Programma vandaag uur Casuïstiek + Kleine Herhaling

Presentatie over: "Programma vandaag uur Casuïstiek + Kleine Herhaling"— Transcript van de presentatie:

1 Programma vandaag 10.00 uur Casuïstiek + Kleine Herhaling
11.30 uur Koffie & Thee 11.45 uur MS 13.00 uur Lunch 14.00 uur MS 14.30 uur Martin Peek 15.30 uur Praktijk

2 Neurorevalidatie bij CNA
Conclusies den Otter Dus…………. er ontstaan geen veranderingen in coördinatiepatronen van de musculatuur, m.a.w. er veranderd niets in de CTD !!! Neurorevalidatie bij CNA

3 Neurorevalidatie bij CNA
DUS………… ?? Andere behandelbare grootheden dan CTD zijn zinvoller om getraind te worden Het doel is een hoger niveau van functioneren na te streven. Neurorevalidatie bij CNA

4 Opdracht Welke andere behandelbare grootheden of wijze van oefenen heeft de voorkeur om ingepast te worden binnen de paramedische begeleiding van de CNA-patiënt ?

5 Andere behandelbare grootheden c.q. strategie
1. De grondmotorische eigenschappen ter verbetering van het lichamelijk prestatieniveau 2. Functioneel Trainen 3. Functioneel Oefenen

6 Symptomatologie bij CNA
Coördinatie Lenigheid Uithoudingsvermogen Kracht Snelheid BBS Myogeen Collageen Arthrogeen Astrand-test 6-minuten wandeltest 1-Rm of Motricity index 10 meter looptest

7 Casuïstiek Maureen

8

9 Overèènkomstige symptomatologie bij CNA
Grondmotorische eigenschappen Sensibiliteit CLUKS Spinothalamische banen Spinocerebellaire banen

10 Prikkelen Spinothalamische- en cerebellaire banen
Borsteltechnieken Oefenen met de ogen dicht Verzwaringsvesten Inschakelen aangedane zijde CIMT Klinimetrie: EmNSA: - Tast Scherp – Dof, beide thalamisch Bewegingszin, cerebellair

11 Overèènkomstige symptomatologie bij CNA
Grondmotorische eigenschappen Sensibiliteit Centrale tonusdisregulatie CLUKS Spinothalamische banen Spinocerebellaire banen Bij pijn, functionele verbetering of betere zorgmogelijkheden

12 Symptomatologie bij CNA
Centrale tonusdisregulatie CVA MS Parkinson Dementie Uitingsvorm en benaming Spasticiteit Rigiditeit Paratonie

13 Overèènkomstige symptomatologie bij CNA
Grondmotorische eigenschappen Sensibiliteit Centrale tonusdisregulatie Cognitieve revalidatie CLUKS Spinothalamische banen Spinocerebellaire banen Bij pijn, functionele verbetering of betere zorgmogelijkheden 6 punten

14 Wat is cognitieve revalidatie “de 6 punten”
Voorlichting en informatie Cognitieve functietraining Vaardigheidstraining Compensatiestrategieen Gedragsmodificatie Taak en omgevingsaanpassing

15 Symptomatologie bij CNA
Hogere functiestoorn. CVA Parkinson Dementie MS Aandacht + Infoverwerking Geheugen Taal/spraak Executief

16 Casuïstiek Denice

17

18 Symptomatologie bij CNA
Chronische Vermoeidheid Depressie Belasting versus Belastbaarheid

19 Overèènkomstige symptomatologie bij CNA
Grondmotorische eigenschappen Sensibiliteit Centrale tonusdisregulatie Cognitieve revalidatie Chronisch vermoeidheid Depressie Belasting versus belastbaarheid CLUKS Spinothalamische banen Spinocerebellaire banen Bij pijn, functionele verbetering of betere zorgmogelijkheden 6 punten O.a. vanuit het limbische systeem, d.m.v. beïnvloeding negatieve cognitie, coping en emotie

20 Van NDT naar Neurorevalidatie
Het streven naar normale motoriek is geen realistisch uitgangspunt gebleken Mogelijkheden van functietraining (CLUKS) kunnen worden toegepast Inzicht in Motorisch Leren Kennis hebben van verschillende leerstrategieën Onderzoek doen naar welke feedback-systemen adequaat zijn, om die vervolgens bij de gekozen leerstrategie aan te spreken Neuropsychologische functiestoornissen worden geïntegreerd in het paramedisch handelen, bijvoorbeeld bij mentale traagheid Paramedische interventies moeten waar mogelijk gestoeld zijn op EBP (richtlijnen)

21 Van Neurorevalidatie naar Neurorevalidatie bij CNA
Kennis en inzicht hebben over de overeenkomstige symptomatologie tussen de verschillende CNA en weten welke evidente paramedische interventies, indien aanwezig, ingezet kunnen worden Maar ook……pathologie kennis betreffende CVA, Parkinson, Dementie en MS

22 Bilaterale Innervatie

23 Morbus Parkinson

24 Verloop in het brein bij Alzheimer

25 Overeenkomstig symptoom: Een verstoorde informatieverwerking !!

26 PAUZE “Kopje koffie”

27 Neurorevalidatie bij CNA
MS en Multidisciplinaire Richtlijn

28 Multiple Sclerose Wat is MS Incidentie van de MS Diagnostiek van MS
Verschillende vormen van MS Verloop van MS

29 Wat is MS ? Auto-immuunziekte Centrale zenuwstelsel
(hersenen + ruggenmerg)

30 Wat is MS Een aandoening van het centrale zenuwstelsel
Er ontstaat een ontsteking aan de myeline waardoor een demyelinisatie optreedt Echter in een latere fase………ook axonale schade !!!

31 Demografie Incidentie 1 op 1000 in de Benelux
Circa MS patiënten in Nederland (800 in MS centrum Amphia Breda) Ontstaat vaak in 3e en 4e decennium Vrouwen : mannen = 2 : 1

32 Diagnostiek Op basis van klinische gegevens:
De klachten en klinische verschijnselen dienen overeen te komen met afwijkingen in de witte stof van oogzenuw, hersenen of ruggenmerg De klachten en afwijkingen dienen te wijzen op meerdere lokalisaties in het centrale zenuwstelsel De klachten en afwijkingen dienen zich in minstens twee episoden te hebben voorgedaan (relapsing-remitting) of moeten gedurende minstens een half jaar progressief zijn geweest De klachten en afwijkingen mogen niet door een andere oorzaak verklaard kunnen worden (hiervoor is vaak aanvullend onderzoek nodig).

33 Aanvullende diagnostiek
MRI-onderzoek Liquor-onderzoek Visuele Evoked potentials

34 Varianten van MS:

35 Percentages varianten
Relapsing Remitting 40-50% Secundair progressief 40% Primair progressief 10-20%

36 Kenmerken varianten RRMS: Exacerbaties (shubs)
Uitval afhankelijk van lokalisatie PPMS / SPMS: Geen exacerbaties Blaas / Darm Cognitie Langzame achteruitgang

37 Verloop, de EDSS-schaal
0 normale neurologische bevindingen 1 geen invaliditeit, minimale verschijnselen in één functioneel systeem 2 minimale invaliditeit in één functioneel systeem 3 matige invaliditeit in één functioneel systeem, wandelen zonder hulp is mogelijk meter zonder hulp stappen is mogelijk, maar ernstige invaliditeit in één functioneel systeem meter wandelen zonder hulp of rustpauze kan, maar invaliditeit is te ernstig om voltijds te kunnen werken 6 wandelstok, kruk of looprek is nodig om 100 meter te kunnen wandelen, al dan niet met rustpauze 7 niet meer in staat om meer dan 5 meter te gaan, zelfs met hulp; zelfstandig bewegen en in en uit rolstoel stappen is mogelijk 8 afhankelijkheid van bed of stoel; gebruik van de armen is mogelijk maar hulp nodig bij verplaatsen van stoel naar bed enz. 9 hulpbehoevend en bedlegerig, communiceren met anderen en eten is mogelijk 10 overlijden als gevolg van MS

38 Kenmerken varianten RRMS: Exacerbaties (shubs)
Uitval afhankelijk van lokalisatie PPMS / SPMS: Mobiliteit Blaas Cognitie Langzame achteruitgang

39 Expanded Disability Status Scale (EDSS)
  39

40 Vanaf diagnose tot aan EDSS 6 of tot aan 8
6 Gemiddeld 15 jaar tot eenzijdig loophulpmiddel 8 Gemiddeld 46 jaar tot volledig rolstoelafhankelijkheid

41 Symptomen Specifiek MS Typisch CNA

42 Specifiek bij MS Medicamenteuze behandeling
RRMS: Preventieve behandeling Aanvalsbehandeling PPMS / SPMS: Symptomatische behandeling

43 RRMS: Preventieve behandeling
1e lijns immunomodulerende therapie: - interferonen (rebif, betaferon, avonex) - glatirameer acetaat (copaxone) Aantal exacerbaties 1/3 minder 2e lijns immunomodulerende therapie: - natalizumab (tysabri) - fingolimod (gilenya) Voorkomt dat T-cellen door de bloedhersenbarrière gaan Aantal exacerbaties 2/3 minder

44 RRMS: Aanvalsbehandeling
beïnvloeden tijdens een shub het herstel positief heeft een sterk ontstekingsremmende werking infuus, zodat het geneesmiddel direct in de bloedbaan komt drie of vijf dagen ziekenhuisopname.

45 RRMS: Aanvalsbehandeling
Methylprednisolon intraveneus 3dd1000mg Zeldzaam: Plasmaferese Nog zeldzamer: gammaglobulines intraveneus 0,4g/kg

46 Specifiek bij MS Visus problemen
Ontsteking en demyelinisatie van n. opticus (Neuritis optica)

47 Specifiek bij MS Exacerbaties: De oorzaak is een acute ontsteking op één of meer plaatsen in het CZ Het optreden van nieuwe of het duidelijk toenemen van bestaande neurologische symptomen niet gepaard gaande met koorts, met een minimale duur van 24 uur. Ze worden ook wel shubs of relaps genoemd.

48

49 Uitlokkende factoren Infecties Stress Oververmoeidheid
Hormonale veranderingen

50 Relatie tussen menstruele cyclus en ziektebeloop en/of –activiteit
40% met RR MS krijgen vaker een schub net voor aanvang van menstruatie

51 Preventie van shubs P: Pauzeren R: Regelmaat E: Een ding tegelijk
T: Tempo aanpassen Leefregels

52 Specifiek bij MS Pijn: Bij 50 % tot 100% van de personen met MS!
Bij vrouwen 2 x zo vaak Kan verergert worden door fysische en emotionele factoren  Toename CTD ? Ernst van pijn houdt geen verband van ernst van MS

53 Specifiek bij MS Blaas- en darmproblemen:
Een verstoorde controle vanuit de hersenen op centra in het ruggenmerg Overmatige aandrang Stressincontinentie Retentieklachten

54

55 Specifieke symptomen bij MS
Exacerbaties Visusproblemen Blaas- en darm Pijn Medicatie Specifiek MS Typisch CNA ?

56 Typisch CNA, dus ook bij MS
Motorische problemen Sensibiliteit problemen CTD, bij MS spasticiteit Krachtverlies Vermindering UHV Mobiliteitsbeperking Coördinatie stoornissen Meer spinocerebellaire uitval spinothalamisch Paresthesieën Teken van Lhermitte

57 Typisch bij CNA CTD, bij MS spasticiteit Motorische stoornissen
Sensibiliteit problemen Cognitieve stoornissen CTD, bij MS spasticiteit Krachtverlies Vermindering UHV Mobiliteitsbeperking Coördinatie stoornissen Meer spinocerebellaire uitval dan spinothalamisch Paresthesieën Teken van Lhermitte Volgende dia

58 Cognitieve stoornissen bij MS
Cognitieve stoornissen komen voor bij 43-70% van de MS-patiënten! Vaak onvoldoende en te laat onderkend Stoornissen leiden dikwijls tot verminderde deelname aan maatschappelijk leven (o.a. arbeid), ook bij stoornissen van milde ernst Stoornissen leiden tot sterk verminderde kwaliteit van leven Dus screening op deze punten noodzakelijk !

59 Cognitieve stoornissen bij MS
Mentale Traagheid Geheugen problemen Cognitieve flexibiliteit Planning en organisatie Visuele perceptie Visuospatiële functies

60 Beïnvloedende factoren cognitief functioneren
Fysieke factoren: visuele en motorische beperkingen, pijn, urineweginfecties Medicatie Vermoeidheid

61 Typisch bij CNA Vermoeidheid bij MS:
Eén van de meest voorkomende symptomen bij MS (80%), wat niet hoeft samen te hangen met ziektebeloop. Wordt als meest voorkomende klacht benoemd m.b.t. ADL Normaal vermoeidheid: Dit is een staat van algemene vermoeidheid die ontstaat na inspanning en die weer verbetert in rust. Pathologische vermoeidheid: Dit is een staat die zich kenmerkt door vermoeidheid die niet is gerelateerd aan voorafgaande inspanning, en die niet herstelt in rust.

62 Vermoeidheid Primaire vermoeidheid: Door aandoening
Secundaire vermoeidheid: Door dysuse Vermoeidheid => inactiviteit => conditie vermindering => nog meer vermoeidheid. Slaapklachten (pijn, vaak plassen, spasme en depressie).

63 Relatie Vermoeidheid versus Cognitieve stoornissen bij MS
Mentale Traagheid Vermoeidheid Geheugen problemen Cognitieve flexibiliteit Planning en organisatie Visuele perceptie Visuospatiële functies

64 Symptomatologie op een rijtje bij MS
Specifiek MS Exacerbaties Visusproblemen Blaas- en darm Pijn Medicatie Typisch CNA CLUKS Spinothalame en/of cerebellaire banen CTD Cognitieve stoornissen Algehele vermoeidheid Belasting versus Belastbaarheid Depressie De feedback-systemen

65 In je Cursusmap…….. Multiple sclerose Multidisciplinaire richtlijn

66 Martin Peek