Hoe ontleed je een zin in zeven stappen?

Presentatie over: "Hoe ontleed je een zin in zeven stappen?"— Transcript van de presentatie:

1 Hoe ontleed je een zin in zeven stappen?

2 Het woord dat verandert, is de persoonsvorm:
Stap 1: Persoonsvorm De persoonsvorm (PV) is altijd een werkwoord! Om de persoonsvorm te vinden verander je de tijd van de zin: Jan eet een appel Jan at een appel Het woord dat verandert, is de persoonsvorm: eet is de persoonsvorm

3 Oefenen: Wij maken een grote sneeuwpop. Jij bent
al twee keer te laat gekomen. Is Petra ook al twee keer te laat gekomen? Wie is nog nooit te laat op school gekomen?

4 Stap 2: zinsdelen Zinnen bestaan uit: zinsdelen. Door de volgorde van de zin te veranderen vind je de zinsdelen. In de herfstvakantie / gaan / onze buren naar Terschelling. Onze buren / gaan / in de herfstvakantie / naar Terschelling. Naar Terschelling / gaan / onze buren / in de herstvakantie.

5 Oefenen: Op onze school zijn blote navels vanaf volgend jaar verboden. Op onze school / zijn / blote navels / vanaf volgend jaar / verboden. Afgelopen winter waren voor de dames Uggs in de mode. Afgelopen winter / waren / voor de dames / Uggs / in de mode.

6 Stap 3: onderwerp Het onderwerp is een zinsdeel. 1. zoek de PV
2. zet strepen tussen de zinsdelen 3. vraag: wie (wat) + PV 4. het antwoord op de vraag is het onderwerp Die jongen/ lust / geen soep. Wie lust? Die jongen = onderwerp

7 Oefenen: Hij eet altijd brood met hagelslag.
Hij / eet / altijd / brood met hageslag. Onze nieuwe jonge hond blaft erg hard. Onze nieuwe, jonge hond / blaft / erg hard. Heb jij vandaag al gegeten? Heb / jij / vandaag / al / gegeten?

8 Stap 4: Werkwoordelijk gezegde
Alle werkwoorden in de zin vormen samen het werkwoordelijk gezegde De jager schiet een konijn. De jager / schiet / een konijn. Schiet = PV maar ook werkwoordelijk gezegde De jager heeft een konijn geschoten. De jager / heeft / een konijn / geschoten

9 Stap 5: lijdend voorwerp
We knippen een zin in stukken: De jager / schiet / een konijn. De jager = O Schiet = gezegde Wat schiet de jager? Een konijn = lijdend voorwerp

10 Dus: Om het lijdend voorwerp te vinden vraag je:
Wat (wie) + gezegde + onderwerp. Het antwoord op die vraag is: Lijdend voorwerp

11 Oefenen: Karel vangt een snoek. PV = vangt O = Karel Gezegde = vangt
LV = een snoek Moeder heeft de snoek gebakken. Pv = heeft O = moeder Gezegde = heeft gebakken LV = de snoek

12 Hebben jullie weleens een snoek gezien?
PV = hebben O = jullie Gezegde = hebben gezien LV = een snoek

13 Stap 6: meewerkend voorwerp
De jager / geeft / het konijn / aan zijn vrouw. PV = geeft O = de jager Gezegde = geeft LV = het konijn Aan wie geeft de jager het konijn? Aan zijn vrouw = meewerkend voorwerp

14 Het mv begint heel vaak met aan of voor!
Je vindt het meewerkend voorwerp door te vragen: Aan wie of voor wie Het mv begint heel vaak met aan of voor!

15 Oefenen: De buurman gaf ons een peer. PV= gaf O = de buurman
Gezegde = gaf LV = een peer MV = ons We boden onze mentor een doos bonbons aan. PV= boden O = we Gezegde = boden aan LV = een doos bonbons MV = onze mentor

16 Stap 7: bijwoordelijke bepaling
Als er nu nog zinsdelen over zijn dan zijn dat: Bijwoordelijke bepalingen Na dit seizoen mag er niet meer op konijnen gejaagd worden.

17 We geven mijn zusje volgend jaar een nieuwe spelcomputer.
PV = kopen O = we Gezegde = kopen LV = een nieuwe spelcomputer MV = mijn zusje BB = volgend jaar