DE OERMECHANISMEN VAN DE POLITIEK RIK COOLSAET BINNENLANDSE FRANCQUI LEERSTOEL 2008-2009 VUB 17 MAART 2009 Mondialisering, kosmopolitisme en ‘closing of.

Presentatie over: "DE OERMECHANISMEN VAN DE POLITIEK RIK COOLSAET BINNENLANDSE FRANCQUI LEERSTOEL 2008-2009 VUB 17 MAART 2009 Mondialisering, kosmopolitisme en ‘closing of."— Transcript van de presentatie:

1 DE OERMECHANISMEN VAN DE POLITIEK RIK COOLSAET BINNENLANDSE FRANCQUI LEERSTOEL 2008-2009 VUB 17 MAART 2009 Mondialisering, kosmopolitisme en ‘closing of the mind’

2 Wat is mondialisering ? Mondialisering ?  recent (economisch) verschijnsel ?  eeuwenoud transformatieproces ? Nieuwe term, oude dynamiek  Wijziging fysische geografie: ‘tijd-ruimtecompressie’  Communicatie, transport, handel  Wijziging mentale geografie: reactie op kleiner worden van wereld  Kosmopolitisme  ‘Closing of the mind’ (fragmentatie)  Politieke aandrijfriem  Demondialisering  Binnenlands protest, internationaal conflict

3 Pre-mondialisering Archaïsche mondialisering (tot ca. 1500)  Kolonialisme als overgang Proto-mondialisering (18 de eeuw)  ‘The sun never set on the British empire’ Hedendaagse mondialisering (19 de eeuw-heden)

4 Hedendaagse mondialisering 1. 1870-1914  Fysische aandrijfriemen  Transport- en communicatierevolutie  Handel (‘mondiale expansie’)  Politieke aandrijfriem  Imperialisme (neomercantilisme)  Bewustzijn ?  ‘This interdependence is the result of the daily use of those contrivances of civilization which date from yesterday – the rapid post, the instantaneous dissemination of financial and commercial information by means of telegraphy, and generally the incredible progress of rapidity in communication’ (1909)

5 Hedendaagse mondialisering (1870-1914)  Mentale geografie  Kosmopolitisme Internationale arbitrage, interparlementaire unies, Internationales, internationaal recht, Vredesconferenties Internationale Organisaties ‘Biologische opdeling van mensen in staten’ achterhaald Wereldregering  ‘Closing of the mind’ Extreem nationalisme Joden als zondebok (Dreyfusaffaire) Demondialisering

6 Hedendaagse mondialisering (1924-1929) 2. 1924-1929  Fysische aandrijfriemen  Handel  Politieke aandrijfriem  Liberalisering (vrijhandel)  Bewustzijn ? 1922

7 Hedendaagse mondialisering (1924-1929)  Mentale geografie  Kosmopolitisme Eerste plannen voor Europese Unie Pan-Europa Europese Federale Unie (A. Briand) Wereldontwapeningsconferentie Briand-Kelloggpact  ‘Closing of the mind’ Met crash ‘29 en Depressie Extreem nationalisme Autoritaire regimewijzigingen Tegen 1932: nog slechts 10 democratieën in Europa Joden als zondebok Demondialisering

8 Hedendaagse mondialisering (1980-heden) 3. 1980-heden  Fysische aandrijfriemen  Transport- en communicatierevolutie  Handel  Politieke aandrijfriem  Liberalisering (Washington Consensus)  Bewustzijn ?  ‘Global Village’ (1964)  ‘Verdamping van de staat’

9 Moderne mondialisering (1980-heden)  Mentale geografie  Kosmopolitisme ‘Nieuwe Wereldorde’ (1991) Global Governance  ‘Closing of the mind’ Identitaire politiek (repli identitaire) Extreem nationalisme Salafisme (‘politieke Islam’)

10 Demondialisering ? Tekenen alom  Binnenlandse ongerustheid  Terugval internationale handel  Afname cargo, ‘remittances’  Reacties op crash en recessie (2008-2009)  Monetaire regionalisering  Feitelijk protectionisme (incl. EU) ‘Donkere zijde van de mondialisering’: behoefte aan institutionele onderbouw  Op tijd ?  Adequaat ? December 2007