Aard van de prikkel: geluid

Presentatie over: "Aard van de prikkel: geluid"— Transcript van de presentatie:

1 Aard van de prikkel: geluid
Geluidsreceptoren Aard van de prikkel: geluid

2 Golven = trillingen doorheen middenstof
Wat is geluid? Geluiden zijn trillingen. Geluid = trillingen Geluid Toonhoogte Geluidssterkte Resonantie Ontstaan vanuit een trillend voorwerp (geluidsbron): viool, stem, fluit, …… Verplaatsen zich via middenstof: gassen, vloeistoffen, vaste stoffen. Ontvangen door geluidsreceptoren (fonoreceptoren) in het oor. Gehoorspectrum Geluidsbron Middenstof Geluidsreceptoren Golven = trillingen doorheen middenstof

3 Wat is toonhoogte? Tonen: geluiden die we kunnen horen.
Toonhoogte of frequentie: aantal trillingen per seconde.  Uitgedrukt in Hertz (Hz)  1Hz = 1 trilling per seconde Geluidssterkte Resonantie Gehoorspectrum Hoge toon Lage toon

4 Wat is geluidssterkte? Geluidssterkte = geluidsintensiteit = volume: hoeveelheid trillingsenergie, uitwijking van de trilling;  Uitgedrukt in decibel (dB);  Decibelschaal. Geluid Toonhoogte Geluidssterkte Resonantie Hoge geluidssterkte Lage geluidssterkte Gehoorspectrum

5 Wat is resonantie? Resonantie: een trillend voorwerp brengt een ander voorwerp aan het trillen. Geluid Toonhoogte Voorbeelden: Vensters trillen mee als een vliegtuig overvliegt. Deur rammelt als er geboord wordt in de muur. Krachtige stem kan kristallen glas doen barsten. Geluidssterkte Resonantie Gehoorspectrum Resonantie aantonen met twee identieke stemvorken

6 Wat is het gehoorspectrum van de mens?
Ons gehoorspectrum: frequenties tussen 16 Hz en Hz;  Verschillen van persoon tot persoon;  Verkleint met ouder worden. Geluid Toonhoogte Geluidssterkte Resonantie Grootste gevoeligheid: tussen en Hz; Ultrageluiden (> Hz) horen we niet; Infrageluiden (< 16 Hz) horen we niet. Gehoorspectrum Echolocatie: geluid uitzenden en echogeluid opvangen  voorwerpen lokaliseren. → Bv.: vleermuizen, dolfijnen, sommige walvissen.

7 Geluidsbron: aanstrijken snaren  trillen van de snaren
Trillende snaren van een viool

8 Geluidsbron: spreken of zingen  trillen van de stembanden
Trillende stembanden

9 Geluidsbron: fluiten  trillen van lucht
Trillende luchtkolom in fluit

10

11 luchtdruk 1 golflengte = 1 trilling tijd Lage toon, lage frequentie

12 luchtdruk 1 golflengte = 1 trilling tijd Hoge toon, hoge frequentie

13 Verschil in geluidssterkte

14 120 dB: pijngrens 80 dB: gevaargrens 0 dB: gehoordrempel
Decibelschaal: speciale schaal die per 10 dB erbij komt, geluidsintensiteit wordt telkens tienmaal groter. 120 dB: pijngrens Geluid = pijnlijk  gehoorschade 80 dB: gevaargrens Langdurige blootstelling  gehoorschade 0 dB: gehoordrempel Decibelschaal

15 Klankkasten naar elkaar toegekeerd en eentje aanslaan.
Geluid dempen met je hand bij aangeslagen stemvork  geluid gaat verder bij de niet-aangeslagen stemvork De niet aangeslagen stemvork trilt mee of resoneert.

16 Dolfijn maakt gebruik van echolocatie in het water om een prooi te vinden.