Materie, energie en leven

Presentatie over: "Materie, energie en leven"— Transcript van de presentatie:

1 Materie, energie en leven
Context 1 Materie, energie en leven Hoofdstuk 3 Moleculen in levende materie

2 I. Te dik, te dun … risico’s van ondergewicht en overgewicht BMI
boek p risico’s van ondergewicht en overgewicht BMI = quetelet-index

3 Quetelet ( ) ‘de gemiddelde mens’ versus ‘vrije wil’

4

5 II. Voedingsstoffen 1. suikers (gluciden) 2. vetten (lipiden)
boek p 1. suikers (gluciden) 2. vetten (lipiden) 3. eiwitten (protëinen) 4. mineralen en vitaminen functies: energie, opbouw, hulpstoffen (enzymen)

6 III. Gluciden 3.1 Monosachariden = suikers = koolhydraten
boek p = suikers = koolhydraten 3.1 Monosachariden 1) Glucose = druivensuiker zesring ‘bloedsuiker’: 0,080 tot 0,120 %

7 Diabetes                                                               pancreas = alvleesklier

8

9 Type 1 Diabetes = jeugddiabetes (autoimmuunziekte)
0,5%

10 Type 2 Diabetes =ouderdomsdiabetes (insulineresistentie)
4% (> 50j: 10%)

11 Type 3 Diabetes = zwangerschapsdiabetes
3%

12 3.1 Monosachariden 2) Fructose = vruchtensuiker zesring
in fruit, in honing

13 3.2 Disachariden 2 glucosemoleculen 1) Maltose (= suiker in het bier)
condensatiereactie: twee moleculen worden gebonden en een watermolecule wordt afgesplitst 1) Maltose (= suiker in het bier) 2 glucosemoleculen in kiemende gerst bereiding van bier

14 + + = +

15

16 3.2 Disachariden 2) Lactose (= melksuiker)
in dunne darm: lactase splitst melksuiker daarna opgenomen in bloed lactasedeficiëntie

17 3.2 Disachariden 3) Sacharose = sucrose (suiker in de keuken)
glucose + fructose bietsuiker, rietsuiker

18 3.3 Polysachariden 1) Cellulose stevigheid van celwand planten
macromoleculen of natuurlijke polymeren ontstaan door condensatiereactie tussen glucosemoleculen (honderden tot miljoenen) 1) Cellulose stevigheid van celwand planten niet afbreekbaar door mensen, wel door sommige dieren toepassing in de industrie: katoen, textiel, papier, watten

19 3.3 Polysachariden 2) Zetmeel in de keuken:
in de voeding, als energiebron als bindmiddel in soepen, sauzen, … (maïzena) wel afbreekbaar in de keuken: als stijfsel (kleefmiddel) in de industrie:

20 3.3 Polysachariden 3) Glycogeen reservestof (energiebron)
in spieren en lever houdt bloedsuikerspiergel op peil

21 3.4 Vertering van suikers di- en polysachariden afgebroken tot monosachariden door hydrolysereacties: water wordt opgenomen kauwen (enzyme amylase), maagzuur (HCl)