De stand van zaken van het eHealth-platform en enkele uitdagingen inzake eHealth voor ziekenhuizen Frank Robben Administrateur-generaal eHealth-platform.

Presentatie over: "De stand van zaken van het eHealth-platform en enkele uitdagingen inzake eHealth voor ziekenhuizen Frank Robben Administrateur-generaal eHealth-platform."— Transcript van de presentatie:

1 De stand van zaken van het eHealth-platform en enkele uitdagingen inzake eHealth voor ziekenhuizen Frank Robben Administrateur-generaal eHealth-platform Sint-Pieterssteenweg 375 B-1040 Brussel E-mail: Frank.Robben@ehealth.fgov.beFrank.Robben@ehealth.fgov.be Website eHealth-platform: https://www.ehealth.fgov.behttps://www.ehealth.fgov.be Persoonlijke website: www.law.kuleuven.be/icri/frobbenwww.law.kuleuven.be/icri/frobben

2 2 7/10/2010 Structuur van de uiteenzetting 1.enkele evoluties in de gezondheidszorg 2.doel en opdrachten van het eHealth-platform 3.visie en strategie 4.basisarchitectuur 5.stand van zaken basisdiensten 6.stand van zaken en prioriteiten diensten met toegevoegde waarde 7.stand van zaken en prioriteiten authentieke bronnen 8.voordelen van het eHealth-platform voor de patiënten, de zorgverleners en de overheid 9.enkele uitdagen voor ziekenhuizen inzake eHealth 10.vindplaatsen van meer informatie

3 3 7/10/2010 1. Enkele evoluties in de gezondheidszorg  meer chronische zorg i.p.v. louter acute zorg  zorg op afstand (monitoring, bijstand, raadpleging, diagnose, operatie, …), o.a. thuiszorg  multidisciplinaire, transmurale en geïntegreerde zorg  patiëntcentrische zorg en empowerment van de patiënt  snel evoluerende kennis => nood aan betrouwbaar, gecoördineerd kennisbeheer en –ontsluiting  dreiging van te tijdrovende administratieve processen  degelijke ondersteuning van het gezondheidszorgbeleid en –onderzoek vergt degelijke, geïntegreerde en geanonimiseerde informatie  grensoverschrijdende mobiliteit

4 4 7/10/2010 1. Vermelde evoluties vergen …  samenwerking tussen alle actoren in de gezondheids- zorg  efficiënte en veilige elektronische communicatie tussen alle actoren in de gezondheidszorg  kwaliteitsvolle, specialisme-overschrijdende elektronische patiëntendossiers  zorgpaden  geoptimaliseerde administratieve processen  technische en semantische interoperabiliteit  waarborgen inzake informatieveiligheid bescherming van de persoonlijke levenssfeer respect van het beroepsgeheim van de zorgverleners

5 5 7/10/2010 2. Doel van het eHealth-platform  hoe ? door een goed georganiseerde, onderlinge elektronische dienstverlening en informatie-uitwisseling tussen alle actoren in de gezondheidszorg met de nodige waarborgen op het vlak van de informatie- veiligheid, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en het beroepsgeheim  wat ? optimaliseren van de kwaliteit en de continuïteit van de gezondheidszorgverstrekking optimaliseren van de veiligheid van de patiënt vereenvoudigen van de administratieve formaliteiten voor alle actoren in de gezondheidszorg degelijk ondersteunen van het gezondheidszorgbeleid

6 6 7/10/2010 2. Opdrachten eHealth-platform  opdrachten ontwikkelen van een visie en een strategie voor een effectieve, efficiënte en goed beveiligde elektronische dienstverlening en informatie-uitwisseling in de gezondheidszorg, met respect voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en in nauw overleg met de onderscheiden openbare en private actoren in de gezondheidszorg vastleggen van nuttige ICT-gerelateerde functionele en technische normen, standaarden, specificaties en basisarchitectuur voor een inzet van de ICT ter ondersteuning van deze visie en strategie nagaan of softwarepakketten voor het beheer van elektronische patiëntendossiers voldoen aan de vastgelegde ICT-gerelateerde functionele en technische normen, standaarden en specificaties, en het registreren van deze softwarepakketten

7 7 7/10/2010 2. Opdrachten eHealth-platform  opdrachten concipiëren, beheren en ontwikkelen van een samenwerkings- platform voor de veilige elektronische gegevensuitwisseling met de bijhorende basisdiensten (zie lager) afspreken van een taakverdeling inzake de inzameling, validatie, opslag en terbeschikkingstelling van gegevens die over het samenwerkingsplatform worden uitgewisseld en van de kwaliteitsnormen waaraan deze gegevens dienen te voldoen, en het verifiëren van de naleving van deze kwaliteitsnormen bevorderen en coördineren van de verwezenlijking van programma’s en projecten die de visie en strategie uitvoeren en gebruik maken van het samenwerkingsplatform en/of de bijhorende basisdiensten

8 8 7/10/2010 2. Opdrachten eHealth-platform  opdrachten beheren en coördineren van de ICT-gerelateerde aspecten van gegevensuitwisseling in het kader van elektronische patiëntendossiers en elektronische medische voorschriften optreden als onafhankelijke trusted third party (TTP) voor het coderen en anonimiseren van persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid voor bepaalde, in de wet opgesomde instanties ter ondersteuning van het wetenschappelijk onderzoek en het beleid motor zijn van nodige veranderingen voor de uitvoering van de visie en strategie organiseren van de samenwerking met andere overheids- instanties die belast zijn met de coördinatie van de elektronische dienstverlening

9 9 7/10/2010 3. Visie en strategie  geen centrale opslag van persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid  wel veilige elektronische gegevensuitwisseling tussen alle actoren in de gezondheidszorg  indien de patiënt dit wenst, geleidelijk verwijzing naar plaatsen waar over hem/haar persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid beschikbaar zijn, zonder dat daaruit enige inhoudelijke informatie over de gezondheid kan worden afgeleid  onverkorte toepassing van de wetgeving inzake de bescherming van de persoonlijke levenssfeer het beroepsgeheim de rechten van de patiënt de uitoefening van de geneeskunst

10 10 7/10/2010 3. Visie en strategie  bijzondere aandacht voor informatieveiligheid en bescherming van de persoonlijke levenssfeer, o.a. door vercijfering van uitgewisselde persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid tussen de verzender en de bestemmeling zeer doorgedreven preventieve toegangscontrole -door de bepaling  welke soorten zorgverleners/ zorginstellingen  in welke situaties mededeling kunnen krijgen  van welke soorten gegevens  over welke soorten patiënten  en over welke periodes -door de beschikbaarheid van een systeem dat toelaat de toegangscontrole efficiënt en preventief uit te voeren (zie lager: systeem voor gebruikers- en toegangsbeheer) persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid kunnen over het eHealth- platform slechts worden uitgewisseld mits machtiging in wet, door Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité of door de patiënt logging van uitgevoerde elektronische diensten (wie wat over wie wanneer, niet uitgewisselde persoonsgegevens !) informatieveiligheidspolicies en –consulenten

11 11 7/10/2010 3. Visie en strategie  respect voor en ondersteuning van bestaande lokale of regionale initiatieven inzake elektronische samenwerking in de gezondheidszorg private initiatieven inzake elektronische dienstverlening aan actoren in de gezondheidszorg  gebruik van het eHealth-platform is facultatief, niet verplicht  beheer van het platform door vertegenwoordigers van de onderscheiden actoren in de gezondheidszorg  respect voor de therapeutische vrijheid van de zorgverleners  het eHealth-platform wijzigt niet de inhoudelijke taakverdeling tussen de onderscheiden actoren in de gezondheidszorg

12 12 7/10/2010 3. Visie en strategie  controle op de veilige werking van het eHealth-platform door de Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité  het eHealth-platform voert zelf geen studies uit en verstrekt geen inhoudelijke beleidsondersteuning op het vlak van de gezondheidszorg  hergebruik van de know how van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid inzake de organisatie van elektronische gegevensuitwisseling  het eHealth-platform beschikt evenwel voor de aanlevering van de basisdiensten over een eigen ICT- infrastructuur, die gescheiden is van deze van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid

13 13 7/10/2010 BasisdiensteneHealth-platform Netwerk 4. Basisarchitectuur Patiënten, zorgverleners en zorginstellingen GABGABGAB Leveranciers Gebruikers Portal eHealth- platform Portal eHealth- platform Portal Health Portal Health DTW Software zorginstelling Software zorginstelling DTW MyCareNet DTW Software zorgverlener Software zorgverlener DTW Site RIZIV Site RIZIV DTW GABGABGAB

14 14 7/10/2010 4. Basisarchitectuur  basisdienst een dienst ontwikkeld en ter beschikking gesteld door het eHealth-platform, die door de aanbieder van een dienst met toegevoegde waarde kan worden gebruikt bij het ontwikkelen en aanbieden van een dienst met toegevoegde waarde  dienst met toegevoegde waarde (DTW) een dienst die ter beschikking wordt gesteld van de patiënten en/of van de zorgverleners de instantie die instaat voor de ontwikkeling en de terbeschik- kingstelling van een dienst met toegevoegde waarde kan hiertoe gebruik maken van de basisdiensten aangeboden door het eHealth-platform

15 15 7/10/2010 4. Basisarchitectuur  gevalideerde authentieke bron (GAB) een gegevensbank met informatie waarop het eHealth-platform een beroep doet de beheerder van de gegevensbank is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid en de (organisatie van de) kwaliteit van de ter beschikking gestelde informatie

16 16 7/10/2010 4. Taakverdeling  9 multifunctionele basisdiensten worden gratis aangeboden door het eHealth-platform  de ontwikkeling en het onderhoud van de diensten met toegevoegde waarde is de primaire verantwoordelijkheid van andere actoren dan het eHealth-platform  voor bepaalde diensten met toegevoegde waarde fungeert het eHealth-platform als ontwikkelaar of als hostingplatform  de ontwikkeling en het onderhoud van de gevalideerde authentieke bronnen is de primaire verantwoordelijkheid van andere actoren dan het eHealth-platform

17 17 7/10/2010 4. Taakverdeling  om een goede performantie van haar basisdiensten te waarborgen, host het eHealth-platform “read-only”- copieën van bepaalde gevalideerde authentieke bronnen die geen persoonsgegevens m.b.t. de gezondheid van patiënten bevatten, zoals het kadaster van de zorgverleners, beheerd door de FOD Volksgezondheid de centrale gegevensbank van de zorginstellingen, beheerd door de FOD Volksgezondheid de gegevensbank met de RIZIV-erkenningen, beheerd door het RIZIV de gegevensbank met de beheerders van het Globaal Medisch Dossier (GMD) van de patiënten, beheerd door de ziekenfondsen

18 18 7/10/2010 4. Normen, standaarden en specificaties  er is gekozen om zoveel mogelijk te werken met open standaarden of, op zijn minst, open specificaties om een afhankelijkheid van één of een beperkt aantal leveranciers te voorkomen  normen zijn vastgelegd voor de homologatie van de softwarepakketten voor huisartsen; homologatie geschiedt in najaar 2010  een aantal technische interoperabiliteitsstandaarden zijn reeds vastgelegd KMEHR (Kind Messages for Electronic Healthcare Records) met berichtstructuur in XML X.509 (certificaten)

19 19 7/10/2010 4. Normen, standaarden en specificaties  in een aantal domeinen zijn semantische inter- operabiliteitsstandaarden vastgelegd ziekenhuizen: ICD-9 huisartsen: ICD-10 en ICPC2 kinesisten: ICF klinische laboratoria: LOINC

20 20 7/10/2010 5. Basisdiensten  volledig operationeel 1.coördinatie van elektronische deelprocessen 2.portaalomgeving (https://www.ehealth.fgov.be)https://www.ehealth.fgov.be 3.geïntegreerd gebruikers- en toegangsbeheer 4.beheer van loggings 5.systeem voor end-to-end vercijfering bij verzending naar een bestemmeling die gekend is op het moment van de vercijfering bij verzending naar een bestemmeling die niet gekend is op het moment van de vercijfering 6.persoonlijke elektronische brievenbus voor elke zorgverlener met beperkte functionaliteiten 7.elektronische datering (time stamping) 8.codering en anonimisering

21 21 7/10/2010 5. Basisdiensten  operationeel tegen het vierde kwartaal 2010 6.persoonlijke elektronische brievenbus voor elke zorgverlener met volledige functionaliteiten  operationeel tegen einde 2010 9.verwijzingsrepertorium (“metahub”)

22 22 7/10/2010 5. Coördinatie elektronische deelprocessen Application Clients eHealth Service Bus (ESB) Providers Application Orchestration Application Integration & Monitoring Exposed services Consulted services

23 23 7/10/2010 5. Portaalomgeving

24 24 7/10/2010 5. Gebruikers- en toegangsbeheer  een systeem voor gebruikers- en toegangsbeheer is uitgewerkt met volgende functionaliteiten een systeem voor de authenticatie van de identiteit van elke entiteit die gebruik maakt van een dienst aangeboden door het eHealth-platform, zoals een natuurlijk persoon, een rechtspersoon, een feitelijke vereniging of een ICT-toepassing een systeem voor de verificatie van de relevante kenmerken van entiteiten die gebruik maken van een dienst aangeboden door het eHealth-platform, voor zover die kenmerken beschikbaar zijn in authentieke bronnen ontsloten via het eHealth-platform een systeem voor de verificatie van de relevante relaties tussen entiteiten die gebruik maken van een dienst aangeboden door het eHealth-platform en andere entiteiten, voor zover die relaties beschikbaar zijn in authentieke bronnen ontsloten via het eHealth-platform

25 25 7/10/2010 5. Gebruikers- en toegangsbeheer  een systeem voor gebruikers- en toegangsbeheer is uitgewerkt met volgende functionaliteiten een systeem voor het beheer van de toegangsautorisaties die het eHealth-platform dient te beheren overeenkomstig de afspraken gemaakt met de betrokken actoren in de gezondheidszorg of de machtigingsbeslissingen van de Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité  het systeem voor gebruikers- en toegangsbeheer is geïmplementeerd volgens het Policy Enforcement Model

26 26 7/10/2010 5. Gebruikers- en toegangsbeheer

27 27 7/10/2010 5. Beheer van loggings  voor elke uitwisseling van persoonsgegevens die van deze dienst gebruik maakt, wordt bijgehouden wie: het identificatienummer van de sociale zekerheid (INSZ) van de verkrijger van de persoonsgegevens; indien de persoonsgegevens werden verkregen in naam van een organisatie, ook de identiteit van de organisatie wat: het identificatienummer van de sociale zekerheid (INSZ) van de persoon waarover persoonsgegevens werden verkregen; NIET de inhoudelijke persoonsgegevens die werden verkregen wanneer: het tijdstip waarop de persoonsgegevens werden verkregen; dit veld wordt automatisch gegenereerd bij het aanmaken van een nieuwe log entry hoe: de toepassing via dewelke de persoonsgegevens werden verkregen

28 28 7/10/2010 5. Beheer van loggings TRANSACTIONDATEAPPLICATIONSUBAPPLICATIONFUNCTIONUSERIDSECTOR 15/09/2009 eCare-SAFE250091020328eCare 15/09/2009 eH1N1vac250091020517SPF-Sante 16/09/2009 RC250091065894CR 16/09/2009 eH1N1vac250091075146SPF-Sante 16/09/2009 eH1N1vac250091029834SPF-Sante Wie Wat Wanneer Hoe

29 29 7/10/2010 5. Vercijfering bekende bestemmeling eHealth-platform Healthcare actor Person or entity Internet Identification certificate Identification certificate Web service Register key Connector or other software to generate key pair Sends public key Stores private key in a secure way Public keys repository 1 2 2 Authenticates sender Stores public key 3 4

30 30 7/10/2010 Identification certificate 5. Vercijfering bekende bestemmeling Internet eHealth-platform Public keys repository Authenticates sender Sends public key 2 3 Message originator Identification certificate Asks for public key Encrypts message 4 1 Message recipient Decrypts message 5 Stored private key Identification certificate Web service Ask public key Send message Any protocol

31 31 7/10/2010 5. Vercijfering onbekende bestemmeling User 2 Recipient User 1 Originator Key Management / Depot Messages Depot 1 asks for key 2 sends key Symmetric key Encrypted with public key of user 1 3 sends encrypted message Message encrypted with symmetric key Encrypted with public key of Message depot Message encrypted with symmetric key 4 justifies right to obtain key 4 justifies right to obtain message Symmetric key Encrypted with public key of user 2 5 receives key 5 receives message Message encrypted with symmetric key Encrypted with public key of User 2

32 32 7/10/2010 5. Vercijfering  een library is uitgewerkt voor het genereren van veilige asymmetrische sleutelparen door de actoren in de gezondheidszorg, zonder dat het eHealth-platform op enig moment kennis heeft van de private sleutels van de onderscheiden actoren in de gezondheidszorg  een openbaar toegankelijke gegevensbank wordt gehost bij het eHealth-platform waarin de publieke sleutels kunnen worden opgeslagen en opgevraagd die gegenereerd worden door de actoren in de gezondheidszorg

33 33 7/10/2010 5. Vercijfering  een library is uitgewerkt voor het vercijferen en het ontcijferen van berichten m.b.v. de asymmetrische sleutelparen door de onderscheiden actoren in de gezondheidszorg  het eHealth-platform stelt een dienst ter beschikking ter ondersteuning van de veilige symmetrische vercijfering en ontcijfering van berichten door de actoren in de gezondheidszorg

34 34 7/10/2010 5. Beveiligde elektronische brievenbus  een beveiligde elektronische brievenbus met beperkte functionaliteiten wordt gebruikt door MyCarenet de verzending van een document geschiedt door een webservice de raadpleging van een document geschiedt vanuit een webtoepassing  bijkomende functionaliteiten zijn in test en zullen beschikbaar zijn vanaf het vierde trimester 2010 voor de actoren in de gezondheidszorg die dit wensen (individuele zorgverleners, zorginstellingen, verzekeringsinstellingen, …) de verzending en de raadpleging van een document kan zowel geschieden door een webservice als vanuit een webtoepassing de mogelijkheid tot integratie met softwarepakketten

35 35 7/10/2010 5. Elektronische datering (time stamping) User document A 1 hashcode A eHealth-platform 2 hashing document B hashcode B timestamp bag 3 electronic time stamping 4 electronic signature 5 archive 6 6

36 36 7/10/2010 5. Codering en anonimisering  een ‘werkbank’ is uitgewerkt met tools voor de aggregatie van gegevens in klassen de irreversibele omzetting van identificatienummers/gegevens naar betekenisloze nummers of codes de reversibele omzetting van identificatienummers/gegevens naar betekenisloze nummers of codes -via conversietabellen -via algoritmes  gebruik ervan is enkel toegelaten voor de in de wet opgesomde instanties  in de vereiste voorafgaandelijke machtiging van de Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité wordt de procedure precies beschreven en beslist of het dient te gaan om anonimisering, irreversibele codering of reversibele codering

37 37 7/10/2010 5. Codering en anonimisering  de beslissing van de Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité wordt voorafgaandelijk ter informatie meegedeeld aan het Beheerscomité van het eHealth- platform

38 38 7/10/2010 5. Codering en anonimisering

39 39 7/10/2010 5. Codering en anonimisering

40 40 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in productie ondersteuning van het elektronisch zorgvoorschrift in ziekenhuizen (basisdienst 7) downloadbare, ondersteunende software voor opstelling en beheer van farmacotherapeutische ziekenhuis- formulieren (PharmaFormulary) (basisdienst 2) invoer in en raadpleging van het Kankerregister (basisdiensten 2 en 3 – vandaag vercijfering door systeem eigen aan Kankerregister) PROCARE RX (Project on Cancer of the Rectum – Central Image Repository) waarmee radiologen anoniem radiografieën en bijhorende informatie kunnen opladen en opsturen aan deskundigen voor revisie of second opinion (basisdiensten 2 en 3)

41 41 7/10/2010 6. Elektronisch voorschrift ziekenhuizen Hospital prescription A 1 hashcode A eHealth-platform 2 hashing prescription B hashcode B timestamp bag electronic time stamping 4 electronic signature 5 archive 6 6 3

42 42 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in productie invoer in en raadpleging van het register m.b.t. heup- en knieprothesen (Orthopride – Orthopedic Prosthesis Identification Data) (basisdiensten 1, 2, 3, 4 en 5) invoer in en raadpleging van de registers m.b.t. de verstrekte zorgen inzake hartimplantaten, o.a. met het oog op het bekomen van de toelating tot terugbetaling van deze implantaten (Qermid) (basisdiensten 1, 2, 3, 4 en 5) rapportering over MUG-interventies (Smureg) (basisdiensten 2, 3 en 4) raadpleging van de wilsbeschikkingen inzake euthanasie (basisdiensten 2, 3 en 4) verkiezingen voor artsen (basisdienst 3)

43 43 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in productie on line registratiesysteem voor ziekenhuizen van gevallen van besmetting met H1N1-virus (basisdiensten 2, 3, 4 en 8) on line registratiesysteem van gecodeerde gegevens m.b.t. vaccinaties tegen het H1N1-virus (basisdiensten 2, 3, 4 en 8) feedback aan de ziekenhuizen over de door hen geleverde zorgverstrekkingen en de kost ervan (basisdiensten 2, 3 en 4) elektronisch beheer van wachtdiensten van huisartsen en tandartsen (Medega) (basisdiensten 2, 3 en 4) ontsluiting digitale bibliotheek uitgewerkt door CEBAM (basisdienst 2)

44 44 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in productie elektronische overmaking van facturen derde betaler door verplegers(groeperingen) aan ziekenfondsen (basisdiensten 2, 3 en 6) elektronische raadpleging van verzekerbaarheid in de ziekteverzekering door verplegers(groeperingen) (basisdiensten 2, 3 en 6) codering en anonimisering van persoonsgegevens voor diverse federale instanties (basisdienst 8) platform voor gegevensuitwisseling tussen het Vlaams Agentschap voor Zorg en Gezondheid en de door haar erkende diensten (VESTA) (basisdiensten 2, 3 en 4) on line registratiesysteem voor de private voorzieningen uit de sector Bijzondere Jeugdzorg in Vlaanderen (basisdiensten 2, 3 en 4)

45 45 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in productie Resident Assessment Instrument (BelRAI) (basisdiensten 2, 3 en 8) elektronische invoer en raadpleging van de evaluatie van de gehandicapten in het informatiesysteem van de FOD Sociale Zekerheid (Medic-e) (basisdiensten 2 en 3) elektronische geboorte-aangifte (eBirth) (basisdiensten 1, 2, 3, 5 en 8) zorgportaal SARAI van het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen (ZNA) ter ondersteuning van (basisdiensten 2 en 3) -de samenwerking tussen huisartsen, specialisten en zorgteams in het kader van de zorgtrajecten van het RIZIV (diabetes en nierinsufficiëntie) -de bijdrage van huisartsen aan het multidisciplinair oncologisch consult on line elektronisch bestellen van getuigschriften voor verstrekte hulp en overeenstemmingsstroken voor de zorgverleners (Medattest) (basisdienst 2)

46 46 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in test invoer in en raadpleging van het gedeeld elektronisch artritisdossier, met inbegrip van elektronische processen voor terugbetaling van anti-TNF-medicatie (Safe – Shared Arthritis File for Electronic use) (basisdiensten 1, 2, 3, 4 en 5) elektronische overmaking medico-administratieve documenten (aanvraag forfaits, toiletten, palliatieve patiënten, technische verstrekkingen) door thuisverplegers aan ziekenfondsen (basisdiensten 2, 3 en 6)

47 47 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in ontwikkeling onderlinge elektronische uitwisseling van relevante informatie bewaard in elektronische zorgdossiers tussen (regionale en lokale netwerken van) zorginstellingen en/of zorgverleners (basisdiensten 1, 3, 4, 5 en 9) -de globale basisarchitectuur is vastgelegd -alle (sub)regionale netwerken werken samen -de “Groep 19” werkt uit  de technische en semantische interoperabiliteitsstandaarden  de uit te bouwen webservices -het Beheerscomité van het eHealth-platform en het Sectoraal Comité werken uit  de wijze waarop de informed consent van de patiënt wordt bekomen  de wijze waarop een therapeutische relatie tussen enerzijds een patiënt en anderzijds een zorginstelling of zorgverlener wordt bewezen -het eHealth-platform ontwikkelt tegen einde 2010 de metahub evenals een fictieve test-hub om de elektronische gegevensuitwisseling tussen hubs te testen

48 48 7/10/2010 6. Uitwisseling zorggegevens: nu Remote files unknown

49 49 7/10/2010 6. Uitwisseling zorggegevens: toekomst A C B 1: Where can we find data? 3: Fetch data from hub A 3: Fetch data from hub C Meta- Hub 4: All data available 2: In hub A and C

50 50 7/10/2010 6. Verwijzingsrepertorium  wordt uitgewerkt via een getrapt systeem de verwijzing naar de zorgverlener(s) of zorginstelling(en) waar m.b.t. een patiënt één of meerdere elektronische documenten beschikbaar zijn, wordt, mits informed consent van de patiënt, opgeslagen in een lokaal of regionaal verwijzingsrepertorium (een zgn. “hub”) het verwijzingsrepertorium beheerd door het eHealth-platform (de zgn. “metahub”) bevat enkel verwijzingen naar de hub(s) waar er m.b.t. een patiënt verwijzingen zijn opgeslagen  de uitwerking via een getrapt systeem respecteert de organisatie van de regionale en lokale netwerken tussen zorgverleners en/of –instellingen vermijdt dat uit de informatie bewaard in het verwijzings- repertorium beheerd door het eHealth-platform gezondheidsinformatie over de patiënt kan worden afgeleid

51 51 7/10/2010 6. Verwijzingsrepertorium  de publicatie van de verwijzing in een hub en de meta- hub vereist een informed consent van de betrokkene model van informed consent is uitgewerkt, voorgelegd aan het Beheerscomité van het eHealth-platform en wordt nu aan “openbaar onderzoek” onderworpen  de toegang tot informatiegegevens waarnaar wordt verwezen in een hub vereist een therapeutische relatie tussen de opvragende zorgverlener en de betrokkene de nota inzake het bewijs van een therapeutische relatie is goedgekeurd door Beheerscomité van het eHealth-platform, na overleg met o.a. de Orde van Geneesheren en het Federaal Platform inzake Patiëntenrechten, en door de Afdeling Gezondheid van het Sectoraal Comité  een begeleidingscomité wordt ingesteld binnen het Overlegcomité van het eHealth-platform

52 52 7/10/2010 >110 general hospitals will join a hub in 2010-2011

53 53 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in ontwikkeling vereenvoudiging en informatisering van de administratieve formaliteiten van zorgverleners en zorginstellingen -geoptimaliseerde elektronische processen voor het bekomen van de toelating tot terugbetaling van bepaalde zorgen (hoofdstuk IV): complex programma met meerdere stakeholders en projecten  authentieke bron geneesmiddelen inclusief terugbetalingsvoorwaarden (FAGG, RIZIV, BCFI)  aanmaken en verzenden van aanvragen (softwarepakketten voor voorschrijvers en webtoepassing)  verwerken van aanvragen en gegevensbank van akkoorden (ziekenfondsen en NIC)  raadplegen van akkoorden en afleveren van geneesmiddelen (softwarepakketten voor apothekers)

54 54 7/10/2010 6. Vereenvoudiging aanvragen hoofdstuk IV A couple of days After many days Sickness fund medical advisor Prescriber Pharmacy

55 55 7/10/2010 6. Vereenvoudiging aanvragen hoofdstuk IV A few seconds Prescriber Sickness fund medical advisor A few seconds Pharmacy

56 56 7/10/2010 6. Vereenvoudiging aanvragen hoofdstuk IV

57 57 7/10/2010 6. Vereenvoudiging aanvragen hoofdstuk IV In gegevensbank:

58 58 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in ontwikkeling elektronische toegankelijkheid van de verzekerbaarheids- toestand in de ziekteverzekering en van andere relevante administratieve informatie over de patiënt voor de apothekers, de tariferingsdiensten van apothekers, laboratoria en de rust- en verzorgingstehuizen (basisdiensten 2 en 3) systeem voor ambulant elektronisch voorschrijven van geneesmiddelen (basisdiensten 1, 3, 4, 5 en 7) -de use cases zijn vastgelegd -de interoperabiliteitsstandaarden zijn vastgelegd -het Recip-e consortium is opgericht -de opdracht tot tijdelijke opslag van de vercijferde voorschriften is door het Recip-e consortium, met ondersteuning van het eHealth-platform, toegewezen aan een ICT-dienstverlener

59 59 7/10/2010 eHealth Key depot Recip-e 1 asks for key 2 gives key 3 sends encrypted recipe 4 asks for key 5 gives key Prescriber Pharmacy 4 asks recipe 5 gives recipe 6. Elektronische voorschrift ambulant

60 60 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in ontwikkeling PROCARE Data Entry waarmee de gegevens m.b.t. rectumkankers on line kunnen worden ingegeven (basisdiensten 2 en 3) ingave van een aantal gegevens geregistreerd door de spoeddiensten in ziekenhuizen om de overheid toe te laten de nodige maatregelen te nemen ingeval van een noodtoestand (UREG) (bassdiensten 5 en 8) elektronische doorverwijzing van patiënten tussen zorgverleners/zorginstellingen herziening van de toepassing voor het verstrekken van een machtiging tot orgaandonatie (Orgadon) (basisdiensten 2, 3 en 4) interactieve website voor Ethische Comités m.b.t. experimenten in België (basisdiensten 2 en 3)

61 61 7/10/2010 6. Diensten met toegevoegde waarde  in onderzoek prioritaire domeinen van informatisering van ziekenhuizen elektronische overmaking van arbeidsongeschiktheidsattesten aan werkgevers en scholen elektronische overmaking van attesten en facturen aan verzekeringsfirma’s die hospitalisatieverzekeringen aanbieden elektronische overmaking van medische attesten in het kader van de uitreiking van rijbewijzen elektronische uitwisseling van gegevens m.b.t. beroepszieken elektronische inzameling van gegevens m.b.t. de behandelingen bij drugsgebruik met het oog op de uitvoering van het Europees protocol inzake de Treatment Demand Indicator (TDI) elektronische toegang tot gegevens in hoofde van de patiënt …

62 62 7/10/2010 7. Toegankelijke authentieke bronnen  rijksregister en KSZ-registers voor de actoren die gemachtigd zijn om er toegang toe te hebben beheerders: FOD Binnenlandse Zaken en Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid bevatten basisidentificatiegegevens over natuurlijke personen  kadaster van de zorgverleners beheerder: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu bevat informatie over het diploma en de specialiteit van een zorgverlener geïdentificeerd aan de hand van zijn identificatienummer sociale zekerheid (INSZ)  gegevensbank met de RIZIV-erkenningen beheerder: RIZIV bevat informatie over de erkenning door het RIZIV van een zorgverlener geïdentificeerd aan de hand van zijn INSZ

63 63 7/10/2010 7. Toegankelijke authentieke bronnen  gegevensbank met de personen die gemandateerd zijn om op te treden namens een zorginstelling of een (groepering van) zorgverlener(s) beheerder: deels RSZ (onderdeel gebruikersbeheer ondernemingen), deels FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu bevat informatie over welke personen, geïdentificeerd aan de hand van hun INSZ, gemandateerd zijn om namens een zorginstelling of een (vereniging van) zorgverlener(s) welke toepassingen te gebruiken

64 64 7/10/2010 7. Voorstel van evolutie  een werkgroep is opgericht om voor de authentieke bronnen, die worden beheerd door of in opdracht van de FOD Volksgezondheid, het RIZIV, het FAGG en de ziekenfondsen en die via het samenwerkingsplatform worden ontsloten, de kwaliteitsnormen af te spreken evenals de processen voor de preventieve en retroactieve controle op de kwaliteit en de volledigheid van de erin vervatte informatie  de FOD Volksgezondheid, het RIZIV, het FAGG en het eHealth-platform stellen voor te evolueren naar één enkele gegevensbank van de zorgverleners en de zorginstellingen, op basis van een gegevensmodel dat is uitgewerkt en met een vereenvoudiging van de processen voor inzameling en validatie van de gegevens

65 65 7/10/2010 7. Voorstel van evolutie

66 66 7/10/2010 7. Authentieke bronnen in ontwikkeling  gegevensbank m.b.t. de farmaceutische specialiteiten beheerders: FAGG, RIZIV en BCFI zal in fase 1 bevatten -erkenningen -samenstelling -wetenschappelijke bijsluiters -terugbetalingsvoorwaarden zal in fase 2 bevatten -interacties tussen de actieve bestanddelen van farmaceutische specialiteiten -interacties tussen de actieve bestanddelen van farmaceutische specialiteiten en kenmerken van patiënten

67 67 7/10/2010 7. Authentieke bronnen in ontwikkeling  gegevensbank met de rechten van de patiënt in de ziekteverzekering beheerder: ziekenfondsen zal informatie bevatten over de verzekerbaarheidstoestand en de andere rechten van de patiënten in de ziekteverzekering  gegevensbank m.b.t. best practices inzake behandeling van patiënten bij bepaalde diagnoses beheerder: Center for Evidence Based Medicine i.o.v. het RIZIV zal best practices inzake de behandeling van patiënten bevatten voor ruim 1.500 diagnoses

68 68 7/10/2010 8. Voordelen  voor de patiënt meerwaarde op het vlak van de kwaliteit van de gezondheidszorg en van de veiligheid van de patiënt in bepaalde gevallen, snellere dienstverlening grotere transparantie  voor de zorgverleners minder administratieve formaliteiten, waardoor beschikbare tijd maximaal kan worden besteed aan zorgverlening betere ondersteuning bij de beroepsuitoefening één aansluiting op een elektronisch platform volstaat voor het gebruik van diverse toepassingen hogere rechtszekerheid bij elektronische gegevensuitwisseling gemakkelijkere doorverwijzingen tussen zorgverleners/ zorginstellingen ondersteuning van samenwerking, ook lokaal en regionaal

69 69 7/10/2010 8. Voordelen  voor de overheid betere beleidsondersteuning maximale besteding van beschikbare middelen aan zorg i.p.v. aan administratieve formaliteiten

70 70 7/10/2010 9. Enkele uitdagingen voor ziekenhuizen  geïntegreerd, specialisme-overschrijdend intramuraal elektronisch patiëntendossier, bestaande uit het medisch en het verpleegkundig dossier  elektronische voorschriften en elektronisch orderbeheer  transmurale elektronische gegevensuitwisseling tussen zorgverleners  gebruik van beschikbare, relevante authentieke bronnen  elektronische indiening van aanvragen om terugbetaling van zorg- of andere kosten, elektronische attesten, elektronische facturatie derde betalende en elektronische feedback  elektronische ondersteuning van patiëntveiligheid  traceerbaarheid van bloed  elektronische communicatie met de patiënt

71 71 7/10/2010 9. Intramuraal elektronisch patiëntendossier  algemeen gebruikt uniek patiëntennummer  geïntegreerd toegankelijke resultaten van onderzoeken en behandelingen consultatieverslagen ontslagbrieven functiemetingen verslagen van technische onderzoeken operatieverslagen  elektronisch patiëntendossier beschikbaar bij elk contact met patiënt  elektronische verpleegplannen  elektronische zorgplannen

72 72 7/10/2010 9. Elektronisch voorschrift en orderbeheer  elektronisch voorschrift van geneesmiddelen intra muros  elektronisch voorschrift van geneesmiddelen voor ambulante patiënten  elektronisch orderbeheer intra muros  elektronisch voorschrift van technische onderzoeken en zorgen voor ambulante patiënten

73 73 7/10/2010 9. Transmurale gegevensuitwisseling  elektronische uitwisseling van resultaten van onderzoeken en behandelingen consultatieverslagen ontslagbrieven functiemetingen verslagen van technische onderzoeken operatieverslagen  elektronische gegevensuitwisseling met huisarts  elektronische gegevensuitwisseling bij overdracht van patiënt van en naar RVT van en naar revalidatiecentra van en naar thuisverpleging en mantelzorg

74 74 7/10/2010 9. Transmurale gegevensuitwisseling  elektronische ontvangst van melding van contact tussen zorgverlener, extern aan het ziekenhuis, en de patiënt  elektronische uitwisseling van relevante gegevens in noodgevallen

75 75 7/10/2010 9. Gebruik authentieke bronnen  gegevensbank met beoefenaars van gezondheids- zorgberoepen  gegevensbank met door RIZIV erkende zorgverleners  gegevensbank van zorginstellingen, zorgverleners, hun vertegenwoordigers en hun contactgegevens  gegevensbanken met zorgrelaties tussen zorgverleners en patiënten  gegevensbanken bij de ziekenfondsen m.b.t. de verzekerbaarheidstoestand en het recht op terugbetaling van zorg- of andere kosten

76 76 7/10/2010 9. Gebruik authentieke bronnen  gegevensbank van farmaceutische specialiteiten  gegevensbank van interacties tussen actieve bestanddelen van geneesmiddelen tussen actieve bestanddelen van geneesmiddelen en kenmerken van patiënt  gegevensbank met behandelingsrichtlijnen

77 77 7/10/2010 9. Aanvragen, attesten, facturatie, feedback  elektronische aanvragen voor terugbetaling van geneesmiddelen, implantaten en prothesen waarvoor elektronische processen worden aangeboden door de ziekteverzekering  mogelijkheid, indien patiënt dit wenst, tot elektronische aflevering van attesten waarvoor elektronische processen worden aangeboden via het eHealth-platform attesten voor ziekenfondsen (wat nu via de patiënt verloopt) attesten voor werkgevers attesten voor scholen attesten voor verzekeraars attesten voor apothekers attesten voor kinesisten …

78 78 7/10/2010 9. Aanvragen, attesten, facturatie, feedback  elektronische facturatie derde betalende aan ziekenfondsen  elektronische gegevensuitwisseling met ziekenfondsen en RIZIV inzake conventies  elektronische feedback aan de registers (bvb. Kankerregister) aan de FOD VVVG aan het RIZIV aan de ziekenfondsen

79 79 7/10/2010 9. En nog zoveel meer …  elektronische ondersteuning van door regelgeving verplichte registratie, workflow en opvolging van gegevens m.b.t. patiëntveiligheid, initieerbaar vanuit het elektronisch patiëntendossier waar opgelegd of nuttig  elektronisch beheer van bloedproducten in het ziekenhuis overeenkomstig na te leven regels  elektronische toegankelijkheid van de overeenkomstig de regelgeving voor de patiënt rechtstreeks toegankelijke en in het ziekenhuis beschikbare elektronische documenten  geoptimaliseerd financieel en logistiek beheer

80 80 7/10/2010 9. Degelijk beheer van ICT  geïntegreerde ICT-afdeling met eenheid van leiding  leiding ICT-afdeling rapporteert rechtstreeks aan de algemeen directeur  strategisch ICT-plan in lijn met strategisch plan van het ziekenhuis  respect minimale normen inzake informatieveiligheid en bescherming persoonlijke levenssfeer  project- en dienstenplanning en -beheer  respect van interoperabiliteits- en kwaliteitsstandaarden  geen herontwikkeling basisdiensten eHealth-platform  afdoende financiële ruimte voor evolutie

81 81 7/10/2010 9. Voorstel financiering ICT ziekenhuizen  onderscheid forfaitaire ondersteuning voor alle ziekenhuizen die een realistisch strategisch meerjarenplan hebben om binnen x jaar aan een aantal minimale criteria te voldoen en dat plan correct uitvoeren projectgerichte ondersteuning voor ziekenhuizen die aan gedefinieerde prioritaire projecten meewerken  gericht op bereiken van gemeenschappelijke doelstellingen van FOD VVVG, RIZIV, ziekenhuizen en eHealth-platform  kaderend in meerjarenplan  vermijden van verhoging van ICT-kloof tussen ziekenhuizen (geen Mattheus-effect)  primaire focus op klinische toepassingen

82 82 7/10/2010 9. Voorstel financiering ICT ziekenhuizen  minimale criteria zijn gericht op functionaliteiten, niet op producten en zo mogelijk niet op technologieën  voldoen aan minimale criteria en meewerken aan projecten moet makkelijk meetbaar zijn zonder aanzienlijke bijkomende administratieve last  verificatie geschiedt op basis van compliance met functionaliteiten en externe interfaces (wat), niet op basis van interne werking van systemen (hoe)

83 83 7/10/2010 10. Voor meer informatie  portaal eHealth-platform (https://www.ehealth.fgov.be) bevat uitgebreide functionele en technische documentatie m.b.t.https://www.ehealth.fgov.be de basisarchitectuur de 9 multifunctionele basisdiensten aangeboden door het eHealth-platform de diensten met toegevoegde waarde die gebruik maken van deze basisdiensten de reeds beschikbare authentieke bronnen de normen, standaarden en specificaties alle KMEHR-berichten  eigen website (http://www.law.kuleuven.be/icri/frobben) bevat alle slides gebruikt bij uiteenzettingenhttp://www.law.kuleuven.be/icri/frobben

84 D@nk u ! Vragen ?