Owroe Testamenti II – Les 6 Da Prati Kownokondre Fase Ib

Presentatie over: "Owroe Testamenti II – Les 6 Da Prati Kownokondre Fase Ib"— Transcript van de presentatie:

1 Owroe Testamenti II – Les 6 Da Prati Kownokondre Fase Ib
Bijbel Baptist Kerk Les Owroe Testamenti II – Les 6 Da Prati Kownokondre Fase Ib Robert D. Patton Da Froktoe foe da Jeje: Lobi 1/17/2019

2 Jehu Jehu (di foe 10 kownoe)
.A ben bigin na ini 841 B.C. en a ben de kownoe 28 jari langa .Gado ben komanderi Elia foe salfoe Jehu leki kownoe: I Kon19:16, ma a no ben doe so. Elisa ben seni wan jongoe profeti foe doe da wroko: II Kon. 9:1 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

3 Jehu – kiri foeroe soema
Achazja, granpikin foe Josafat: 9:27 .Joram, da kownoe foe Israel 9:24 .Izebel 9:30-37 .42 fesiman foe Juda: 10:14 .Dem soema disi aanbegi Baal: 10:25 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

4 Jehu… Gado ben taigi hen foe figi da famiri foe Achab poeroe, so srefi Izebel, disi dem dagoe sa njan. II Kon. 9:9-10, ma A no ben aksi foe dem tra moord. Di a ben kom salfoe, Jehu ben rei na tapoe hem asi-wagi leki wan lauman foe kiri Izebel en foe kiri Kownoe Joram, disi ben kisi mankeri na ini wan feti, en a ben bigin foe kom boen baka. Na da dei dati, Achazja ben kom loekoe hem, disi ben de da granpikin foe Josafat en a ben de wan neef foe Joram. A ben de twijfelachtig dati toe kownoe ben abi toe moro ogri mama - Atalia foe Achazja, nanga Izebel foe Joram. Ala toe kownoe ben si Jehu rei kom, en dem ben rei foe go miti hem bikasi dem ben frede wan opstand kan kom. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

5 Jehu Jehu no ben wani jere, en a ben soetoe ala toe kiri nanga peiri. Dem ben trowe da dedeskin foe Joram na ini da gron foe Nabot, pe Achab ben trowe Nabot srefi. Da paiman ben kom. 9:25-29 Di Jehu ben kom na ini Jizreel, a ben si Izebel disi ben spotoe hem foe wan loktoesei fensre. A ben taigi dem dinari foe fringi hem na ondro. Dem ben trowe hem foe dede en dem dagoe ben njan hem; soso hem anoe, foetoe nanga wan pisi foe da schedel disi ben tan na baka. So da profeti-tori foe Elia ben kom troe precis leki fa a ben taki: I Kon. 21:23 & II Kon. 9:30-36 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

6 Jehu Jehu ben skrifi wan brifi na dem hede foe Samaria, en a ben aksi foe dem hede foe 70 boi foe Achab disi dem ben kweki drape. Dem ben frede, en dem ben poti dem hede na ini baskita foe tjari gi Jehu na Jizreel. 10:11-14 Dan Jehu ben go doro di a ben kiri ibri famiri nanga ibri mati foe Achab, nanga 42 famiriman foe Achazja ben kom na Jizreel foe loekoe Izebel: 10:11-14. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

7 Jehu Dan a ben komanderi ibri priester foe Baal foe kom na wan spesroetoe fesa, en a ben taigi dem dati a sa dini Baal toe. Ma a ben meki wan plan foe kiri dem. Te foe kaba, da heri oso foe Baal na ini Jizreel de lai nanga dem falsi priester. Now Jehu ben gi wan order en da falsi gado Baal no ben doe noti di dem ben slakti ala dem priester, dem ben bron da altari, en dem ben pori da tempel disi dem ben meki tron wan openbaar w.c. Bikasi a ben gi Gado jesi foe figi da famiri foe Achab poeroe, Gado ben pramisi dati da bakatem famiri foe Jehu sa tan te leki da di foe fo bakatem pikin: II Kon. 10:30 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

8 Jehu Alwasi a ben doe tra boen sani, Jehu ben go doro foe aanbegi dem gowtoe kaw disi Jerobeam ben opo, en a ben dede leki wan heiden kownoe. 10:29-31 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

9 Jerobeam II: 13e kownoe .A ben bigin na 793 B.C. en a ben tan 41 jari langa. .A ben de da moro krakti foe dem kownoe foe da noord .A ben tjari foeroe foe da kondre baka na Israel disi a ben lasi na Syrie: II Kon. 3:5; 14:25-27 .Jona ben taki disi profeti-taki di a ben libi na ini da tem foe da kownoe disi: 14:25 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

10 Hoshea: 19e kownoe .A ben bigin na 732 B.C. en a ben de kownoe 9 jari langa A ben tron wan ondro-kownoe foe Salmanasser, kownoe foe Assyrie. Ma Hoshea ben moksi nanga Egypti na ini wan opstand .Salmanasser ben sroto hem foe disi: II Kon. 17:4-5 .Samaria ben fadon en dem ben tjari dem folkoe foe hem gowe na ini da ballingschap foe Assyrie Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

11 Rechabeam: 1e kownoe .A ben bigin na 930 B.C. en a ben de kownoe 17 jari langa .A ben gi wan dom en wreed antwoord na da verzoek foe dem leider foe Israel, en wan oorlog ben priti da kondre na toe: I Kon.  12:1-6 .Jerobeam ben jepi hem sondro foe sabi dati, di a ben jagi dem boen Leviet priester komopo foe da noord go na Jerusalem. Dem boen man disi ben abi Gado-fasi ben de wan reden disi Juda ben tan 100 jari moro langa leki Israel ben fadon na ini da anoe foe Assyrie: II Kron. 11:16-17 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

12 Rechabeam Wan foe dem problemen foe Rechabeam ben de di a ben teki 18 wefi nanga 60 bijvrouw. Dem ben meki 28 manpikin gi hem nanga 60 oemapikin. Wan tra probleem ben de da wefi disi a ben lobi moro leki dem trawan, Maaka, da oemapikin foe Absalom, disi a gersi ben abi wan takroe invloed tapoe Rechabeam nanga da di foe toe kownoe nanga hem boi, Abiam. Te foe kaba, hem invloed ben tapoe doro hem egi granpikin, kownoe Asa, disi ben poti hem wan sei bikasi foe fa a ben aanbegi dem popki. II Kron. 11;18-23; 12:1, 14, II Kon. 15:13. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

13 Rechabeam Di a ben kisi moro krakti, so srefi a ben kom moro ogri. Juda ben bouw dem altari nanga dem falsi sani tapoe ibri bergi en na ondro ibri groen bon. Moro fara, homosexualiteit ben kom lai na ini da kondre. Kande da takroedoe disi ben kom na ini da kondre na ondro Kanaan, da granpikin foe Noach. (Gen. 9:20-25) Now da folkoe foe Israel ben gi pasi foe da siki foe da sieli disi foe pori dem toe. Na ini da Njoen Testamenti, Paulus taki agensi da sondoe disi kande moro tranga leki iniwan tra sondoe. Rom. 1:18-32 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

14 Rechabeam Na ini da di foe feifi jari foe Rechabeam, kownoe Sisak foe Egypti ben kom na ini da kondre nanga wan makti legre. Bikasi kownoe Rechabeam ben de so ogri, foe da fosi tem na ini 100 jari, wan dorosei kondre kom na ini dem kondre. Sisak wini dem foto foe Juda en a kom na Jerusalem. Semaja da profeti ben tjari Rechabeam nanga da folkoe na ini wan opwekking. Gado ben kibri Jerusalem, ma a ben abi foe pai wan bigi moni na Sisak foe leri dati a de moro boen foe abi wan kownoe foe hemel leki wan foe grontapoe. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

15 Rechabeam Sisak ben poeroe da goedoe foe da moni-kamra foe da tempel, en a ben tjari gowe dem gowtoe schild disi Salomo ben poti drape. Rechabeam ben poti kopro wan drape na ini dem presi, disi sori fa da kondre foe Juda ben bigin foe pori kaba. Wi kan si da bigin foe Ikabod na tapoe da kownoekondre foe da zuid: II Kron. 12:2-12; I Sam. 4:21 .Baka 17 jari, Rechabeam ben dede, en hem boi Abiam ben tron kownoe: I Kon. 14:31 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

16 Abiam Abiam ben abi foe feti agensi Jerobeam nanga fetiman agensi Israeliet soldati. Net fosi da feti, Abiam ben gi wan langa tak’taki na Jerobeam abra fa a de wan dom sani foe kom na opstand agensi da oso foe David, en fa dem aanbegi foe de, gowtoe kaw ben de fout. A ben sori fa dati no ben klop nanga da troe aanbegi na ini da tempel. Di a ben kaba foe taki, Abiam feni dati Jerobeam ben seni fetiman lontoe hem. A begi na Gado foe kibri dem, en dem priester blo dem trompeti. Gado ben gi Abiam wan bigi wini, en Jerobeam ben lasi soldati. II Kron. 13:1-17 .Tokoe, alwasi Gado ben gi hem da wini, Abiam ben tron wan takroe kownoe: II Kon. 15:3-4 Baka 3 jari leki kownoe, Abiam dede en hem boi Asa tron kownoe. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

17 Asa .A ben bigin na 911 B.C. en a ben de kownoe 42 jari langa
.Da kondre ben de nanga frede dem fosi 10 jari di a ben de kownoe. A ben wroko wan koni fasi na ini dem jari dati: .A ben tiri da folkoe na ini wan bigi opwekking: II Kron. 14:2-5 .A ben bouw en poti skotoe lontoe dem foto foe Juda: 14:6-7 .Plotseling, fetiman foe Ethiopie val aan: 14:9 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

18 Asa Asa begi na Gado: II Kon. 14:11 En Asa ben krei na MASRA hem Gado, en a ben taki: MASRA, nanga Joe a no de noti foe jepi nanga foeroe soema efoe nanga dem disi no abi no wan krakti; jepi wi, O MASRA wi Gado, bikasi wi rostoe na Joe, en na Joe nem wi de go feti agensi da hipi soema disi. O MASRA, Joe de wi Gado, no gi wan libisoema pasi foe wini Joe. .Gado ben jere da begi disi, en A ben naki dem Ethiopier soema Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

19 Asa Asa ben go na oso nanga grantangi, en a ben go doro nanga fa foe meki da kondre waka moro boen: II Kron.15: :12 En dem ben meki wan akkorderi foe soekoe MASRA Gado foe dem tata nanga dem heri hati nanga dem heri sieli; .Nanga dek’ati da kownoe ben poti hem egi oma na wan sei bikasi foe hem afgodrei: I Kon. 15:13 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

20 Asa Na 36e jari foe Asa, Basa, da kownoe foe da noord, ben meki wan oorlog en ben bouw wan fortresi na Rama foe tapoe da pasi foe go na Juda so dati dem soema no man go foe seri na Jerusalem: II Kron. 16:1. Ma Asa no ben vertrouw Gado, ma a ben gi moni na Syrie foe kom leki mati foe jepi hem. II Kron. 16:2-6 .Hanani da profeti ben verwijti hem foe disi, en a ben taigi hem dati soso oorlog sa kom now bikasi a no ben vertrouw tapoe Gado. A ben membre da kownoe fa Gado ben jepi hem na ini dem dei na hem baka, en a ben taki: 16:9 Bikasi dem ai foe MASRA lon abra na da wan sei te leki da tra sei foe heri grontapoe, foe sori Hemsrefi tranga gi dem soema disi abi wan krin hati na Hem. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

21 Asa Asa ben sroto da profeti: 16:10. Disi de wan sani dati dem sondari kownoe lobi foe doe, ma a no jepi dem. Achab ben doe disi na Micha (II Kron. 18:7), Sedkia ben doe disi na Jeremia (Jer. 32:3), en Herodus ben doe disi na Johannes da dopoeman: Mt. 14:3. A ben tapoe wan boen tem foe de kownoe nanga wan tem foe kwinsi da folkoe. Toe jari fosi a ben dede, hem foetoe kom siki. A no ben tjari da trobi go na Gado, en so a ben dede baka 41 jari foe kownoe, en Josafat ben tron kownoe: II Kron. 16:10-17:1 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

22 Josafat A ben bigin na ini 873 en a ben de kownoe 25 jari langa.
.A ben bigin nanga da herforming disi hem tata ben doe, nanga dem bouw-tori: II Kron. 17:3-6 .Na ini hem di foe drie jari, a ben bigin wan programma foe leri da heri kondre abra Gado, en a ben seni Bijbel leriman na ala dem belangrijk foto foe Juda, disi ben leri da folkoe foe da wet foe Mozes: 17:7-9 .A ben kom moro krakti, en a ben teki moni foe dem Filistijn soema: 17:1 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

23 Josafat Na ini dem moro lati jari foe hem, a ben meki wan bigi foutoe di a ben tron mati foe 3 foe dem kownoe foe da noord: Achab nanga hem toe boi, Achazja & Joram .A ben gi hem boi Joram wan kans foe trow nanga Atalja, da takroe oemapikin foe Achab nanga Izebel: II Kron. 18:1 .A ben go nanga Israel foe feti agensi Syrie: II Kron. 18:2-3 .A ben wroko nanga zaak nanga Achazja, da fosi boi foe Achab: II Kron. 20:35-37 .A ben feti nanga Joram, da moro pikin boi foe Achab, agensi Moab: II Kon. 3:6-7 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

24 Josafat Di Josafat ben kom baka foe feti agensi Syrie, da profeti Jehu ben vermane hem agensi hem kompromis & dom fasi: II Kron. 19:1-3. Josafat ben go baka na hem herforming foe da jeje, en hemsrefi ben go na mindri foe da pipel, en a ben gi dem wan vermane foe aanbegi Gado, en a ben poti boen kroetoeman foe kroetoe dem. A ben sori dem kroetoeman fa dem moesoe wroko: II Kron. 19:6-7 .Josafat ben meki da hogepriester Amarja leki da laasti wan foe koti kroetoe foe dem sani foe da bribi foe dem, en Zebadja foe koti kroetoe na dem tra kroetoe disi de moeilijk. A ben de wan boen voorbeeld foe prati foe da kerki nanga da staat na ini da Bijbel: II Kron. 19:17 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

25 Josafat Na da tem disi, dem Moabiet nanga dem mati meki oorlog agensi Juda. Dem jere dati wan bigi legre waka kom na Jerusalem. Josafat ben frede, en a ben kari foe wan dei foe faste en begi. Pipel foe heri Juda kom na Jerusalem foe moksi nanga da kownoe disi teki hem presi leki leider na ini da begi na sei da tempel. II Kron. 20:6, En a ben taki: O MASRA Gado foe wi tata, Joe no de Gado na ini hemel? En Joe no de basi abra ala dem kownoekondre foe dem folkoe? En krakti nanga makti no de na ini Joe anoe, so dati no wan soema kan tan agensi Joe? 12. O wi Gado, Joe no sa kroetoe dem? Bikasi wi no abi makti agensi da bigi hipi disi de kom agensi wi; en wi no sabi fa foe doe, ma wi ai de na Joe tapoe. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

26 Josafat Plotseling da jeje foe Gado ben kom tapoe wan Leviet Jechaziel, en a ben taki: II Kron. 20:15, En a ben taki: Arki, heri Juda, nanga oen soema disi de libi na Jerusalem, nanga joe, kownoe Josafat. So MASRA de taki gi oen taki: No frede efoe broko hede foe da bigi hipi disi; bikasi da feti no de foe oen, ma da feti de foe Gado Oen no sa abi foe feti na ini da feti disi; seti oensrefi, tan tiri, en si fa MASRA sa verloesoe oen, O Juda nanga Jerusalem; no frede, no broko hede; tamara go na doro agensi dem, bikasi MASRA sa de nanga oen. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

27 Josafat Da kownoe ben fadon en tjari da heri pipel foe prijse Gado. Da dienst ben kaba di da koor foe dem Leviet ben opo singi prijse Gado: II Kron. 20:18-19 Froekoe mamanten da legre foe Juda ben go na doro foe miti da feanti. Baka da tem Josafat ben taki nanga trawan, dem ben meki wan besroiti foe poti da koor na fesi foe da legre en dem ben singi nanga santa krosi: Hem sar’ati tan foe teego: vs. 21. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

28 Josafat Wantem Gado ben broeja dem feanti, en dem ben bigin foe feti na mindri foe demsrefi. Foe troe, no wan tra feti na geschiedenis ben de leki da feti disi. Singi ben wini lansri, en prijse ben wini asi. Fo dei baka da feti, di dem ben tjari omeni winisani kom makandra, (moni, krosi, moimoi), ala dem soema foe Juda ben kom makandra na ini da lagi presi foe Beracha, en dem ben abi wan spesroetoe dienst foe prijse Gado. 20:26-30 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

29 Atalja - 7e koningin .A ben bigin na ini 841 B.C. en a ben de koningin 6 jari langa. .Atalja, da oemapikin foe Izebel, ben trow nanga Joram, da manpikin foe Josafat. Dem ben meki wan manpikin, Achazja, en di Jehu ben kiri hem, a ben tron koningin: II Kron. 22:10 .Dan a ben gi wan opdrakti foe kiri ala dem famiri foe da kownoe foe Juda .Ma hem oemapikin, Jehosabat, nanga hem masra Jojada, disi ben de da hogepriester, ben kibri da wan soema disi ben tan na libi, wan pikin boi na nem Joas: 22:11 (kande Jehosabat ben de da oemapikin foe wan tra frow foe Joram Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

30 Atalja Dem ben kibri da boi 6 jari langa, en Jojada ben meki plan foe wan coup foe poeroe da wan enkri koningin foe Juda komopo. A ben kisi steun foe da legre nanga dem Leviet priester. Dem ben seti demsrefi, poeroe da boi en meki hem tron kownoe, en di da koningin ben kom na doro foe tapoe da opstand, dem ben graboe hem en kiri hem. A de wan sani foe prakseri dati da takroe oema disi, disi ben proberi foe figi ala da siri foe David poeroe, ben dede nanga wan foe dem lansri foe David: II Kon. 11;4-16 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

31 Joas - 8e kownoe .A ben bigin na 835 B.C., en a ben de kownoe 40 jari langa .Na ini hem jongoe tem, a ben wroko samen nanga Jojada foe bigin wan opwekking. Dem ben figi dem tempel foe Baal poeroe: II Kron. 23:16-21; 24:1-2 Dan Joas ben si dati da tempel foe Gado ben abi herbouwing fanowdoe, en a ben meki wan spesroetoe ofrandi kisi foe pai foe da wroko: II Kon. 12: Disi ben de da fosi fri-wani ofrandi dati dem ben teki sinsi da tem dem ben meki da tabernakel (Ex. 35; Num 7) Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

32 Joas Foeroe trobi ben miti Juda baka da dede foe Jojada. So langa leki Jojada ben de na libi, Joas ben waka na da juisti fasi, ma di a ben dede, a ben kenki. Gado srefi ben hori Jojada na ini libi 130 jari langa. Ma now disi a ben dede, a gersi dati Joas ben gersi Lot sondro Abraham: II Kron. 24:2, 15-16 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

33 Joas Di Jojada ben dede, dem leider foe Juda ben kori da kownoe foe fika Gado en aanbegi dem popki. Joas ben meki da srefi foutoe leki Rechabeam, a ben teki da rai foe soema disi no ben abi gado-fasi .Da kownoe foe Syrie, Hazael, ben proberi foe meki hem kownoekondre kom moro bigi, en a ben wini Gat. Dan a ben bigin na Jerusalem, ma Joas ben gi hem moni foe a no sa kom - ala da gowtoe nanga dem goedoe foe da tempel: II Kon. 12:17-18 . Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

34 Joas Da Jeje foe Gado ben kom tapoe Zecharja, da manpikin foe Jojada, en a ben aksi da heri kondre foe drai kom baka na Gado. Joas ben gi wan opdrakti foe kiri hem nanga ston. Disi de wan foe dem moro doengroe momenti na ini da geschiedenis foe Israel, pe dem ben kiri dem egi hogepriester. Masra Jezus ben taki abra disi na ini Mt. 23:35. So Zecharja ben tron leki Stefanus, disi ben dede nanga ston bikasi a ben taki da waarheid. (Tori 7: Hem laaste woortoe ben de: II Kron. 24:22 En di a ben de foe dede, a ben taki: Meki MASRA loekoe na tapoe disi, en teki revensi. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

35 Joas Dja wi si wan verschil - Zecharja ben aksi foe revensi, ma Stefanus ben aksi Gado foe gi dem pardon: Tori 7:60. Njoen Testamenti gnade go moro fara leki Owroe Testamenti wet. .Wantoe moen baka da dede foe Zecharja, Gado ben seni da legre foe Syrie kom na Juda, en dem ben wini Jerusalem.. Dem ben kiri dem fesiman en pori da Santa Foto. Joas ben kisi mankeri, en moro lati hem egi dinari ben kiri hem. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

36 Uzzia - 10e kownoe .A ben bigin na ini 790 B.C. en a ben de kownoe 52 jari langa. .A ben de kownoe foe da di foe toe moro langa tem foe ala dem kownoe foe Juda. A ben de wan boen kownoe, en wan profeti, Zekarja, ben jepi hem foeroe. II Kron. 26:5 A ben doe foeroe sani: .A ben bouw da foto foe Elot en ben gi hem baka na Juda .A ben wini dem tranga foto foe dem Filistijn soema .A ben wini dem Arabier soema .A ben meki dem Ammoniet soema pai hem moni Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

37 Uzzia A ben abi bigi nem te leki Egypti en tra natie
A ben bouw tranga feti toren na ini Jerusalem .A ben poti fortresi na ini da Negeb .A ben meki foeroe presi foe hori watra .A ben kweki foeroe kaw .A ben abi bigi pranigron nanga druivi-djari Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

38 Uzzia A ben organizeer hem legre na ini difrenti groepoe. Da legre ben de foe man, alamala top man. Dem ben abi 2000 komanderi. .A ben gi dem dem moro boen feti-sani .A ben meki bigi feti machine foe soetoe peiri en foe fringi ston foe dem toren nanga dem fortresi: II Kron. 26:6-15 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

39 Uzzia Ma na mindri foe hem success, hem bigi membre ben kiri hem. II Kron. 26:16 Ma di a ben kom tranga, hem hati ben opo foe pori hem; bikasi a ben doe sondoe agensi MASRA hem Gado, en a ben go na ini da tempel foe MASRA foe bron switi smeri sani na tapoe da altari foe switi smeri sani. Da fosi schepsel na ini da heelal ben abi dem srefi woortoe taki agensi hem: Jes. 14:12-15; Ezek. 28:12-17 .Hem sondoe ben de foe proberi foe doe da wroko foe wan priester foe bron switi smeri sani tapoe da altari Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

40 Uzzia Di dem ben feni hem doe disi, da hogepriester Azarja nanga 80 dek’ati priester ben verwijti hem. Di dem ben waarskow hem, Uzzia ben kisi bigi hatibron, en a no ben kenki prakseri. Wantem a ben kisi gwasi-siki di a ben hori da sani foe bron switi smeri sani: 26:17-21. Uzzia ben de da di foe 3 kownoe disi ben meki da foutoe foe prei priester. Gado ben trowe da fosi wan (Saul - I Sam. 13:11-14), a ben kiri da boi foe di foe toe (Jerobeam - I Kon. 14:17), en dja a ben naki di foe drie nanga gwasi-siki Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

41 Uzzia Disi ben de da sari fasi a ben dede: II Kron. 26:21 En Uzzia da kownoe ben de wan gwasiman te leki da dei di a ben dede, en a ben libi na wan aparti oso, foe di a ben de wan gwasiman; bikasi a ben koti komopo foe da oso foe MASRA; en Jotam, da manpikin foe da kownoe, ben de basi abra da kownoe oso, en a ben kroetoe da pipel foe da kondre. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

42 Uzzia [Meki wi denki toe dati Gado ben hori hem komopo foe da tempel foe da dei dati go na fesi, en a no ben man doe da wroko foe kownoe moro, en dem no ben beri hem srefi na ini da presi foe dem kownoe: II Kron. 26:23 So Uzzia ben sribi nanga hem avoo, en dem ben beri hem nanga hem avoo na ini da gron foe beri disi ben de foe dem kownoe, bikasi dem ben taki: A de wan gwasiman; en Jotam hem manpikin ben tron kownoe na hem presi. rdp] Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

43 Achaz .A ben de kownoe na ini 735 B.C., en a ben de kownoe 16 jari langa. .A ben abi foeroe problemen direkt (a ben de 20 jari owroe di a ben bigin) .Toe feanti, Rezin foe Syrie nanga Peka foe Israel ben kom agensi hem foe strafoe hem di a no ben wani moksi nanga dem agensi Assyrie. .Dem ben val hem aan wan foe wan, en dan makandra: II Kron. 28:5-6; II Kon. 16:5. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

44 Achaz Jesaja ben kom loekoe da kownoe, en a ben taigi hem foe no broko hede bikasi dem natie srefi sa broko (65 jari moro lati disi ben pasa: Jes. 7:1-9) .Gado ben aksi Achaz foe gi hem wan marki foe sori da profeti-taki sa kom troe. Da kownoe, disi no ben bribi, no ben wani (kande a ben meki besroiti kaba foe kom makandra nanga Israel). Dan Jesaja ben taigi hem dati Gado srefi sa gi hem wan marki disi sa de gi da heri oso foe David foe sori da makti foe Gado en fa A lobi dem bakatem pikin foe Abraham. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

45 Achaz Jes. 7:14 Foe dat'ede MASRA Hemsrefi sa gi joe wan marki; Loekoe, wan krin wendje sa hori bere en a sa meki wan manpikin, en a sa kari hem nem Immanuël. So Jesaja ben taki dati Jezus sa gebore foe wan krin wendje jari moro lati Gabriel sa membre Jozef foe dem woortoe disi. Mt. 1:18-25 .Achaz no ben wani arki na da woortoe foe Gado, en a ben drai hem ogri hati foe aanbegi Baal, en a ben meki hem egi pikin leki bron-ofrandi gi hem na ini da lagi presi foe Hinnom dorosei foe Jerusalem: II Kron. 28:1-4 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

46 Achaz Bikasi foe disi, Gado ben gi foeroe feanti pasi foe pori da kownoekondre .Te foe kaba, Achaz ben aksi Tiglat-pilesar foe jepi hem agensi dem 3 feanti. A ben seni da gowtoe nanga da sorfoe foe da tempel go na hem. II Kron. 28:16-21; II Kon. 16:7-8 . Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

47 Achaz Tiglat-pilesar ben de eens en a ben wini Damascus en a ben kiri Rezin, wan foe dem feanti foe Achaz. Da kownoe ben kom foe gi da kownoe foe Assyrie grantangi, en a ben si wan spesroetoe altari drape. A ben meki wan prenki en a ben seni hem go na Urija, da hogepriester foe meki wan model klari te a kom baka. Disi ben teki da presi foe da kopro altari na ini da tempel (II Kon. 16:10-16, en so a ben go doro nanga hem heiden dienst: II Kron. 28:22 .Tiglat-pilesar ben tjari som foe dem foto na ini da noord foe Israel na ini ballingschap, nanga da kondre na oost foe da Jordaan liba: II Kon. 15:29 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

48 Hizkia - 13e kownoe .A ben bigin na 715 B.C. en a ben de kownoe 29 jari langa .Gado srefi ben kari Hizkia da moro boen kownoe foe Juda te leki hem tem. Da wan soema disi ben de moro boen ben de hem granpikin Josia: II Kon. 18:5 A ben broko dem flaga tiki tapoe dem bergi, en a ben broko dem popki en a ben broko da kopro sneki disi Mozes ben meki Num 21:9 bikasi dem soema ben aanbegi hem .A ben de da moro goedoe kownoe foe dem kownoe boiti foe Salomo: II Kron. 32:27-30 . Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

49 Hizkia Na da fosi moen leki kownoe, Hizkia ben taigi dem foe bigin dem ofrandi baka di a ben bribi san Mozes ben skrifi: Lev. 17:11 Bikasi da libi foe da skin de na ini da broedoe; en Mi ben gi hem na oen na tapoe da altari foe meki oen sieli kom boen baka nanga Gado bikasi a de da broedoe disi meki wan sieli kom boen baka nanga Gado. Si Heb. 9:22 Da kownoe ben seti wan orchestra groepoe foe cymbaal, trompeti, harpoe nanga wan spesroetoe koor foe Leviet soema disi ben singi dem psalm foe David. Di alasani ben klari, dem ben kari ala folkoe foe kom: II Kron. 29:20-30 Disi ben moesoe de wan foe dem moro boen dienst foe alatem. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

50 Hizkia Hizkia ben hori da moro boen paska sinsi Salomo ben wije da tempel moro leki 300 jari na baka. II Kron. 30:26 Dem ben seni brifi doro heri Juda nanga som foe Israel disi ben aksi da folkoe foe drai kom baka en prisiri, en libi dem owroe pasi, disi dem ben kan doe efoe dem kom foe da Paska. Foeroe foe dem soema foe da noord ben lafoe so wan uitnodiging (si moro fara Lk. 14:16-24) ma trawan ben kom nanga bigi prisiri: II Kron. 30: Dem ben plan da fesa foe 7 dei, ma dem alamala ben besroiti foe hori hem ete 7 dei moro langa. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

51 Hizkia Na ini dem dei disi, dem ben meki foeroe ofrandi: man kaw nanga skapoe: II Kron. 30: Te foe kaba dem soema ben go na oso, ma da opwekking ben go doro en dem ben broko dem oso gado: II Kron. 31:1. Hizkia ben organizeer dem priester nanga dem Leviet na ini dienst groepoe, nanga som foe meki ofrandi foe Gado, en trawan foe gi Hem grantangi en prijse Hem: II Kron. 31:2-3. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

52 Hizkia koor Omeni jari na fesi, David ben seti wan koor foe 288 soso foe prijse Gado en gi Hem grantangi. Wi leisi foeroe abra da koor disi: Na da wije foe da tempel na ondro Salomo: II Kron. 8:12-13 .Di Masra ben wini wan bigi hipi feanti na ondro kownoe Josafat: II Kron. 20:21 .Di dem ben poeroe da ogri koningin Atalja na ondro da hogepriester Jojada: II Kron. 23:13 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

53 Da koor Na ini da opwekking foe Hizkia: II Kron. 29:25-28
.Na da Paska foe Josia: II Kron. 35:15-16 .Di dem soema ben kom baka foe da ballingschap en dem ben seti da fondamenti foe da tempel na ondro Zerubbabel: Ezra 3:11, 13 Now dem soema disi ben abi da opwekking bigin foe gi dem tiende leki fa a moesoe de. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

54 Da koor Azarja, da hogepriester poti dem goedoe na ini wan spesroetoe kamra na ini da tempel: II Kron. 31:10 En Azarja, da hogepriester foe da oso foe Sadok ben piki hem taki: Sinsi da folkoe ben bigin foe tjari dem ofrandi kom na ini da oso foe MASRA, wi ben abi nofo foe njan, en foeroe de tan abra; bikasi MASRA ben blesi Hem pipel; en san disi libi abra de da bigi hipi disi. Wi sa si moro foe da waarheid disi na ini Maleachi 3:8-10 .Na ondro Achaz, Juda ben pai moni na dem Assyrier soema, ma na da di foe fo jari leki kownoe, Hizkia ben stop en a no ben pai Salmanasser noti moro: II Kon. 18:7. A ben wini wantoe feti agensi dem Filistijn soema. II Kon. 18:8 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

55 Hizkia Hem siki en genezing. Hizkia ben kisi wan poisi siki en Gado ben taigi hem doro Jesaja da profeti dati a no sa kom boen baka. Kande a ben siki bikasi foe hem prodo-fasi: II Kron. 32:24-25; Jes. 38:17. Da kownoe ben firi broko-saka, en a ben begi na Gado foe kibri hem. Gado ben jere, en A ben pramisi hem 15 jari moro: II Kon. 20:1-6. So Hizkia ben de da wan enkri soema disi ben sabi o langa a sa tan na libi. Jesaja ben meki wan pleister foe figa-blatie. Ma foe troe da krakti no ben komopo foe da pleister, ma foe da libilibi Gado: Jn. 9:6 Dem ben kom genees bikasi dem ben bribi tapoe da krakti nanga da pramisi foe da woortoe foe Gado. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

56 Hizkia kom genees II Kon. 20:7. Hizkia ben aksi foe wan marki foe sori dati a sa kom betre foe troe. Gado ben gi hem disi, en na da verzoek foe da kownoe, da kowroe-pe na da zon-dial ben waka go na baka 10 stapoe: II Kon. 20: Dr. John Davis skrifi abra da wondroe disi na ini Solomon to the Exile, bl taki: Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

57 Hizkia marki Da marki disi Gado ben gi Hizkia ben de wan foe dem moro bigi marki na ini da Owroe Testamenti. Na ini da opo presi foe da paleisi, wan trap ben de disi ben seti so wan fasi dati da kowroe-pe sa fadon na wan difrenti trap ibri joeroe. Da kownoe ben aksi, en da kowroe-pe ben waka na baka 10 stapoe. Fa Gado ben doe da wondroe-wroko disi? A ben rem grontapoe en meki hem drai pikinso na baka? Ala troe bribiwan ben kan taki dati Gado ben kan doe so bikasi A kan doe iniwan sani. Alasani hori makandra doro Hem krakti: Kol. 1:17. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

58 Hizkia marki Da skrifiman bribi dati te wi froestan disi, a jepi wi toe foe froestan da wondroe-wroko foe Jozua. Jozua ben abi leti fanowdoe moro langa. A no ben abi fanowdoe foe da rotatie foe grontapoe foe kenki. Gado ben kan miti hem nowtoe nanga da boven-natuurlijk wroko foe meki leti tan moro langa na ini da centrum foe Palestina foe ongeveer wan heri dei te leki da legre foe Jozua ben kan kaba nanga hem overwinning en figi da feanti poeroe krin-krin. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

59 Dem laasti jari foe Hizkia
A de wan sari tori foe troe: Jes. 38: Som bribi dati Hizkia ben teki dem laasti 15 jari foe hem libi foe poti dem Owroe Testamenti skrifi leki fa dem de, bikasi wi kan feni dem Hebreewse letter HZK na da kaba foe foeroe Owroe Testamenti boekoe na ini dem Hebreewse skrifi. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

60 Bezoekers foe Babylon…
Dem bezoekers foe Babylon: Hizkia ben kisi bezoekers foe wan makti disi es’esi sa wini Assyrie. Dem Babylonier soema ben kan kom foe bepaalde reden: .Foe gi respeki na wan kownoe disi ben opo baka foe hem siki-bedi .Foe si fa da sani ben pasa. Dem Babylonier soema ben stoeka dem stari foeroe, bikasi dem heri libi leki wan natie ben kom lontoe san dem stari ben doe: Jes. 47:13; Dan. 2:27; Jer. 10:2 .Foe si omeni goedoe dem kan kisi foe Jerusalem na ini da toekomst. II Kon. 20:12-13 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

61 Hizkia laasti jari Hizkia ben doe wan dom sani di a ben sori dem ala dem goedoe foe hem. Jesaja ben gi hem wan bigi verwijti foe disi. Da profeti ben taki dati baka da dede foe da kownoe, Juda sa gowe na ini ballingschap doro dem Babylonier soema foe kisi da goedoe disi Hizkia ben sori dem. Da antwoord foe da kownoe sori fa a ben poti hemsrefi na fesi: II Kon. 20:21 (si Rom. 7:18)Dan Hizkia ben taki gi Jesaja taki: Da woortoe disi MASRA ben taki de boen. En a ben prakseri taki: A no de boen, efoe vrede nanga waarheid sa de na ini dem dei foe mi libi? Gado ben gi dem Babylonier soema foe kom op bezoek leki wan tesi gi Hizkia, ma a ben lasi da tesi (II Kron. 32:31). Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

62 Hizkia & Sanherib Hem tesi nanga Sanherib: Hizkia ben opo agensi Assyrie na ini di foe 4 jari leki kownoe. Ma na di foe 14 jari leki kownoe, da krakti kownoe foe Assyrie, Sanherib, ben kom agensi Jerusalem. Hizkia ben seni hem $ ma disi no ben jepi hem. Sanherib ben kom lontoe da foto (II Kon. 18:17; Jes. 36:1) Hizkia ben proberi foe kibri hemsrefi di a ben opo wan legre, en a ben meki da skotoe kom moro tranga. A ben gi wan dek’ati boskopoe na da legre, ma kande hemsrefi ben twijfel: II Kron. 32:1-8) Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

63 Sanherib bigi mofo Sanherib ben seni hem bevelhebber foe hem legre kom foe broko dem skotoe nanga da krakti foe hem bigi mofo. A ben meki foeroe tak’taki na da presi krosibei pe foeroe Djoe sa kom foe kisi watra. A ben gi dem 7 reden foe gi demsrefi abra wantem: II Kon. 18:17-35 .Dem mati Egypti no ben man jepi dem: vs. 23 .Dem ben meki dem Gado Jehova kisi hatibron bikasi dem ben figi hem presi foe aanbegi hem poeroe boiti foe Jerusalem: v. 22 Dem Djoe disi ben jere disi ben moesoe lafoe, bikasi Hizkia ben figi dem presi poeroe soso bikasi dem ben aanbegi Baal drape Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

64 Sanherib… Jerusalem no ben abi wan makti legre. A ben taki dati a sa gi dem 2000 asi ma dati dem no ben kan feni man foe rei na dem tapoe. .Gado ben wani Jerusalem foe fadon: vs A de troe dati Jesaja ben taki dati sa figi dem soema poeroe, ma soso leki wan strafoe foe dem sondoe. .Assyrie ben abi wan makti legre: vs. 24 .Dem sa gi dem wan moi fasi foe gi demsrefi abra. Soso wan dom soema sa bribi da tori disi, bikasi dem soldati ben mishandri dem slafoe na wan toemoesi ogri fasi Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

65 Sanherib… Jehova no ben man kibri dem. Da bigi mofo man disi sa leri fa Jehova ben de makti! Na ini da heri tak’taki, dem 3 man foe Hizkia ben taki wan leisi nomo, en dem ben aksi saf’safri foe taki na ini Syrier tongo en no na ini Hebreewse tongo so dati dem tra soema no ben man froestan. Dem ben frede dati dem soema sa paniek efoe dem ben froestan fa da situatie ben kom takroe. Rabshakeh (disi de da titel foe da bevelhebber) ben bari moro tranga so dati ala soema ben kan jere. Ma no wan paniek ben pasa. Da pipel no ben piki noti bikasi da kownoe ben taki so: II Kon. 18:27-28, 36 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

66 Hizkia begi Da kownoe ben begi gi Jerusalem. Dem 3 man ben taigi alasani disi Rabshakeh ben taki na Hizkia. Da kownoe ben begi na Gado. Da bigi profeti Jesaja ben taigi hem dati Gado ben meki wan besroiti kaba foe kiri Sanherib, en dem no ben abi foe frede: II Kon. 19:1-7; Fil. 4:6-7 Gado ben piki Hizkia nanga Sanherib doro da profeti Jesaja: II Kon. 19: Gado ben taigi Hizkia: .Mi ben jere joe (v. 20). Disi ben gi wan troostoe na da hati foe da kownoe: Ps. 20:1; 34:4; 120:1; Jona 2:2; I Jn. 5:14 Dem dofoe popki foe dem heiden wroko na wan tra fasi: Ps. 135:15-21; 115:2-7 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

67 Jesaja gi wan toto Dem sa zaai dem gron baka disi dem Assyrier soema ben pori: vs. 29 .Di foe 3 jari dem normaal zaai-prani sani sa pasa: vs. 29 .Da tesi sa meki wan groepoe foe tranga bribiwan na ini Jerusalem: vs. 29 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

68 Gado piki Sanherib Mi “oemapikin” Sion no de frede joe: v. 21
A lafoe joe: vs. 21 Da wan reden joe ben wini wan sani de bikasi mi ben gi joe pasi: vs. 25 Mi jere en sabi ibri sani joe denki, taki en doe: vs. 27 Mi sa poti wan aka na ini joe noso, en hari joe komopo foe Jerusalem: vs N.B. - disi de wan sani disi dem Assyrier soema ben doe na dem slafoe disi dem ben wini. Wan tra heiden natie sa abi da srefi sani miti dem na ini da tem foe bigi trobi: Ezek. 38:4 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

69 Gado piki Sanherib Joe no sa kom na ini Jerusalem, en joe no sa soetoe wan peiri na hem. vs. 32 Dem famiri foe joe sa kiri joe: v. 7 N.B. Archeoloog ben feni wantoe bewijs dati dem boi foe Sanherib ben masi hem dede. Dem ben kroipi kom na ini da presi pe a ben aanbegi hem falsi gado, en dem ben poesoe hem gado Nisrik na hem tapoe. Dr. John Davis skrifi na ini Solomon to the Exile, bl. 124 taki: En so da bigi prodo kownoe foe Assyrie, disi ben taki asranti fasi dati da Gado foe Hizkia no ben kan doe noti, ben lasi hem heri legre nanga wan pikin bewegi foe da finga foe Jehova, en wan popki disi no ben de wan gado ben kiri hem. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

70 Gado piki Sanherib Mi sa kibri da foto disi bikasi foe Mi wani, en foe David ede: v. 34 Ala dem sani disi sa pasa bikasi di joe ben spotoe Jerusalem, joe ben spotoe Mi toe. Gado no ben pramisi wawan foe kibri Jerusalem, ma a ben taigi da kownoe dati no wan peiri foe da feanti sa kom na ini. Da neti dati, da engel foe MASRA ben kiri legre, en mamanten dem ben de soso dedeskin foe si. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

71 Dem engel foe MASRA… Na ini Mt. 26:53, Jezus ben taki dati A ben kan kari 12 legioen foe jepi Hem, en na ini dem dei, dem ben abi 6000 soldati na ini wan legioen. Prakseri dati Kristus ben abi wan feti legre foe hemel foe engel wantemwantem. Now dem Assyrier soema ben feni san ben miti dem Egypti soema 800 jari moro froekoe. (Ex. 12:29) Wantem, Sanherib ben go baka na Assyrie, pe dem ben kiri hem so leki Gado ben taki: II Kon. 19:36-37) Hizkia ben dede baka wan moi 29 jari, en hem manpikin Manasse ben tron kownoe: Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

72 Manasse Manasse - 14e kownoe
.A ben bigin na ini 695 B.C. en a ben de kownoe 55 jari langa .A ben de wan bijzonder kownoe .A ben de kownoe moro langa leki iniwan tra kownoe .A ben abi da moro Gado-fasi kownoe leki hem tata te leki da tem dati foe ala dem kownoe foe Juda . Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

73 Manasse Hem granpikin, Josia, ben de da moro boen foe iniwan kownoe
.A ben de da wan enkri ogri kownoe foe drai hem libi fosi a ben dede .A ben de da moro ogri kownoe foe dem fosi a ben drai hem libi .Fosi a ben drai hem libi: II Kon. 21:2-6; II Kron. 33:1-20 ben wini Stalin & Hitler na ini da ogri fasi foe hem. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

74 Manasse .A ben bouw baka ala dem altari foe Baal disi hem tata ben broko poeroe: II Kron. 33:3 .A ben seti wan fasi foe aanbegi dem stari, da zon nanga da moen, en a ben bouw wan tempel gi dem na ini ibri oso foe Gado: II Kron. 33:4-5 A ben meki ofrandi foe hem egi pikin na tapoe dem altari foe dem heiden gado na ini da lagi presi foe Hinnom leki hem avoo Achaz ben doe.33:6 .A ben go na dem loekoeman nanga dem tovroeman: 33:6 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

75 Manasse Traditie taki dati a ben kiri Jesaja di a ben abi dem zaag hem na toe pisi: Heb. 11:37 .Gado ben taki dati a ben de moro ogri leki dem heiden natie disi ben de na ini Palestijn: II Kon. 21:11 .A ben trowe broedoe sondro foutoe foe wan kaba-pisi foe Jerusalem go miti da tra kaba-pisi: II Kon. 21:16 .A no ben gi jesi na Gado alwasi a ben kisi foeroe waarskow: II Kron. 33:10 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

76 Manasse Da kownoe foe Assyrie ben trowe hem na ini doengroe-oso foe wan pisi tem: .Di a ben sroto, a ben drai hem libi en Gado ben gi hem pardon .A ben kisi pasi foe kom baka leki kownoe foe Juda .A ben de kownoe 55 jari langa, en hem boi Amon ben waka na hem baka Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

77 Josia .A ben bigin na 640 B.C. en a ben de kownoe 31 jari langa
.A ben de da moro boen kownoe foe Juda: II Kon. 23:25 No wan tra kownoe ben de leki hem na hem fesi, disi ben drai kom na MASRA nanga hem heri hati nanga hem heri sieli nanga hem heri makti, so leki da heri wet foe Mozes ben taki, en no wan tra kownoe ben kom na hem baka disi ben de leki hem. A ben doe so foeroe sani joe kan aksi joesrefi sortoe tem a ben teki foe sribi. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

78 Josia Da hervorming foe Josia
.A ben bigin foe soekoe Gado di a ben de 16 jari owroe nomo: II Kron. 34:3 .Di a ben tapoe 20 jari, a ben bigin da hervorming : 34:3 .A ben broko ala dem altari foe Baal: 34:4 .A ben masi dem tron poeiri, en a ben panja dem abra dem grebi foe dem soema disi ben meki ofrandi gi dem: 34:4 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

79 Josia A ben bron dem bonjo foe dem heiden priester tapoe dem egi altari: 34:5 .A ben doe disi na ini dem farawe foto foe Israel so srefi leki na ini hem egi kownoekondre: 34:6 .Di a ben de 26 jari owroe, a ben bigin foe meki da tempel kom boen baka: 34:8 .A ben tjari da heri folkoe na ini wan bigi dienst foe aksi pardon di dem ben feni da woortoe foe Gado, da wet foe Mozes: II Kon. 23:1-3; 18-21; Dan a ben abi dem leisi da boekoe disi gi da heri folkoe Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

80 Josia A ben meki plan en a ben de basi abra da moro bigi Paska dienst foe ala tem: II Kron. 35:1, 18 .A ben kiri dem heiden priester disi dem kownoe na hem fesi ben poti na dem positie: II Kon. 23:5 .A ben poeroe da fisti popki gi Astoret komopo foe da tempel: II  Kon. 23:13 .A ben broko ala dem oso foe dem sodomiet soema: 23:7 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

81 Josia A ben tjari dem priester foe Gado disi ben tan na tra presi na ini dem tra foto foe Juda kom baka na Jerusalem: 23:8 .A ben broko da altari na Tofet na ini da lagi presi foe Hinnom so dati no wan tra soema ben kan meki wan ofrandi foe wan pikin moro: 23:10 .A ben broko dem popki foe dem asi nanga asi-wagi disi ben de gi da zon-gado disi ben de krosibei na da portoe foe da tempel: 23:11 .A ben broko dem heiden altari disi Achaz ben bouw tapoe da daki foe da tempel: 23:12 .A ben broko dem altari disi Manasse ben meki na ini dem toe opo presi foe da tempel: 23:12 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

82 Josia A ben figi dem tempel poeroe disi Salomo ben bouw gi hem wefi: 23:13 En dem hei presi disi ben de na fesi foe Jerusalem, disi ben de na da letianoesei foe da bergi foe pori sani disi Salomo da kownoe foe Israël ben bouw gi Astoret, da takroe gado foe dem Sidoniër soema; nanga Kemos, da takroe gado foe dem Moabiet soema, nanga Milkom, da ogri pori foe dem Ammoniet soema, na dem da kownoe ben pori toe. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

83 Josia .A ben broko da altari en da presi foe aanbegi disi Jerobeam I ben meki: 23:15 Disi ben meki da profeti-taki kom troe disi da profeti ben taki 300 jari na fesi:  I Kon. 13:1-2 .A ben broko dem altari tapoe dem bergi foe Samaria: 23:19 .A ben figi dem tovroeman, dem bonoeman, en soema nanga winti poeroe: 23:24 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

84 Josia Di dem ben krini da tempel, Hilkia, da hogepriester ben feni wan owroe lolo disi ben de wan copie foe da wet foe Mozes: II Kon. 22:8 .Di Josia ben jere da woortoe foe da wet, a ben priti hem krosi bikasi a ben sabi fa dem ben prei en spotoe nanga da wet foe da Owroe Testamenti nanga da kownoekondre foe Manasse & Amon: 22: A gersi dati na ini da tem foe Manasse, bijna dem ben figi da woortoe poeroe. Kande a ben de wan hebi strafoe efoe dem feni joe nanga da woortoe foe Gado. So wan betrouwbaar priester ben kibri wan copie foe da wet na ini da tempel foe wakti foe wan moro boen dei. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

85 Josia Da kownoe ben taigi Hilkia foe go na wan profeti-oema, Hulda, foe kisi rai. Kande a ben de da tanta foe Jeremia: II Kon. 21:14; Jer. 32:7. Gado ben taki na Hem pipel doro oema fosi dati, en A sa doe so doro: .Mirjam, da sisa foe Mozes: Ex. 15:20 .Debora: Richt. 5 .Da wefi foe Zacharias (Lk. 2:36) .Dem fo oemapikin foe Filippi ben de profeti-oema Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

86 Josia Hulda ben taki toe profeti woortoe:
.Bikasi Juda ben broko ala dem wet na jeje-fasi, Gado ben besroiti kaba dati A sa kroetoe Hem pipel. A ben taki wan skreki taki tapoe da Santa Foto: II Kon. 22:17 .Bikasi Josia ben lobi Masra, a no sa si disi, bikasi Gado no sa vonisi te leki baka hem dede, ma a sa go na hem grebi na ini vrede: II Kon. 22:20 Wi no moesoe denki dati disi wani taki dati Josia sa dede na wan rustig fasi na ini hem bedi, ma dati a no sa si da hatibron foe dem Babylonier soema en fa dem sa figi Jerusalem poeroe. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

87 Josia paska Josia ben kari ala da folkoe kom makandra na da tempel, en a ben leisi da woortoe foe Gado hemsrefi gi dem, en a ben begi dem foe arki na da woortoe foe Gado. II Kon. 21:1-3 .Da bigi Paska dienst foe Josia. Da fesa disi ben bigin 900 jari na fesi na ini Egypti (Ex. 12) no ben hori sinsi dem dei foe Hizkia 60 jari na fesi. Ma Josia ben meki wan besroiti foe hori hem na wan boen fasi: II Kron. 35:7-8. Wi kan verwondroe na dem sani disi a ben doe lam .3000 jongoe man kaw .7600 man skapoe .300 man kaw Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

88 Da ark foe akkorderi Da ark foe akkorderi: II Kron. 35:18 taki dati disi de da moro boen dienst foe Paska foe alatem. Josia ben opo da ark foe akkorderi na da juisti presi na ini da tempel. Disi de da laasti presi pe wi feni da moro santa pisi foe meubel disi oit dem ben meki. Meki wi loekoe na hem geschiedenis: .Wi feni hem fosi na ini Exodus 25:10 .Mozes ben poti hem na ini da tabernakel: Ex. 40:21 .Dem ben tjari hem nanga Israel di dem ben waka 40 jari langa na ini da woestijn: Num. 10:35; 14:44 .A ben abra da Jordaan liba nanga da folkoe: Joz. 4:5 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

89 Da ark… Dem ben tjari hem lontoe Jericho: Joz. 6:13
.Dem ben poti hem na sei foe Jozua di a ben leisi da wet gi heri Israel na da bergi Ebal: Joz. 8:33 .Dem ben poti hem na ini da njoen tabernakel na ini Silo: Joz. 18:1 .Dem ben tjari hem go na ini da feti agensi dem Filistijn nanga Chofni & Pinechas: I Sam. 4:4 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

90 Da ark Dem Filistijn soema ben hori hem 5 moen langa: I Sam. 4:11; 6:1
.A ben go na Asdod pe a ben wini Dagon: I Sam. 5:1 .A ben go na Ekron pe wan bigi pesti-siki ben pasa: I Sam. 5:10 .Toe kaw ben tjari hem na ini wan wagi go na Bet Semes. Gado ben taki wan hipi soema bikasi dem ben loekoe na inisei: I Sam. 6:12 .A ben go na Kirjat-Jearim 20 jari langa: I Sam. 7:1 .Saul ben tjari hem kom na Gibea. A ben kibri dem Israeliet agensi dem Filistijn soema: I Sam. 14:18 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

91 Da ark David ben tjari hem go na Jerusalem na ini wan njoen wagi, ma Uzza ben dede bikasi a ben meri da ark: II Sam. 6:3 .A ben tan na ini da oso foe Obed-Edom 3 moen langa: II Sam. 6:11 .David ben tjari hem kom na Jerusalem: II Sam. 6:16 .Sadok da hogepriester ben tjari hem abra da kriki Kidron di David ben lowe foe Absalom: II Sam. 15:24 .David ben seni hem go baka na Jerusalem: II Sam. 15:25, 29 .A ben go na ini da tempel foe Salomo: I Kon. 8:1 .Wi no sabi san ben pasa nanga hem. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

92 Da sari dede foe Josia .Neko, da kownoe foe Egypti, ben meki plan foe tjari wan legre doro Juda foe jepi Babylonia agensi dem Assyrier soema na Karkemis .. II Kron. 35:20 .Josia ben besroiti foe feti agensi Neko. Da Egypti kownoe ben proberi foe sori hem dati a no ben wani feti, ma a ben taki foe soso. A ben waarskow hem dati Gado srefi ben seni hem, en a no wani kiri Josia: 35:20-21 Josia ben trowe da offer foe vrede, en a ben val Neki aan na ini da lagi presi foe Megiddo. Da presi disi na da plata presi foe Esdraelon ben si foeroe feti: Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

93 Josia dede .Debora & Barak ben wini dem Kanaaniet soema: Richt. 4-5
.Gideon ben wini dem Midjaniet: Richt. 7 .David ben wini Goliat: I Sam 17 .Dem Filistijn ben kiri Saul: I Sam. 31 .Josia ben dede: II Kron. 35:22 .Wan dei dem sa feti da oorlog foe Harmageddon: Open. 16:16; Zach. 12:11 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

94 Josia dede .A ben de wan sari sani dati Josia ben lasi libi alwasi a ben proberi foe vermom hemsrefi (leki Achab). Dem ben tjari hem go baka na Jerusalem, en dem ben bron hem nanga foeroe pran-pran nanga sari. Jeremia srefi ben de na da beri: I Kron. 35: Baka hem dede, no wan tra boen kownoe ben kom na Juda. A ben de soso pori foe da momenti disi go na fesi. Da manpikin foe Josia, Joachaz ben tron kownoe Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

95 Jojakim: 18e kownoe .A ben bigin na 609 B.C. en a ben de kownoe 11 jari langa. .Boiti foe Manasse, a ben de da moro ogri kownoe foe Juda: .A ben bouw wan moi paleisi nanga bigi kamra, panel nanga cedre oedoe, en ferfi wan moi redi. A ben doe disi nanga slafoe wroko alwasi hem egi folkoe ben pina: Jer. 22:13-14 .A ben de wan gridi falsi man: Jer. 22:17 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

96 Jojakim .A ben kiri dem soema sondro foutoe, a ben kwinsi dem potiwan, en a ben de wan soema sondro sari-hati: 22:17 .A ben kiri wan boen profeti na nem Uria, disi a ben seni soema go na Egypti foe feni hem en foe tjari hem kom baka na Jerusalem: 26:33 A ben proberi foe tapoe da mofo foe Jeremia: 26:34; 36:19, 26 .Wan leisi a ben bron wan lolo foe da woortoe foe Gado disi Jeremia ben skrifi. Ma Gado ben taigi Jeremia foe skrifi dem alamala baka, en foe poti wan skreki profeti-taki agensi Jojakim: 36:22-23, 27-32 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

97 Jojakim Jojakim ben de na ondro Nebuchadnessar baka da tem disi a ben wini dem Assyrier & Egypti soema na Karkamis. Na da laasti pisi tem disi a ben de kownoe, Nebuchadnessar ben wini Jerusalem, en a ben tjari gowe som foe dem santa wrokosani foe da tempel, en a ben tai da kownoe toe. Moro lati, a ben poti hem baka na Juda leki wan soema disi moesoe gi hem jesi: II Kon. 24:1; Jer. 25:1; II Kron. 36:6-7. A ben tjari wan groepoe jongoe man na ini ballingschap, wan nanga nem foe Daniel: Dan. 1:3-4 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

98 Jojakim Baka 3 jari, Jojakim ben moksi nanga dem Egypti soema foe kom na opstand agensi Nebuchadnessar .Alwasi Nebuchadnessar no ben kom na da tem dati, Gado ben gi pasi foe dem Syrier soema, dem Moabiet soema nanga dem Ammoniet soema foe kom na ini da kondre leki wan strafoe agensi da ogri kownoe disi: II Kon. 24:2-3 .Di Jojakim ben dede, so leki Jeremia ben taki na profeti-fasi, dem ben beri hem leki wan boesi meti: Jer. 22:18-19; 36:30) Dem ben srepi hem komopo foe Jerusalem, en dem ben trowe hem dedeskin tapoe da trowe presi na dorosei foe da portoe pe hem famiri srefi no ben sori sari. Hem boi Jojakin ben tron kownoe: II Kon. 24:5-6 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

99 Sedkia: 20e kownoe .A ben bigin na 597 B.C. en a ben de kownoe 11 jari langa. A ben de da moro jongoe boi foe Josia, en a ben de da laasti wan leki kownoe. Leki dem toe brada foe hem, Joachaz & Jojakim, Sidkia ben de wan ogri kownoe, en a ben de wan soema disi ben draidrai foeroe: II Kon. 24:18-19; II Kron. 36:12 .Fosi a ben sori leki a sa gi jesi na da wet foe Mozes: Jer. 34:8-10 .A ben go na Babylon na ini hem di foe 4 jari, kande foe gi Nebuchadnessar wan kowroe hati abra hem: Jer. 51:59 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

100 Sedkia Di a ben kom baka, a ben firi dati a moesoe tapoe da mofo foe Jeremia: 27-29 .Jeremia ben pina foeroe na ondro Sedkia: .Dem no ben lobi hem kwet’kweti bikasi a ben preiki dati Gado sa strafoe en kroetoe dem, en so dem ben miti mofo agensi Jeremia: Jer. 11:8-10 .Da priester Pashur ben sroto hem, fon hem en poti hem na ini boeje foe wan neti Wan hipi falsi profeti nanga priester foe Juda bijna kiri hem baka da tem a ben preiki: Jer. 26:7-9 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

101 Sedkia Na ini da di foe 4 jari foe Sedkia, wan falsi profeti Chananja, ben taki dati Jeremia ben taki fout, en dati na ini 2 jari, soema sa wini Babylon: 28:1-4 .Dem ben sroto hem en taki dati a ben tori hem pipel: 27:11-16 .Dem ben poeroe hem foe drape en poti hem na ini da paleisi doengroe-oso doro da kownoe: 37:21 .Dem ben poeroe hem agen en trowe hem na ini a legi watra-peti na ini da opo presi foe da doengroe-oso pe a ben saka go na ini tokotoko: 38:1-6 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

102 Sedkia Dem ben hari hem komopo, en a ben proberi foe sori kownoe Sedkia dati a moesoe saka na Babylon ondro bikasi disi de wan strafoe foe Gado .Na ini dem laasti toe jari foe Sedkia, Jeremia ben de na ini doengroe-oso agen. Na da tem disi, a ben kisi wan opdrakti foe bai wan gron foe hem neef, Chanamel 32:6-16 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

103 Sedkia Sedkia no ben wani gi jesi na Jeremia, en a ben kom na opstand agensi Nebuchadnessar alwasi a ben meki wan sweri dati a sa saka na hem ondro: II  Kron 36:13. Nebuchadnessar ben kom lontoe da foto 30 moen langa, en na 18 juli, 586 B.C., da foto ben lasi. Sedkia ben lowe foe go kibri na ini da neti, ma dem ben kisi hem krosibei na Jericho, en dem ben tjari hem kom na Nebuchadnessar foe vonisi. Dem ben kiri hem boi na hem fesi, en dem ben soetoe hem ai poeroe. Dan dem ben poti hem na ini keti en tjari hem go na Babylon, pe a ben dede: Jer. 52:4-11; Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

104 Sedkia, enz. N.B. Jeremia ben taigi Sedkia dati a sa loekoe na ini dem ai foe Nebuchadnessar, (32:4; 34:3, ma Ezekiel ben taki profeti-taki dati a no sa si Babylon nanga hem egi ai: 12:6, Ala toe foe dem skreki profeti-taki ben kom troe. .Ja ini lati juli 586, da kapten foe dem watkiman foe Nebuchadnessar ben bron da tempel nanga foeroe foe dem prive oso nanga dem lanti gebouw. Dem ben broko da skotoe foe da foto: Jer. 52:12-23 Les 1 Santa Jejej 1/17/2019

105 Da strafoe foe Gado Nebuchadnessar ben taigi dem foe kiri Seraja, da hogepriester, nanga 73 tra bigi man. Now da ballingschap foe Juda ben kom kompleet. Jer. 52:24-27 Foe da momenti disi te leki 14 mei 1948 A.D., Israel no ben de wan natie moro. Les 1 Santa Jejej 1/17/2019