Mosflora’s van België en Nederland

Presentatie over: "Mosflora’s van België en Nederland"— Transcript van de presentatie:

1 Mosflora’s van België en Nederland
Heinjo During en Henk Siebel

2

3

4 Oude flora’s – een selectie
R. Dodoens Cruydtboek (het begon in België...) S. Blankaart Den Nederlandschen Herbarius D. Meese Flora Frisica D. de Gorter Flora Belgica H.C. van Hall Flora van Noord-Nederland, deeltjes met bladmossen (1832) en levermossen (1840) en nog veel meer – vaak flora’s van het gebied rondom een stad – Zutphen, Nijmegen, enz.

5 Vroege Belgische flora’s
C.H. Delogne Flore Cryptogamique de la Belgique 1. Muscinées. Ann. Soc. Belg. Microsc. 7: , 9: E. de Wildeman Prodrome de la Flore Belge II. Bryophyta. A. Mansion Flore des Hépatiques de Belgique. Bull. Soc. Roy. Bot. Belg. 42: , 45: F. Demaret Prodrome des Mousses de Belgique. Bull, Jard. Bot. Et. Brux. 17:

6 C. Vanden Berghen 1955-57: Flore Générale de Belgique. Bryophytes vol
C. Vanden Berghen : Flore Générale de Belgique. Bryophytes vol. I: Hépatiques klassieke flora, met goede illustraties gebaseerd op herbarium-exemplaren verspreidingskaarten oecologie, zeldzaamheid per district

7 C. Vanden Berghen 1981: Levermossen
Nederlandse vertaling zakflora (na een zelfde boek in het Frans) up-to-date gebracht in Franse versie van 1979

8 F. Demaret et al. 1959-93: Flore Générale de Belgique. Bryophytes vol
F. Demaret et al : Flore Générale de Belgique. Bryophytes vol. II, III: Mousses opzet en layout volgens dezelfde standaard als Vanden Berghen Nog onvoltooid

9 Prodromus Florae Batavae II, 1, 1851 (Dozy & Molkenboer en Van der Sande Lacoste)
volledige lijst van Nederland gebaseerd op herbarium-exemplaren 64 levermossen 253 bladmossen

10 A.J.M. Garjeanne 1901: Mosflora van Nederland
veldkenmerken! goed algemeen deel, incl. oecologie sleutels op 3 niveaus en korte beschrijvingen info over zeldzaamheid, oecologie, kapsel-frequentie, periode van sporenrijping, levensvorm (1-, 2-, meerjarig)

11 A.J.M. Garjeanne 1906: De Nederlandsche Levermossen
Ook hier: veldkenmerken! Goede tekeningen 76 soorten, o.m. Lejeunea cavifolia, Geocalyx graveolens eigen waarnemingen, bijv: gemmen van Marchantia door mieren verspreid... veel soorten gekweekt

12 Informatieve boekjes in het interbellum: Hof 1925, Broekhuizen 1935 e
Informatieve boekjes in het interbellum: Hof 1925, Broekhuizen 1935 e.a.

13 De eerste, gestencilde, NJN tabel: H. de Miranda 1936
Opkomst van de plantensociologie veldkenmerken! 42 bladmossen

14 H. de Miranda 1937. Mossentabel
78 bladmossen, 1 levermos eenvoudig en compact veel tekeningen en “fotogrammen”

15 W.D. Margadant 1944. Mossentabel 2e druk
77 levermossen 176 bladmossen alleen tekeningen verspreiding mbv plantengeografische distrikten Van Soest

16 W.D. Margadant 1959. Mossentabel 3e druk
106 levermossen 338 bladmossen uitgebreide inleiding standaardflora waarmee velen van ons zijn begonnen helaas – al snel uitverkocht

17 J. Landwehr 1966-1974-1978: Mossenatlas
Illustraties van alle soorten Gedetailleerde oecologische karakterisering (Barkman – alleen in eerste drukken)

18 J. Landwehr 1980. Atlas Levermossen
Volgens bekend recept met nog meer fraaie landschapstekeningen

19 Maar zakflora uitverkocht. Kleine uitgaven en illegale herdrukken

20 Margadant & During 1982 Zes jaar na gestencilde voorlopige tabellen:
een nieuwe zakflora naar Deens model met een aantal platen van Nol Luitingh

21 Bons, Dirkse, Van Dort 1988, 1991: Bosmossen

22 A.Touw & W.V. Rubers 1989: De Nederlandse Bladmossen
Eindelijk een echte flora basis: herbariumexemplaren uitvoerige beschrijvingen discussies over variatie, verwarring, oecologie, fenologie, fertiliteit verspreidingskaarten gekoppeld aan nieuwe mossenatlas van Landwehr Kortom – een standaardwerk 382 soorten (excl Sphagna!)

23 H. van Melick 1991. De Nederlandse Riccia’s
Kritische bewerking van herbariummateriaal fraaie illustraties van A. Pagh verspreidingskaarten 11 soorten

24 S. R. Gradstein & H. M. H. van Melick 1996
S.R. Gradstein & H.M.H. van Melick De Nederlandse levermossen en hauwmossen Nog zo’n standaardwerk 126 soorten Landwehr’s platen en een aantal nieuwe opgenomen in de flora

25 A. Bouman 2002. De Nederlandse Veenmossen
dezelfde hoge kwaliteit geheel nieuwe, duidelijke illustraties 34 soorten De sluitsteen van de serie!

26 K. van Dort, C. Buter & P. van Wielink 1998: Veldgids Mossen
ruim honderd soorten prachtige foto’s en tekeningen prima algemene inleiding veel aandacht voor variatie en mogelijkheden voor verwarring, oecologie

27 Nieuwe flora nodig? Touw & Rubers, atlassen van Landwehr en Margadant & During uitverkocht Mosflora voor België en Nederland

28 De mosflora’s van beide landen
België oppervlak: km2 hoogste punt: 694 m levermossen: 176 bladmossen: 538 Nederland oppervlak: km2 hoogste punt: 321 m levermossen: 130 bladmossen: 444

29 2006: een nieuwe mosflora - Henk vertelt er meer over.

30