Stress en de Parkinson patiënt Prof.dr. Toine Lagro-Janssen Vrouwenstudies Medische Wetenschappen

Wat is stress? Stressrespons Schadelijke effecten Stress en de Parkinson patiënt Conclusie Inleiding

Gian Lorenzo, Bernini, Apollo en Daphne

Stress StressresponsStressor Proces

Stressoren Positieve stress bijzondere prestatie op vakantie gaan Negatieve stress gevaar gezondheid

Stressoren Objectieve gebeurtenissen lawaai gebrek aan slaap hitte Subjectieve gebeurtenissen ergernis, woede angst, verdriet Firenze, Galleria Uffizi

Bedreiging basisbehoeften veiligheid liefde gezondheid Picasso, moeder en kind Stressoren

Stressrespons

Noodreactie van het lichaam op bedreigende situaties

Stressrespons alarmfase weerstandsfase uitputtingsfase

Stressrespons

Snelle reactie: autonome zenuwstelsel noradrenalineadrenaline (bijniermerg) Langzame reactie: via hypothalamus stresshormoon cortisol (bijnierschors)

SnelLangzaam Stresshersen prikkelcentra autonomehypothalamusACTH zenuwstelsel bijnierbijnier AdrenalinemergschorsCortisol

Stressrespons

Stressrespons m/v Matud MP. Gender differences in stress and coping styles. Personality & Individual Differences. 2004;37: Instrumentele coping stijlEmotionele coping stijl OnverschilligheidVermijdingsgedrag Man Afname financiën Afname werkmotivatie Toename werkdruk Begin serieuze relatie Vrouw Kleine dagelijkse stress Chronische problemen en conflicten Lichamelijke klachten Psychologische klachten

Wat is stress? Stressrespons Schadelijke effecten Stress en de Parkinson patiënt Conclusie Inleiding

Wat te doen bij gevaar? vecht(Fight) vlucht (Flight) bevriezen(Freeze)

Wat te doen bij gevaar? Michelangelo, Fresco Sixtijnse kapel, vaticaan (Be)-Friend

Schadelijke effecten Nervositeit, gejaagdheid Hoofdpijn, spierpijn Slaapproblemen Overspannenheid, burn-out Depressie, angststoornis Posttraumatische stressstoornis

Stress en de ziekte van Parkinson Heeft stress invloed op de klachten? JA Verergering van symptomen Tremor Traagheid Stijfheid, rigiditeit Voorbeelden

Stress en de ziekte van Parkinson Relatie tussen stress en chronische ziekten Waarom ik? Ontkenning en ongeloof Omgaan met beperkingen Omgaan met frustraties, problemen, moeheid,angsten Aanpassen aan het dagelijkse leven Aanpassen kost energie Depressieve reactie (vrouwen) Plouvier AOA, Olde Harman TC, Boots LPW, Bloem BR, van Weel C, Lagro-Janssen ALM. Time intervals in diagnosing parkinson’s disease: The patients views. Patient Educ Couns doi: /j.pec

Stress en de ziekte van Parkinson Wat te doen? U bent niet de ziekte, u heeft een ziekte Ben aardig en geduldig voor uzelf Bewegen en oefenen (fysiotherapie) verbetert de lichamelijke en mentale conditie Betrek uw partner en kinderen Kies dingen die belangrijk zijn voor u en uw gezin

Stress en de ziekte van Parkinson Stel vast welke zaken u stress opleveren Verdeel tijd en energie Plan activiteiten van te voren Vraag hulp, zoek hulpbronnen Zorg voor extra tijd Zie de beperkingen als een uitdaging! Wat te doen?

Conclusie Ieder mens kent stress Stress beïnvloedt klachten bij chronische ziekten Stress verergert ook de klachten bij de ziekte van Parkinson Leer om te gaan met stress

MqDoqE