De tijd van Tijd van jagers en boeren – – 3000 VC

Presentatie over: "De tijd van Tijd van jagers en boeren – – 3000 VC"— Transcript van de presentatie:

1 De tijd van Tijd van jagers en boeren – 9.000.000 – 3000 VC
Kenmerk 2 De levenswijze van jagers-verzamelaars Les 2: Ontdekking van de landbouw De tijd van Tijd van jagers en boeren – – 3000 VC

2 Middelen van bestaan veranderen
H1:§ 2: p 24-26 Middelen van bestaan veranderen Adaptatie (aanpassing) is het sleutelwoord Van j/v gaat men geleidelijk over op een andere wijze van bestaan* De landbouw Wat verstaan we hier onder? Domesticatie van plant én dier! Hoe/waarom of waardoor, wanneer en waar? * Overigens wil de verschuiving van j/v naar landbouw niet zeggen dat j/v verdwijnt, maar het is niet meer het voornaamste middel van bestaan

3 Overgang van j/v op landbouw
Hoe/waarom of waardoor? Noodzaak Verandering klimaat (bv. Egypte, Midden-Oosten) Competitie tussen groepen Toeval Graanteelt in Klein-Azië Bewuste keuze Afkijken voordeel bij andere groepen

4 Overgang van j/v op landbouw
wanneer en waar? Oudste zekere sporen van akkerbouw zijn gevonden in Palestina en Syrië en stammen uit het 9e millennium VC (dus ca jaar geleden) Oudste zekere sporen van domestica van dieren zijn gevonden in Iran. Het schaap en geit werden daar ca VC al gehouden. Domestica van de wolf vond ca VC plaats

5 Sedentaire samenlevingen
Landbouw vraagt om (semi-) permanente vestiging van groepen We weten dat sommige jagers-verzamelaars zich al semi-permanent hadden gevestigd. Sedentaire samenlevingen ontstaan hierdoor Én er is nog een route naar sedentair worden van groepen Vissers langs de kust en/of aan visrijke rivieren De overgang van jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouwsamenleving wordt de Neolithische Revolutie genoemd. Het zich permanent vestigen de Sedentaire Revolutie!

6 Rivierdalculturen harappa Soemerië

7 Sedentaire samenlevingen
Een akkerbouwer moet bij zijn land blijven Het samenleven verandert door de nieuwe wijze van bestaan Het gereedschap verandert en aardewerken gebruiksvoorwerpen worden zeer belangrijk Het egalitaire van de j/v groep verdwijnt door de verschillende nieuwe werkzaamheden; er ontstaat een hiërarchische samenleving!

8 Belangrijkste akkerbouwgereedschappen
“uitvinding” Hak, ploeg en sikkel “uitvinding” aardewerk

9 Huiswerk Lezen blz. 24 t/m 26 Maken opdracht 4 & 5, p. 26