Download de presentatie
GepubliceerdDina Geerts Laatst gewijzigd meer dan 8 jaar geleden
1
Verloskunde kat Klas 4.3DP Schooljaar
2
Les 1 Onderwerpen: Overwegingen voorafgaand aan het fokken?
De oestrische cyclus Krolsheidpreventies en castraties Fokbegeleiding bij de poes Dracht
3
Overwegingen voorafgaand aan het fokken
Nagaan voldoende tehuizen Nagaan voldoende tijd voor nest Controle stamboom /ras op erfelijke afwijkingen Lichamelijk onderzoek Vrij van geslachtsziekten Andere dekkingen voorkomen Vrouwelijk mannelijk Inenten en ontwormen poes Onderzoek naar FIV (Feline Immunodeficientie Virus of kattenaids) Onderzoek naar FeLV (Feline Leukemie Virus of leucose)
4
Voortplantingsorgaan poes
5
Voortplantingsorgaan kater
6
Seizoensgebonden poly-oestrisch
De oestrische cyclus Seizoensgebonden poly-oestrisch Voorjaar en zomer Seizoensgebonden anoestrusperiode okt-dec Lichtduur => epifyse: melatonine daglengte => cycleren Poezen die altijd binnen zitten kunnen soms hele jaar door cycleren
7
De oestrische cyclus
8
De oestrische cyclus
9
De oestrische cyclus 1e krolsheid 9-10 m Zeer variabel: 4-18 m Kortharige katten vaak vroeg: 6-9 m Langharige katten vaak laat: m Factoren die optreden 1e krolsheid bepalen: 80% volwassen LG (2,5-3,5 kg) Lichthoeveelheid 80% volwassen LG in november => uitgesteld tot lente Sociaal contact met katers en krolse poezen
10
De oestrische cyclus Oestrische cycli: gemiddeld om de 2-3 w tijdens seizoen In afwezigheid van ovulatie
11
Pro-oestrus Oestrus Metoestrus Interoestrus Anoestrus
De oestrische cyclus Pro-oestrus Oestrus Metoestrus Interoestrus Anoestrus
12
De oestrische cyclus Krolsheid (3-10 d) Pro-oestrus 1-2 d Meestal niet waargenomen Geen bloedverlies, hoogstens beetje slijm ( hond) Aantrekkelijk voor kater => geen dekking FSH en LH Oestrogeenconcentraties laag ( hond)
13
De oestrische cyclus Oestrus 2-19 d Aanhankelijk, rusteloos, miauwen, rollen, lordosis Dekking toelaten Max oestrogeenconcentraties Progesteron blijft basaal voor ovulatie ( hond)
14
De oestrische cyclus Oestrus Geïnduceerde ovulatie Ovulatie na enkele dekkingen Dekkingen => LH => 1-2 d: ovulatie => CL Ovulatie ook mogelijk na kunstmatig toegediende prikkels Vagina-/cervixprikkeling GnRH Spontaan
15
De oestrische cyclus Metoestrus Als poes ovuleert => luteale fase = metoestrus progesteron 24-48 u na ovulatie Drachtig: 63 d Niet-drachtig: 40 d
16
De oestrische cyclus Interoestrus Als poes niet ovuleert 8-10 d Oestrogeen en progesteron basaal Geen seksueel gedrag Einde interoestrus: FSH en LH
17
De oestrische cyclus Anoestrus Enkele maanden in herfst & winter 30-90 d Rustperiode Oestrogeen en progesteron basaal Na partus vaak lactatie-anoestrus: 4-5 w 2-3 w na spenen terug krols Sommigen worden na 2-3 w lactatie weer krols
18
De oestrische cyclus Progesteron Pro-oestrus en oestrus: laag Hoog in metoestrus Oestrogeen Basaal in pro-, inter- en metoestrus Piek in oestrus
19
Puberteit kater Spermaproductie start bij LG van 2,5-3,5 kg Nekbijten, bestijgen kattin en dekbewegingen soms al op 4 maanden Volledig seksueel gedrag en maturiteit (+ penetratie en ejaculatie): pas op 8-12 m Vaak zelfs niet voor 2 jaar => “onvruchtbaarheid” bij jonge katten vaak tgv onvolledige seksuele maturiteit
20
Krolsheidpreventie en castraties
Poezenpil (oraal), één keer per week op dezelfde dag; Parenteraal (zelden); Bij langdurig gebruik niet aan te bevelen wegens contra-indicaties; Sterilisatie / castratie (6 maanden leeftijd); SHAM-dekking.
21
Fokbegeleiding bij de poes
5 fasen Nekbijten + bestijgen kattin Poes is passief, vocalisatie Pogingen tot penetratie 10 sec - 30 min Ejaculatie: kortstondig (sec) Reactie na dekking: Poes maakt zich agressief los en blaast naar kater Poes likt genitaliën Onthouding 10-30 min
22
Fokbegeleiding bij de poes
23
Fokbegeleiding bij de poes
24
Fokbegeleiding bij de poes
25
Fokbegeleiding bij de poes
26
Fokbegeleiding bij de poes
27
Fokbegeleiding bij de poes
28
Fokbegeleiding bij de poes
29
Fokbegeleiding bij de poes
30
Fokbegeleiding bij de poes
31
Fokbegeleiding bij de poes
Geïnduceerde ovulatie Coïtus => neurale reflex => hypothalamus: GnRH => hypofyse: LH => ovulatie 1 dekking => slechts 50 % vd katinnen ovuleert Frequente dekkingen in korte tijd => % ovulaties Optimale LH-piek bij 4 dekkingen in 2-4 u Spontane ovulatie Redelijk frequent (30-60 %) In aan- en afwezigheid kater Mechanisme?
32
Fokbegeleiding bij de poes
Krolse kattin wordt bij kater gebracht Territorium Best enkele dagen voor geplande dekkingen acclimatisatie Angstige of onervaren dieren: transport tijdens interoestrus Onervaren kater bij ervaren kattin en omgekeerd Pas op d 3 vd oestrus beginnen dekken 1e 2 dagen van oestrus geen ovulatie na natuurlijke dekking Wss door onvoldoende oestrogeeninvloed
33
Dracht Ovulatie => eicellen kunnen meteen bevrucht worden Bevruchting in eileider Na 4-5 d in baarmoeder Spacing D 12-16: implantatie
34
Passieve immuniteit Overdracht maternale As => foetus Dracht
5% via placenta 95% via colostrum
35
Dracht 2 vruchtzakken rond foetus Amnion & allantoïs D 35: typische kenmerken foeti D 40: ogen gesloten, haar, pigmentatie D 38-42: verbening D 63: partus
36
Palpatie abdomen D 21-35 Optimaal: d 21-25 Ampullae voelbaar
Drachtdiagnose Palpatie abdomen D 21-35 Optimaal: d 21-25 Ampullae voelbaar Einde dracht: foeti
37
Endocrinologie Progesteron Relaxine Drachtdiagnose Na d 40
Tot d 40: dracht = schijndracht Relaxine Vanaf d 20, piek op d 35 Relaxine: verslapping baarmoedermond en ligamenten bekkengordel
38
RX Vanaf d 38-40 Aantal kittens, grootte tov bekkeningang, vitaliteit
Drachtdiagnose RX Vanaf d 38-40 D 17-21: baarmoedervergroting Aantal kittens, grootte tov bekkeningang, vitaliteit
39
Echografie Vroege drachtdiagnose Embryo: d 13-15
Embryonaal hart: d 16-25 Leefbaarheid kittens Niet aantal kittens
40
Echografie Vroege drachtdiagnose Embryo: d 13-15
Embryonaal hart: d 16-25 Leefbaarheid kittens Niet aantal kittens
41
Les 2 Onderwerpen: Normale partus Abnormale partus
Het grootbrengen van een nestje kittens
42
Gemiddeld op 63e dag dracht Kortstondige bloeding 1 – 2 weken vóór p.
Normale partus Stress voorkomen Gemiddeld op 63e dag dracht Kortstondige bloeding 1 – 2 weken vóór p. Controle aantal kittens (RX 7–10 dgn. vóór p.)
43
Aanvang partus (lokroepen, minder eten, sneller ademen)
Normale partus Aanvang partus (lokroepen, minder eten, sneller ademen) Voorbereidingsfase (verweking geboortekanaal, ontsluiten cervix) Uitdrijvingsfase 1ste fase: - baarmoedercontracties - poes is onrustig - kan 6 tot 12 uur duren
44
Uitdrijvingsfase 2de fase: - tijd tussen geboortes variabel
Normale partus Uitdrijvingsfase 2de fase: - tijd tussen geboortes variabel - geboorte elke kitten 3 – 5 minuten - kan 4 tot 16 uur duren - persen op 1ste kitten <45 min. - persen op daaropvolgende kittens <30 min. - verder algehele toestand moederdier in de gaten houden.
45
- controle kittens (gezondheid, gewicht, navelstreng)
Normale partus Nageboortefase: - afdrijven placenta’s 10 – 15 minuten na de geboorte van iedere kitten (variabel). - controle kittens (gezondheid, gewicht, navelstreng) - indien nodig kittens op gang helpen - gedrag poes in de gaten houden
46
- opeten van teveel placenta’s voorkomen
Normale partus puerperium: - rode uitvloeiing na de bevalling, wordt lichter na 5-8 dagen, stopt na 8-10 dagen - opeten van teveel placenta’s voorkomen
47
Groene uitvloeiing vóór geboorte 1ste kitten
Abnormale partus Niet op gang komen geboorte niet meteen reden tot ongerustheid. Monitoren en onderzoeken belangrijker! Calciumtekort Groene uitvloeiing vóór geboorte 1ste kitten Tussentijd geboorte kittens Geboorte vordert niet Kitten blijft hangen Keizersnede
48
Controle geboortegewicht Melk drinken Een goede omgeving
Het grootbrengen van een nestje kittens Controle geboortegewicht Melk drinken Een goede omgeving Opvolging in de eerste levensweken Dagelijkse groei bijhouden Controle melkopname Controle ontlasting De levensfasen van een kitten Naar een nieuw baasje Ontwormen
49
Gebit (kitten 3-1-3/3-1-2, volwassen 3-1-3-1/3-1-2-1) Identificatie
Het grootbrengen van een nestje kittens Vaccineren Veilige omgeving Voeding Zindelijkheid Gebit (kitten 3-1-3/3-1-2, volwassen / ) Identificatie Indien noodzakelijk grootbrengen met de hand
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.