| office of the university health, safety & environmental services 28-01-20111 Stralingsveiligheid niveau 5 René Heerlien, MSc Centraal stralingsdeskundige.

Presentatie over: "| office of the university health, safety & environmental services 28-01-20111 Stralingsveiligheid niveau 5 René Heerlien, MSc Centraal stralingsdeskundige."— Transcript van de presentatie:

1 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20111 Stralingsveiligheid niveau 5 René Heerlien, MSc Centraal stralingsdeskundige Laserveiligheidsadviseur Sentix Stralingszorg

2 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20112 Indeling  Röntgenverstrooiing Röntgenverstrooiing  Scannen van handbagage Scannen van handbagage  Beta light Beta light  Huiddosis Huiddosis  Vullen van injectiespuit met tetrofosfine Vullen van injectiespuit met tetrofosfine  Injectie van tetrofosfine Injectie van tetrofosfine  Schildkliertherapie Schildkliertherapie  Bovine serum albumin Bovine serum albumin  Scale in gaspijpen Scale in gaspijpen

3 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20113 Röntgenverstrooiing bedrijfsuren per week10 uur dosis per minuut op 1 m1 mGy afstand focus-muur2 m strooistraling op 1 m0,1% Bereken de jaardosis bij de werktafel muur röntgentoestelwerktafel 45 

4 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20114 Röntgenverstrooiing  dosis per minuut op muur1 / 2 2 = 0,25 mGy verstrooide dosis per minuut op 1 m0,25  0,110 -2 = 0,00025 mGy verstrooide dosis per minuut bij tafel0,00025 / (22) 2 = 0,00003 mGy bedrijfsuren per jaar10 (h/wk)  50 (wk/j) = 500 h/j = 30 000 min/j dosis per jaar0,00003 (mGy/min)  30 000 (min) = 0,9 mGy

5 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20115 Scannen van handbagage buisspanning150 kV anodestroom0,2 mA belichtingstijd20 ms dosis bagage3  Gy per opname dosis personeel3  10 -3  Gy per opname aantal opnames10 per minuut Bereken de jaardosis van de beveiligingsbeamte.

6 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20116 Scannen van handbagage aantal opnames per jaar10 min -1  60 min/h  2000 h/j = 12  10 5 dosis beveiligingsbeamte12  10 5  3  10 -3  Gy = 3600  Gy = 3,6 mGy

7 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20117 Beta light

8 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20118 Beta light brongetritieerd waterstofgas in plastic omhulling radionuclide 3 H activiteit800 GBq per stuk maximale opslag50 stuks toepassingnoodsignalering e inh (50) = 1,8 Sv/GBqinhalatie van getritieerd waterstofgas e inh (50) = 18 mSv/GBqinhalatie van getritieerd waterdamp 3 H (12,33 j) 3 He (stabiel) f  1 = 1,00 Q = 0,0186 MeV --

9 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-20119 Beta light  Stel dat de hele voorraad van 50 beta lights vermorzeld wordt en dat men 0,1% van de totale activiteit inademt. Bereken de effectieve volgdosis. totale activiteit50  800 = 40 000 GBq inname0,1  10 -2  40 000 = 40 GBq E(50) = e inh (50)  A = 1,8 (  Sv/GBq)  40 (GBq) = 72  Sv Activiteit:800 GBq per stuk e inh (50) = 1,8  Sv/GBqinhalatie van getritieerd waterstofgas e inh (50) = 18 mSv/GBqinhalatie van getritieerd waterdamp

10 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201110 Beta light Stel dat de hele voorraad van 50 beta lights verbrandt en dat men 0,1% van de totale activiteit inademt. Bereken de effectieve volgdosis. totale activiteit50  800 = 40 000 GBq inname0,1  10 -2  40 000 = 40 GBq E(50) = e inh (50)  A = 18 (mSv/GBq)  40 (GBq) = 720 mSv de interventielimiet is 750 mSv ! Activiteit:800 GBq per stuk e inh (50) = 1,8  Sv/GBqinhalatie van getritieerd waterstofgas e inh (50) = 18 mSv/GBqinhalatie van getritieerd waterdamp

11 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201111 Huiddosis bronijkbron dikte2 mm breedte10 mm lengte20 mm radionuclide 137 Cs activiteit370 kBq oppervlak activiteit2  2 mm 2 137 Cs (30 j) 137 Ba (stabiel) f  1 = 0,944 f  2 = 0,056 f  1 = 0,851 f ce,  1 = 0,093 Q = 1,176 MeV 11 22 11 0,662 0,000  Bereken de equivalente huidosis als men de ijkbron met de vingers tegen de vlakke kant beetpakt. De handeling duurt 1 seconde. Gebruik de vuistregel voor uitwendige  -besmetting in paragraaf 9-3 van het boek van Brouwer en Van den Eijnde.

12 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201112 Huiddosis  Bereken de equivalente huidosis als men de ijkbron met de vingers tegen de vlakke kant beetpakt. De handeling duurt 1 seconde. Gebruik de vuistregel voor uitwendige  -besmetting in paragraaf 9-3 van het boek van Brouwer en Van den Eijnde. verwaarloos absorptie in het materiaal van de ijkbron activiteit / oppervlak = 370 kBq / 0,04 cm 2 = 9000 kBq/cm 2 huiddosis = 2 (mGy/h per kBq/cm 2 )  9000 (kBq/cm 2 ) / 3600 (s/h) = 5 mSv/s

13 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201113 Huiddosis  Een werknemer doet dit 2 keer per dag, het hele jaar door. Bereken de jaarlijkse huiddosis. aantal keren = 2 (per dag)  5 (d/wk)  50 (wk/j) = 500 per jaar huiddosis = 500 (per jaar)  5 (mSv) = 2500 mSv/j dit is meer dan de jaarlimiet !

14 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201114 Vullen van injectiespuit radiofarmaconC 18 H 40 O 4 P 2 radionuclide 99m Tc activiteit600 MBq per keer tijd van handeling0,5 minuut per keer aantal handelingen1500 per jaar afstand tot huid6 cm = 0,06 m  = 0,023  Sv h -1 MBq -1 m 2 99m Tc (6,0 h) 99 Tc (stabiel) 0,000 0,141 0,143 22 11 Bereken de equivalente huiddosis per jaar.

15 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201115 Vullen van injectiespuit de totale tijd van alle handelingen is t = 1500  0,5 = 750 min = 12,5 h doe eerst alsof het hele lichaam zich op 6 cm vanaf de activiteit bevindt E =   A  t / r 2 = 0,023 (  Sv h -1 MBq -1 m 2 )  600 (MBq)  12,5 (h) / (0,06 m) 2 = 48 000  Sv = 48 mSv de effectieve dosis wordt bepaald door de equivalente huiddosis H huid = E / w huid = 48 / 0,01 = 4800 mSv dit is (ver) boven de jaarlimiet !

16 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201116 Injectie van tetrofosfine radiofarmaconC 18 H 40 O 4 P 2 radionuclide 99m Tc activiteit600 MBq toepassinghartscintigram  = 0,023  Sv h -1 MBq -1 m 2 e inj (50) = 0,9  10 -2 mSv/MBqinjectie tijdens inspanning e inj (50) = 1,1  10 -2 mSv/MBqinjectie tijdens rust 99m Tc (6,0 h) 99 Tc (stabiel) 0,000 0,141 0,143 22 11

17 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201117 Injectie van tetrofosfine  Bereken de effectieve volgdosis E(50) van de patiënt. E(50) = e(50)  A = 1,1  10 -2 (mSv/MBq)  600 (MBq) = 6,6 mSv  = 0,023  Sv h -1 MBq -1 m 2 e inj (50) = 0,9  10 -2 mSv/MBqinjectie tijdens inspanning e inj (50) = 1,1  10 -2 mSv/MBqinjectie tijdens rust

18 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201118 Injectie van tetrofosfine  Een uur na de injectie gaan patiënt en partner samen gezellig naar de bioscoop. Ze zitten 2 uur lang knus naast elkaar op een onderlinge afstand van 50 cm naar de film te kijken. Bereken de effectieve dosis E van de partner. E =   A  t / r 2 = 0,023 (  Sv h -1 MBq -1 m 2 )  600 (MBq)  2 (h) / (0,5 m) 2 = 110  Sv = 0,1 mSv  = 0,023  Sv h -1 MBq -1 m 2 e inj (50) = 0,9  10 -2 mSv/MBqinjectie tijdens inspanning e inj (50) = 1,1  10 -2 mSv/MBqinjectie tijdens rust verwaarloos het verval gedurende dat ene uur (T ½ >> 1 uur)

19 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201119 Schildkliertherapie radiofarmaconNaI radionuclide 131 I activiteit600 MBq toepassingbehandeling hyperactieve schildklier  = 0,066 Sv h -1 MBq -1 m 2 e ing (50) = 22 mSv/MBqingestie van NaI 131 I (8,0 d) 131 Xe (stabiel)   Q = 0,971 MeV 0,000 0,365

20 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201120 Schildkliertherapie  Bereken de effectieve volgdosis E(50) van de patiënt. E(50) = e(50)  A = 22 (mSv/MBq)  600 (MBq) = 13,200 mSv = 13,2 Sv  Zal deze patiënt schildklierkanker oplopen tengevolge van deze behandeling ? waarschijnlijk niet, de schildklier wordt kapot gestraald de dosis op de rest van het lichaam is aanzienlijk kleiner

21 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201121 Schildkliertherapie  Bereken de equivalente dosis per uur op 1 meter vanaf de patiënt vlak na de inname van de activiteit. H =   A  t / r 2 = 0, 066 (  Sv h -1 MBq -1 m 2 )  600 (MBq)  1 (h) / (1 m) 2 = 40  Sv  Na hoeveel tijd is de equivalente dosis per uur op 1 meter gedaald tot 20  Sv ? na 1  T ½ = 8 dH = 40 / 2 = 20  Sv 70% van de activiteit wordt binnen 24 uur via de urine uitgescheiden na 1 dag is de equivalente dosis per uur op 1 meter 0,30  40 = 12  Sv

22 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201122 Schildkliertherapie  De patiënt wordt uit het ziekenhuis ontslagen als de equivalente dosis per uur op 1 meter gedaald is tot 20 Sv. Die avond gaan patiënt en partner naar bed en slapen een gat in de dag. Bereken de effectieve dosis die de partner in 9 uur oploopt. ga uit van een onderlinge afstand van 0,5 meter E = 20 (  Sv/h op 1 m)  t / r 2 = 20 (  Sv/h)  9 (h) / (0,5 m) 2 = 720  Sv = 0,7 mSv vanwege de urineuitscheiding zal het een factor 2 minder zijn

23 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201123 Bovine serum albumin radiofarmaconeiwit-oplossing gebufferd met 0,05M natriumfosfaat, pH = 7,5 radionuclide 125 I activiteit60 MBq stock in chemicaliënkast in C-laboratorium 1,5 MBq per experiment in zuurkast in C-laboratorium toepassinggroei van celcultures e inh (50) = 1,410 -8 Sv/Bqjodium in dampvorm

24 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201124 Bovine serum albumin pvorm van stof / werkzaamheden -4gas poeders mengen of malen vloeistof tegen kookpunt spattende bewerkingen -3vluchtige nucliden ( 3 H-damp, jodium) poeders in gesloten systeem centrifugeren, vortexen -2eenvoudige bewerking (RIA) labeling niet vluchtige stof bewerking in gesloten systeem (elutie Tc) meten aan gesloten ampul pipetteren niet vluchtige stof opslag in laboratorium qlaboratorium 0buiten laboratorium 1D-laboratorium 2C-laboratorium 3B-laboratorium rlokale ventilatie 0buiten zuurkast, op tafel 1zuurkast (niet DIN 12923) 2zuurkast (wel DIN 12923) air-flow isolator (veiligheidsklasse 2) 3air-flow isolator (veiligheidsklasse 3) glove box

25 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201125 Bovine serum albumin  Mag de stock-voorraad bewaard worden in een chemicaliënkast in een C-laboratorium ? opslagp = -1 C-laboratoriumq = 2 plaatselijke afzuigingr = 1 A max = 0,02  10 p+q+r / e inh (50) = 0,02  10 2 / 1,4  10 -8 = 1,4  10 8 Bq = 140 MBq het mag dus (net) wel

26 | office of the university health, safety & environmental services 28-01-201126 Bovine serum albumin Mag het experiment in de zuurkast van het C-laboratorium worden uitgevoerd ? vluchtig nuclidep = -3 C-laboratoriumq = 2 zuurkastr = 2 A max = 0,02  10 p+q+r / e inh (50) = 0,02  10 1 / 1,4  10 -8 = 1,4  10 7 Bq = 14 MBq het mag dus wel