Autonomy bij een Universiteitsbibliotheek

Presentatie over: "Autonomy bij een Universiteitsbibliotheek"— Transcript van de presentatie:

1 Autonomy bij een Universiteitsbibliotheek
Eric Sieverts Sector Innovatie & Ontwikkeling Universiteitsbibliotheek Utrecht

2 agenda > wat was het probleem? > wat moest de oplossing worden?
> hoe wordt die oplossing gerealiseerd? > wat is de plaats van Autonomy hierin? © eric sieverts UB Utrecht

3 van  (aleph) tot  (omega)
de moderne (universiteits)bibliotheek is een hybride bibliotheek fysieke collectie met grotendeels fysieke dienstverlening + digitale (virtuele) collectie met grotendeels digitale (virtuele) dienstverlening © eric sieverts UB Utrecht

4 fysieke collectie geïntegreerde bibliotheeksoftware ( aleph)
klassieke bibliotheekcatalogus met: catalogiseermodule voor catalogiseerders "online public access catalog" voor gebruikers reeks van gekoppelde administratieve modules voor: bestellen uitlenen tijdschriftafleveringen registreren ….. © eric sieverts UB Utrecht

5 fysieke collectie kenmerken
weinig tekstuele informatie digitaal beschikbaar metadata: titel + toegekende trefwoorden / onderwerpscodes meer formele metadata van de objecten (nog) geen inhoudsopgave of flaptekst beperkte retrieval-mogelijkheden gegevens van hele "objecten" (boek, tijdschrift, band) geen gegevens van kleinere informatie-eenheden (tijdschriftartikel, boekhoofdstuk) © eric sieverts UB Utrecht

6 digitale collectie © eric sieverts UB Utrecht

7 digitale collectie kenmerken andere administratieve processen
contracten en licenties voor toegang en gebruik (i.p.v. fysieke eigendom) registratie en check van toegankelijkheid (i.p.v. ontvangst van fysiek object) controle van volledigheid en format van ontvangen bytes (i.p.v. check op beschadiging) andere workflow veel meer retrieval-mogelijkheden veel meer tekst beschikbaar het wordt allemaal al digitaal geleverd / beschikbaar gesteld © eric sieverts UB Utrecht

8 toch nog problemen ? administratief retrieval
afwijkende administratieve processen worden (nog) onvoldoende ondersteund door bestaande bibliotheekapplicaties retrieval leveranciers van digitale content leveren allemaal hun eigen afzonderlijke zoeksystemen mee © eric sieverts UB Utrecht

9 retrievalprobleem niet erg gebruiksvriendelijk als gebruikers in al die systemen afzonderlijk moeten zoeken niet erg gebruiksvriendelijk als al die systemen ook nog verschillende zoekinterfaces hebben © eric sieverts UB Utrecht

10

11 retrieval oplossing ? © eric sieverts UB Utrecht

12 veel gekozen retrieval oplossing
metasearch (federated search) voor gelijktijdig doorzoeken van groepjes bibliografische informatiebronnen (>> beperkte zoekfunctionaliteit) van daaruit dynamische "reference linking" techniek (bijv. SFX) om te zien of er ergens toegang is tot digitale full-text van gevonden artikel (>> toch nog vaak nul op request) meestal geen geïntegreerde zoekmogelijkheid direct ín de digitaal beschikbare artikelen van meer uitgevers © eric sieverts UB Utrecht

13 Utrechtse oplossing: mega
geïntegreerd systeem met: administratieve modules die aan de specifieke digitale eisen zijn aangepast (MySQL) (vrijwel) los van gewone bibliotheeksysteem metadata repository voor opslaan (in XML) van de van uitgevers en andere leveranciers verkregen gegevens zoekmachine die zo veel mogelijk van de full-text beschikbare publicaties doorzoekt van grote uitgevers die "metadata" leveren uit universitaire repositories eigen full-text materiaal © eric sieverts UB Utrecht

14 mega-search strategisch speerpunt
zullen onze gebruikers onze dure (en belangrijke!) informatiebronnen wel genoeg blijven gebruiken ? if it is not as easy to use as they will only use © eric sieverts UB Utrecht

15 Utrechtse oplossing: mega
unique selling points richting gebruikers: geïntegreerde uniforme toegang tot alle full-text materiaal waartoe Utrecht toegang heeft (alles wat je vindt, krijg je ook full-text op je scherm) geavanceerde zoekfunctionaliteit op (ten minste) titels, auteurs en abstracts van tijdschriftartikelen en ander materiaal, met links naar full-text (huidige >10 miljoen records zijn nog niet alle materiaal) browsable toegang: lijst met >7000 tijdschrifttitels met links naar full-text via TOC’s (deel nog op sites van de uitgevers) geïntegreerde attendering, winkelwagen, boekenplank, etc. good competition with Google ! (?) © eric sieverts UB Utrecht

16 waarom Autonomy ? © eric sieverts UB Utrecht

17 waarom / hoe  Autonomy ? er was al enkele jaren een werkend prototype van het zoeksysteem voor het publiek oude zoekmachine moest vervangen worden (haperende functionaliteit, geen support & ontwikkeling) zorgvuldig selectietraject voor nieuwe software © eric sieverts UB Utrecht

18 keuzetraject long list short list autonomy irion verity k2 apr
collexis convera eidetica fast fulcrum google inxight irion northernlight verity k2 verity ultraseek pro-gramma van eisen proof of concept omega short list autonomy irion verity k2 request for infor-mation omega omega © eric sieverts UB Utrecht

19 PvE PoC RfI © eric sieverts UB Utrecht

20 programma van eisen belangrijkste aspecten leverancier functionaliteit
continuiteit, klanten, support, training, .... licentie, prijs, ... functionaliteit indexing, boolean searching, probabilistic searching, ... taaltechnologie, user feedback, ... spider, federated search, ... attendering, personalisering, ... technisch hardware, operating system, performance, scalability, ... installatie, configuratie, aanpasbaarheid, monitoring, ... © eric sieverts UB Utrecht

21 programma van eisen vrij uitgebreid PvE gewicht van elke eis bepaald
ruim 100 functionele eisen & wensen ruim 100 technische & leveranciergerelateerde eisen gewicht van elke eis bepaald PvE + RfI veelbelovende producten © eric sieverts UB Utrecht

22 proof of concept 3 prototypes, elk met (zelfde) 1 miljoen documenten
getest door team van onderwerpspecialisten: nadruk op zoekfunctionaliteit probabilistisch zoeken & relevance ranking kwaliteit taaltechnologie word stemming fuzzy search analyse en vergelijking van zoekresultaten onderzocht door ICT-ers, o.a.: "toegankelijkheid" van de software ervaringen andere gebruikers wat nog zelf te ontwikkelen? © eric sieverts UB Utrecht

23 beslissing uiteindelijke besluitvorming gebaseerd op vooral:
functionaliteit + autonomy, irion technische aspecten + autonomy, verity projectmatige realisatie + autonomy, verity in mindere mate: leverancier prijs © eric sieverts UB Utrecht

24 hoe verder ? © eric sieverts UB Utrecht

25 wat gebeurt er nu ? nabouwen van het oude systeem met Autonomy, met voor gebruikers de vertrouwde look-and-feel implementeren van al langer gewenste uitbreiding van functionaliteit aanpassen van interface op basis van gebruikersonderzoek © eric sieverts UB Utrecht

26

27

28

29

30

31

32 implementeren van al langer gewenste uitbreiding van functionaliteit
stap 2: implementeren van al langer gewenste uitbreiding van functionaliteit meer filters op formele kenmerken (parametric search) query-attendering (agent) persoonlijke boekenplank stap 3: aanpassen interface op basis van gebruikersonderzoek "usability" studie

33 toekomst interfaces voor verschillende gebruikersgroepen
in interface integreren van extra functionaliteit en mogelijkheden die Autonomy biedt relevance feedback / automatic query guidance concept extraction autoclassification / clustering / taxonomy generation automatic profiling integratie met beeld- en geluidsmateriaal speelt (nog) niet, maar wie weet wat nog komt? © eric sieverts UB Utrecht

34 nog vragen ? © eric sieverts UB Utrecht