Drugs in het verkeer Literatuurstudie

Presentatie over: "Drugs in het verkeer Literatuurstudie"— Transcript van de presentatie:

1 Drugs in het verkeer Literatuurstudie
Myriam Adriaensen

2 Opspoorbaarheid van drugs in speeksel
Factoren die de opspoorbaarheid beïnvloeden Welke drug? Hoeveelheid gebruikt? Gewoontegebruiker of occasioneel gebruiker Hoe lang is er gebruik van drug? Vetpercentage? Geslacht? …

3 Opspoorbaarheid van drugs in speeksel (2)
Periode (verschillende bronnen) : THC (cannabis, hasj, marihuana): maximum 14 uur Amfetamines, speed: 10 minuten (zeer gering gebruik) tot 3 dagen (belangrijk gebruik en hoog vetpercentage) Cocaïne en crack: 24 tot 72 uur na gebruik Methamfethamine (XTC): 10 minuten, 3 dagen , 72 uur Opiaten, morfine, heroïne: enkele dagen

4 Toestand in Europa Weinig betrouwbare gegevens beschikbaar (maar DRUID) Slechts 13 van de 27 landen hebben gegevens gepubliceerd Resultaten van studies kunnen niet met elkaar vergeleken worden ROI (drug of geneesmiddel) overal verboden, maar aanpak sterk verschillend

5 Toestand in Europa Nationale wetgevingen verschillen sterk
Per se wetgevingen vs impairment wetgevingen Soms na positieve alcotest geen drugtest meer Definitie verschilt: bestraffing van verminderde rijvaardigheid of nultolerantie, soms combinatie van de twee Cut-offwaarde is soms laagst opspoorbare hoeveelheid, soms hoeveelheid vanaf wanneer verwacht wordt dat de rijvaardigheid wordt beïnvloed (maar is eigenlijk niet te bepalen – vb: wisselwerking met andere drugs of alcohol?)

6 Duitsland Nultolerantie (1998) Per se wet Overtredingen *gevaar personen * gn gevaar personen Politie: pupillen,coördinatie, urine, zweet, speeksel Arts: bloed Cannabis,heroïne Cocaïne, amf, designer drugs Frankrijk Nultolerantie (2003) Impairment (uitzonderingen) Hoge straffen, verhoogd wanneer alcohol mee in spel is Urinetest en bloedproef (dokter of gemachtigd student geneeskunde Zelfde stoffen als België Nederland Geen specifieke wetgeving Impairment (+/- art. 35 WVP) Onbehoorlijk sturen Urinetest en bloedproef na geobserveerd gedrag Finland drugs in bloed drugs in bloed en verminderd rijvermogen Testbatterij, speekseltest, speekselanalyse Zeer uitgebreid Noorwegen Nultolerantie Impairment (1959) Alle testen (25) door dokter Politie beslist over verder gevolg obv alle info experts Labo: 25 producten Engeland Impairment Ongewoon rijgedrag Testbatterij + pupillen: impairmentindicatie Transpiratie of speekseltest: indicatie Bloed of urine door arts = bewijs Zweden Nultolerantie (ex. voorgeschreven geneesmiddelen) Per se wet (1999) Oogonderzoek: politie Urinestaal en bloedmonster (mag met geweld) Beide stalen naar labo (bloed is bewijs)

7 Rijden onder invloed van Psychoactieve Stoffen – ROPS (2006)

8 Kader ROPS-onderzoek Federale Drugsnota 19/1/2001:
Een antwoord op de meest prangende problemen rond druggebruik en drugverslaving in onze samenleving waaronder invloed van legale en illegale drugs op het rijgedrag (parlementaire werkgroep) Evaluatie van wet van 16 maart 1999 waarbij het rijden onder invloed van cannabis, (designer)amfetamines, morfine en cocaïne strafbaar werd gesteld is noodzakelijk Preventie en repressie

9 Kader ROPS-onderzoek ROPS 1/12/2004
Rijden Onder invloed van Psychoactieve Stoffen (Federaal Wetenschapsbeleid) Nadruk ligt op rijden onder invloed van illegale drugs Alcohol in combinatie met andere stoffen of nieuwe ontwikkelingen KB 23 maart 1998 rijbewijs (bijlage 6) : rijgeschiktheid

10 Kader ROPS-onderzoek Vaststellingen (1/2)
Wetenschappelijke kennis over de invloed van psychoactieve stoffen op de rijvaardigheid en het ongevallenrisico is sinds 1999 verder geëvolueerd Wegverkeerswet m.b.t. rijden onder invloed van illegale drugs nog niet geëvalueerd

11 Kadere ROPS-onderzoek Vaststellingen (2/2)
Veralgemening drugtesten in verkeer is nodig (ook Staten-Generaal voor de Verkeersveiligheid) – aanpassing wetgeving noodzakelijk Verslaving of overmatig gebruik van psychoactieve stoffen is niet verenigbaar met rijgeschiktheid

12 Doelstelling ROPS-onderzoek
Het formuleren van beleidsaanbevelingen die erop gericht zijn de huidige wetgeving inzake het rijden onder invloed van psychoactieve stoffen (illegale drugs) en de handhaving ervan doeltreffend en efficiënt te maken

13 ROPS-Onderzoek Methodologie (1/4)
Uitgebreide literatuurstudie over de invloed van alcohol, illegale drugs en geneesmiddelen op de rijvaardigheid en het ongevallenrisico (UGent) Doel: op zoek gaan naar nieuwe wetenschappelijke bewijzen die nuttig zijn voor Belgische wetgeving

14 ROPS-onderzoek Methodologie (2/4)
Beknopte literatuurstudie van wetgeving in het buitenland en een beschrijvende terreinstudie van de Belgische situatie (BIVV) Doel: evaluatie van het handhavingsbeleid in België

15 ROPS-onderzoek Methodologie (3/4)
Formuleren van voorlopige aanbevelingen op basis van vergelijking literatuurstudie en evaluatie; toetsing aan binnen- en buitenlandse expertise (toxicologen, juristen (strafrecht), politie, justitie, begeleidings-comité) Doel: het formuleren van realistische en haalbare beleids-aanbevelingen

16 ROPS-onderzoek Methodologie (4/4)
Redactie van de finale aanbevelingen en bekendmaking ervan bij de betrokken actoren en de beleidsverantwoordelijken Doel: aanzet tot wijzigingen opdat wetgeving en handhaving effect sorteren op het rijgedrag en op de verkeersveiligheid

17 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Wettelijk kader in België: Wet 16 maart 1999 Huidige procedure bestaat uit 3 stappen: Gestandaardiseerde testbatterij Urinetest Bloedproef De situatie in een aantal andere landen (Frankrijk, Noorwegen, Zweden, Australië (Victoria, USA,Europese context (Raad van Europa (Pompidou groep), Europese commissie)

18 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Methodologie: Schriftelijke enquêtes aan: Politiediensten Politiescholen Politieparketten Laboratoria Participerende observatie op terrein Analyse betrouwbaarheid testbatterij Analyse van de subjectieve en zelfgerapporteerde objectieve pakkans Analyse van de vigerende wetgeving Analyse strafrechtelijk beleid Om de analyse van het wettelijke kader uit te kunnen voeren werden er schriftelijke enquêtes opgestuurd naar de belangrijke partners in het handhavingsveld. Vervolgens gingen we drie controles op het terrein volgen. Daarnaast gebeurde er een beperkte analyse over de waarde van de testbatterij en werden een aantal gegevens met betrekking tot de subjectieve en zelfgerapporteerde objectieve pakkans uit het rapport van de ‘attitudemeting verkeersveiligheid ’ opgenomen. Ten slotte werd de vigerende wetgeving kritisch bekeken en een aantal problemen benoemd.

19 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten enquêtes politiediensten: Respons van 141/196 zones én de federale politie Belangrijkste resultaten: Wetgeving is stap vooruit Opleiding voldoet, maar te weinig opgeleiden Procedure te tijdrovend/ingewikkeld; testbatterij te uitgebreid 71,4% van de politiezones stuurden ons de vragenlijst ingevuld terug. Het commissariaat-generaal van de federale politie formuleerde één gemeenschappelijk antwoord. Als belangrijkste resultaten onthouden we: DAT Alle respondenten de totstandkoming van de wetgeving een stap vooruit vinden DAT de politiefunctionarissen de opleiding als goed beoordelen, maar er zijn slechts 18% van de lokale politiefunctionarissen opgeleid. Voor wat betreft de federale politie zouden alle leden van de verkeerseenheden opgeleid zijn. DAT Ongeveer de helft van de politiezones stelt dat de uitvoering van een drugcontrole minimum 90 minuten in beslag neemt. Resultaten acties: (memorie van toelichting) LP: 2006: : 2289 vastgestelde inbreuken FP: 2006: 599 TB/ 250 Urinetesten/ 165 Bloedproeven 2007: 683 TB/ 326 Urinetesten/ 200 Bloedproeven

20 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten enquête politiescholen: 10/12 scholen hebben geantwoord Aantal sessies/deelnemers Voorzien in basisopleiding: 8 scholen van de 10 Voorzien aantal lesuren: varieert van 6 tot 12 * Aantal tot juli 2005 2000 2001 2002 2003 2004 2005 5 29 36 39 63 195 535 513 714 738 830* Uit de antwoorden van de politiescholen kunnen we afleiden dat er de laatste jaren meer inspanningen geleverd zijn om cursussen “drugs in het verkeer” te organiseren politieambtenaren genoten een opleiding tussen 2000 en juli 2005. Het aantal opleidingsuren in de basisopleiding varieert tussen 6 en 12 uur, maar is te beperkt om een goede opleiding te garanderen. Een voortgezette opleiding is dus zeker noodzakelijk. 8 scholen bezitten een geschreven cursus. Sommige zijn zeer bondig andere dan weer zeer volledig en uitgebreid.

21 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaat waarnemingen op het terrein: Afnemen testbatterij blijkt niet eenvoudig Monotesten worden niet gebruikt Testbatterij quasi altijd gevolgd door een urinetest Duur : Testbatterij : 11 à 77 minuten Urinetest : 5 à 7 minuten Bloedproef : 8 à 40 minuten Tijdens onze observaties op het terrein bleek dat het niet evident is om de gestandaardiseerde testbatterij af te nemen. Bovendien werd steeds overgegaan tot het afnemen van een urinetest waardoor het nut van de testbatterij niet duidelijk meer is. De duur van de testbatterij is afhankelijk van de grondigheid waarmee men te werk gaat (zelf demonstreren, alles goed uitleggen,…) en de kennis en ervaring van de uitvoerende politieambtenaar. Het afnemen van de urinetest verliep redelijk snel. De tijd tussen de urinetest en de bloedafname wordt bepaald door het al dan niet aanwezig zijn van een arts tijdens de controle én de vertrouwdheid van de arts met de procedure.

22 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten mbt subjectieve pakkans: Attitudemeting BIVV 70,5%: kleine tot zeer kleine kans om gecontroleerd te worden door de politiediensten Uit voorgaande resultaten blijkt dat de objectieve pakkans relatief klein is. De attitudemeting van uitgevoerd door het BIVV toont dat ook de subjectieve pakkans voor rijden onder invloed van drugs beperkt blijkt. 70,5 % van de bevraagde personen beoordeelt de kans om gecontroleerd te worden voor rijden onder invloed van drugs als ‘‘weinig’ ’of ‘‘zeer weinig’ ’. Daarenboven vindt 33,5% respondenten dat de kans op effectieve bestraffing ‘zeer klein’ of ‘klein’ is wanneer een bestuurder effectief betrapt wordt op het gebruik van illegale drugs .

23 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Aanbevelingen ter verbetering vd uitvoering vd controles op het terrein: Toegegeven gebruik - geen testbatterij Aangenomen arts voorzien Uurvergoeding ipv prestatievergoeding Urinetest behouden Opleiding politie standaardiseren Nieuwe betrouwbare, gebruiksvriendelijke testen De politie ondervindt veel praktische problemen bij de vaststellingen van overtredingen betreffende het rijden onder invloed van illegale drugs. Aangezien er te weinig personen kunnen gecontroleerd worden is er geen doeltreffende handhaving mogelijk. We twijfelen niet aan het nut van de testbatterij aangezien in de urine voor bepaalde stoffen zoals cannabis, in sommige gevallen nog waarden gevonden worden boven de wettelijke minimumwaarde, terwijl de stof geen invloed meer heeft op de rijvaardigheid. Wanneer de bestuurder het recent gebruik van een bepaalde stof zou toegeven kan er een tijdswinst geboekt worden door onmiddellijke over te gaan naar de urinetest. Er gaat vaak heel wat tijd verloren met het oproepen van een arts voor het afnemen van het bloedstaal. Om de tijd te winnen wordt er aangeraden tijdens geplande controles een arts vertrouwd met de procedure in het dispositief te voorzien vanaf het begin van de actie. We stellen voor om in dit geval een uurvergoeding ipv een prestatievergoeding te voorzien. De urinetest wordt algemeen gezien als een geschikte en nuttige test. Toch zijn er nogal wat praktische problemen en bezwaren om de test op het terrein uit te voeren. Desondanks stellen we voor om de urinetest integraal te behouden tot een nieuwe test deze overbodig maakt. Wat betreft de vorming van politieambtenaren merken we een grote discrepantie binnen de bestaande opleidingen. Daarom pleiten wij voor een gestandaardiseerde cursus, zodat iedereen een eenvormige opleiding krijgt. De procedure zou ten slotte sterk vereenvoudigd kunnen worden indien er nieuwe betrouwbare, gebruiksvriendelijke en snellere testen, zoals speekseltesten of zweettesten, beschikbaar zouden zijn.

24 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten enquête erkende laboratoria: Tussen 2000 en 2004 werden 3324 bloedstalen ontleed. Gemiddeld waren er 14% vals positieven (waarvan ongeveer ½ positief maar onder cut-off waarde) De resultaten van de enquête van de laboratoria leren ons dat het aantal te analyseren bloedstalen sterk is toegenomen. Volgens de erkende laboratoria leveren 86% van de analyses van het plasma een positief resultaat. Het aantal valspositieven varieert tussen 18 en 12%, maar in minstens de helft van de stalen die een negatief resultaat geven kan een illegale drug teruggevonden worden beneden de cut-off waarde.

25 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten enquête erkende laboratoria: Gedetecteerde stoffen (> cut-off waarde): Op volgende grafiek wordt duidelijk dat de meest aangetroffen stoffen (boven de cut-off waarde) THC (54%), MDMA (26%), amfetamines (18,5%) en benzoylecgonine (17%) zijn.

26 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Aanbevelingen mbt de analyse van het bloedstaal: MDEA – MBDB schrappen Verlaging van de minimumwaarden Nieuwe analysemethode (LC-MS/MS) toelaten Gebruikt materiaal en bewaren van de stalen 1 bloedafname alcohol en drugs Bij onmiddellijke intrekking rijbewijs: dit vermelden op aanvraag bloedanalyse Uit de resultaten van de erkende laboratoria bleek dat twee stoffen die voorzien zijn in de wet, namelijk MDEA en MBDB, nauwelijks of niet (meer) voorkomen. We stellen voor om beide stoffen uit de wet te schrappen. Nieuwe analysetechnieken laten toe lagere waarden op een betrouwbare manier te bepalen. Omdat de cut-off waarden en de analysemethode in de wet bepaald zijn, is een wetswijziging noodzakelijk. We bevelen een verlaagde cut-off waarden aan. (namelijk 25 ng/ml voor benzoylecgonine, cocaïne en amfetamines; 1,5 ng/ml voor THC; en 10 ng/ml voor morfine). Om te vermijden dat er een wetswijziging dient te gebeuren wanneer er betere analysemethoden beschikbaar worden, wordt voorgesteld om in de wet te vermelden dat de wetenschappelijk bepaalde minimumwaarde voor elke stof in een koninklijk besluit zal worden opgenomen. Wat betreft de analysemethode wordt voorgesteld de omschrijving te wijzigen in 'gas- of vloeistofchromatografie met massa spectrometrische detectie met toevoeging van gedeutereerde interne standaarden'. In de beschrijving van het materiaal dat moet gebruikt worden staat vermeld dat de buizen gebruikt voor het opslaan van het bloedstaal van 'wit neutraal glas' moeten zijn. Volgens specialisten is dit in andere landen niet vereist en voldoen goedkopere plastiek buizen even goed. Ook de vereiste dat de buizen na de bloedproef 'rechtop' moeten bewaard worden, is niet noodzakelijk en bemoeilijkt de procedure onnodig. Er wordt dus aanbevolen om deze bepalingen uit de wet te schrappen . Wanneer een analyse voor alcohol én voor illegale drugs moet gebeuren is het niet noodzakelijk dat er twee afzonderlijke bloedstalen worden afgenomen. Eén afname kan volstaan. In het geval de twee analyses moeten gebeuren, kan het parket de stalen steeds naar een laboratorium sturen erkend voor het uitvoeren van de analyse van bloedstalen. Bij ee, onmiddellijke intrekking van het rijbewijs bevelen we de parketten aan om een duidelijke vermelding op het formulier aan te brengen zodat het laboratorium deze stalen met prioriteit kan analyseren. Het parket kan, ingeval van vals positieve urinetest, het rijbewijs dan snel terugbezorgen.

27 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten bevraging spelers strafrechtelijk beleid: Art. 37bis WPW Belangrijkste vaststellingen: 3.810 processen verbaal ( ) In 29% van de gevallen wordt rijbewijs onmiddellijk ingetrokken 1,4% zonder gevolg geklasseerd Uitgesproken straffen: 3.068: geldboete waarvan met maatregel van probatie/opschorting of uitstel 3.012: vervallen van recht tot sturen 46: gevangenisstraf 87: werkstraf 110: vrijspraak Op basis van de uitgevoerde enquêtes konden we vaststelling dat het aantal controles beperkt blijft: in de periode 2000 tot en met 2004 werden 3810 processen verbaal opgesteld. Wel krijgen bijna alle processen-verbaal een vervolg: het parket trok, behoudens het instellen van vervolging, 1103 rijbewijzen onmiddellijk in en seponeerde slechts 52 dossiers. De politierechtbanken spraken 110 personen vrij. De meest uitgesproken straffen zijn de geldboete en een verval van het recht tot sturen.

28 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten bevraging spelers strafrechtelijk beleid: Tendensen: Meer processen verbaal (429 in 2000 – 1246 in 2004) Stijging van het aantal intrekkingen van het rijbewijs (25% in 2000 – 35% in 2004) Stijging van de werkstraffen sinds 2003 Verval van het recht tot sturen bereikt een status quo (80%) De rechter spreekt voornamelijk de minimumboete (€200 x 5) uit Voor de periode werden 123 PV’s opgesteld n.a.v. een verkeersongeval met gewonden en 24 keer bij een dodelijk ongeval We merken een duidelijke evolutie sinds de invoering van de wet van 16 maart 1999 mbt het vervolgingsbeleid. Ten eerste: meer processen verbaal Ten tweede: stijging van het aantal intrekkingen RB Ten derde: Meer werkstraffen uitgesproken sinds 2003 (8, 31 en 43) Daarnaast stellen we vast dat het verval van het recht tot sturen zijn hoogtepunt bereikt heeft en de rechter meestal het minimumbedrag uitspreekt.

29 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Resultaten mbt subjectieve strafkans: Attitudemeting BIVV 33,5%: kleine tot zeer kleine kans op bestraffing na positieve controle door justitie Uit voorgaande resultaten blijkt dat de objectieve pakkans relatief klein is. De attitudemeting van uitgevoerd door het BIVV toont dat ook de subjectieve pakkans voor rijden onder invloed van drugs beperkt blijkt. 70,5 % van de bevraagde personen beoordeelt de kans om gecontroleerd te worden voor rijden onder invloed van drugs als ‘‘weinig’ ’of ‘‘zeer weinig’ ’. Daarenboven vindt 33,5% respondenten dat de kans op effectieve bestraffing ‘zeer klein’ of ‘klein’ is wanneer een bestuurder effectief betrapt wordt op het gebruik van illegale drugs .

30 ROPS-onderzoek Resultaten evaluatie van het handhavingsbeleid
Aanbevelingen mbt strafrechtelijk beleid: Bij gecombineerd gebruik alcohol-drugs: beide overtredingen vaststellen Intrekken rijbewijs bij weigering test of bij aantreffen van minimaal 2 illegale stoffen Vrijgeven resultaten bloedproef Er is geen uniform optreden door de parketten wanneer er gecombineerd gebruik van alcohol en drugs wordt vastgesteld. Nochtans is een uniform optreden door de parketten een voorwaarde voor rechtsgelijkheid en rechtszekerheid. Aangezien een gecombineerd gebruik van alcohol en drugs een bijkomend risico op ongevallen betekent, lijkt het aanvaardbaar dat alle parketten zouden voorschrijven dat, wanneer er een vermoeden is van druggebruik door een bestuurder die al een positieve (of alarm) alcoholtest heeft afgelegd, er ook een drugtest wordt afgenomen. Ook voor het intrekken van het rijbewijs worden verschillende normen gehanteerd. De intrekking bij weigering ligt voor de hand. Daarnaast bevelen we aan om het rijbewijs onmiddellijk in te trekken wanneer uit de urinetest blijkt dat er minimum twee illegale psychoactieve stoffen aanwezig zijn. Dit om de kans op een onnodige intrekking van het rijbewijs te verminderen. Om de evaluatie van de handhaving mogelijk te maken is er de behoefte bij de politiediensten om op de hoogte gebracht te worden van de resultaten van de bloedproef. Er wordt dan ook voorgesteld dat alle parketten de toelating zouden geven om de resultaten aan de controlerende politieambtenaar over te maken.

31 DRUID: DRiving Under the Influence of Drugs alcohol and medecins
Dr. Peter Silverans

32 Inleiding * DRUID = DRiving Under the Influence of Drugs, alcohol and medecins = Rijden onder invloed van drugs, alcohol en medicatie * European integrated project (6th framework): - 36 onderzoeksinstituten, 18 landen - Loopt van 2006 tot 2011 - Globale doelstelling: onderzoek naar (quasi) alle aspecten van rijden onder invloed van alcohol, drugs en medicijnen - Meer info:

33 Overzicht werkpaketten

34 Overzicht werkpaketten
« deliverables list » op DRUID website:

35 Overzicht werkpakketen
WP 1: methodologie Literatuurstudies en meta-analyses van effecten van psychoactieve stoffen op rijgedrag en risico Integratie van epidemiologische, experimentele en andere studies WP 2: epidemiologie Details Belgisch onderzoek: cf. infra Road side surveys, Hospital studies, gewonde bestuurders / overleden bestuurders, culpabiliteitsstudies, enz…

36 Overzicht werkpakketen
WP 3 : Enforcement (handhaving) Evaluatie (ook praktisch) van speekseltesten (i.s.m. TISPOL) Analytische evaluatie van toxicologische validiteit speekseltesten & testprocedures Cf. D3.2.2 « analytical evaluation » Sensitiviteit (~ (1/) vals negatieven) Specificiteit (~ (1/) vals positieven) Accuraatheid

37 Overzicht werkpakketen
WP 4 : Classificatie = van medicinale drugs i.f.v. risico WP 5 : Rehabilitatie WP 6 : « Withdrawal » = procedures voor, en effecten van het verval van het recht tot sturen n.a.v. rijden onder invloed van alcohol, drugs en medicijnen WP 7 : « Dissemination » Focus op medicinale drugs, info voor professionals maar ook voor groot publiek

38 Epidemiologie België Voorkomen van rijden onder invloed van alcohol, drugs & geneesmiddelen bij: Algemene populatie bestuurders = « road side survey » In spoedgevallendiensten opgenomen gewonde bestuurders = « hospital study » Vergelijking road side survey met hospital study => estimatie relatief risico (« odds ratio’s »)

39 Internationale estimatie (ROPS)
b Bron:

40 “Case control study” België
Analogie met studies over relatie BAC – ongevalsrisico: Cf. Borkenstein (1974) “Grand rapids” study

41 “Case control study” België
Cases (m.a.w. "gevallen"): gewonde bestuurders Controles: vergelijkbare populatie niet-gewonde bestuurders Klassieke methode: Two control drivers for each crash driver were sampled a week after the crash at the same location, on the same day of the week and at the same time of day (cf. Alternatieve methode: controles proportioneel includeren voor belangrijkste variabelen

42 Hospitaal studie Selectie van cases: - Cf. BTTS - n = 2000
- I.s.m. 5 ziekenhuizen: + Brussel: UZ VUB + Gent: UZ + Leuven: UZ + Namen: CHR Namur + Luik: CHU Liège - Inclusiecriteria: + Bestuurders, met inbegrip van fietsers (cf. "17%") en professionele bestuurders + Vrijwillige deelname + Meerderjarig: 18+ + MAIS score 2 of hoger (ernstig gewond of overleden) UGent: Vakgroep klinische biologie, microbiologie en immunologie Stand van zaken 2010: veldwerk afgerond, resultaten in analyse Afhankelijke variabelen:

43 Metingen + Bloed- en speekselstalen => toxicologische analyse van 33 psychoactieve stoffen Opiaten (methadone, heroïne,…) cannabis cocaïne Benzodiazepines (angstwerende middelden) Amfetamines (“speed”, xtc (mdma),…) andere medicinale drugs + Vragenlijst: demografische en zelfgerapporteerde gegevens

44 Road side survey In samenwerking met lokale en federale politie
Basis: vrijwillig DRUID-onderzoek aansluitend bij aselecte alcoholcontrole (90') Theoretisch ideale procedure: verplicht bloedstaal van zuiver toevallige steekproef van alle bestuurders <=> Praktisch/juridisch haalbare procedure: bloedstaal van steekproef van vrijwillige bestuurders Strikte scheiding politieprocedure en onderzoek: 2 fasen-procedure 1) Een toeleidingsfase die door de politie werd verzorgd 2) De eigenlijke onderzoeksfase die door de onderzoeksequipe werd verzorgd

45 Druid onderzoeksprocedure Road side survey
- Toeleidingsfase: Aselecte alcoholcontrole + Inclusiecriteria: alle meerderjarige bestuurders, dus ook fietsers en professionele bestuurders + aselect: enige criterium is voldoende capaciteit hebben om een volgende bestuurder te stoppen + indien geen plaats beschikbaar in mobilhome: geen actie (noch ingelicht over onderzoek noch registratie) + indien plaats beschikbaar in mobilhome:doorverwijzen - indien bestuurders naar moblihome gaat: geen verder actie - indien bestuurder niet naar mobilhome gaat: registratieformulier invullen

46 Druid onderzoeksprocedure Road side survey
Druid onderzoeksfase: - Aanmelding bij onderzoeksdispositief: Onthaal Uitleg DRUID-onderzoek op basis van formulier "geïnformeerde toestemming“ - Registratieformulier onderzoek: Zelfgerapporteerd gebruik medicatie Zelfgerapporteerd gebruik drugs Zelfgerapporteerde gebruik alcohol Opleidingsniveau Vanwaar komt bestuurder - Staalname: Speekselstaal: OK - niet + redenen Bloedstaal: OK - niet + redenen - Afsluiting: * Vergoeding * Verzending stalen * Registratieformulier situationele informatie

47 Organisatie road side survey
Lokaties en tijdstippen van controles zodanig door BIVV gekozen dat ze maximaal overeenkomen met kenmerken van de geselecteerde « cases »:  Alleen lokaties in de « toeleidingsgebieden » van de deelnemende ziekenhuizen

48 Organisatie road side survey
Lokaties en tijdstippen van controles zodanig door BIVV gekozen dat ze maximaal overeenkomen met kenmerken van de geselecteerde cases: M.b.t. wegtype: M.b.t. de dag van de week en het uur van de dag:

49 Besluit: verwachtte resultaten
- Schatting van de prevalentie van rijden onder invloed in de populatie: * Estimatie van algemeen percentage => gecorrigeerd voor verkeersvolume * 33 psychoactieve stoffen * I.f.v. kenmerken van de bestuurders (demografisch, type voertuig, zelfgerapporteerd, ...) * I.f.v. tijdstip en plaats van controle - Uit hospitaalstudie: prevalentie in groep ernstig gekwetste bestuurders * Dito mbt stoffen en parameters - Estimatie van relatief risico van rijden onder invloed van alcohol, drugs en medicijnen: * Vergelijking hospitaal en road side survey data * Voor alle 33 psychoactieve stoffen In 8 deelnemende landen - Verwachtte publicatiedatum: eind 2011

50 Netwerk Coördinatoren Verkeer

51 Netwerk Coördinatoren Verkeer
Netwerk verkeer: informatiekruispunt voor de verkeershandhavingsactoren Sinds eind jaren ’90 samenwerking BIVV – politiediensten: belang van geïntegreerde benadering! 2005: Oprichting: Netwerk verkeerscoördinatoren Initiatief: BIVV, VCLP, CGO P/B (vroegere DGS/DSB) Link tussen beleid en praktijk Doel: Efficiëntie HH bevorderen door Info-uitwisseling over verkeershandhaving; Goede praktijken in de kijker zetten; Eenvormigheid registratie en evaluatie bevorderen; Aanmoedigen HH + Communicatie; Brug slaan tussen beleid en praktijk. 300-tal leden

52 Netwerk Coördinatoren Verkeer
Doel netwerk: Efficiëntie HH bevorderen door Info-uitwisseling over verkeershandhaving; Goede praktijken in de kijker zetten; Eenvormigheid registratie en evaluatie bevorderen; Aanmoedigen HH + Communicatie; Brug slaan tussen beleid en praktijk.

53 Netwerk Coördinatoren Verkeer
Info-dagen en studiedagen, Werkgroepen (weekendongevallen, communicatie, handhaving), vormingen over allerlei handhavingsthema’s, handhavingsfiches, handboeken (actieplannen, communicatie, risicoanalyse),…

54 Netwerk Coördinatoren Verkeer
Website ontwikkeld enkel toegankelijk voor politieambtenaren, met een adres Sterktes: Makkelijk toegankelijk Gecentraliseerde informatie Actueel Uitwisseling van goede voorbeelden

55 Netwerk Coördinatoren Verkeer Aanbod ikv drugs in het verkeer
Fiche Rijden onder invloed van illegale drugs Wettelijk kader Afhandeling door politie Organisatie van een controle Obv objectieve vaststellingen Ikv actieplan Niet prioritair of nieuw fenomeen Meeliften met andere controles Alcohol of snelheid Toevallige controles Op vraag Bewoners of autoriteiten Effecten van rijden onder invloed van illegale drugs Bestraffing Betrokken instanties Analysegegevens Communicatie Interessante informatie, links Checklist ter voorbereiding van acties op terrein Flow-charts (bijdrage door I. Bruggeman)

56 Interessante linken en documenten
Netwerk Coördinatoren Verkeer Aanbod ikv drugs in het verkeer (vervolg) Campagnemateriaal Affiches Vragen en antwoorden Onderzoeksmateriaal ROPS DRUID Interessante linken en documenten

57 Netwerk Coördinatoren Verkeer Aanbod ikv drugs in het verkeer (vervolg)
Vragen en antwoorden – voorbeelden Wanneer zie je het resultaat van de speekseltest? Meteen? De speekseltest is een sneltest, het resultaat is dus snel zichtbaar. Afhankelijk van de hoeveelheid drugs die gebruikt werden kan dit verschillen, maar na maximum 12 minuten is het resultaat definitief. Moet ik de kosten van een speekseltest, speekselanalyse of bloedproef betalen? De kosten van de speekseltest, de speekselanalyse en/of bloedproef draag je zelf als de analyse aantoont dat je daadwerkelijk drugs gebruikt hebt. Indien dit niet het geval is, draagt het Ministerie van Justitie de kosten. Als je spacecake eet, komt dat dan ook in je speeksel terecht? Uiteraard. Na het eten van een zekere hoeveelheid spacecake zal de drugtest positief zijn. Helpt een mondspray, kauwgum, of een ander middel? Neen. De drug blijft opspoorbaar welk middel er ook gebruikt wordt. Dit zal terug te vinden zijn op website netwerk en website BIVV

58 Interessante links en documenten
Netwerk Coördinatoren Verkeer Aanbod ikv drugs in het verkeer (vervolg) Onderzoeksmateriaal ROPS DRUID Interessante links en documenten

59 Sensibilisatiecampagne BIVV Nieuwe wet drugs in het verkeer

60 BIVV campagne: nieuwe wetgeving
De campagne zal bestaan uit: affichage op 600 aanplakborden langs de autosnelwegen (FR, NL, D) affichettes (FR, NL, D) verdeeld via het BIVV-adressenbestand Persbericht & persmoment op 20 september Artikel Via Secura TV-uitzendingen BIVV (Kijk Uit, Veilig Thuis, Contacts, Ca Roule) Verder ook een steekkaart voor de politie om uit te delen tijdens de controles: schematische weergave speekseltests en sancties met verwijzing naar internetpagina BIVV voor meer info. Internetpagina BIVV met duiding: vraag en antwoord, omvat alle mogelijke info rond speekseltests die nuttig is voor de weggebruiker naar doelgroep jongeren worden er ook gerichte acties voorzien via de vrijwilligers voor veilig verkeer (ludieke folders over de risico's van ROI drugs, uitgedeeld aan dancings etc... + mogelijk gadgets uitgedeeld

61 Affiche campagne 2010

62 Steekkaart voorkant Checklist: de politieagent bekijkt aandachtig je uiterlijke kenmerken en controleert of je niets in de wagen hebt liggen dat op drugsgebruik wijst. Speekseltest: de politieagent neemt met een wattenstaafje een speekselstaal uit je mond. Deze ‘sneltest’ toont meteen aan óf je drugs hebt gebruikt en welke drugs dit dan zijn. Speekselanalyse: als de speekseltest aangeeft dat je drugs hebt gebruikt, neem je zelf een nieuwe speekselstaal af onder toezicht van de politie. Een laboratorium analyseert welke drugs je hebt genomen.

63 Steekkaart achterkant
Voor het rijden onder invloed van drugs geldt een nultolerantie! Mogelijke straffen die de politierechter kan opleggen Bij een eerste overtreding een geldboete van minimum €1.000 tot maximum €11.000 mogelijk verval van het recht tot sturen van minimum 8 dagen tot maximum 5 jaar. als je minder dan twee jaar voordien je rijbewijs B hebt behaald, dan krijg je sowieso een verval van het recht tot sturen opgelegd. Bij herhaling binnen de drie jaar mogelijke gevangenisstraf van minimum 1 maand tot maximum 2 jaar geldboete van minimum €2.200 tot maximum €27.500 beiden of één van de twee bovenstaande straffen worden opgelegd een verval van het recht tot sturen voor ten minste 3 maanden en ten hoogste 5 jaar, of voorgoed. Bij herhaling binnen de drie jaar na de tweede overtreding verdubbeling van de gevangenisstraffen en de geldboetes vermeld bij de eerste herhaling. Meer informatie op