-generaal eind 2013

7 Sterrebeek, ABR - BWV Samenvoeging van deze woordenboeken  Voordeel: ◦ rationeel en onbetwistbaar oplossen van de vraag welke begrippen in welk(e) woordenboek(en) thuishoren  Extra taak, stond niet in de oorspronkelijke taakomschrijving van CTERM  Voorstel van CTERM voor de naam van het nieuwe eengemaakte woordenboek: PIARC Road Dictionary / Dictionnaire AIPCR de la Route

8 Sterrebeek, ABR - BWV Eerste fase: hoofdstukindeling van het nieuwe woordenboek  Tabel: ◦ met de hoofdstukindeling van het nieuwe PIARC Road Dictionary (in het Frans en het Engels), door CTERM opgemaakt met inbreng van het Secretariaat- generaal van PIARC ◦ twee kolommen met overeenkomsten tussen hoofdstukken, subhoofdstukken en sub- subhoofdstukken van de “oude” woordenboeken en die van het nieuwe, eengemaakte woordenboek

9 Sterrebeek, ABR - BWV Eerste fase: hoofdstukindeling van het nieuwe woordenboek  Ondertussen is de nieuwe hoofdstukindeling in 35 talen (andere dan het Frans en het Engels) vertaald: ◦ Duits, Arabisch, Catalaans, Chinees, Koreaans, Kroatisch, Deens, Spaans, Estisch, Fins, Grieks, Hebreeuws, Hindi (gedeeltelijk), Hongaars, IJslands, Italiaans, Japans, Lets, Litouws, Maltees, Nederlands, Nepalees, Noors, Perzisch, Pools, Portugees, Roemeens, Russisch, Servisch, Sloveens, Zweeds, Tsjechisch, Turks, Oekraïens en Vietnamees

10 Sterrebeek, ABR - BWV Tweede fase: compilatie  In april 2014 uitgevoerd door het bedrijf dat de software ontwikkelde  Aan de hand van de (voornoemde) overeenkomstentabel met de hoofdstukindeling

11 Sterrebeek, ABR - BWV Tweede fase: compilatie  Resultaat: meer dan begrippen, vaak dubbel of meermaals ingevoerd, door: ◦ herhalingen / overlappingen tussen bestaande woordenboeken ◦ invoer van eenzelfde oud hoofdstuk in meerdere onderdelen van het nieuwe woordenboek

12 Sterrebeek, ABR - BWV Derde fase: de eigenlijke samenvoeging  Uitdagingen 1.Dubbele of meervoudige invoeren verwijderen, zonder gegevens in om het even welke taal te verliezen → wanneer een term in het Frans en/of het Engels verwijderd wordt, verdwijnen meteen ook alle vertalingen ervan in andere talen! 2.Slechts één omschrijving per begrip behouden → als er meerdere zijn, moet een keuze worden gemaakt Hoe deze uitdagingen aangaan?

13 Sterrebeek, ABR - BWV Derde fase: de eigenlijke samenvoeging  Iteratieve aanpak, in een welbepaalde volgorde: 1.PIARC Technical Dictionary of Road Terms 2.PIARC Lexicon of Road and Traffic Engineering 3.Gespecialiseerd woordenboek “Road Tunnel Operations” 4.Gespecialiseerd woordenboek “Road Transport Informatics” (ITS) 5.Gespecialiseerd woordenboek “Winter Maintenance” 6.Gespecialiseerd woordenboek “Bridges” (NVF) 7.Hoofdstukken 12 (Bridges and Engineering Structures) en 14 (Finances and Tender) van het gespecialiseerde woordenboek van SWECO 8.Gespecialiserd woordenboek “Weigh-In-Motion” 9.Gespecialiseerd woordenboek “Sustainable Transport”

14 Sterrebeek, ABR - BWV Derde fase: de eigenlijke samenvoeging  Concreet ◦ “2” samenvoegen met “1”, “3” met het resultaat van de vorige samenvoeging, enz., waarbij dubbele en meervoudige invoeren worden verwijderd en vertalingen in vreemde talen telkens worden meegenomen  Voortgang ◦ samenvoeging tot en met “9” klaar ◦ momenteel: aantal begrippen ( net na compilatie) teruggebracht tot ±

15 Sterrebeek, ABR - BWV Derde fase: de eigenlijke samenvoeging  Bijzonder voor stap “4” ◦ de versie van het gespecialiseerde woordenboek “Road Transport Informatics” uit 2005 vervangen door de geactualiseerde versie, gepubliceerd in het rapport 3/2012 « ITS Terminology » ◦ met inachtneming van de voorwaarden van een overeenkomst die in 2013 tussen PIARC en de NVF (auteur van het rapport) is ondertekend  Voortgang ◦ klaar voor het Engels (inclusief vertaling in het Frans) ◦ klaar voor de andere talen (Deens, Fins, IJslands, Noors en Zweeds)

16 Sterrebeek, ABR - BWV Het nieuwe PIARC Road Dictionary: werk in uitvoering …  Nog enkele lijsten van begrippen en begripsomschrijvingen toevoegen, die voortvloeien uit contacten met de technische comités van PIARC tijdens de werkcyclus  Beoogde datum voor voltooiing: zomer 2016 (brieven voor eerste contact met de terminologiecorrespondenten in de TC, om de revisie in te starten)

17 Sterrebeek, ABR - BWV Het nieuwe PIARC Road Dictionary: plannen voor de toekomst ( )?  Afdrukken van papieren woordenboeken op maat / per thema mogelijk maken, onder nader te bepalen voorwaarden  Een app voor smartphones en tablets ontwikkelen  Software gebruiksvriendelijker maken

18 Sterrebeek, ABR - BWV Toegang tot het PIARC Road Dictionary  Twee versies 1.“Gebruikers”-versie (alleen-lezen) → opgenomen in de website van PIARC 2.“Redacteurs”-versie (“back office”) → op een aparte website

19 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Indirecte toegang ◦ PIARC-website: ◦ tab TERMINOLOGY

20 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Directe toegang: Dictionaries-Road-Transport-Roads/ Dictionaries-Road-Transport-Roads/

21 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Raadpleging Twee soorten van zoekopdrachten mogelijk 1.Een term zoeken 2.Per thema zoeken

22 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Een term zoeken

23 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Een term zoeken

24 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Een term zoeken

25 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Een term zoeken

26 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Een term zoeken

27 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Een opmerking maken Het bericht wordt verzonden naar de administrator van het onlinewoordenboek, die ofwel: direct antwoordt (indien mogelijk) doorstuurt naar CTERM doorstuurt naar het bevoegde technische comité

28 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Per thema zoeken

29 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Per thema zoeken

30 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Per thema zoeken

31 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Per thema zoeken

32 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary  Per thema zoeken

33 Sterrebeek, ABR - BWV “Gebruikers”-versie » van het PIARC Road Dictionary Vragen?