Hart- en vaatziekten Overige CZ

Presentatie over: "Hart- en vaatziekten Overige CZ"— Transcript van de presentatie:

1 Hart- en vaatziekten Overige CZ
SBG 2 Hoorcollege 4 Hart- en vaatziekten Overige CZ

2 Agenda Hart- en vaat aandoeningen (1) Overige CZ Werking van het hart
Hartaandoeningen Leefstijlaspecten Overige CZ Metabool syndroom (2) COPD (3) Kanker (4)

3 Hart en bloedsomloop Anatomie van hart: Bloedsomloop:
kamers & boezems kleppen prikkels Bloedsomloop: kleine en grote bloedsomloop slagaders/aders/haarvaten Bloedvoorziening van het hart: kransslagaders B&T blok HC 1 3

4 Werking van het hart en bloedsomloop

5 Slagvolume en hartminuutvolume
Hartfrequentie: 70x per min/ per dag/ 2,5 miljard gehele leven!! Slagvolume: per kamer (of ventrikel) 50-70ml per slag Ca. 4 liter per minuut (hartminuutvolume) Bij inspanning: SV: 140 ml / HMV: 25 liter!!

6 Hart- en vaataandoeningen
hartinfarct hartfalen beroerte

7 hartprikkeling hartritme stoornissen

8 Hartcyclus P-top: PR-interval: QRS-complex: ST-segment: T-top:
Depolarisatie atria PR-interval: Tijd voortgeleiding impuls door atria en AV-knoop QRS-complex: Depolarisatie ventrikels Repolarisatie atria ST-segment: Repolarisatie AV-knoop T-top: Repolarisatie ventrikels EBL

9 Doodsoorzaken in NL

10

11 Sterfte HVZ naar leeftijd en geslacht

12 Prevalentie HVZ – ziektebeeld en geslacht 2011

13 Risicofactoren HVZ Roken Ongezonde voeding Weinig beweging Stress
Hoog cholesterolgehalte Hoge bloeddruk Overgewicht Diabetes Erfelijkheid Leeftijd en geslacht

14 Lichaams-samenstelling
Leefstijl-factoren Cholesterol Lichaams-samenstelling Hoge bloeddruk Diabetes Hart- en vaatziekten Sterfte aan HVZ

15 Bewegen en hart Regelmatig bewegen kent vele positieve effecten:
Het verkleint de kans op overgewicht Het verlaagt de bloeddruk Het verlaagt het slechte cholesterol (LDL) en Het verhoogt het goede cholesterol in het bloed (HDL); Het verkleint de kans op diabetes type 2 Gunstig effect op de glucosestofwisseling Vergroting van het hartminuutvolume; meer bloed per hartslag. Verbetering van de circulatie; meer bloedvaten gaan open staan

16 HVZ en preventie Primaire preventie Secundaire preventie
Tertiaire preventie

17 2 - Metabool syndroom Verstoorde energiebalans
Weinig beweging Ongezonde voeding -->Insulineresistentie

18 2 – Wat is het MS Metabool syndroom: indien 3 van de 5 risicofactoren
buikomvang  > 102 cm (man)   > 88 cm (vrouw) triglyceriden > 1,7 mmol/l HDL cholesterol < 1 mmol/l Bloeddruk > 130/85 Glucose (nuchter) > 5,9 mmol/l

19 Van de mensen > 55 jaar heeft > 25% een metabool syndroom
Om te onthouden: Van de mensen > 55 jaar heeft > 25% een metabool syndroom (studies over heel Europa, USA, Finland, Nederland) In sommige etnische groepen aanmerkelijk méér, bijvoorbeeld Turken, Marokkanen, Creolen, Mexican Americans

20 3 - COPD Ernstige longaandoening, blijvende schade en progressief
Chronische bronchitis Longemfyseem filmpje COPD filmpje astma

21 Oorzaken COPD Blootstelling giftige stoffen: Roken (80%)
Erfelijke factoren Slecht behandeld astma

22 Prevalentie COPD 320.000 mensen met de diagnose COPD
mensen met een zeer hoog risico In 2010 overleden personen aan COPD

23 Sociale gevolgen COPD Sociaal functioneren
Verzuim en Arbeidsongeschikt (58% geen baan) Immobiel, rolstoel afhankelijk

24 Bewegen en COPD Effecten
COPD-patiënten zijn ruim 3xzo vaak inactief als de Nederlandse bevolking 16 procent beweegt nog geen half uur per week. Effecten Efficiënter gebruik van zuurstof Sneller herstel griep/verkoudheid Preventie andere chronische aandoeningen Sociaal functioneren omhoog

25 4 - Kanker cellen die zich onbeheerst vermenigvuldigen en dit blijven doen; de woekerende cellen breiden zich uit in omliggend weefsel en richten hier schade aan (invasieve groei of infiltratie); de woekerende cellen verspreiden zich ook naar ver weg gelegen plaatsen in het lichaam (metastasering ofwel uitzaaiing). Via lymfevaten, bloed en in aanwezige lichaamsholten (bijv. buikholte)

26

27 Eigenschap van iedere kanker: uitzaaiingen (=metastasen)
Afhankelijk van de aard van de primaire tumor: lymfevaten Bloed Via holle ruimtes (o.a. Buikholte) Affiniteit van tumorcellen met specifieke weefsels

28

29 Kanker en cijfers 10-jaarsprevalentie bedroeg op 1 januari 2011, mannen en vrouwen. Dat is bijna 3% van de Nederlandse bevolking. In 2011 ruim nieuwe gevallen van kanker (incidentie) De prevalentie van kanker: borstkanker: personen (globaal een kwart van het totaal), huidkanker (98.000), prostaatkanker (84.000) darmkanker (82.000). 40% procent van alle nieuwe patiënten in 2011 tussen jaar en 30% was 75 jaar was of ouder. In 2011 stierven ruim mensen als gevolg van kanker Ongeveer de helft van alle kankerpatiënten geneest (5-jaarsoverleving)

30 Meest voorkomende locaties

31 Behandeling van kanker
De drie meest toegepaste methoden om kanker te behandelen zijn op dit moment: Chemotherapie (behandeling met cytostatica) Radiotherapie (bestraling) Doden van delende cellen Operatie

32 Bijwerkingen cytostatica
Cytostatica tasten naast kankercellen ook gezonde cellen aan. Daardoor kunnen onaangename bijwerkingen optreden, bijvoorbeeld: haaruitval; misselijkheid; braken; darmstoornissen; verhoogd risico op infecties; vermoeidheid

33 Sterfte aan kanker

34 Longkanker

35 Longkanker

36 Longkanker Meest voorkomend: jaarlijks bij 9.000 mensen vastgesteld
24% van alle sterfgevallen door kanker 90%: tumor in bronchiën overlevingskans na 5 jaar is bij de mannen 10-15% en bij de vrouwen 15-20%.

37 Oorzaken longkanker Arbeidsomstandigheden Roken (80-90%)
10-12% van de rokers krijgt longkanker Arbeidsomstandigheden Vervuilde lucht

38 Lonkanker: Behandeling
Primair: Chirurgie Curatief Palliatief Radiotherapie (palliatief) Chemotherapie (palliatief) Combinatie van therapievormen

39 Borstkanker 1 op de 7 vrouwen en 1 op de 2000 mannen krijgt borstkanker. Jaarlijks overlijden er ruim vrouwen aan BK. Bijna een derde van alle vrouwen die kanker krijgen heeft borstkanker. Bij mannen komt deze vorm nauwelijks voor. Tussen de 45 en 75 jaar. Het komt vaak voor dat er ook borstkanker in de andere borst wordt vastgesteld. De overlevingskans na 5 jaar, indien de kanker beperkt is tot de borst, is 80% of hoger.

40 Kanker en leeftijd

41 35-50% van de nieuwe gevallen van kanker kan daardoor voorkomen.
Primaire preventie Gezond leven: minder kans op kanker Iedereen kan kanker krijgen. Maar wie gezond leeft, heeft wel mínder kans om kanker te krijgen. Zo zijn er 6 leefregels die u helpen uw lijf sterker te maken tegen kanker:  niet roken verstandig zonnen voldoende bewegen gezond eten (voeding) op uw gewicht letten (gezond gewicht)  matigen met alcohol Gezond leven is de beste manier om het risico op kanker te verkleinen; 35-50% van de nieuwe gevallen van kanker kan daardoor voorkomen.

42 Kanker en bewegen Primaire preventie
Overgewicht verhoogt het risico op een aantal vormen van kanker, zoals borst-, darm-, baarmoeder-, slokdarm- en nierkanker. Borstkanker & bewegen vrouwen die voldoende lichamelijk actief zijn hebben 20-40% minder kans op borstkanker. elk uur per week extra bewegen vermindert het risico op borstkanker met 3-8%, als dit tenminste over een langere periode wordt volgehouden

43 Secundaire/tertiaire preventie
Revalidatieprogramma’s gericht op: Fysiek functioneren Psychisch functioneren Sociaal functioneren Zie BB: Herstel & Balans

44 Herstel&Balans: biopsychosociaal model

45

46 Sport & kanker Alpe d'Huzes - film