Lucebert en de vijftigers.

Presentatie over: "Lucebert en de vijftigers."— Transcript van de presentatie:

1 lucebert en de vijftigers

2 lucebert Inleiding Keizer Vijftigers Cobra Poëtica Gedichten

3 inleiding

4 lucebert 1924 – 1994 Lubertus Swaanswijk
Lucebert: luce (licht) + bert (licht)

5

6 keizer

7 keizer Debuutbundel apocrief (1953)
1954: uitreiking Poëzieprijs van de Stad Amsterdam Lucebert verkleed als keizer / rel Provocatie, avant-garde “de keizer der vijftigers"

8

9 vijftigers

10 5 vijftigers Remco Campert Jan Elburg Gerrit Kouwenaar Lucebert
Bert Schierbeek

11 remco campert

12 bert schierbeek

13 gerrit kouwenaar

14 andere bekende “vijftigers”
Simon Vinkenoog Hugo Claus

15 simon vinkenoog

16 hugo claus

17 context Context na WOII Invloed buitenland (avant-garde!)
Andere media: film, muziek (jazz), etc. Video “De Vijftigers” i.v.m. context:

18 het tijdschrift braak Het tijdschrift van de Vijftigers

19

20 atonaal Bloemlezing Atonaal (1951) Samenstelling + inleiding:
Simon Vinkenoog

21 atonaal “In de jaren echter verscheen in de letterkundige tijdschriften sporadisch werk van een generatie die in en na de oorlogsjaren was opgegroeid en volwassen geworden, en dat een radicale breuk inhield met wat tot dusverre in het nederlandse taalgebied als poëzie werd beschouwd.” (Simon Vinkenoog)

22 atonaal “Wanneer nu de dichters van deze generatie trachten in en met hun tijd te leven en daar verslag van uitbrengen, een tijd die door twee wereldoorlogen en de verbijsterende ontmenselijking der wetenschap een eigen aanschijn kreeg, volkomen verschillend van alle andere perioden in de geschiedenis waarmee wij haar zouden kunnen vergelijken, dan sluiten deze dichters zich in hun poëtisch verslag nauw aan bij de ontwikkeling elders, en bij een levenshouding die als waarlijk internationaal gekenschetst kan worden. (Simon Vinkenoog)

23 atonaal “Deze nieuwe poëzie is waarschijnlijk niet voor uitleg vatbaar, dit in tegenstelling tot de poëzie der generaties die deze dichters voorafgingen; elke psychologische, psycho-analytische of philologische verklaring moet op een gegeven moment onherroepelijk haar onmacht bekennen.” (Simon Vinkenoog)

24

25 experimenteel De Vijftigers ~ de experimentelen
Experimentele poëzie / atonale poëzie

26 Experimenteel versus traditioneel
Negatieve reacties uit traditionele hoek: ‘weerzinwekkende en walgelijke woordenkraam‘ de ‘ss die de poëzie is binnen gemarcheerd‘ < de traditionele dichter Bertus Aafjes over de nieuwe experimentelen

27 Vormexperimenten vrije vers weglaten van interpunctie
fonetische spelling neologismen frequente homoniemen alliteratie assonantie

28 Inhoudelijke experimenten
de metafoor! maar geen eenduidige metafoor => polysemie! een combinatie van schijnbaar onverenigbare elementen

29 de poëzie van de vijftigers
ik ben veel vuur veel golven van vuur vissen die stil zijn als het gezicht dat alleen is veel van steen en vaag als vissen in watervallen ik ben alleen alleen beenlicht en steendood (...) Lucebert, apocrief / de analphabetische naam (1952)

30 cobra

31 cobra COpenhagen - BRussel – Amsterdam

32 Asger Jorn, Toy Painting,, 1945

33 Constant, Fauna, 1949

34 Corneille, Fete nocturne, 1950

35 Karel Appel, Women, children, animals, 1951

36 Karel Appel, Kikker met paraplu, 1993 – Den Haag

37

38

39

40

41 poëtica

42 lucebert:poëtica Expliciete poëtica Impliciete poëtica
> poëticale gedichten Impliciete poëtica

43 sonnet

44 [ik tracht op poëtische wijze]

45 poëzie is kinderspel Karel Appel

46 gedichten

47 herfst [action poem – Lucebert giet na de aankondiging van de titel “herfst” een glas water over zijn hoofd]

48 ik draai een kleine revolutie af

49 de visser van ma yuan (vanaf 2:12)