Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht handelen

Presentatie over: "Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht handelen"— Transcript van de presentatie:

1 Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht handelen

2 Voorstellen O.G. Heldringschool heeft 17 groepen
Aantal leerkrachten: >32 Aantal leerlingen: 430 We zijn een traditionele, klassikale vernieuwingsschool De school wordt strak, overzichtelijk geleid

3 Studiedag Opbrengstgericht werken - Ad Kappen

4 organisatie We onderhouden nauwe contacten met alle collega’s
Directeur Boco OB Boco MB Boco BB ICT’er Fin. desk. IB’er IB’er We onderhouden nauwe contacten met alle collega’s

5 Onze school, onze leerlingen, onze prestaties
Geen eiland maar een WIJ-land

6 Doel workshop Inzage geven in het OGH proces
Wat betekent opbrengstgericht en handelingsgericht werken? Wat is onze visie? Wat zijn de consequenties? Wat betekent dit voor de praktijk van de OGH?

7 Wat is opbrengstgericht werken en handelingsgericht werken
In een ambitieus leerklimaat moet je doelen stellen, meten of leerlingen die doelen hebben gehaald en het onderwijs daarop aanpassen. hoge doelen, hoge verwachtingen meten onderwijs aanpassen

8 Wat is onze visie? De visie van de O.G. Heldringschool:
‘Zoals je bent, ben je goed’ ‘Iedereen kan leren, als je maar goed onderwijs krijgt’ Ottho Gerhard Heldring

9 Visie op leren en ontwikkeling
‘het is niet de achtergrond van je ouders, die bepaalt of je goed kunt leren lezen’ Kees Vernooy Vygotsky: ’ontwikkeling krijg je door ‘leren’ : voordoen-samen doen-zelfstandig doen.’ Dat vraagt om ontwikkelingstimulerend onderwijs

10 Conclusie: Niet de verschillen tussen leerlingen, maar verschillen in instructiebehoeften zijn belangrijk

11 Wat zijn dan de consequenties?
Doel- en resultaat gerichtheid. => Wat streef ik na? Nadruk ligt op aanbodgericht onderwijs. => Pro-actief Leerkrachtgestuurd lesgeven =>Wat gaan we doen => Hoe gaan we het doen => Welke tijd staat er voor => Wat moet de opbrengst zijn => Wat kun je doen als je eerder klaar bent

12 - consequenties- Koppelen van leerstof en activiteiten aan doelen.
Overtuigd zijn van de toegevoegde waarde van de instructie. Maximaliseren van leertijd Stimuleren van actieve uitdagende leerhouding

13 Veranderingsproces: Doelen en de leerstof staan centraal
Focus op kwaliteit en effectiviteit van het onderwijzen aanbodgericht werken, aanbieden van één oplossingsstrategie werken met groepsplan. geen individuele handelingsplannen, geen eigen leerweg t/m groep 5.

14 - Veranderingsproces -
Convergente differentiatie Op basis van instructiebehoeften (tijd)

15 De leerkracht! , die is belangrijk !!!
Robert J. Marzano: Leraren zijn de belangrijkste en meest invloedrijke factor van een effectieve school’

16 Het belang van de ketenbenadering voor hogere opbrengsten
Wat doet het bestuur om de kwaliteiten van het onderwijs te verbeteren? Wat doet de school(leiding) om de leerlingresultaten te verbeteren? Wat doen effectieve leerkrachten? Hoe leren leerlingen effectief?

17 Wat doet het bestuur ? aanleveren format Jos Swiers twee keer per jaar een voortgangsgesprek extern onderzoek naar OGW binnen SCOH

18 Wat doet de schoolleider?
Zorgen voor een professionele cultuur Leiderschap tonen Inzetten op leerkrachtvaardigheden Leertijd effectief gebruiken Kwaliteitszorg leveren Hoge eisen stellen aan leerstofaanbod Data analyseren, denk ook aan trendanalyses Onderwijsvisie uitdragen Herontwerpen onderwijs

19 Format Jos Swiers

20 Probleem Het ‘format van Jos Swiers’ schrikt de leerkrachten af, al die cijfertjes, aversie ontstaat ……………………….. Ik wil doen waar ik goed in ben: lesgeven!!

21 Samen met onze IB’er (gr. 1 t/m 3)

22 en onze IB’er (gr. 4 t/m 8)……………..

23 worden leerprestatie geanalyseerd
Het Cito LVS wordt optimaal benut Leerprestaties worden goed gevolgd Overzicht individueel leerlingenniveau, groepsniveau, schoolniveau is voorhanden De leerlingbesprekingen (3x per jaar) zijn gedegen en effectief Plichtsmatig verloopt alles uitstekend, maar er wordt geen vuur ontstoken…………..totdat……………..

24 De aanpak à la Ad Kappen

25 het vak weer terug bij de leraar!
De leraar is verantwoordelijk voor: kwaliteit en effectiviteit van de instructie tijd Als wordt voldaan aan deze twee essentiële voorwaarden kan elke leerling de doelen behorend bij de basisstof halen.

26 Ons OGH-doel: wij geven onze leerlingen: onderwijs van de bovenste plank
Wij weten de resultaten van onze leerling: te inventariseren te analyseren te interpreteren en nu aan de slag ! Steek je handen uit je mouwen! Hé kom aan blijf niet staan

27 HOE gaan we opbrengstgericht handelen?
Klassenmanagement Regels en routines Afspraken over zelfstandig werken Werken met datamuur Opstellen van groepsplan Toepassen gedifferentieerde directe instructie-model Convergente differentiatie

28 Wat doet een effectieve leraar?
De resultaten van de leerlingen: inventariseren analyseren interpreteren Opbrengstgericht handelen met gebruikmaking van: Datamuur en groepsplan Lesgeven volgens het Directe Instructie Model

29 Van Groepsoverzicht naar Datamuur

30 Datamuur Hulpmiddel om leerlingen met vergelijkbare instructiebehoefte te clusteren Drie subgroepen: Instructieafhankelijk : verlengd en intensief Instructiegevoelig : basis Instructieonafhankelijk : verkort en verdiept Tussenstap tussen groepsoverzicht en groepsplan 30

31 Overzicht Cito scores => omzetten in de datamuur

32 DATAMUUR A/B C Groep Vakgebied/toets Verkorte instructie Basis
Schooljaar: Vakgebied/toets Verkorte instructie Basis Verlengde NIVEAU A/B C D/E Welke leerlingen (namen) Aimée Peter Anneke Irma Julius Daan Charlotte Hans Ine Wil Kees-Jan Martijn Suzanne enz   Martine Arjan Carla Mariëtte Bianca Emile Instructie gevoelig Janneke Desirée Maurits Kees Instructie- afhankelijk

33 Waartoe deze kleurtjes?
Laag 1: algemeen Laag 2: specifiek Laag 3: Passend

34 ‘Directe Instructie Model’
Start van de les: terugblik - doel van de les -verwachtingen Voorbereiding Verkorte instructie Zelfstandige verwerking Feedup, feedback en feedforward Basis instructie en begeleide inoefening Basis instructie Verlengde instructie Gezamenlijke afsluiting 34 Openbare Basisschool Molenbeek

35 Zonder instructie geen resultaat !
Bron: kwaliteitskaart opbrengst gericht werken- Kappen, Förrer 2010

36 7 essentiële stappen 1. Voorbereiding 2. Dagelijkse terugblik – doel - verwachtingen 3. Instructie 4. Begeleide in-oefening => één oplossingsstrategie => modelen!* 5. Zelfstandige verwerking 6. Afronding 7. Terugkoppeling * Materialen uitgezocht, voldoende en bereikbaar en op onbekende woorden gescand Samenvatting van de voorgaande stof (zelf of door lln), voorkennis ophalen, wekt verwachtingen op waardoor lln vragen gaan stellen en belangstelling krijgen voor de inhoud. Doel en inhoud van de les, vaardigheid voordoen of laat een goede lln dat doen, concrete voorbeelden etc.. 16 oktober2008 obds Europa - gerard regeling - steunpunt onderwijszorg enschede 36 36

37 Ik doe het –hardop- voor Wij doen het jij doet het
Bron: kwaliteitskaart opbrengst gericht werken- Kappen, Förrer 2010

38 Een succesvol instructiemodel voor alle leerlingen
Verantwoordelijkheid leerkracht Introductie/uitleg/modeling “Ik doe het” Begeleide inoefening “Wij doen het” “Jullie doen het samen” Samenwerken Risicoleerlingen: Verlengde instructie De rest: werkt zelfstandig “Je doet het alleen” Verantwoordelijkheid leerling Een succesvol instructiemodel voor alle leerlingen Fisher, D., & Frey, N. (2008). Better learning through structured teaching

39 Wanneer: Dan: de Datamuur is samengesteld
besloten is volgens het directe instructie model les te geven Dan: Starten met: Het opstellen van een groepsplan

40 Van Datamuur naar Groepsplan

41 Groepsplan Beschrijving van het onderwijsaanbod in een bepaalde periode: Wat is het doel? Welke inhouden/ activiteiten bied ik aan om dat doel te bereiken? Hoe moet ik handelen? Hoeveel tijd besteed ik daaraan en hoe organiseer ik dat? Hoe volg ik de ontwikkeling van de kinderen? Hoe ga ik na of het doel aan het eind van de periode bereikt is? De drie subgroepen maken de differentiatie zichtbaar Alle leerlingen doen mee met het groepsplan

42 GROEPSPLAN A/B C D/E Groep Vakgebied/toets Verkorte instructie Basis
Schooljaar: Vakgebied/toets Verkorte instructie Basis Verlengde NIVEAU A/B C D/E DOEL WAT (inhoud) Materiaal HOE (instructie) tijd Leerkracht (monitoring) leerstofplanning Welke leerlingen (namen)

43 ‘de OGH-datamuur’: A - B C D-E Eigen leerlijn Verdiepte instructie
Begaafde en talentvolle leerlingen Verdiepte instructie A - B Verkorte instructie C Basis-instructie D-E Verlengde instructie Eigen leerlijn Zeer intensieve instructie Basisstof Afname van DHH voor: Compacten versnellen Leerlijnen Verrijken Verdiepen Kern van de basisstof Extra leertijd intensivering Aanpassingen in het HOE. Ontwikkelings- perspectief. Leerrendements verwachting Uitstroom bestemming Aanpassingen HOE Veranderingen WAT

44 Reken-groepsplan

45 Streefdoelen op schoolniveau

46 doelen Heldringschool
AB ABC Voorbereidend lezen Taal voor kleuters 65% Voor-en achternaam 15 letters 90% Voorbereidend rekenen Rekenen voor Kleuters Tellen tot 20 Cijfers 1-10 85% DMT 70% 95% leestempo Woordenschat Begrijpend lezen Spellen Rekenen

47 Data feedforward Basis voor schoolverbeterplan en voor groepsplan
WAT VALT OP WAT IS EEN VERKLARING WAT GAAN WE DOEN IN DE KOMENDE PERIODE No blaming and no shaming Wij-land-cultuur

48 Datamuur op schoolniveau=> eind 2010/2011

49 Datamuur opbrengsten cito-lvs - resultaten laatste afname 2011-2012
Datamuur op schoolniveau maart 2012 Datamuur opbrengsten cito-lvs - resultaten laatste afname toets TvK RvK DMT Leestempo Begr.lezen Spelling RW Woordenschat Begrijpend luisteren doel in % AB > 65 ABC> 90 85 70 95 groep 1 91,7 100 83,3 96 herfstlln groep 2 76 94 groep 3 DMT M 53,8 88,5 73 92,3 79,2 92,5 75,5 86,8 66,6 groep 4 50 85,2 61,1 81,5 79,6 94,4 87 98,1 96,3 92,6 62,9 groep 5 62,7 89,8 56,9 84,5 79,7 91,5 57,6 86,4 80 93,2 64,4 72,8 groep 6 DMT B 80,8 72,3 93,6 53,2 87,2 68 95,7 70,2 groep 7 87,7 98,2 96,5 80,7 97,9 93 89,5 groep 8 71,4 80,9 88 98 73,8 66,7 90,5 59,5 92,8 doel is behaald groep 3b: DMT M3 - 1 afname volgt groep 3b: Begrijpend luisteren: 1 afname volgt doel is nog niet behaald groep 5a: leestempotoets --> 1 afname volgt

50 Geen plaatje zonder praatje!!
=>No blaming and no shaming Wat gaat al goed? Hoe hebben we dat met elkaar gedaan? Wat is teleurstellend? Wat is het verhaal achter het plaatje?

51 Zorgleerlingen ???????????

52 Effectieve instructie voor D en E leerlingen
D en E leerlingen zijn veel succesvoller als ze zorgvuldig onderwezen worden met dezelfde methode als die goede leerlingen krijgen, maar wel met: Meer instructietijd. Beter opgebouwde instructie. Meer coaching & oefening. Meer expliciete/directe intensieve instructie. Meer zorgvuldige monitoring van de vooruitgang

53 Breedtezorg Als een leerling aantoonbaar en herhaald
onvoldoende profiteert van het excellente onderwijsaanbod, Dan kan er sprake zijn van een leerling met ondersteuningsbehoeften of van een leerling met onderwijsbehoeften. Hierbij kunnen kind- en/of omgevingsfactoren een rol spelen: cognitieve en/of sociaal-emotionele problematiek.

54 Leerlingen Leerlingen met ondersteuningsbehoeften
Geen aanpassingen in het WAT: de doelen Aanpassingen in het HOE (instructie, omgeving, test) Behoren tot het groepsplan Leerlingen met onderwijsbehoeften Aanpassingen in het WAT, de doelen Aanpassingen in het HOE OPP: ontwikkelingsperspectief en uitstroombestemming Eigen leerlijn vanaf groep 6.

55 D- en E- leerlingen Wanneer wordt een D- of een E- leerling een leerling met onderwijsbehoeften?

56 BIJLAGE GROEPSPLAN Leerlingen met een D of E-niveau Naam karel 69 71
CITO Begr. lezen: Vaardigheids score 1 Vaardigheids- score 2 Prognose Verwachte vaardigheids-score Doel :ambitieniveau vaardigheidsscore karel 69 71 73 78 ambitieniveau Prognose Verwachte vaardigheidsscore Vaardigheidsscore

57 evaluatie GROEPSPLAN Leerlingen met een D of E-niveau Naam karel 69 71
CITO Begr. lezen: Vaardigheids score 1 Vaardigheidsscore 2 Prognose Verwachte vaardigheidsscore Doel :ambitieniveau vaardigheidsscore karel 69 71 73 78 ambitieniveau Prognose Verwachte vaardigheidsscore Vaardigheidsscore En als de vaardigheidsscore niet gehaald wordt?

58 Leerlingen met onderwijsbehoeften…. passend onderwijs
Kan en wil de school de dieptezorg waar deze leerling om vraagt bieden? Kan de school de specifieke onderwijsbehoeften bieden? Wat heeft de school nodig aan middelen, hulp om de specifieke onderwijsbehoeften te kunnen uitvoeren (externe hulp binnenhalen)? HANDELINGSVERLEGENHEID ? GRENZEN AAN DE ZORG verwijzen naar Speciaal Onderwijs

59 LEERLINGEN met ONDERSTEUNING-EN ONDERWIJSSBEHOEFTEN 3. DIEPTEZORG
1 BASISZORG Alle leerlingen 2. BREEDTEZORG LEERLINGEN met ONDERSTEUNING-EN ONDERWIJSSBEHOEFTEN 3. DIEPTEZORG Passend onderwijs Schoolverbeterplannen. Groepsplannen gebaseerd op INSTRUCTIEBEHOEFTEN: AB onafhankelijk C gevoelig DE afhankelijk CONVERGENTE DIFFERENTIATIE Intensivering groepsplan voor D en E (aanpassingen in het HOE) PEDAGOGISCHE BEHOEFTEN VAN DE GROEP. Handelingsgerichte – proces- diagnostiek. Ondersteuningsbehoeften Aanpassingen in het HOE Onderwijsbehoeften Aanpassingen in het WAT en in het HOE. -Ontwikkelingsperspectief -Leerrendements verwachting -uitstroombestemming -Individueel Handelingsplan -aanpassingen in het HOE en in het WAT. LEERKRACHTCOMPETENTIES Doelen en leerstof centraal hoge doelen Hoge verwachtingen Opbrengstgericht instructiebehoeften: Kwaliteit en effectiviteit instructie Tijd Opbrengstgericht pedagogische behoeften: Pedagogisch klimaat Gedragsaspecten Interne begeleider / onderwijskundig begeleider: -co-onderwijzen -co-ondersteunen Wat betekent dit voor de leerling? Wat betekent dit voor de leerkracht? -instructie -omgeving -testen Leerkracht passend onderwijs: -Co-onderwijzen -Co-ondersteunen Handelingsgericht Oplossingsgericht. -ZAT -leerkracht passend onderwijs. -verwijzen speciaal (basis) onderwijs