Het beloop en de prognose van acute laterale enkeldistorsies in de huisartsenpraktijk Adinda K.E. Mailuhu, Edwin H.G. Oei, Nienke van Putten-Katier, John M. van Ochten, Patrick J.E. Bindels, Sita M.A. Bierma-Zeinstra, Marienke van Middelkoop

Inleiding  Enkeldistorsies zijn veel voorkomende trauma’s van het bewegingsapparaat  Jaarlijks enkelblessures in de huisartsenpraktijk 1  Persisterende klachten na doorgemaakte enkeldistorsie (20-40% persisterende klachten na 3 maanden en 5-33% na 12 maanden) 2  Prognostische factoren nog onbekend 1 Ongevallen en Bewegen in Nederland , Consument en Veiligheid 2 van Rijn et al. Am J Med 2008

Vraagstelling Wat is het beloop van acute laterale enkeldistorsies in de huisartsenpraktijk na 5 jaar en welke prognostische factoren kunnen hierbij geïdentificeerd worden?

Studie opzet Baseline metingen (n = 206) Huisarts bezocht met acute laterale enkeldistorsie 5 jaar follow-up Vragenlijst Lichamelijk onderzoek Röntgenfoto Magnetic Resonance Imaging (MRI) Vragenlijst 6-12 maanden

Uitkomstmaten 1.Volledig hersteld 2.Sterk verbeterd 3.Iets verbeterd 4.Ongeveer gelijk gebleven 5.Iets verslechterd 6.Sterk verslechterd 7.Erger dan ooit Herstel Geen persisterende klachten Ankle Function Score (0-100) Pijn in rust (NRS 0-10) Pijn tijdens inspanning (NRS 0-10) Recidief enkeldistorsie Persisterende klachten

Statistische analyse  Beschrijvende statistiek  Logistische regressie analyse  Anamnestische kenmerken  Lichamelijk onderzoek karakteristieken  Radiologische bevindingen  MRI bevindingen Persisterende klachten 5 jaar na acute laterale enkeldistorsie Multivariaat modellen met potentiele prognostische factoren Definitief regressie model P < 0.2

Flowchart Non-responders n = 57 Huisarts bezocht met acute laterale enkeldistorsie (6-12 maanden voor baseline) Inclusie baseline n = 206 Follow-up vragenlijst ingevuld, maar geen ondertekend IC n = 17 Inclusie 5 jaar follow-up n = 132 (64%)

Baseline karakteristieken Responders (n = 132) Non- responders (n = 74) p-waarde Anamnestische kenmerken Leeftijd (jaar) 39.1 (14.8)34.2 (14.0)0.02 Geslacht (man) 40.2%45.9%0.42 Persisterende klachten op baseline40.9%59.5%0.01 Ankle Function Score (0-100) 75.1 (19.6)70.4 (22.0)0.12 Pijn tijdens inspanning (NRS 0-100) 2.1 (2.3)2.9 (2.7)0.04 Enkeldistorsie in de voorgeschiedenis 49.2%41.9%0.42 Lichamelijk onderzoek karakteristieken Positieve één-benige stand test 17.4%9.5%0.12 Positieve voorste schuiflade test 33.1%23.5%0.16

Baseline karakteristieken Responders (n = 132) Non- responders (n = 74) p-waarde Radiologische bevindingen (Kellgren & Lawrence score (≥1)) Talonaviculaire gewricht46.2%32.4%0.16 Talocrurale gewricht49.2%32.4%0.06 MRI bevindingen Botoedeem aanwezig Talocrurale gewricht37.5%26.9%0.14 Osteofyten aanwezig Talonaviculaire gewricht Talocrurale gewricht 56.2% 42.2% 50.7% 34.3% Hydrops aanwezig 36.7%31.3% 0.45

5-jaar follow-up: Herstel Totaal n = % persisterende klachten 5 jaar na enkeldistorsie 1 Van Ochten et al. BGJP

5-jaar follow-up: Secundaire uitkomstmaten Baseline5-jaar follow-up Ankle Function Score (0-100)75.1 (19.6)79.9 (26.1) Pijn in rust (NRS 0-10)0.9 (1.7)0.8 (1.9) Pijn tijdens inspanning (NRS 0-10)2.1 (2.3)1.4 (2.3) Recidief enkeldistorsie-30.3%

Multivariaat logistische regressie model OR (95% CI)p-waardeAUC Persisterende klachten op baseline 7.79 (2.22 – 27.37)< Pijn in rust (NRS 0-10) 1.53 (1.12 – 2.08)< 0.01 Enkeldistorsie in voorgeschiedenis 5.81 (1.69 – 20.02)< 0.01 Voorspellen van persisterende klachten 5 jaar na acute laterale enkeldistorsie Anamnestische kenmerken

Multivariaat logistische regressie model OR (95% CI)p-waardeAUC Persisterende klachten op baseline 5.45 (1.44 – 20.64) Pijn in rust (NRS 0-10) 1.48 (1.10 – 2.00)0.01 Enkeldistorsie in voorgeschiedenis 4.56 (1.31 – 15.92)0.02 Positieve één-benige stand test 3.59 (0.88 – 14.66)0.08 Positieve voorste schuiflade test 1.36 (0.41 – 4.51)0.62 Voorspellen van persisterende klachten 5 jaar na acute laterale enkeldistorsie Anamnestische kenmerken Lichamelijk onderzoek karakteristieken

Multivariaat logistische regressie model OR (95% CI)p-waardeAUC Persisterende klachten op baseline 7.73 (1.74 – )< Pijn in rust (NRS 0-10) 1.53 (1.11 – 2.11)< 0.01 Enkeldistorsie in voorgeschiedenis 4.44 (1.21 – 16.27)0.02 Positieve één-benige stand test 3.67 (0.86 – 15.72)0.08 Positieve voorste schuiflade test 1.31 (0.39 – 4.39)0.66 Kenmerken van artrose* (talocrurale gewricht) 4.30 (0.81 – 22.78)0.09 Voorspellen van persisterende klachten 5 jaar na acute laterale enkeldistorsie Anamnestische kenmerken Lichamelijk onderzoek karakteristieken MRI bevindingen * Gedefinieerd als de aanwezigheid van kraakbeenverlies en/of osteochondreale lesie

Discussie  Onderschatting van persisterende klachten na 5 jaar  Keuze uitkomstmaat Conclusie Bijna 20% van de patiënten met een acute laterale enkeldistorsie hebben persisterende klachten na 5 jaar Anamnestische kenmerken zijn voorspellende factoren voor persisterende klachten na 5 jaar (AUC 0.87): radiologische bevindingen lijken niets toe te voegen

Bedankt voor jullie aandacht!