Actief: ik roep Passief: ik word geroepen Medium: 1. ik roep mijzelf

Presentatie over: "Actief: ik roep Passief: ik word geroepen Medium: 1. ik roep mijzelf"— Transcript van de presentatie:

1 Actief: ik roep Passief: ik word geroepen Medium: 1. ik roep mijzelf 2. ik roep in mijn eigen belang, ik roep voor mezelf NB Er zijn ook werkwoorden die 1 alleen in het medium voorkomen 2 in het medium een andere betekenis hebben. (zie verder p. 13; vormen op p. 10)

2 Athematische werkwoorden
- actief: les 25 - medium: les 16 dunamai duna-mai ejdunamhn duna-sai ejdunaso duna-tai ejdunato duna-meqa ejdunameqa duna-sqe ejdunasqe duna-ntai ejdunanto inf. dunasqai imp. ev. dunaso imp. mv. dunasqe

3 Luw actief medium 1e ev. luw ejluon luomai ejluomhn 2e ev. luei~
ejlue~ luei ejluou 3e ev. ejlue(n) luetai ejlueto 1e mv. luomen ejluomen luomeqa ejluomeqa 2e mv. luete ejluete luesqe ejluesqe 3e mv. luousi(n) luontai ejluonto inf. imp.ev. imp.mv. luein lue luesqai luou

4 Poievw poievw 1e ev. poiev + w = poiw` 2e ev. poiev + ei~ = poiei`~
1e mv. poiev + omen = poiou`men 2e mv. poiev + ete = poiei`te 3e mv. poiev + ousi(n) = poiou`si(n) inf. poiev + ein = poiei`n

5 Poievw actief poievw medium poiw` ejpoioun poiou`mai ejpoioumhn
poiei`~ ejpoiei~ poiei` ejpoiou ejpoiei poiei`tai ejpoieito poiou`men ejpoioumen poioumeqa ejpoioumeqa poiei`te ejpoieite poiei`sqe ejpoieisqe poiou`si(n) poiou`ntai ejpoiounto poiei`n poiei poieite (inf.) (imp.ev.) (imp. mv) poiei`sqai poiou poieisqe

6 Hoofdstuk 17: AcI ik zeg dat de man een slaaf is dico virum servum esse in het Latijn is er geen woordje ‘dat’; in het Grieks wel, maar er is ook een AcI: ik zeg dat de man een slaaf is dico virum servum esse legw ton ajnqrwpon doulon eijnai legw oJti oJ ajnqrwpo~ doulo~ ejstin

7 PRAESENS/IMPERFECTUM AORISTUS activum medium activum medium passivum
luw luomai indicativus lueiV luei (heden) luei luetai luomen luomeJa luete luesJe luousi(n) luontai ejluon ejluomhn ejlusa ejlusamhn ejluJhn indicativus ejlueV ejluou ejlusaV ejlusw ejluJhV (verleden) ejlue(n) ejlueto ejluse(n) ejlusato ejluJh ejluomen ejluomeJa ejlusamen ejlusameJa ejluJhmen ejluete ejluesJe ejlusate ejlusasJe ejluJhte ejluon ejluonto ejlusan ejlusanto ejluJhsan imperativus lue luou luson lusai luJhti luete luesJe lusate lusasJe luJhte infinitivus luein luesJai lusai lusasJai luJhnai

8 praesens – nadruk op tijdsduur: handeling
is/was aan de gang aoristus – tijd buiten beschouwing: handeling is verricht perfectum – door een voltooide handeling is nieuwe situatie ontstaan ik deed de was: ‘imperfectum’, dus praesens van het verleden = ik was daar mee bezig. Is het klaar? aoristus = nu ben ik klaar met wassen perfectum = ik ben klaar met wassen en nu is alles weer schoon

9 imperativus: praesens – bevel voor nu meteen aoristus – bevel voor ergens tussen nu en het moment dat het gebeurd moet zijn.

10 De aoristus / vervolg: luw – zie werkboek A pagina 129 luw heeft een ‘sigmatische’ aoristus thematische aoristus = onregelmatige aor.stam [net als bij Latijn onregelmatig perfectum ] LET OP! aan de nieuwe stam zie je al dat het aoristus is, dus gebruikt het Grieks daarna de uitgangen van het praesens! Zie wb p. 131 lambanw.

11 Het aanwijzend voornaamwoord: dit, dat, deze, die
oJde = dit, deze  hier bij mij, de spreker ouJto~ = die, dat  daar bij jou, de aangesprokene ejkeino~ = die, dat  ginds, ver weg, bij geen van ons twee. Verbuiging: pagina 128 werkboek A of p. 29 tekstboek

12 7- het werkwoord: luw poievw 1e ev. poiev + w = poiw` 2e ev. luei~
poiev + ei~ = poiei`~ 3e ev. luei poiev + ei = poiei` 1e mv. luomen poiev + omen = poiou`men 2e mv. luete poiev + ete = poiei`te 3e mv. luousi(n) poiev + ousi(n) = poiou`si(n) inf. luein poiev + ein = poiei`n

13 luw poievw nikavw poiev + w = poiw` nikav + w = nikw` luei~ poiev + ei~ = poiei`~ nikavv + ei~ = nika/`~ luei poiev + ei = poiei` nikav + ei = nika/` luomen poiev + omen = poiou`men nikav + omen = nikw`mhn luete poiev + ete = poiei`te nikav + ete = nika`te luousi(n) poiev + ousi(n) = poiou`si(n) nikav + ousi(n) = nikw`si

14 Nikavw p. 51

15 De Aoristus Luw, ejlusa = sigmatisch Lambanw, ejlabon = thematisch
Er zijn ook woorden met een aoristus die wel als luw gaat, maar dan zonder de sigma = pseudo-sigmatisch. De stam eindigt op m, n, l, r De klinker van de stam wordt verlengd – p. 55

16 Overzicht medium en passief
Het Griekse werkwoord heeft 4 stammen: Praesens Aoristus Perfectum Futurum Alle stammen hebben een activum en een medium; Alleen aoristus en futurum hebben ook een passivum.

17 Waar een passief rijtje ontbreekt, wordt het medium ook gebruikt als passivum. Overzicht activum-medium-passivum met voorbeeld: Actief: ik roep Medium: 1. ik roep voor mijzelf (belang) 2. ik roep mijzelf (wederkerend) 3. ik word geroepen [praes+perf.]. Passief: ik word geroepen [aoristus+fut.]

18 Hoe zie je of een praesens vorm in het medium echt medium is of passief?  Niet! Dit moet blijken uit de context.