Download de presentatie
De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub
GepubliceerdFerdinand Adam Laatst gewijzigd meer dan 10 jaar geleden
1
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
2
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Opmerking: enkel US-aandelen Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
3
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
4
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
The little book that beats the market return on capital gaat op zoek naar bedrijven die hogere rendementen genereren voor de beleggers earnings yield omgekeerde koers/winstverhouding gaat op zoek naar bedrijven die goedkoop noteren database bedrijven bedrijven die goed scoren op beide criteria bovenaan de lijst opgelet: met dergelijke vereenvoudigde systemen goed inzicht in basis fundamentele analyse © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
5
Specifieke ratio’s voor beleggers
Ratio’s zelf berekenen? beleggingsplatform online bank stockscreeners © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
6
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
7
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
8
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
9
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
10
Specifieke ratio’s voor beleggers
Boekwaarde van een aandeel Koers-boekwaarde Intrinsieke waarde Koers-winstverhouding Earnings yield Koers-cashflowverhouding Dividendrendement © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
11
Boekwaarde van een aandeel
Boekwaarde van een aandeel= Totaal van de activa −Vreemd vermogen Aantal aandelen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
12
Boekwaarde van een aandeel
meestal zal koers > boekwaarde reden: vaste activa in balans meestal ondergewaardeerd activa worden afgeschreven (in praktijk meer waard dan in boekhouding) Knowhow, naambekendheid … hebben belangrijke economische waarde maar zitten niet in activa © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
13
Boekwaarde van een aandeel
Boekwaarde mag als minimumwaarde voor de onderneming worden beschouwd (bij volwassen bedrijven) Bedrijven die onder boekwaarde of net erboven noteren soms reden voor soms ondergewaardeerd beleggers schatten vooruitzichten te pessimistisch in als rendabiliteit kan worden verbeterd en/of turn-around kan gerealiseerd worden is het interessant om aandeel dat nu goedkoop gewaardeerd staat aan te kopen Voorbeeld p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
14
‘The Intelligent Investor’
Value investing Benjamin Graham ( ) 4 principes ken de sector waarin je belegt zoek uit wie het bedrijf leidt koop op basis van harde cijfers zoals de boekwaarde van het bedrijf laat je niet afleiden door de algemene visie Typetje ‘Mr. Market’ © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
15
‘The Intelligent Investor’
Tip: Koen De Leus – Bolero – bespreking boek © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
16
Koers-boekwaarde van een aandeel
Koers−boekwaarde= Koers van het aandeel Boekwaarde per aandeel Voorbeeld p. 241 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
17
Koers-boekwaarde van een aandeel
Hoeveel keer betaal je de boekwaarde van het bedrijf? Verschilt van sector tot sector interessant om koers-boekwaarde aandeel te vergelijken met die van zijn sectorgenoten noteert aandeel relatief goedkoop? duur? waarom? © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
18
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Intrinsieke waarde Intrinsieke waarde van het aandeel = Werkelijke waarde activa −Vreemd vermogen Aantal aandelen werkelijke waarde actief rekening houden met meer- en minderwaarden niet altijd even gemakkelijk om te berekenen toelichting jaarrekening geeft meer uitleg over waardering activa soms wordt intrinsieke waarde berekend in jaarverslag analisten berekenen intrinsieke waarde (online beleggingsplatform) koers < intrinsieke waarde => ondergewaardeerd aandeel value investors voorbeeld: Warren Buffet © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
19
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: - datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
20
Koers-winstverhouding (k/w)
hoeveel keer moet men de winst betalen? hoe lager => hoe goedkoper het aandeel hoe hoger => hoe duurder het aandeel Engelse term: price-earnings of p/e Voorbeeld p. 242 k w = Koers van het aandeel Winst per aandeel © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
21
Koers-winstverhouding (k/w)
Welke winst nemen? die van het voorbije jaar => historische k/w winst huidige jaar of volgende jaar => prospectieve k/w in dat geval zal men jaar vermelden om aan te duiden let op: winst staat nog niet vast, dus is raming opgelet: met winsten uit verleden zomaar te veronderstellen voor toekomst Vergelijken met aandelen binnen de sector sectoren die sterkte groei kennen: doorgaans hogere k/w dan traditionele sectoren Aandeel kopen enkel en alleen om lage k/w heeft weinig zin! zal winst ook komende jaren kunnen worden gerealiseerd? is er nog groeipotentieel? voorbeeld: K/W bedrijf A = K/W bedrijf B A heeft stabiele winsten, B verwacht verdubbeling van de winst © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
22
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
23
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
en evolutie van de p/e Bron: - datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
24
Koers-winstverhouding (k/w)
Welke winst neemt men? nettowinst, bedrijfswinst, winst uit gewone bedrijfsuitoefening … verwarring! Koers-winstverhouding kan berekend worden voor aandeel beurs beursindex PEG-ratio Price Earnings/Growth Koers-winstverhouding gedeeld door winstgroei bedrijf < 1 => + © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
25
Koers-winstverhouding (k/w)
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
26
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Earnings yield Variant op koers-winstverhouding Hoeveel een bedrijf of de markt in zijn geheel verdient op elke 100 EUR die men erin investeert Earnings yield= 100 k/w Voorbeeld p. 243 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
27
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Earnings yield Opmerkingen bij koers-winstverhouding gelden hier ook men kan historische en prospectieve earnings yield berekenen … Earning yield van de aandelenmarkt Bond yield (rente op tienjarige obligaties) verschil = risicopremie voor het beleggen in aandelen als risicopremie boven gemiddelde noteert overgewaardeerde markten © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
28
Koers-cashflowverhouding
Variant op koers-winstverhouding men gebruikt nu cashflow i.p.v. winst Jaarverslag kan men vaak cashflow, en/of EBITDA … terugvinden Voorbeeld p. 244 Koers−cashflow= Koers van het aandeel Cashflow per aandeel © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
29
Koers-cashflowverhouding
Voordelen t.o.v. koers-winstverhouding bij k/w niet altijd duidelijk welke winst men gebruikt nettowinst, bedrijfswinst … winst te manipuleren andere manier van afschrijven aanleggen van voorzieningen boeken van waardeverminderingen bedrijven in volle groei vaak zware investeringen gedaan (waarvan afschrijvingen wegen op de winst) volgende jaren: kunnen ze de vruchten er van plukken <> bedrijven met hoge winst die niet investeren Cash flow dus betere maatstaf © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
30
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Dividendrendement Mogelijkheden brutodividend/nettodividend dividend laatste boekjaar/verwachte dividenden Voorbeeld p. 245 Dividendrendement= Dividend Koers ×100 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
31
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Pay-out ratio Pay−out ratio= Dividend per aandeel Winst per aandeel groeibedrijven traditioneel lage pay-out ratio willen geld in onderneming houden voor toekomstige investeringen als rendement op eigen vermogen hoog is beter voor aandeelhouder als winsten in bedrijf worden gehouden sommige bedrijven: keren traditioneel hoog dividend uit spreken daarmee bepaald publiek aan dat graag jaarlijks dividend heeft andere aandeelhouders verkiezen meerwaarden © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
32
Oefening ratio’s beleggers
p. 245 Bijvoorbeeld: Telenet en Belgacom Duvel Moortgat © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
33
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Fundamentele analyse Discounted cash flow methode p. 246 – p. 250 Dividend discount model p. 250 – p. 252 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
34
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
NAIC National Association of Investors Corporation tegenhanger van Vlaamse Federatie voor Beleggingsclubs en Beleggers (VFB) ontwikkelde beleggingsmethode 4 basisprincipes beleg op regelmatige tijdstippen herbeleg de dividenden en de meerwaarden beleg in groeiaandelen diversifieer je beleggingen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
35
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
NAIC Groeiaandelen = bedrijven: opbrengsten sneller groeien dan gemiddeld verwachting: ook in komende 5 jaar zullen doen ≠ verlieslatende start-ups (winstgevende track record) cyclische aandelen: worden buiten beschouwing gelaten deze aandelen zijn in principe in staat vermogen te verdubbelen over periode van 5 – 7 jaar = samengestelde return van 10 % - 15 % © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
36
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
NAIC Belangrijke tool hierbij Stock Selection Guide Aandelen Selectie Gids (ASG) 2 bladzijden grafische voorstelling: omzet, winst, beurskoers, evaluatie management, geschiedenis van koers/winstverhouding op basis van deze gegevens tekent men toekomstig trendkanaal van het aandeel met een plafond- en bodemkoers op basis hiervan bepaalt men koop-, houd- en verkoopzone van het aandeel © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
37
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
NAIC wordt ook wel ‘Better Investing’ genoemd (= ledenmagazine dat ze uitgeven) VFB volgt deze methode, op site handleiding database 150 bedrijven in de ASG … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
38
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: - datum:
39
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Elk jaar Naic en Fundamentele Analysedag editie 2011 te Grobbendonk PPT beschikbaar voor leden op voorbeelden Sven Sterckx (Dierckx-Leys Effectenbank) aandelenselectie volgens NAIC-methode © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
40
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Technische analyse Soorten grafieken Schalen, horizon en frequentie Steun- en weerstandsniveaus Trendlijnen Omkeer- en voortzettingspatronen Gemiddelden Het verhandelde volume Indicatoren Programma’s voor technische analyse Position sizing © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
41
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Soorten grafieken Lijngrafiek Staafgrafiek of barchart Candlesticks © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
42
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Lijngrafiek Bron: - datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
43
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Staafgrafiek Bron: - datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
44
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Candlesticks Bron: - datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
45
Schalen, horizon en frequentie
horizontale as = tijdsas verticale as = prijsas gewone rekenkundige schaal afstand tussen 10 EUR en 20 EUR = afstand tussen 30 EUR en 40 EUR absolutie prijsverschillen: zelfde afstand semilogaritmische schaal zelfde afstand voor dezelfde gelijkaardige relatieve prijsveranderingen afstand tussen 10 EUR en 20 EUR (stijging met 100 %) = afstand tussen 20 EUR en 40 EUR (stijging met 100 %) © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
46
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Rekenkundige schaal Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
47
Semilogaritmische schaal
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
48
Schalen, horizon en frequentie
horizontale as = tijdsas lange termijn raadpleegt men eerst om algemene trend van aandeel te kennen middellange termijn korte termijn om uiteindelijke aankoop- en verkoopmoment te bepalen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
49
Schalen, horizon en frequentie
Dag, week, maand … Week: staafje per week openingskoers: openingskoers van maandag hoogte koers: hoogste koers tijdens de week laagste koers: laagste koers tijdens de week slotkoers: slotkoers op vrijdag volume (indien afgebeeld): totaal volume van de week © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
50
Weekgrafiek candlestick
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
51
Schalen, horizon en frequentie
Dag, week, maand … Maand: staafje per maand openingskoers: openingskoers 1ste dag van de maand hoogte koers: hoogste koers tijdens de maand laagste koers: laagste koers tijdens de maand slotkoers: slotkoers op laatste dag van de maand volume (indien afgebeeld): totaal volume van de maand © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
52
Maandgrafiek candlestick
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
53
Steun- en weerstandsniveaus
Steunlijnen minstens twee bodempunten met elkaar verbinden doortrekken naar de toekomst men verwacht dat koers niet door deze lijn zal zakken Weerstandslijnen minstens twee toppen met elkaar verbinden men veronderstelt dat prijs zal dalen moeilijk is om deze lijn te doorbreken © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
54
Grafiek met steun- en weerstandslijnen
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
55
Steun- en weerstandsniveaus
Betrouwbaarheid hangt af aantal bodems of toppen die de lijn verbindt hoe meer hoe betrouwbaarder de lengte van de lijn hoe langer zonder koersdoorbraak het volume hoe groter het volume bij bepaalde steun of weerstand © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
56
Steun- en weerstandsniveaus
Steun/weerstand kan niet eeuwig stand houden zal ooit doorbroken worden! bv. onverwacht nieuwsbericht wanneer nu betrouwbaar? bv. als koers meer dan 3 dagen of 3 % boven steun/weerstand beweegt volume bij trendbreuk: belangrijk dat het oplopend is = groter gedeelte van de markt steunt de doorbraak © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
57
Steun- en weerstandsniveaus
Valse doorbraken koers breekt door weerstand en daalt daarna terug onder weerstandsniveau koers daalt door steunniveau om daarna terug te stijgen boven steunniveau Steun wordt weerstand of omgekeerd aandeel breekt door weerstand blijft boven die weerstand kan weerstand een steunlijn worden aandeel daalt door steunlijn stijgt daarna terug kan steunlijn een weerstandslijn worden © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
58
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Weerstand wordt steun Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
59
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Trendlijnen Stijgende trend bodems alsmaar hoger steunlijn die bodems met elkaar verbindt Dalende trend toppen alsmaar lager weerstandslijn die toppen met elkaar verbindt Zijwaartse trend toppen en bodems liggen ongeveer horizontaal © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
60
Grafiek met steun- en weerstandslijn
Aankoopsignaal De weerstandslijn wordt bij een dalende trend doorbroken Verkoopsignaal De steunlijn wordt bij een stijgende trend doorbroken Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
61
Omkeer- en voortzettingspatronen
Belegger wil start van een nieuwe trend zo snel mogelijk herkennen om tijdig in te stappen bij start stijgende trend om tijdig uit te stappen bij start dalende trend Voortzettingspatroon geeft aan dat koersen na een pauze meestal de ingezette trend zullen voortzetten Omkeerpatroon wijst op mogelijke trendkering © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
62
Omkeer- en voortzettingspatronen
Omkeerpatronen Driehoeken Hoofd- en schouderfiguur Rechthoeken Omgekeerde hoofd- en schouderfiguur Diamant Ronde toppen en ronde bodems De vlag en de wimpel Dubbele toppen en dubbele bodems Reversal days Handboek Beleggingsleer bespreekt als voorbeeld ‘hoofd- en schouderfiguur’ voor verdere informatie zie voor websites, boeken … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
63
Hoofd- en schouderfiguur
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
64
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Gemiddelden koerslijn grillig en storende kortetermijnschommelingen voortschrijdend gemiddelde Engelse term: moving average (MA) vloeiender kruising koerslijn en gemiddelde levert signalen op © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
65
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Gemiddelden Voorbeeld p. 265 Dag Koers Voortschrijdend gemiddelde op drie dagen 1 10 2 11 3 15 12 4 7 5 9 10,3 6 7,3 8 17 10,6 20 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
66
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Gemiddelden gebruikelijke waarden voortschrijdend gemiddelde op 30 dagen (korte termijn) voortschrijdend gemiddelde op 90 dagen (middellange termijn) voortschrijdend gemiddelde op 200 dagen (lange termijn) hoe langer de periode hoe belangrijker de signalen maar hoe langer signaalvorming tot stand komt voortschrijdend gemiddelde over korte periode voortschrijdend gemiddelde zal koerslijn vaak snijden zonder dat er van echt signaal sprake is © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
67
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Gemiddelden Analyse van gemiddelden vooral belangrijk bij koersen in beweging bij vlak koersverloop: veel irrelevante snijpunten Vaak wordt ook hier op 3 % bevestiging gewacht Gemiddelde: geeft ook algemene tendens weer stijgend bij een stijgend gemiddelde dalend bij een dalend gemiddelde © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
68
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Grafiek met VG-38 Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
69
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
70
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Grafiek met VG-150 Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
71
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
72
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Gemiddelden Gebruik maken van gemiddelden? signalen vaak iets te laat maar goed in combinatie met andere technische signalen doorbreken van trend of weerstand indicatoren (zie verder) Aankoopsignaal Bij het opwaarts doorkruisen van een stijgende gemiddelde lijn Verkoopsignaal Bij het neerwaarts doorkruisen van een dalende gemiddelde lijn © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
73
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Gemiddelden Gewogen voortschrijdend gemiddelde (GVG) Weighted Average (WA) de laatste dagen wegen zwaarder door dan de oudere dagen Exponentieel voortschrijdend gemiddelde Exponential Average (EA) de gegevens (dagen) worden gewogen met een exponent © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
74
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Twee gemiddelden Op 1 grafiek staan 2 gemiddelden kortlopend gemiddelde langlopend gemiddelde Golden cross bij een hausse snijdt het kortlopend gemiddelde het langlopend gemiddelde = aankoopsignaal Death cross Bij een baisse snijdt het kortlopend gemiddelde het langlopend gemiddelde = verkoopsignaal © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
75
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Golden cross Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
76
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Death cross Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
77
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Twee gemiddelden Nadelen Trend vaak al bezig voor men aan- of verkoopsignaal krijgt Weinig bruikbaar bij zijdelingse bewegingen Voordelen belangrijke bevestiging bij ingezette trend voorbeeld koersen breken door belangrijke weerstand daarna golden cross krijgt men bevestiging van het eerdere aankoopsignaal MACD = indicator die gebruik maakt van gemiddelden (zie verder) © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
78
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verhandelde volume Volume aantal aandelen dat verhandeld wordt meestal voorgesteld door staafgrafiek goede indicatie over druk op bepaald aandeel vooral bij stijgende trend belangrijk ook indicatoren die gebruik maken van volume © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
79
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verhandelde volume Stijgende trend moeten stijgende koersen gepaard gaan met stijgende volumes bij tijdelijke tegengestelde correctie moet gebeuren bij lage volumes (= volumes onder het gemiddelde) Dalende trend moeten dalende koersen gepaard gaan met stijgende volumes tegengestelde koerscorrecties gebeuren ook bij lage volumes © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
80
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verhoogd volume Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
81
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verhandelde volume Divergentie koersstijging gaat gepaard met dalende omzet = waarschuwing dat er trendommekeer zit aan te komen men heeft stijgende trend MAAR koopdruk neemt af koersdaling gaat gepaard met dalende omzet = waarschuwing dat trendommekeer zit aan te komen men heeft dalende trend MAAR verkoopdruk neemt af © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
82
Divergentie koers – verhandelde volume
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
83
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verhandelde volume In nabijheid van weerstandsniveaus vaak hogere volumes grote partijen nemen op dat moment winst bij uitbraak boven weerstand is volume dan ook van zeer groot belang alleen bij groot volume: kan men er van uitgaat dat verdere koersstijging zal plaats vinden © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
84
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verhandelde volume Samenvatting aankoop- en verkoopsignalen gemiddelden Aankoopsignaal Bij het opwaarts doorkruisen van een stijgende gemiddelde lijn Verkoopsignaal Bij het neerwaarts doorkruisen van een dalende gemiddelde lijn © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
85
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Indicatoren Kengetal op basis van koers, volume … Al besproken: gemiddelden Handboek Beleggingsleer bespreekt als voorbeeld OBV, RSI en MACD voor verdere informatie zie voor websites, boeken … Voorbeelden van indicatoren Volume indicatoren (voorbeeld: On Balance Volume (O.B.V.)) Momentum indicatoren (voorbeeld: Rate of Change (ROC)) Relatief Sterkte Index (RSI) Stochastics Moving Average Convergence Diverence (MACD) … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
86
On Balance Volume (OBV)
koppelt volume aan koersverandering als slotkoers dag x > slotkoers dag x-1 waarde OBV wordt verhoogd met volume v/d dag als slotkoers dag x < slotkoers dag x-1 waarde OBV wordt verminderd met volume v/d dag als slotkoers dag x = slotkoers dag x-1 OBV blijft ongewijzigd © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
87
On Balance Volume (OBV)
Geeft beeld van accumulatie of distributie van het aandeel Stijging van de OBV er worden meer aandelen verhandeld bij stijgende dan bij dalende koersen kopers zijn dus in meerderheid = accumulatiefase men gelooft in verdere stijging er worden meer aandelen verhandeld bij dalende dan bij stijgende koersen verkopers zijn dus in meerderheid = distributiefase men verwacht verdere koersdaling © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
88
On Balance Volume (OBV)
trend van de OBV is belangrijk divergentie wanneer trend van het aandeel ≠ trend van de OBV geeft dan mogelijks aan- en verkoopsignalen Samenvatting aankoop- en verkoopsignalen bij gebruik van OBV-indicator Aankoopsignaal Dalende koerstrend en een stijgende OBV trend Positieve uitbraak van de OBV uit een dalend trendkanaal Verkoopsignaal Stijgende koerstrend en een dalende OBV trend Negatieve uitbraak van de OBV uit een stijgend trendkanaal © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
89
Divergentie koers – OBV
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
90
Relatieve-sterkte-index (RSI)
één van de meest bekende indicatoren geeft aan wanneer aandeel overkocht oververkocht is vergelijkt de relatieve sterkte van de koersstijgingen met die van de koersdalingen binnen bepaalde periode (meestal 14 dagen) niet te verwarren met Relatieve-sterkte-indicator = vergelijkt twee grafieken met elkaar © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
91
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
𝑅𝑆𝐼=100 − 𝐴𝑈 𝐴𝐷 =100 − 𝑅𝑆 Waarbij: AU= average of n days up AD= averige of n days down 𝑅𝑆= ℎ𝑒𝑡 𝑔𝑒𝑚𝑖𝑑𝑑𝑒𝑙𝑑𝑒 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑠𝑡𝑖𝑗𝑔𝑖𝑛𝑔𝑒𝑛 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑛 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 ℎ𝑒𝑡 𝑔𝑒𝑚𝑖𝑑𝑑𝑒𝑙𝑑𝑒 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑑𝑎𝑙𝑖𝑛𝑔𝑒𝑛 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑛 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 Zie p. 274 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
92
Relatieve-sterkte-index (RSI)
RSI tussen 75 en 100 aandeel overkocht verkoopzone RSI tussen 0 en 25 aandeel oververkocht aankoopzone RSI tussen 25 en 75 neutrale zone belegger neemt afwachtende houding aan tussen 25 en 40 kan men nog kopen bij krachtige aankoopsignalen van andere indicatoren tussen 50 en 75 kan men nog verkopen bij duidelijke verkoopsignalen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
93
Relatieve-sterkte-index (RSI)
Negatieve divergentie koers stijgt maar RSI daalt mogelijke trendommekeer waarbij koers zal dalen Positieve divergentie koers daalt maar RSI stijgt mogelijke trendommekeer waarbij koers zal stijgen RSI beweegt in zelfde richting als koersverloop = ondersteuning van het koersverloop © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
94
Relatieve-sterkte-index (RSI)
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
95
Relatieve-sterkte-index (RSI)
Opgelet er zullen situaties zijn waarbij RSI bv. op 90 noteert maar koers toch nog zal stijgen daarom altijd bevestiging zoeken bij andere signalen Aankoopsignaal Als de RSI van onder 25 komt en boven 25 stijgt Dalende koers en stijgende RSI Verkoopsignaal Als de RSI van boven 75 komt en onder 75 daalt Stijgende koers en dalende RSI © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
96
Moving Average Convergence Divergence (MACD)
wordt berekend door verschil te nemen van twee exponentiële gemiddelden korte termijn (bv. 12 dagen) lange termijn (bv. 26 dagen) daarnaast berekent me op de MACD-lijn een 9-daags exponentieel gemiddelde dit noemt men de signaallijn/seingever/trigger 𝑀𝐴𝐶𝐷=𝑒𝑥𝑝𝑜𝑛𝑒𝑛𝑡𝑖𝑒𝑒𝑙 𝑔𝑒𝑚𝑖𝑑𝑑𝑒𝑙𝑑𝑒 12 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 −𝑒𝑥𝑝𝑜𝑛𝑒𝑛𝑡𝑖𝑒𝑒𝑙 𝑔𝑒𝑚𝑖𝑑𝑑𝑒𝑙𝑑𝑒 26 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 𝑇𝑟𝑖𝑔𝑔𝑒𝑟=𝑒𝑥𝑝𝑜𝑛𝑒𝑛𝑡𝑖𝑒𝑒𝑙 𝑔𝑒𝑚𝑖𝑑𝑑𝑒𝑙𝑑𝑒 𝑣𝑎𝑛 𝑑𝑒 𝑀𝐴𝐶𝐷 𝑜𝑝 9 𝑑𝑎𝑔𝑒𝑛 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
97
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
MACD Kortetermijngemiddelde/langetermijngemiddelde kortetermijngemiddelde stijgt en daalt sneller dan langetermijngemiddelde soms lopen ze naar elkaar toe (convergeren) soms lopen ze uit elkaar (divergeren) daardoor varieert verschil tussen beiden en krijgt men een wijzigende MACD-grafiek © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
98
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
MACD MACD-lijn beweegt rond nullijn als kortetermijngemiddelde > langetermijngemiddelde bevindt de lijn zich boven nul als kortetermijngemiddelde < langetermijngemiddelde bevindt de lijn zich onder nul via snijpunten MACD-lijn met trigger aan- en verkoopsignalen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
99
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
MACD Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
100
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
MACD Aankoopsignaal Als de trigger een stijgende MACD-lijn snijdt Bij de positieve divergentie wanneer de MACD-lijn stijgt en de koers daalt Verkoopsignaal Als de trigger een dalende MACD-lijn snijdt Bij negatieve divergentie wanneer de MACD-lijn daalt en de koers stijgt of gelijk blijft Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
101
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
MACD Voorzichtige beleggers kopen de eerste 50 % als de seingever een stijgende MACD snijdt kopen bij als de MACD de nullijn positief overschrijdt verkopen de eerste 50 % als de seingever een dalende MACD snijdt verkopen de rest als de MACD de nullijn negatief overschrijdt © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
102
Extra info over technische analyse
Boeken ‘Verhoog uw rendement met technische analyse’ auteur: Paul Gins beschikbaar bij ‘Verbeter uw beleggingsinzicht met technische analyse’ auteur: Vandamme Edwin ‘De dubbele sleutel’ auteur: Wilfried Voorspoels beschikbaar bij © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
103
Extra info over technische analyse
Software Prorealtime Transstock Monest Educatieve filmpjes! © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
104
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Position sizing Position sizing = money management hoeveel geld moet ik beleggen in bepaalde positie? rekening houdend met totaal gewenste risico risico per aandeel © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
105
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Position sizing totaal gewenste risico risico dat men op hele positie wil nemen ten opzichte van de portefeuille meestal % van de waarde van de portefeuille 0,25 % - 3 % Voorbeeld p. 279 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
106
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Position sizing risico per aandeel als we werken met stop order wat we investeren ≠ riskeren in vorig voorbeeld een verkoop stop order risico per aandeel = afstand tussen aankoopprijs en stop niveau Voorbeeld p. 279 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
107
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Position sizing position sizing calculator beschikbaar op basis van aankoopprijs en stop niveau wordt optimale hoeveelheid berekend rekening houdend met totaal gewenste risico en kosten © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
108
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Position sizing position sizing calculator bepaalt hoeveelheid aandeel: te bepalen aankoopniveau: te bepalen stop: te bepalen kapitaal: EUR % Risk: 3 % kosten beursorder: 7,5 EUR beurstaks: 0,17 % © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
109
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Position sizing video’s hoe bepaal ik het aantal aandelen? grafieken en position sizing en Position Sizing Zie voor andere video’s © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
110
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance Ontstaan: midden jaren ‘80 psychologie en sociologie om werking markten beter te begrijpen financiële markten niet louter gestuurd door rationele overwegingen ook door psychologische factoren Pionier Daniel Kahneman mensen nemen niet altijd rationele beslissingen laten zich meeslepen door emoties zoals angst, hebzucht, drang naar controle … heeft ons geholpen bij het overleven bemoeilijkt functioneren in financiële omgevingen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
111
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance Valkuilen waarin een belegger kan lopen belegger kan zichzelf overschatten grote angst hebben om te verliezen en daardoor nog meer verliezen gevoel van onterechte controle ervaren … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
112
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance overschatting meeste mensen hebben neiging om zich te overschatten doorgaans vindt meerderheid zich beter dan gemiddelde te veel vertrouwen in zichzelf vaak (te veel) aan- en verkooptransacties leidt tot hoge transactiekosten overmoed zorgt ervoor dat beleggers informatie die niet overeenstemt met hun mening te vaak naast zich neerleggen Als men chauffeurs gaat bedragen gaan meerderheid van hen zich een beter dan gemiddelde chauffeur vinden © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
113
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance kuddegedrag beleggers gaan gedrag van andere (blindelings) imiteren volgen van groep is goed excuus voor als beleggingskeuze achteraf verkeerd uitdraait leidt tot hypes analisten vertonen ook kuddegedrag voorspellingen liggen vaak dicht bij elkaar © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
114
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance verliesaversie gemakkelijker om winst te innen dan verlies te aanvaarden teleurstelling bij verlies veel groter dan vreugde bij winst voor hetzelfde bedrag © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
115
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance Zekere winst van 500 EUR meeste beleggers zullen kiezen voor zekere winst Loterij met 50 % kans op winst van EUR 50 % kans op winst van 0 EUR © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
116
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance verliesaversie verklaring waarom beleggers aandelen waarop ze winst maken te snel verkopen te lang vasthouden aan verliesgevende posities in de hoop dat ze alsnog ten goede zullen keren © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
117
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance ‘Behavioral finance. De motivatiepsychologie van de belegger’ Debels Thierry ‘Beter beleggen. De psychologie van investeren’ Mauboussin Michael The little book of behavioral investing James Montier © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
118
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Behavioral finance Ter info: lecture Yale University video 7. Behavioral Finance: The Role of Psychology tekst © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
119
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings Mogelijkheden investeren in andere bedrijven en winst boeken via meerwaarden of dividenden strategische participatie om controle te krijgen over bedrijf of groep van bedrijven beheren van patrimonium familie © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
120
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings p © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
121
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: Datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
122
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings België GBL Brederode GIMV Ackermans & Van Haaren Sofina © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
123
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings Voordelen holdings diversificatie en spreiding van de portefeuille en het risico geen roerende voorheffing korting kennis en ervaring © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
124
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings diversificatie en spreiding interessant voor beleggers met kleine portefeuille voorbeeld: Berkshire Hathaway Coca-cola, Amercian Express, Kraft, Wal-Mart … verschil met beleggingsfondsen (hoofdstuk 12) holdings beleggen vaak ook in private equity kleine beleggers hebben hier geen toegang toe p. 282 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
125
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings roerende voorheffing holdings moeten geen roerende voorheffing betalen op dividenden die ze ontvangen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
126
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings mogelijke korting als koers < intrinsieke waarde van de holding intrinsieke waarde houdt rekening met beurskoersen van bedrijven waarin holding belegt als koers > intrinsieke waarde betaalt men premie als koers < intrinsieke waarde krijgt men korting korting groter dan historisch gemiddelde? © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
127
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings kennis en ervaring aanwezig bij het bestuur jaarlijkse kosten runnen holding meestal niet hoger dan jaarlijkse beheerskosten van een fonds men stapt mee in langetermijnstrategie van holding voorbeeld: GIMV en biotechnologie holdings blijven vaak achter bij sterk presterende beurzen presteren vaak beter bij zwakke beurzen redenen: spreiding, aanhouden van cash, korting t.o.v. intrinsieke waarde © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
128
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Holdings Mogelijke nadelen gebrek aan transparantie bij sommige holdings niet altijd duidelijkheid over gevolgde strategie korting t.o.v. intrinsieke waarde kan toenemen nadeel als men holding in bezit heeft voordeel als men holding wil kopen holding noteert sterkt onder historisch gemiddelde mogelijke meerwaarde als koers terugkeert naar historisch gemiddelde © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
129
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
130
© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Bron: datum: © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.