Cellen, weefsels, organen

Presentatie over: "Cellen, weefsels, organen"— Transcript van de presentatie:

1 Cellen, weefsels, organen

2 orgaanstelsel Orgaan = deel van organisme met bepaalde functie (s)
Orgaanstelsel = organen die samen een bepaalde functie uitoefenen orgaanstelsel

3

4 Plaats organen in het lichaam
Borstwervel rib Longen Hart Borstbeen Galblaas Lever Nieren Aorta Slokdarm Maag Onderste holle ader Opstijgende dikke darm Dunne darm Plaats organen in het lichaam

5 Vorm en functie  gestroomlijnde lichaamsvorm  stroomlijnvorm
Verband tussen vorm en functie Leefmilieu water  gestroomlijnde lichaamsvorm  stroomlijnvorm Vb vissen, vogels, zoogdieren Vorm en functie

6 Vorm en functie beenderen
Skelet kuitbeen en scheenbeen Opperarmbeen en dijbeen = langwerpige holle botten  zo licht mogelijk (anders kost lopen te veel energie)  de stevigheid (gewicht dragen) Beenbalkjes in richting waar grootste krachten op het bot worden uitgeoefend Botten van de voeten : gewelfde vorm  schokken opvangen  Gewicht dragen Vorm en functie beenderen

7 cellen Organen zijn opgebouwd uit cellen (diepte)
Onder microscoop geen diepte kraakbeen cellen

8 plantencel

9 Celtypen in een hoofd Huidweefsel (Schedel)botweefsel
Neuskraakbeenweefsel Vetweefsel kin Dwarsgestreept spierweefsel Gladspierweefsel tongbasis Bloed zenuwweefsel

10 Soms is vorm lichaamsdeel aangepast aan functie
Functionele vorm otter

11 Vorm en functie beenderen en ontwerpen
Skelet kuitbeen en scheenbeen Opperarmbeen en dijbeen = langwerpige holle botten  zo licht mogelijk (anders kost lopen te veel energie)  de stevigheid (gewicht dragen) Beenbalkjes in richting waar grootste krachten op het bot worden uitgeoefend Botten van de voeten : gewelfde vorm  schokken opvangen  Gewicht dragen Vorm en functie beenderen en ontwerpen

12 weefsels Ook bij cellen hangt de vorm af van de functie
Cellen met zelfde vorm en functie die bij elkaar liggen noemen we weefsel Weefsel : vaak cellen niet direct tegen elkaar maar tussencelstof (soms hard ,soms zacht, afhankelijk van de functie van de tussencelstof) weefsels

13 Modellen voor ontwerpers
Uit natuur Vorm aangepast aan functie Auto Vliegtuig luchtweerstand laag Gebouw Brug Constructie sterk maar zo licht mogelijk Modellen voor ontwerpers glasspons

14 Hersenen mens Bestaat uit neuronen ( zenuwcellen)
Zodanig met elkaar in verbinding  signalen snel verwerkt Neuraal netwerk  toepassing computers Kunstmatige neurale netwerken Hersenen mens

15 tegenstroomprincipe In industrie: Warmtewisselaars in cv ketel
 warmte-uitwisseling efficiënter Ook bij zoogdieren , vogels bv rendier, watervogels poten bv 8◦C , rest lichaam 38 ◦C (buiten 5 ◦C) Slagaders & aders liggen tegen elkaar = uitwisseling warmte  warmteverlies minder groot Uitwisseling van stoffen Vb nieren Vb placenta Vb vissenkieuwen (O2) (vissen kieuwen) tegenstroomprincipe

16 Recent onderzoek glad oppervlak  Zo laag mogelijke luchtweerstand?
Haaien ribbels op schubben + grote snelheden in water  pakken voor olympische spelen NDL schaatsploeg in 1998  coatings voor schepen  stromingsweerstand lager  Vliegtuigen beplakt met ribbelfolie  besparing brandstof (slijten ribbel verminderd door toevoegen van nanodeeltjes in verf) HAI-TECH Recent onderzoek

17 (de snakebot ( slangenrobot) kan zich voortbewegen over ruig terrein, die onbegaanbaar zijn, voor 'rovers' met wieltjes) Een ideale verkenner van bijvoorbeeld planeten! of de gestroomlijnde neus van een hogesnelheidstrein die gebaseerd is op de snavel van een ijsvogel biomimicry

18 Nieuwe interessegebieden voor constructie en materialen
Halmen stro heel licht gebouwd Ook: stevig en buigzaam  Technici op zoek om dergelijke combinatie van eigenschappen voor constructies Glasvezel komt in buurt Nog geen materiaal even licht en hard als mosselschelp huis van huisjesslak insektenpanster Nieuwe interessegebieden voor constructie en materialen

19 Gebruik : manipulatie van cellen, het ontvouwen van eiwitten
Een optisch pincet kan voor meer experimenten worden ingezet door gebruik te maken van een speciale antireflectiecoating. Dit blijkt uit onderzoek onder leiding van Alfons van Blaaderen, hoogleraar soft condensed matter aan de Universiteit Utrecht. De deeltjes hebben een antireflectiecoating van een dun laagje glas om een kern van titaniumdioxide. Gebruik : manipulatie van cellen, het ontvouwen van eiwitten De warmte van sterker laserlicht beschadigt namelijk de moleculen in de cel. Blad lotusbloem Microscopische opname van de nanodeeltjes die door de laserbundel worden aangestuurd. Publicatie Nanonewton optical force trap employing anti-reflection coated, high-refractive-index titania microspheres, Nature Photonicsjuli 2012, Anita Jannasch, Ahmet F. Demirörs, Peter D. J. van Oostrum, Alfons van Blaaderen, Erik Schäffer