De basis voor gezonde groei

Presentatie over: "De basis voor gezonde groei"— Transcript van de presentatie:

1 De basis voor gezonde groei
Bodem & Bouwplan De basis voor gezonde groei

2 Inhoud Duurzaam bodem en nutrientenbeheer Verruiming vruchtwisseling

3 Duurzaam bodembeheer & nutrientenbeheer

4 Doel Inventarisatie kennis omtrent goed nutriënten-en bodemmanagement
Verhoging benutting stikstof en fosfaat Terugdringen emissies naar bodem, water en lucht Welke verbeteringen zijn mogelijk ?

5 Uitvoering Effect van managementmaatregelen op de verhoging van de benutting van stikstof (N) en fosfaat (P) en op de verlaging van de emissies naar het milieu in beeld te brengen Stappenplan ten behoeve van het opstellen van een verbreed bemestingsplan voor akkerbouwbedrijven Knelpunten / aanbevelingen

6 Bodemkwaliteit Fysisch Biologisch Chemisch Bodemkwaliteit

7 Bodemmanagement Beslissingen op strategisch niveau (5-10 jr)
Vruchtwisseling Organische stofbeheer Grondbewerking en berijding

8 Vruchtwisseling Positief effect op bodemvruchtbaarheid
Betere bodemgezondheid Verhoging nutriëntenbenutting en verlaging emissies

9 Organische stof Organische stof is van belang bij tal van processen
in de bodem: Levert o.a. N en S voor het gewas (mineralisatie) Houd vocht vast (bindend + leverend vermogen) Kan K, Mg en Ca binden en naleveren (CEC) Voedsel voor bodemleven Betere bewerkbaarheid Ziektewerendheid

10 Organische stof Maken van keuzes t.a.v gewassen, groenbemesters, gewasresten en organische mest In beeld brengen door organische stof balans of rekenmodel Aanvullende informatie: Presentatie Henry vd Akker over Organische stof

11 Grondbewerking Grondbewerking invloed op verdeling van organische stof over het bodemprofiel Organische stof belangrijk voor de levering van stikstof, fosfaat en andere nutriënten Afbraak organische stof wordt verminderd door de grond minder intensief te bewerken

12 Grondbewerking Niet kerende grondbewerking geen betere gewasgroei, hogere opbrengst of benutting nutriënten Vaste rijpaden lijken een hogere opbrengst te geven en betere benutting nutriënten

13 Nutriëntenmanagement
Korte termijn (groeiseizoen) Verhogen N en P benutting Terugdringen emissie N bijbemesting Plaatsspecifieke bemesting Rijenbemesting Meststoffenkeuze

14 N-bijmestsystemen Voordeel bij situaties met lage benutting. Vb. aardappelen op grond met een hoge NLV Goede resultaten met beschikbare systemen Methoden NBS-bodem, bladstelen, aardappelmonitoring erg bewerkelijk Sensoren nog in ontwikkeling

15 Plaatsspecifieke bemesting
N-bijbemesting in aardappelen en granen doormiddel van gewassensoren Sensortechniek in onderzoeksfase Verder onderzoek nodig voor meettechniek en interpretatie

16 Plaatsspecifieke bemesting
Basis van het perceel moet in orde zijn o.a. drainage/egalisatie, anders heeft plaatsspecifiek aansturen geen zin Gewassensoren geven indicatie Meerjarige opbrengstdata belangrijk voor ‘ijking’ sensoren

17 Rijenbemesting Betere nutriënten benutting Kleine startgift N/P
Gewassen met grote rijafstand en/of beperkt wortelstelsel

18 Rijenbemesting Perspectief bij:
Zwakwortelende gewassen / lage stikstofbenutting Teelt op ruime rijenafstand Lage bodemvruchtbaarheid Slechte bodemstructuur Lage (bodem)temperatuur voorjaar Kortdurende teelten Besparing bij fosfaat groter dan bij stikstof

19 Meststoffenkeuze Nieuwe minerale meststoffen geven geen hogere N en of P benutting Mineralenconcentraat hogere N benutting ten opzicht van onbewerkte dierlijke mest Spuiwater hoge stikstofwerking; op te waarderen door menging met Urean

20 Beoordeling maatregelen op bodem- en nutriëntenmanagement
Samenvatting maatregelen op: - verwacht effect ( +, +/-, -) - fase ontwikkeling (Praktijk/Onderzoek) - inpasbaarheid praktijk (+, +/-, -)

21 Samenvatting beoordeling maatregelen

22 Verbreed bemestingsplan
Focus op lange termijn Denken vanuit bodemstructuur ipv kg’s N Hulpmiddelen: Bodemvruchtbaarheid in kaartbrengen via analyse Os balans Keuze mestsoorten Rekenmodule N-levering mestsoorten

23 Stappenplan Komen tot verbreed bemestingsplan
‘Standaard’ bemestingsplan uitbreiden met bodemgerichte maatregelen

24 Schematische weergave van het stappenplan om te komen tot een verbreed bemestingsplan

25 Keuze mestsoorten Welk doel meststof ? N/P/K verhouding
Werking: Kort – Snel / Langzaam ( N-org / N-min) Organische stof Analyse Voorjaar hogere N-benutting Door mestscheiding meer keuze

26 Rekenmodule N-werking
Hoeveel stikstof komt er in de loop van de tijd vrij uit de bodemorganische stof en uit de verschillende bemestingsbronnen, en wat is de stikstofbehoefte van het gewas gedurende het groeiseizoen U kunt nagaan hoe de hoeveelheid gemineraliseerde stikstof verandert in een koud of een warm jaar; U kunt aangeven of de intensiteit van de organische stof voorziening op uw bedrijf gemiddeld, laag of juist hoog is, en zien wat dat voor consequenties heeft voor de stikstoflevering vanuit de bodem; Het is bekend dat mestanalyses een grote spreiding kunnen vertonen (verschillen tussen verschillende analyses van dezelfde mest). U kunt nagaan wat het betekent als de werkelijke gehaltes 10 % hoger of juist lager uitvallen dan de analyses aangeven.

27 Rekenmodule N-werking
Voorbeeld

28 Organische stofbalans
Doel: - Inzicht in afbraak organische stof bodem - Inzicht in aanvoer via bemesting, compost en gewasresten Rekenmodule OS-balans via Kennisakker - tabel waarin af te lezen is of OS-aanvoer over meerdere jaren in orde is, op termijn te laag wordt of acuut te laag is.

29 Plan-do-check-act Na planvorming van elke maatregel en actie een evaluatie en bijstellingstraject Indicatoren en streefwaarden belangrijke rol: vb: - Streeftrajecten organische stof - Streeftrajecten voor bodem pH

30 Conclusies Meer aandacht voor strategische, bodemgerichte maatregelen door akkerbouwbedrijven Verbreed bemestingsplan goed hulpmiddel Aantal perspectiefvolle maatregelen ter verhoging van de nutrientenbenutting in onderzoeksfase o.a. bijbemesten met sensortechniek Kennis over indicatoren voor chemisch, fysische en biologische kenmerken vergroten

31 Bedankt voor uw aandacht