Gynaecologie.

Presentatie over: "Gynaecologie."— Transcript van de presentatie:

1 Gynaecologie

2 Gynaecologie Leerdoelen Beschrijven hoe een:
vaginaal onderzoek wordt verricht. vaginaal speculum onderzoek wordt verricht. uitstrijkje wordt verricht. spiraaltje wordt ingebracht pessarium wordt ingebracht. curettage wordt verricht

3 Bezoek gynaecoloog Algemene 'routine' controle anticonceptie
fertiliteit, menopauze, zwangerschap, ‘ problemen’ menstruatie, vaginale infecties seksualiteit.

4 Het uitwendig en/of inwendig onderzoek van de geslachtsorganen.
Het onderzoek bestaat meestal uit vier onderdelen: het speculumonderzoek, het inwendig onderzoek, het gynaecologisch echografisch onderzoek en het borstonderzoek.

5 Gynaecologie Protocollen MTH Klaarleggen benodigdheden voor;
een vaginaal speculum onderzoek. voor een vaginaal toucher. een portio-cervixuitstrijkje. het inbrengen van een spiraal ( IUD). het voor inbrengen pessarium.

6 Uitwendige inspectie ontstekingsverschijnselen en / of zwellingen
toestand hymen

7 Vaginaal toucher Inspectie: via bimanueel onderzoek.
Vaginaal toucher ( inwendig palperen vrouwelijke geslachtsorganen) De vagina, baarmoedermond aftasten , terwijl de andere hand boven het schaambeen de buikwand palpeert ( om zo eileiders en eierstokken af te tasten). Belangrijk: eerst urineren, steriel als er sprake is van een vaginaal bloedverlies Benodigdheden: steriele handschoen, hibitane ( glijmiddel ) of water, zonodig desinfectans.

8 Speculum onderzoek Waar let je op: Belangrijk juiste maat speculum
Liefst smal virgo-speculum Bij slappe vaginawanden groter speculum Eest plassen! Speculum op lichaamstemperatuur brengen Niet verticaal inbrengen (gevoelige urethra/ clitoris) Licht persen

9 Speculum onderzoek Waar let je o.a op: Roodheid van de portio
Contactbloeding Chlamydia- infectie Kleine witte cysten Fluor vagina (hoeveelheid, kleur, consistentie) Vaginawanden (roodheid en atrofie)

10 Speculumonderzoek Bestaat uit het inbrengen van een speculum , waarmee de arts de baarmoedermond zichtbaar maakt. De vaginawanden en de baarmoedermond (portio) worden geïnspecteerd op bijvoorbeeld erosie, afscheiding, verdikking. Bij jonge meisjes, of vrouwen die nog maagd zijn b.v.na Verwonding of aanranding- met neusspeculum (virgo speculum).

11 Uitstrijkje Vaginaal uitstrijkje Microbiologisch onderzoek: door secreet uit vagina weg te halen om te onderzoek en op micro organismen, bacteriën , schimmels etc. met behulp van : spatel van Ayre of wattendrager Niet desinfecteren ! (streeklab) Portio uitstrijkje: Cytologisch onderzoek: op micro organismen, ontstekingscellen, kankercellen (pathologisch lab.)

12

13 Uitstrijkje Geen uitstrijkje maken bij vaginaal bloedverlies
Haal slijm op de cervix weg met een wattenstokje Uitstrijkmateriaal moet, ecto-als endocervicale cellen bevatten (overgangszone voorkeurslocatie (pre) maligne cellen. Stop het Cervix materiaal in een potje (lab.)

14 Beoordeling uitstrijkje
Twee testen: PAP (klasse 0 t/m klasse 5) KOPAC ( 9 klassen onderscheiden) KOPAC is de afkorting van Kwaliteit (ook wel Kompositie genoemd), Ontsteking, Plaveiselcelepitheel, Andere afwijkingen en endocervicale afwijkingen van het Cilinderepitheel. In 1996 werd er voor het nieuwe bevolkingsonderzoek een B aan dit systeem toegevoegd. Dit leidde tot de afkorting KOPAC-B, waarin de B staat voor de Beoordeelbaarheid van een preparaat. In tegenstelling tot de Pap-classificatie worden hierbij negen klassen onderscheiden. Dit maakt het tot een meer specifieke codering waarmee specifiekere informatie te krijgen is. Elke letter K,O,P,A en C krijgt een code van 1 t/m 9. Ieder cijfer correspondeert met een uitslag in de betreffende categorie. De negen klassen voor plaveiselcelepitheel variëren van geen afwijkingen, afwijkende epitheelcellen, metaplasie, diverse graderingen van dysplasie, carcinoma in situ, micro-invasief carcinoom tot invasief carcinoom.

15 beoordelingsmethode uitstrijkje PAP
Cellen, verkregen met behulp van een spatel of met een cervix-brush, van de uitstrijk van de overgangszone op de cervix (baarmoedermond) worden in het pathologisch-anatomisch laboratorium gekleurd en met behulp van de Papanicolaou classificatie (PAP-klasse) beoordeeld. De PAP-klasse wordt naast de KOPAC-codering gebruikt, een meer specifieke codering die naast de bovengenoemde wordt gehanteerd om specifiekere informatie te krijgen. Soms wordt ook getest op aanwezigheid van HPV (humaan papillomavirus). De PAP-klasse wordt aangeduid met klasse 0 t/m klasse 5: PAP 0 is de uitstrijk door bijvoorbeeld ontsteking of bijmenging met bloed niet te beoordelen. Het uitstrijkje dient dan ook na 6 weken herhaald te worden. PAP 1 laat een normaal celbeeld zien: er worden geen afwijkingen geconstateerd. Indien in het kader van bevolkingsonderzoek afgenomen dan wordt het uitstrijkje, tenzij klachten, 5 jaar later weer herhaald. PAP 2 zijn er kleine celafwijkingen te zien. Na 6 maanden dient de uitstrijk herhaald te worden. Indien dezelfde celafwijkingen worden gezien, dient de patiënt te worden doorverwezen naar een gynaecoloog voor colposcopie. PAP 3a spreekt men in de cervix-cytologie van een geringe of matige dysplasie. Hier zijn de kernafwijkingen wat meer pre-existent. Bij een matige dysplasie dient de patiënt meteen naar de gynaecoloog doorverwezen te worden voor colposcopie. PAP 3b is een ernstige dysplasie. Er dient verwezen te worden voor een colposcopie. PAP 4 is mogelijk sprake van een carcinoma in situ dienen altijd verwezen te worden voor colposcopisch onderzoek. PAP 5 indien er kankercellen in het uitstrijkje worden aangetroffen. Dit kunnen kankercellen zijn die primair afkomstig zijn van een tumor in de cervix, uterus of eileider.

16 Beoordeling uitstrijkje (KOPAC)
KOPAC-codering is evenals de Pap-klasse een beoordelingsmethode voor het uitstrijkje dat van de baarmoederhals gemaakt wordt om baarmoederhalskanker vroegtijdig op te sporen. K ompostie O nstekingscellen P laveiselepitheel A ndere afwijkingen C ilinderepitheel B eoordelbaarheid De letters K t/m C worden aangegeven met een cijfercode van 0 t/m 9. Deze getallen geven aan welke veranderingen er in een uitstrijkje worden gevonden. De beoordeelbaarheid wordt aangegeven met 1 t/m 3. B1-goed beoordeelbaar,B2 voldoende beoordeelbaar, B3 onvoldoende beoordeelbaar De KOPAC uitslag geeft een zeer gedetailleerde beoordeling van het uitstrijkje. Voor vervolgadvies zijn P-,A- en C- waarden belangrijk.

17 KOPAC KOPAC uitslag Pa-uitslag Vervolgadvies KOPAC B3 PAP 0
hr na 6 weken KOPAC P1/A1-2/C1 PAP 1 Oproep over 5 jaar KOPAC P2-3/A4/C3 PAP 2 hr na 6 maanden KOPAC P4/C4-5 PAP 3a KOPAC P5/A4-5 Verwijzing gynaecoloog KOPAC P6/A5/C6 PAP 3b KOPAC P7/A6/C7 PAP 4 KOPAC P8-9/A7-8/9 PAP 5 De cijfers (zie tabel) geven weer in welke mate er afwijkingen in de cellen van de baarmoederhals zijn aangetroffen. Hoe hoger het cijfer, hoe ernstiger de afwijkingen.

18 Bevolkingsonderzoek Bevolkingsonderzoek ( BVO):
Doelgroep: vrouwen tussen jaar Doel: t.b.v. onderzoek naar verandering van de epitheelcellen op de overgang portio ( baarmoedermond) naar cervixkanaal. Belangrijk te weten: Patiënt mag niet menstrueren tijdens onderzoek Patiënt mag niet zwanger zijn, tussenpoos na bevalling is een half jaar Indien recent bevallen en geeft borstvoeding ( tot 3 maanden geleden) moet dit op het formulier aangegeven worden.

19 Curettage Het verwijderen van het endometrium (vleesboom) met behulp van een curette, bijvoorbeeld na een abortus, een bloeding na bevalling of voor het verkrijgen van diagnostisch materiaal.

20 Doe de test welke anticonceptie past bij jouw?

21 Spiraaltje inbrengen (IUD) intra uterine device
Koperspiraal : wel menstruatie, ook als MAP (morning afterpil) gebruikt (voorkomt innesteling bevruchte eicel) Mirena ( hormoon) spiraal: vergelijkbaar met progesteron, baarmoederslijmvlies taaier geen innesteling.

22 Spiraaltje inbrengen (IUD) intra uterine device
Belangrijk te weten: Kan 3-5 jaar zitten 3e dag van de menstruatie inbrengen en tevens verwijderen Eerst soa en zwangerschap check up /uitsluiten Pijnstillers van te voren innemen Bij langdurig buikpijn, hevige nabloeding, zwangerschap etc> spreekuur

23 Gynaecologische pessaria
Ringpessarium, zeefpessarium Ter ondersteuning van verslapte bekkenbodems bij een verzakking (prolaps). Lost verzakking niet op: operatief wel Regelmatig verwijderen en schoonmaken met water of desinfectans.

24 Anticonceptie: Pessarium occlusivum
Sluit baarmoeder volledig af Goede maat opnemen Inbrengen zaaddodend middel Redelijk tot goed betrouwbaar 8 tot 10 uur na coïtus laten zitten

25 De anticonceptiering, genaamd NUVARING

26 Belangrijke links