Owroe Testamenti II – Les 2 Da Wan Kownoekondre Fase I

Presentatie over: "Owroe Testamenti II – Les 2 Da Wan Kownoekondre Fase I"— Transcript van de presentatie:

1 Owroe Testamenti II – Les 2 Da Wan Kownoekondre Fase I
Bijbel Baptist Kerk Les Owroe Testamenti II – Les 2 Da Wan Kownoekondre Fase I Robert D. Patton Da Froktoe foe da Jeje: Lobi 12/31/2018

2 Inleiding Da fase disi ben de 120 jari langa, en a ben taki foe dem fosi 3 kownoe foe Israel; ibriwan foe dem ben de kownoe 40 jari langa. Dem ben de Saul, David nanga Salomo .Moro foeroe foe dem moi woortoe foe dem singi en koni taki ben komopo foe da tem disi: Dem Psalm, Spreuken, Hooglied; Prediker .Da tem ben bigin nanga da selectie foe wan kownoe (Saul - I Sam. 9), en a ben kaba di dem trowe wan tra kownoe (Rechabeam - I Kon. 12) Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

3 Inleiding A ben abi wan bezoek na da tovroe-oema foe Endor (I Sam. 28) nanga da bezoek foe da koningin foe Seba (I Kon. 10) .Toe dede baby wi feni. Da fosiwan na ini I Koningen 3 sori da sondoe foe David, en di foe toe, da koni foe Salomo: .II Samuel 12: En David ben taki gi Natan taki: Mi ben doe sondoe agensi MASRA. En Natan ben piki David taki: MASRA ben teki joe sondoe tjari gowe; joe no sa dede Tokoe, bikasi san joe ben doe ben gi wan okasi foe ala dem feanti foe MASRA foe kosi Hem nem, foe troe, da pikin disi joe ben meki sa dede toe. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

4 Inleiding .I Kon. 3: En da kownoe ben taki: Koti da libi manpikin prati na toe pisi, en gi hafoe na da wan oema, en hafoe na da trawan Dan da oema foe da libi pikin ben taki na da kownoe, bikasi a ben firi sari-hati gi hem manpikin, en a ben taki: O mi masra, gi da libi pikin na hem; no kiri hem. Ma da tra oema ben taki: Meki a no sa de foe joe efoe foe mi; ma koti hem na toe pisi Dan da kownoe ben piki taki: Gi hem da libi pikin; joe no moesoe kiri hem kwet'kweti; a de da mama foe hem En heri Israël ben jere foe da kroetoe disi da kownoe ben koti, en dem ben frede da kownoe, bikasi dem ben si dati da koni foe Gado ben de na hem ini, foe koti kroetoe leti. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

5 Inleiding Na ini da tem disi, dem kibri wan foto (I Sam. 11), dem kibri wantoe meti (I Sam. 15), en dem kiri wan langaman ( I Sam. 17) .A taigi abra wan dek’ati profeti, Natan (II Sam. 12) en wan betrouwbaar priester, Sadok: (II Sam. 15) Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

6 Inleiding Dem tjari da ark foe Gado na Jerusalem toe leisi, wan nanga bigi fesa (II Sam. 6) en wan na ini wan opstand (II Sam. 15) .II Sam. 6:15, So David nanga da heri oso foe Israël ben tjari da ark foe MASRA kom nanga tranga bari en nanga da bari foe trompeti En dem ben tjari da ark foe MASRA kom, en dem ben seti hem na ini hem presi na mindri foe da tabernakel disi David ben poti gi hem; en David ben meki bron-ofrandi nanga vrede-ofrandi na fesi foe MASRA. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

7 Inleiding II Sam. 15:14, Dan David ben taki gi ala hem dinari disi ben de nanga hem na Jerusalem taki: Opo, meki wi lowe, noso wi no sa lon go kibri gi Absalom; meki wi gowe es'esi, noso a sa kisi wi wantem, en a sa tjari ogri kom na wi, en a sa naki da foto nanga howroe En loekoe, Sadok ben abra toe nanga ala dem Leviet soema disi ben de nanga hem, en dem ben tjari da ark go; en dem ben poti da ark foe da akkorderi foe Gado na tapoe da gron. En Abjatar ben go toe, te leki da heri pipel ben kaba foe komopo foe da foto En da kownoe ben taki gi Sadok taki: Tjari da ark foe Gado go baka na ini da foto; efoe mi sa kisi boen na ini da ai foe MASRA, dan A sa tjari mi kom baka, en A sa sori mi da ark nanga hem tanpresi agen. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

8 Inleiding Wan sisa verkrakt (II Sam. 13) en wan manpikin hanga (II Sam. 18)_ .Da manpikin foe wan tata (Jonatan) kibri jongoe David foe hem tata Saul: I Sam. 20) .Wan heiden foto ben tron da santa foto: II Sam. 5: En da kownoe nanga dem mansoema foe hem ben go na Jerusalem na dem Jebusiet soema, dem soema disi ben libi na ini da kondre, disi ben taki gi David taki: Boiti te joe poeroe dem breni wan nanga dem verlam wan, joe no sa kom dja. Dem ben denki taki: David no kan kom na ini dja. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

9 Inleiding… 7. Tokoe David ben wini da tranga kibripresi foe Sion, en a ben tron da foto foe David. 8. En David ben taki tapoe da dei dati taki: Da soema disi sa go na da watra presi, en a sa naki dem Jebusiet soema nanga dem verlam soema nanga dem breni soema disi da sieli foe David no ben lobi kwet'kweti, sa de da fosiwan nanga da kapten. Foe dat'ede soema ben taki: Breniwan nanga verlamwan no man kom na ini da oso. .Salomo kisi leri (I Kon. 2) en Salomo bouw da tempel (I Kon. 6). Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

10 Dem verkisi Saul leki kownoe
Dem gran soema kom makandra na Rama en aksi Samuel foe gi dem wan kownoe: 8:3-20 .Samuel no ben prisiri, en a ben gi dem omeni reden foe no abi wan kownoe: 8:11-18 .Gado taigi Samuel dati A ben besroiti foe gi Israel wan kownoe, en dati da kownoe sa kom na hem na ini da volgende dei: I Sam. 9:16 .Saul no ben sabi, ma a ben kom na Samuel foe aksi jepi foe feni wantoe boeriki disi ben lasi: I Sam. 9:18-20 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

11 Verkisi Saul… Fa da selectie ben kom na doro?
.Samuel ben salfoe hem kibri-fasi na Rama: 10:1 .Samuel ben sori disi publiki na Mispa: 10:24. N.B. Na da tem disi, Saul ben abi foeroe saka-fasi. A ben firi dati a no ben de waarti foe de wan kownoe: 9:21. Dem ben abi foe feni hem foe di a ben kibri hemsrefi di Samuel ben taki dati a de kownoe: 10:21 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

12 Saul bigin boen .Saul ben go baka na hem gron na Gibea: 10:26
.Moro lati, a ben opo wan legre foe man foe verloesoe wan foto dem kari Jabes-Gilead komopo foe da anoe foe wan ogri feanti, en a ben sori dati a ben kan tiri da kondre: 11:8-15 .Samuel tjari fa folkoe kom makandra na Gilgal, a gi da laasti preiki disi wi abi skrifi foe hem .A ben gi wan waarskow na da kownoe nanga da folkoe fa a sa dom foe no gi jesi na Gado: 12:25 .Gado ben sori da waarskow de troe nanga wan wondroewroko foe dondroe nanga alen: 12:18 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

13 Dem trowe Saul: I Sam. 13:1-15:9 Saul ben meki bepaalde bigi foutoe:
A ben meki wan ofrandi na presi foe da priester: 13:9 .A ben meki wan opdrakti foe kiri hem egi manpikin Jonatan. Saul ben meki wan dom opdrakti dati da legre no moesoe njan te leki dem wini dem Filistijn soema. Ma Jonatan no ben jere, en a ben njan pikinso honi. Da pipel no ben gi Saul pasi foe doe san a ben taki (14:45) en dem ben hori Jonatan na libi. Gado ben gi Israel da wini na da dei dati nanga 3 sani: .Jonatan plan foe wini nanga hem dek’ati: 14:6 .Wan aardbeifi disi Gado ben seni kom: 14:16 .Paniek na mindri foe da legre foe dem Filistijn soema: 14:19 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

14 Saul fadon Saul no ben doe da opdrakti foe Gado foe figi da Amalekiet kownoe Agag poeroe nanga ala dem meti foe hem: 15:9 .Disi de pe Gado ben poti Saul totaal na wan sei: 15:11 .A sori wan belangrijk sani: Di Saul ben meki wan excuus foe no kiri dem meti leki Gado ben taki, ma foe kibri dem foe meki ofrandi, Samuel ben vermane hem taki: I Sam. 15: En Samuël ben piki taki: MASRA abi so bigi prisiri nanga bron-ofrandi nanga ofrandi leki efoe wan soema gi jesi na da stem foe MASRA? Loekoe, foe gi jesi de moro boen leki foe meki ofrandi, en foe arki de moro boen leki da fatoe foe dem man skapoe. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

15 Saul fadon… 23. Bikasi foe feti agensi Gado de leki tovroewroko, en tranga jesi de leki takroedoe nanga afgodrei wroko. Bikasi joe ben trowe da woortoe foe MASRA, Hem ben trowe joe toe leki kownoe. Disi wani taki, a de moro boen foe gi jesi leki foe meki ofrandi foe sondoe, bikasi te joe gi jesi na Gado, dan joe no abi ofrandi fanowdoe. (Moro boen wi waka doro Efes. 6:13 dan I Jn. 1:9) .Disi ben de da laasti tem disi Saul nanga Samuel ben miti fosi Samuel ben dede: 15:35 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

16 David, da moro boen kownoe foe Israel
: I Sam. 16-II Sam. 31; I Kron.11-29 A. David da skapoeman:16:1-13 .Gado ben taigi Samuel foe go loekoe na oso foe Isai na Betlehem, en salfoe wan foe hem 8 manpikin leki kownoe foe Israel .Gado taigi Samuel taki: 16:7 Ma MASRA ben taki gi Samuël taki: No loekoe na hem fesi, efoe fa a de langa; bikasi Mi no wani hem; bikasi MASRA no de si leki wan libisoema de si; bikasi libisoema de loekoe na da dorosei, ma MASRA de loekoe na da hati. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

17 David… Baka da tem Gado ben taki dati a no ben wani dem fosi 7 manpikin, dem ben kari David komopo foe dem skapoe, en Samuel ben salfoe hem. 16:11-13 B. David da singiman: 16:14-23 .Baka da tem disi, kownoe Saul kisi trobi nanga wan takroe jeje .Dem soema ben taki fa David kan prei da harpoe moi, en so dem kari David kom foe prei gi da kownoe .Da moi pokoe foe David jepi da kownoe Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

18 David & Goliath Isai seni David nanga wantoe njanjan go na dem brada foe hem disi de na ini da legre foe Saul. .Israel ben feti agensi dem Filistijn soema .Di David ben kom, a ben jere wan langaman disi ben kosi da legre foe Israel 40 dei langa, en a ben dreigi dem foe seni wan soldati foe feti agensi hem foe meki da oorlog klari. Goliat ben de bijna 10 foetoe langa, en a ben weri wan kopro feti-hati, feti krosi disi ben wegi bijna 200 pontoe, nanga wan fringi-lansri leki wan 2x4 disi ben abi wan srapoe hede disi ben wegi ongeveer 7 kilo. .David ben feti agensi hem nanga soso wan slinger, en a ben kiri da langaman di a ben fringi wan ston naki hem fesi-hede Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

19 David kisi problemen A ben kisi prijse foe dem Israeliet oema foe kiri Goliat:18:6-7. Dem ben prijse hem foe kiri omeni ma Saul omeni doesoen. Dem Filistijn ben jere foe da singi disi: I sa. 21:11; 29:5 .Saul hati bron tapoe hem: 18:8 .Saul ben proberi foe kiri hem da fosi leisi: 18;11 .A ben saka from general te leki wan kapten na ini da legre: 18:13 . Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

20 David abi problemen Saul ben proberi foe abi dem Filistijn kiri David di a ben pramisi hem oemapikin efoe a sa wini dem Filistijn:18:19 .Dan a pramisi David hem di foe toe oemapikin, Mikal, efoe a kan kiri 100 Filistijn. David ben go kiri 200: 18:20-27 .David ben trow nanga hem fosi wefi, Michel: I Sam. 18:27-28 .Saul ben proberi foe kiri hem nanga wan fringi-lansri: 19:10 .David ben lowe go kibri foe Saul di a ben kren komopo foe hem sribi-kamra nanga da jepi foe Mikal. 19:12 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

21 David lowe David ben go na Rama en taigi Samuel: 19:18
.Jonatan ben waarskow David dati Saul ben wani kiri hem ete wan leisi: I Sam. 20:18-22; 35-42 .David ben go na Nob pe a ben lei abra foe san’ede a ben go drape. A ben kisi brede nanga da howroe foe Goliat foe Ahimelek, da hogepriester: 21:1-9 A ben gi na da Filistijn foto Gat, pe a ben prei dati a ben tron lau na fesi foe Kownoe Akis: 21:10-15 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

22 David lowe David ben lowe na da bergi-olo foe Adullam disi ben de da hoofd presi foe hem legre foe loweman disi ben de fosi 400 man .Na ini da tem disi, 3 makti man go na mindri foe dem feanti foe poeroe watra foe da peti foe Betlehem. David no ben wani dringi hem, en a ben trowe leki wan ofrandi: I Kron. 11:16-19 .David ben go na Moab, ma Gad, da profeti foe Gado, ben gi hem wan opdrakti foe go baka na Juda: 22:3-5. Gado ben tjari hem granavoo Ruth komopo foe Moab kom na Juda kaba: Ruth 1 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

23 David lowe Now a abi wan legre foe 600 man:23:13
.Jonatan nanga David miti baka na ini da woestijn foe Zif leki boen mati: 23:16-18 .Saul ben go lontoe David na ini da woestijn foe Maon, ma di a ben jere dati dem Filistijn soema ben val aan, a ben abi foe gowe fosi a kan kisi hem: 23:26-28 .David ben hori da libi foe Saul na Engedi di a ben koti wan pisi foe da krosi foe Saul di a ben kan kiri hem: 24:1-15 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

24 David lowe… Da hati foe David ben fon hem di a ben doe da sani disi no ben sori respeki: 24:15. A ben fon hem ete 2 leisi: . Di a ben doe sondoe nanga Batseba: II Sam. 12:13 . Di a ben teri da folkoe foe Israel: II Sam. 24:10 - kande a ben skrifi Psalm 7 na da tem dati Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

25 David lowe Saul ben taki dati a ben de dom, en dati Gado ben verkisi David foe de kownoe foe Israel: 24:16-22 .David trow na di foe toe wefi, Abigail. A ben de da weduwe foe wan krasi Kalebiet skapoeman disi no ben wani jepi David na ini nowtoe. Gado ben naki hem te leki a ben dede 10 dei moro lati: 25: Net fosi disi, Samuel ben dede en dem ben beri hem na Rama. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

26 David lowe foe Saul David ben trow nanga hem di foe drie wefi, Ahinoam: 25;43. N.B. Saul ben gi hem fosi wefi, Mikal na wan tra man. 25:44. Moro lati Ahinoam sa meki Amnon: II Sam. 3:2 .David ben kibri da libi foe Saul di foe toe leisi na ini da woestijn foe Zif. A ben taigi Abisai foe teki hem lansri nanga hem watra-djogo di da kownoe ben didon na ini sribi: 26:1-16 .Agen, Saul ben taki dati a ben doe ogri, en a no sa doe so moro. 26:17-24 N.B. A gersi dati da kownoe disi ben abi frustratie ben hori hem woortoe da tem disi. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

27 David go na Gat David komopo foe hem boen positie nanga Gado, en a ben go na da Filistijn foto foe Siklag. I Sam. 27:1 .David ben kaba nanga dem makti legre foe hem. Dem ben sabi dem man foe: .Dem makti: I Kron. 12:2, 8 .Dem jeje froestan: I Kron. 12:18 .David ben go na omeni presi foe feti en tjari wini-sani gowe na ini wan 16 moen so na dem foto disi no ben de foe Israel, ma a ben kori da Filistijn kownoe Akis dati a ben feti agensi Israel: 27:8-12 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

28 Saul nanga da tovroe-oema
Saul ben go loekoe da tovroe-oema foe Endor na ini wan poging foe kari Samuel kom foe dede foe gi hem advis abra da legre foe dem Filistijn soema: 28:1-11 .Samuel ben kom ma no bikasi foe dem sani disi da tovroe-oema ben doe, en a ben taki dati Saul sa lasi en a sa dede na da feti tamara: 28:12-25. N.B. Foeroe tak’taki ben pasa abra san ben pasa nanga Samuel, en wi feni difrenti fasi dati dem Bijbel studenten loekoe na da tori disi: Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

29 Samuel ben kom baka? Wan takroe jeje efoe Satan ben sori hemsrefi leki a ben de Samuel. Dem soema taki dati wan sani ben de foe si disi ben de wan takroe jeje disi ben sori hemsrefi leki Samuel. Foeroe soema taki dati Gado no sa gi wan soso tovroe-oema wan kans foe stoor wan boen man. Dem loekoe na da heri tori leki wan kori foe da ogriwan. Dem taki dati satan kan kenki hemsrefi foe gersi wan engel foe leti (II Kor. 11:14) en so a abi da makti foe doe so wan sani. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

30 Samuel ben kom baka? Ma wi moesoe taki dati te joe leisi da Bijbel srefi, joe kisi da idee dati a ben de Samuel foe troe disi ben taki. Alwasi a de so dati didibri kan doe so, trawan twijfel dati a sa abi da kennis foe da toekomst foe taki so wan fasi. Moro fara, efoe a ben de wan takroe jeje, dem twijfel dati a sa tjari so wan boskopoe, ma te joe loekoe na da Gado-fasi foe David nanga da takroe fasi foe Saul, a de moro waarschijnlijk dati dem ben kori Saul nanga wan boen boskopoe. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

31 Samuel ben kom baka? Da di foe drie idee de dati da tovroe-oema ben kori Saul nanga hem stem, en dati Saul no ben si Samuel foe troe. Dem taki dati da oema ben si Samuel en a ben taki dem woortoe foe hem. Saul no ben si efoe jere iniwan sani. Ma foeroe problemen de nanga disi. Fosi, da Bijbel sori krin dati a de Samuel disi ben taki nanga Saul, en a no ben de da oema. Moro fara, da soema disi taki so (Dhr. Orr) no klop nanga da tekst srefi. En a no de waarschijnlijk dati da oema kan taki krin abra fa da feti sa go, en dem manpikin foe Saul sa dede. En a no de waarschijnlijk dati a sa gi so wan boskopoe na da man disi ben de foe da sei foe Israel. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

32 Samuel ben kom baka? Moro foeroe leriman bribi dati Samuel ben opo troe troe doro da krakti foe Gado srefi. Na ini da Septuagint, I Kron. 10:13 taki: Saul ben aksi rai foe hem disi ben abi wan loekoeman jeje, en Samuel ben piki hem. Moro fara, da feit dati a ben bari di a ben si Samuel ben sori dati hemsrefi no ben tjari Samuel komopo, en a no ben verwakti dati a sa sori hemsrefi na so wan fasi. Da fasi dati Saul ben boigi hemsrefi na da doti en a ben aanbegi ben de wan tra marki dati a ben de Samuel foe troe. Wi twijfel dati a ben sa doe so wan sani efoe wan soema ben taki nomo, efoe a ben de wan falsi kori-fasi. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

33 Samuel ben kom baka? Joe no moesoe denki foe san Samuel ben taki nanga Saul na ini versi 15 dati da tovroe-oema foe Endor efoe Saul srefi ben tjari hem kom baka foe dede. Foe san’ede Gado ben tjari Samuel kom baka? A ben de foe sori krin dati Saul sa dede foe troe, en dati Gado no ben lobi fa a ben moksi nanga wan soema disi kari dedesoema winti kom.. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

34 Samuel ben kom baka Robert Jamison ben taki ete 3 reden na ini The Birth of a Kingdom, John J. Davis, pp taki: (1) Foe meki da sondoe foe Saul tjari hem strafoe kom (2) Foe sori dem heiden fa Gado sabi dem profeti-taki moro boen (3) Foe sori dati foe troe libi de baka dede. Toe tra man ben kom baka na grontapoe baka dem dede: Mozes nanga Elia na tapoe da bergi pe Jezus Kristus ben kenki: Mt. 17:3; Lk. 9:30-31 Dem ben sori dem glori fasi, ma Samuel ben weri da krosi disi a ben weri tapoe grontapoe. So da fasi Samuel ben sori hemsrefi baka dede ben de wan uniek sani. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

35 Gado kibri David foe hemsrefi
David ben doe wan dom sani - a ben taki dati a sa feti nanga dem Filistijn soema agensi Israel na Jizreel. Ma dem tra man no ben vertrouw hem, en so dem ben seni hem gowe: I Sam. 29:1-11 .David ben teki revensi bikasi dem ben bron Siklag di a ben figi dem Amalekiet soema poeroe: 30:1-18 .Baka da wini disi, David ben seti wan belangrijk wet: I Sam. 30:24 Bikasi soema sa arki na oen na ini da tori disi? Da soema disi tan nanga wi lai sa kisi da srefi winisani leki da soema disi ben go na da feti; dem sa kisi da srefi winisani. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

36 Saul dede Dem Filistijn soema wini da feti en gi Saul mankeri. A kiri hemsrefi di a fadon tapoe hem howroe so dati dem no sa kisi hem en mishandri hem. Dem boi foe hem, te leki Jonatan srefi, dede: 31:1-7 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

37 .David da kownoe II Sam. 1-10; I Kron. 11-19
David ben jere foe da dede foe Saul nanga Jonatan, en a ben sari so tee na ini Siklag. II Sam. 1: A ben kiri da Amalekiet soldati disi ben taki dati a ben kiri Saul. Gado ben taigi hem foe go baka na Palestijn, en dem man foe Juda salfoe hem leki kownoe na Hebron. Disi de hem di foe toe salfoe: 2:1-4 David de ongeveer 30 jari owroe, en a sa de kownoe foe Hebron 7 ½ jari langa. 5:5 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

38 David tron kownoe foe Israel
Abner, da general foe Saul, ben meki Isboset tron kownoe foe Israel (dem tra 11 famiri) 2:8-10 .Joab ben miti nanga Abner en a ben kiri foeroe foe dem man foe hem. Abner ben kiri da brada foe Abner, Asahel, foe hori hemsrefi na libi: 2:18-23 .Wan langa feti ben de na mindri foe dem soema foe Saul nanga David. Abner hati ben bron tapoe Isboset, en a ben kom na David foe wroko nanga hem: 3:1, 21. David ben de eens. .Joab ben jere da tori, en a ben kiri Abner: 3:30 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

39 David tron kownoe David ben kisi hem fosi wefi Mikal baka, en a ben trow nanga ete 4 oema, foe wan totaal foe 7 wefi na ini Hebron: 3:2-5; I Kron. 3:1-4. A ben de na ini Hebron dati a ben meki fo foe dem pikin disi sa tjari foeroe sari kom na ini hem libi: .Amnon, disi sa verkracht hem hafoe-sisa Tamar: 13:1-14 .Tamar: 13:1 .Absalom, disi sa teki revensi tapoe Amnon, en moro lati sa tjari wan opstand agensi da kownoe: 13:38; 15:13-14 .Adonja, disi sa proberi foe kisi da kownoe-stoeroe di David ben de owroe en bezig foe dede: I Kon. 1:1 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

40 Joab kiri Abner David ben leri fa Joab ben kiri Abner, en a ben sari so tee. 3:31-39 Noiti David sa frigiti san Joab ben doe. En Joab no ben tapoe dja, bikasi a ben kiri da boi disi David ben lobi, Absalom: 18:14. Wan sani disi ben meki da ogridoe disi moro ogri ete ben de dati a ben pasa na ini Hebron, disi de wan kibri-foto (Joz. 21:13) Na ini so wan foto, da revensi man srefi no man kiri wan tra kiriman fosi dem ben abi wan kroetoe: Num 35: Waarschijnlijk Joab ben kiri Abner foe toe reden: .Foe revensi fa Abner ben kiri hem egi brada Asahel (2:23) Ma Abner ben doe disi soso foe verdedig hemsrefi .Foe kibri hem egi positie leki bevelhebber foe da legre. Joab ben de wan neef foe David, a ben de da manpikin foe Seruja, da hafoe-sisa foe David: I Kron. 2:16; II Sam. 17:25 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

41 David revensi Isboset dede
.David ben teki revensi foe da dede foe Isboset, da di foe fo pikin foe Saul, di a ben kiri dem toe kiriman disi ben kom na hem. 4: Baka da dede foe Isboset, noti kan tapoe David foe tron kownoe foe Israel. Foeroe broedoe ben fadon foe kisi da kownoe-stoeroe gi David. Saul, Jonatan, 85 priester foe Nob, wan Amalekiet soema, Asahel, foeroe Israeliet soldati, Abner, Isboset nanga toe kapten ben dede. David ben de wan broedoe man foe troe (alwasi no opzettelijk). I Kron. 22:8 Ma da manpikin foe David sondro foutoe sa trowe soso Hem egi broedoe foe kisi Hem kownoe-stoeroe foe teego: I Pet. 1:18-19 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

42 David salfoe di foe drie leisi
Dem salfoe David leki kownoe abra heri Israel na Hebron. Disi de da di foe 3 leisi dem salfoe hem. A ben de wan bigi fesa nanga bijna legre foe dem 12 famiri drape: II Sam. 5:1-5; I Kron. 12:23-40 Dem legre foe Issakar ben moesoe de wan spesroetoe jepi bikasi dem ben de “man foe froestan, disi ben froestan dem tem, foe sabi san Israel ben moesoe doe...” I Kron. 12:32 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

43 David wini Jeusalem Dan David ben wini Jerusalem, en a ben meki hem tron hem hoofdstad. A ben meki hem kownoekondre kom moro bigi, en a ben joeroe Chiram, da kownoe foe Tyrus, foe bouw hem wan paleisi, en a ben trow nanga moro wefi nanga bijvrouw. 5:6-16 .Gado ben gi hem toe wini abra dem Filistijn soema na da tem disi: II Sam. 5:17-25 .David ben tjari da ark foe akkorderi kom: II Sam. 5:1-19; I Kron. 13:1-14; 15:1-16:43 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

44 David tjari da ark Gado no ben lobi fa a ben tjari da ark kom na ini wan njoen wagi, en Uzza ben dede, en dem ben wakti 3 moen langa: II Sam. 6:3, 7, 11 .Dem ben tjari da ark tapoe dem skowroe foe dem Leviet soema nanga pokoe, ofrandi, singi en prisiri: .David ben seti som foe dem Leviet soema foe wroko na fesi foe da ark, en foe gi grantangi en prijse Masra Gado foe Israel: I Kron. 16:4; 25:7 Da koor disi ben abi 288 soema ben abi da wroko soso foe prijse en gi grantangi na Masra .David ben meki da fosi psalm disi wi sabi: I Kron. 16:7-36 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

45 Pe da ark ben de… .Mozes ben meki hem nanga da komanderi foe Gado: Ex. 25:10-22 Dem ben froisi hem nanga dem tra sani foe da tabernakel na ini da woestijn 40 jari langa .Dem ben poti hem na ini Silo, da fosi hoofdstad foe Israel: Joz. 18:1 .Dem ben tjari hem go na feti, en dem Filistijn soema ben wini hem: I Sam. 4:11 .A ben waka na ini dem foto foe dem Filistijn soema: I Sam. 5 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

46 Pe da ark ben de… A ben kom na Bet-Semes, pe wan bigi pesti-siki ben kom di dem ben opo da deksel: I Sam. 6:19 .A ben kom na Kirjat-Jearim pe a ben tan 20 jari langa .Di David ben kom na oso, hem wefi Mikal ben verwijti hem foe fa a ben dansi na fesi foe da ark: I Sam. 6:20-23 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

47 Da akkorderi nanga David
A ben wani bouw wan tempel gi Gado, ma Gado no ben gi hem pasi: II Sam. 7:17; I Kron. 17:4 .A kisi da akkorderi foe David. II Sam. 7: Disi de wan belangrijk akkorderi, en a ben taki: .David sa meki wan pikin na ini da toekomst disi sa waka na hem baka en seti da kownoekondre .Da manpikin disi (Salomo) sa bouw da tempel Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

48 Davidic akkorderi Da kownoe-stoeroe foe hem kownoekondre sa de foe teego .Dem no sa poeroe da kownoe-stoeroe foe hem pikin, alwasi a ben doe sondoe nofo foe dem kan wani doe so wan sani: Ps. 89:33-37 .Da oso foe David, nanga hem kownoe-stoeroe nanga hem kownoekondre sa de foe teego. Lk. 1:28-33; 68-75; Tori 15:13-18 .David ben prisiri en a ben gi wan moi begi foe grantangi: II Sam. 7:18-29 . Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

49 David wini… Now a meki hem kownoekondre kom tranga te a wini dem Filistijn, dem Moabiet, dem Syrier nanga dem Edomiet soema: 8:1-14 .A sori boen-hati gi Mefiboset, da verlam boi foe Jonatan: II Sam. 9:1-13 .A sori boen hati gi dem Ammoniet soema, ma dem dreigi dem ambassadeur en David fon dem boen fasi: 10:1-19 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

50 David doe sondoe .David ben lostoe foe Batseba, da wefi foe Uria, wan foe hem soldati, en a ben didon nanga hem. Batseba ben hori bere en taigi David .David ben kari Uria kom baka foe da feti so dati a kan didon nanga hem wefi en dati a sa denki dati da pikin de foe hem .Uria no ben go didon nanga hem wefi .David ben seni hem go baka nanga wan brifi na Joab foe poti hem pe a moesoe dede na ini da feti .Uria dede, en David ben trow nanga Batseba. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

51 David nanga sar’ati: II Sam. 12-31; I Kron. 20-21
.Baka da geboorte foe da pikin foe Batseba, Natan da profeti ben taigi David wan tori abra wan goedoeman disi ben foefoeroe en kiri da pikin skapoe foe wan poti buurman foe hem, en a ben njan hem: 12:1-4 .David ben taki dati da man moesoe dede, en dati a moesoe pai 4 skapoe baka: 12:5-6 .Natan ben sori David dati a de da man: .David ben bekenti hem sondoe, en a ben aksi pardon: 12:13 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

52 Da strafoe foe David Gado ben gi David pardon, ma A ben meki Hem dinari pai baka fo leisi, leki David ben taki: .Sebi dei moro lati, da fosi pisi foe da paiman ben kom, di da pikin dede:12:18 .David ben teki disi nanga bribi, en a ben taki dati wan dei a sa si da pikin baka: 12:23 .Salomo de gebore: 12:24 .David ben feti da laasti feti disi skrifi na ini da Bijbel agensi wan dorosei feanti, en a wini Rabba, da hoofdstad foe dem Ammoniet soema. . Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

53 Oso problemen Da fosi boi foe David, Amnon, ben lostoe foe hem hafoe-sisa Tamar, en te foe kaba a verkracht hem toe jari moro lati. Disi de di foe toe strafoe: 13:14 .Absalom, da brada foe Tamar (wan mama nanga wan tata) ben seti da revensi, en toe jari moro lati a ben kiri Amnon: 13:29 Disi de di foe drie strafoe. Absalom ben lon go na ini da woestijn, en a ben tan nanga hem heiden opa drie jari langa 13:38 .Joab ben wroko nanga wan koni oema foe Tekoa foe kori David foe gi Absalom wan kans foe kom baka na Jerusalem Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

54 Absalom Absalom ben kom baka, ma David ben weiger foe si hem toe jari langa. Te foe kaba, a ben bron da gerst firi foe Joab en dan Joab ben wroko foe a kan si David.: 14:33 .Absalom ben seti hemsrefi foe kom na opstand agensi hem tata. Baka fo jari, a ben seti da complot na ini Hebron: 15:12 .Da opstand ben kom tranga, en David ben abi foe lon komopo foe Jerusalem. Gado de bezig foe di foe fo paiman (Wi kan loekoe na wan tra fasi toe. Efoe wi poeroe da verkrakt foe Tamar, ma wi teri da dede foe Adonja baka da dede foe David, wi kom na 4 boi dede). Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

55 Absalom David ben lon go na ini da woestijn, en Ittai, wan vreemdeling nanga 600 soldati, ben go nanga hem: II Sam. 15:18-22 .Abjatar nanga Sadok ben go nanga hem toe. Ma David ben seni dem toe hogepriester go baka na Jerusalem, en dem tjari da ark go baka nanga dem: 15:24-29 .David ben kren go tapoe da pasi foe da Olijf bergi nanga krei: 15:30 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

56 David lowe foe Absalom Di a ben leri dati hem raiman Achitofel ben moksi nanga Absalom, da kownoe ben begi: 15:31 O MASRA, mi begi Joe, drai da rai foe Achitofel, meki dati tron wan dom sani. .David ben aksi wan tra raiman, Chusai, foe go prei leki a ben abra go na Absalom, en pori da advis foe Achitofel: 15:34. Absalom arki na da ala toe man. Achitofel gi advis foe feti agensi David fosi a kisi wan kans foe tjari dem fetiman foe hem kom makandra. Ma Chusai wroko na tapoe da bigi-membre foe Absalom, en a taki dati dem moesoe wakti te leki dem kan tjari wan moro bigi legre kom makandra, en dati Absalom srefi moesoe de da fesiman. Di Absalom ben teki da advis disi, Achitofel ben hanga hemsrefi. 17:1-23 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

57 David lowe foe Absalom David miti Siba, da dinari foe da oso foe Mefiboset, disi ben tjari njanjan kom, ma a ben lei abra hem masra foe meki hemsrefi kisi wantoe goedoe foe da kownoe. 16:1-4 .Simi, wan Benjaminiet foe da famiri foe Saul, ben kosi David en fringi ston na hem tapoe (16:5-8), ma David no ben gi pasi foe dem kiri hem: 16:10-12 .Absalom ben kom na ini Jerusalem, en a ben span wan tenti en didon nanga dem bijvrouw foe David (na da advis foe Achitofel - wan sani disi Natan ben taki gi David) .Sobi, wan Ammoniet soema, ben gi odi na David, en a ben gi hem bedi foe sribi na dem tapoe, nanga foeroe njanjan: 17:27-30 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

58 Absalom dede Dem legre foe David no ben gi hem pasi foe go na ini da feti agensi Absalom: 18:3 .A ben seni hem legre na ini da boesi foe Efraim, ma a ben taigi dem foe no kiri Absalom: 18:5-6 .Dem fetiman foe Absalom no man agensi dem boen legre foe David, en dem lasi soldati nanga da heri feti. 18:7 .Absalom ben proberi foe lowe go kibri, ma hem wiwiri fasi na ini wan bon, en Joab ben kiri hem: 18:14 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

59 David kom baka Joab ben verwijti hem foe disi: 19:5-7
.A ben bigin hem waka baka na Jerusalem, en a ben pramisi Amasa, hem neef, dati a sa de bevelhebber foe da legre efoe Amasa kan kisi dem folkoe baka (dem ben mandi nanga David): 19:13-14 .A ben hori Simi na ini libi, disi ben begi hem na da liba Jordaan en aksi pardon: 19:23 .A ben miti Mefiboset, en a ben leri foe san’ede a no ben kom nanga hem na ini da woestijn. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

60 David kom baka A ben miti Barzillai, disi ben de wan boen mati na ini da woestijn, en a ben aksi da owroe man foe kom libi nanga hem na ini Jerusalem: 19:34-37 .Di a ben abra da Jordaan, David ben abi ete wan opstand, disi Siba wan Benjaminiet ben bigin. Tien foe dem famiri lowe komopo foe David, en soso Juda nanga Benjamin tan nanga hem: 20:1-3 .David ben wani Amasa foe broko dem saka, ma Joab ben kiri Amasa. Dan Joab ben go broko da opstand disi na wan foto foe Abel. Joab ben kiri Amasa so dati a no sa abi wan tegenstander. .David ben go baka na Jerusalem, wan man disi ben de nanga sari, ma moro koni. A sa abi moro problemen moro lati, ma a no sa abi moro feti efoe opstand. A ben pai kaba foe hem sondoe nanga Batseba Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

61 David da staat hoofd: II Sam. 21:1-14
.Wan pesti-siki ben de na ini Israel 3 jari langa. David ben leri dati disi de bikasi da broedoe oso foe Saul ben kiri dem Gibeoniet soema .Na ini Jozua 9, Israel ben meki wan akkorderi nanga dem Gibeoniet dati dem no sa strafoe dem. Now dem ben kisi strafoe foe da sondoe disi .David ben go na dem leider foe dem Gibeoniet soema, en dem beslis foe meki leti kom te dem kiri 7 foe dem boi foe Saul. Kande dem ben doe meer na ini da slakti foe dem Gibeoniet soema (wi no sabi). Dem ben doe disi, en da pesti-siki ben tapoe Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

62 David teri da legre: II Sam. 24
.David ben arki na da tesi foe Satan, en a ben teri Israel: I Kron. 21:1-6 .A ben sari, en Gado ben gi hem wan keus foe 3 sortoe strafoe .Sebi jari angritem .90 dei foe lon komopo foe hem feanti .3 dei pesti-siki .A ben teki da pesti-siki, en man ben dede:24:15. Da pesti-siki ben tapoe na da gron foe Arauna di David ben begi da dede-engel. David ben bai da gron: II Sam. 24:15-25; I Kron. 21:18-30 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

63 David sponsor da tempel
.David doro bijna 70 jari now. A ben wani bouw da tempel di a ben de 37 jari owroe, ma Gado no ben gi hem pasi: I Kron. 22:7-8 .Da owroe kownoe kan kom na fesi foe meki dem sani klari foe bouw da tempel, disi Salomo sa bouw: 22:9-10 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

64 David seti sani foe da tempel
Dem bigi ston foe da tempel: 22:2 .Toemoesi hipi isri foe dem spikri: 22:3 .Wan bigi hip cedre oedoe: 22:4 .$ waarti gowtoe (Mi bribi a ben de moro - rdp) 22:14 .$ waarti sorfoe (Mi bribi a ben de moro - rdp) 22:14 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

65 David seti sani… 24.000 Leviet man leki supervisor: 23:4
Leviet leki waktiman nanga kroetoeman 23:4 Leviet leki spesroetoe waktiman 23:5 Leviet foe soso singi na ini da prijse dienst foe Gado 23:5 .Wan spesroetoe koor foe 288 man:25:1, 7 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

66 David ben kari wan spesroetoe dedicatie dienst
.A ben gi dem tempel blueprint (dem papiera foe sori fa a moesoe bouw) disi a ben kisi komopo foe da anoe foe Gado: 28:19 .A ben meki wan ofrandi hemsrefi foe da wroko disi ben de $ foe gowtoe nanga $ foe sorfoe 29:4 .Di a ben doe so, dem leider foe Israel ben pramisi $ na ini gowtoe, $ na ini dorosei moni, $ na ini sorfoe, 800 ton kopro, 4600 ton sorfoe, nanga omeni moimoi: 29:6-7. Wi kan prakseri dati da preparatie ben de foe moro leki $ Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

67 Dem laasti dei foe David
Dan a ben taki wan foe dem moro moi begi na ini da Bijbel: I Kron. 29:10-19 .Dem ben kaba nanga omeni ofrandi gi Gado: 1000 jongoe man kaw, 1000 man skapoe, nanga 1000 pikin skapoe leki bron ofrandi: 29:21 .David da skrifiman: Foe dem 150 psalm, David ben skrifi 77 .David da koniman: I Kon. 2:2-5 A gi wantoe advis na Salomo Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

68 Salomo Salomo, da verwondroe kownoe foe Israel: I Kon. 1-11; II Kron. 1-9 .A wini hem feanti: I Kon. 1:1-2:46 .Adonia .Di David ben klari foe dede, Adonia ben proberi foe foefoeroe da kownoe-stoeroe foe hem hafoe-brada Salomo, en a kisi steun foe Joab & Abjatar .Salomo ben kisi steun foe Natan da profeti, Batseba, Sadok da hogepriester, nanga Benaja, wan foe dem makti man foe David: 1:8-11 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

69 Salomo wini hem feanti Batseba ben kom si David, en a seti dati Sadok sa salfoe Salomo .Adonia ben tan na libi na ondro tesi, ma a ben proberi foe kom na wan tra fasi di a ben wani trow nanga Abisag, da laasti bijvrouw foe David: 1:3, 2:17, 25 Benaja ben kiri hem Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

70 Salomo wini abra hem feanti
Abjatar: 2:26-27 Bikasi a ben getrouw gi David, Abjatar ben tan na libi, ma a komopo leki priester .Joab: 2:28-34 Dem kiri da general disi, no foe da opstand wawan, ma foe omeni tra ogri disi a ben doe, leki kiri Abner nanga Amasa .Simi: 2:36-46 Simi ben de na ondro tesi, ma di a ben broko dati en komopo foe hem foto, Salomo ben kiri hem. Now Salomo ben doe san David ben aksi hem foe doe, foe teki revensi tapoe Joab & Simi: 2:5, 8 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

71 Salomo aksi wijsheid Gado ben kom na Salomo na ini wan dren di a ben meki wan ofrandi na Gibeon. Gado ben taigi hem dati a kan abi san a wani, en da kownoe ben aksi foe wijsheid.: 3:6-9 .Di a ben doro baka na Jerusalem, a ben abi koni fanowdoe. Toe hoeroe-oema ben kom nanga toe baby, wan libi en wan dede. Ala toe ben taki dati da libiwan de foe dem. Salomo ben taki foe prati da libi pikin na toe en gi ala toe wan hafoe. Da troe mama ben taki: Nono, gi hem na da trawan, en so Salomo ben sabi soema na da troe mama. :3:16-28 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

72 Salomo seti hem kownoekondre
A ben de basi abra Israel: I Kon. 4:1-34, en a ben de wan prenki foe da millenium, te Kristus sa de basi: .Salomo ben abi 12 minister tapoe hem kownoekondre. Jezus sa abi 12 discipel: Mt. 19:28 .Salomo ben de basi abra ala kownoekondre lontoe Palestijn. Kristus sa de basi abra ala kownoekondre na ala presi: Open. 11:15 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

73 Salomo seti hem kownoekondre
.Salomo ben abi dem soema dini hem, en wi sa dini Kristus: I Kon. 4:21, Open. 22:3 .Salomo ben tjari wan vrede na ini wantoe kondre: I Kon. 4:24, en Kristus sa tjari vrede kom na ini ala presi: Jes. 2:2-4 .Juda & Israel ben libi, ibri man veilig na ondro hem druivi-taki (I Kon. 4:25) So a sa de na ondro Kownoe Jezus: Jer. 23:6; Micha 4:4; Zach. 3:10 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

74 Salomo tempel A ben bigin na mei foe di foe fo jari foe Salomo, en a ben kaba na November foe di foe elfoe jari, so a ben teki 7 jari langa: I Kon. 6:38 .A ben de precis 2x so bigi leki da tabernakel foe Mozes: 90 foetoe langa, 30 foetoe bradi, en 45 foetoe hei (Si Ex. 26:16, 18) .A ben bouw nanga slafoe-wrokoman disi Salomo ben seti: Israeliet soema, soema foe koti ston, en 330 basi. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

75 Salomo tempel Dem ben meki dem gron nanga dem muur nanga ston, disi dem ben tapoe nanga cedre oedoe, en dem ben tapoe dati nanga gowtoe. I Kon. 6:16, 21-22 .Dem ben bouw hem sondro foe joe jere da geluid foe wan ambra, aksi, efoe iniwan tra wrokosani: I Kon. 6:7 .A ben abi 10 kandratiki en 10 tafra foe toonbrede na presi foe wan foe ibriwan foe dem na ini d tabernakel: I Kon. 7:49 Salomo ben pai kownoe Chiram foe Tyrus bijna liter tarwe nanga 3200 liter foe olijf olie foe da oedoe foe Libanon foe meki da tempel: 5:8-11 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

76 Salomo tempel dedicatie dienst
Dedicatie dienst: Salomo ben gi wan samenvatting foe da geschiedenis foe da prisiri dei: I Kon. 8:12-21; II Kron. 6:1-11 .Da begi foe Salomo: I Kon. 8:22-53; II Kron 6: Salomo ben begi dati da invloed foe da tempel sa panja na 3 fasi: .Abra soema: I Kon. 8:31-32 .Dem sa kroetoe sondari .Dem regtvaardiki soema sa kisi wan krin kroetoe Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

77 Da begi & blesi foe Salomo
Abra da natie: .Foe pardon foe sondoe: 8:33-35 .Foe genezing foe da kondre: 8:36-37 .Foe kibri Israel na ini ballingschap: 8:44-50 .Abra dem heiden: 8:41-43 .Da blesi: I Kon. 8:54-62 .Gado sori Hem blesi: II Kron. 7: Now di Salomo ben kaba foe begi, da faja ben koti komopo foe hemel, en a ben bron da bron-ofrandi nanga dem tra ofrandi, en da glori foe MASRA ben foeroe da oso. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

78 Da ofrandi foe Salomo Da ofrandi: I Kon. 8:62-66; I Kron. 7:4-10 Da ofrandi disi ben de foe skapoe nanga man kaw, en a de da moro bigi wan na ini da Bijbel, en kande foe ala tem. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

79 Dem goedoe foe Salomo A ben abi 700 frow nanga 300 bijvrouw: I Kon. 11:3 .A ben abi foeroe gowtoe .A ben kisi 120 talenti gowtoe foe Chiram: 9:14 .Hem sipi ben tjari 420 talenti foe gowtoe kom: 9:27-28 .Da koningin foe Seba ben tjari 120 talenti gowtoe kom 10:10 .Dem belasting, enz. – 666 talenti gowtoe 10:14 . Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

80 Dem goedoe foe Salomo A ben abi 40.000 asi: 4:26
.A ben abi asiwagi disi ben kostoe $400 per wagi: 10:26 .A ben abi asiman: 10:26 A ben abi wan hipi sipi: I Kon. 9:26-28; 10:22; I Kron. 8:17-18 .A ben meki wan bigi kownoe-stoeroe foe asaw-tifi disi a ben tapoe nanga lala gowtoe. A ben abi siksi tree nanga wan lontoe baka nanga presi foe rostoe joe anoe. Dem ben meki 12 leeuw foe tanapoe, 2 na ibri tree. .A ben meki wan presi foe smelti isri na Gezer: I Kon. 9:17 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

81 Da getuigi abra Salomo Da koningin foe Arabie ben kom foe si foe hemsrefi dem goedoe foe Salomo en foe tesi da koni foe hem. A ben twijfel fosi ma a ben taki: 10:7 Tokoe mi no ben bribi dem woortoe te leki mi ben kom loekoe, en mi ben si nanga mi egi ai; en loekoe, dem no ben taigi mi hafoe foe da tori; joe koni nanga joe goedoe de pasa da bigi nem disi mi ben jere kaba. 900 jari moro lati Masra Jezus sa taki abra da bezoek disi. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

82 Da koni foe Salomo Dem ben taki abra da koni foe Salomo na ini
.Wet: I Kon. 3:28 .Administratie: I Kon. 4:29; 5:12 .Poezie: I Kon. 4:32 - wi sa taki abra dem skrifi foe Salomo moro lati .Natuurkunde: I Kon. 4:33 .Koni foe bouw: I Kon. 5:1-7; 9:15-22 .Bai & seri sani: I Kon. 9:26-10:29 .Filosofie: Prediker 2:3 .Prani: Prediker 2:5 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

83 Dem sondoe foe Salomo Dem sondoe foe Salomo agensi Gado
.A ben kisi waarskow kaba .Foe David .Fosi: I Kron. 22:13 .Di foe toe: I Kon. 2:13 .Gado srefi .Fosi: I Kon. 3:14 .Di foe toe: I Kon. 9:6-7 .Di foe drie: 11:11 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

84 Da wet foe Gado Gado ben skrifi dem wet foe dem kownoe na ini Deut. 17: Te joe kom na ini da kondre disi MASRA joe Gado sa gi joe, en joe sa teki hem, en joe sa libi na ini, en joe sa taki: Mi sa poti wan kownoe na mi tapoe leki ala dem tra kondre disi de lontoe mi; 15. Dan joe sa poti wan kownoe na joe tapoe disi MASRA joe Gado sa verkisi; joe moesoe poti wan foe joe egi brada leki kownoe tapoe joe; joe no abi pasi foe poti wan vreemde soema na joe tapoe, disi no de joe brada. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

85 Da wet foe Gado Deut. 17…16. Ma a no sa kisi foeroe asi, efoe meki da pipel go baka na Egypti foe kisi foeroe asi, bikasi MASRA ben taki gi oen taki: Oen no moesoe go baka na da pasi dati moro En a no sa teki foeroe wefi gi hemsrefi, foe hem hati no sa drai komopo; en a no moesoe abi foeroe sorfoe nanga gowtoe gi hemsrefi. Ma Salomo ben broko ala 3 wet .A ben abi foeroe gowtoe nanga sorfoe: I Kon. 10:14-27 .A ben abi omeni doesoen asi: 4:26 .A ben abi 700 wefi en 300 bijvrouw Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

86 Da gevolg foe hem sondoe
San ben pasa bikasi foe hem sondoe .Foe da fosi tem, a ben abi problemen nanga soema disi ben wani meki trobi en tjari opstand kom .Baka hem dede, Gado sa poeroe hem kownoekondre komopo foe hem anoe en gi wan bigi pisi na wan tra soema: 11:9-13; 26-40 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

87 Dem Psalm Dem Psalm: Joe abi drie basis fasi foe stoeka dem psalm:
. Dem prati na ini boekoe . Soema ben skrifi dem . San dem taki abra Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

88 Dem Psalm – boekoe 1 Doro dem groepoe efoe boekoe foe dem psalm. Ibri wan kaba nanga wan prijse gi Gado .Boekoe 1: Psalm 1-41 gersi da boekoe foe Genesis. Da sleutel woortoe de mansoema: Ps. 1:1 Blesi foe da man disi no waka na ini da rai foe dem soema disi no abi Gado-fasi, en disi no tan na ini da pasi foe dem sondoe soema, en disi no sidon na ini da stoeroe foe da spotoeman. Ps. 8:5. San na libisoema, disi Joe de prakseri foe hem? En soemapikin, disi Joe ben loekoe hem? Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

89 Dem Psalm – Boekoe 1 Ps. 25:12 Soema na da man disi de frede MASRA? A sa leri hem na ini da pasi disi a sa verkisi. Ps. 34:9. O tesi en si dati MASRA de boen; blesi foe da man disi vertrouw na Hem tapoe. Ps. 34:13 Sortoe man wani libi, en a lobi foeroe dei, so dati a kan si boen sani? Ps. 37:23 MASRA de seti dem foetoe-stapoe foe wan boen man; en A de prisiri na ini hem pasi. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

90 Dem Psalm – Boekoe 1 Ps. 37:37 Marki da soema sondro foutoe, en loekoe na da opregti soema; bikasi da kaba foe da man dati de vrede. Ps. 40:5. Blesi foe da man disi poti hem vertrouw na tapoe MASRA, en a no loekoe na persoon na da bigi-fasi soema, efoe da soema disi drai go na baka leitori. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

91 Dem Psalm – Boekoe 2 Boekoe 2: Psalm A gersi da boekoe foe Exodus: Sleutel woortoe de verloesoe Ps. 50:15 En kari na Mi na ini da dei foe trobi; Mi sa verloesoe joe, en joe sa gi Mi glori. Ps.54:9. Bikasi A ben verloesoe mi komopo foe ala mi trobi; en mi ai ben si san Hem wani fadon na tapoe mi feanti. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

92 Dem Psalm – boekoe 2 Ps. 56:1 14. Bikasi Joe ben verloesoe mi sieli komopo foe dede; Joe no sa kibri mi foetoe foe mi no fadon, so dati mi kan waka na fesi foe Gado na ini da leti foe libi? Ps. 59:2 Verloesoe mi foe mi feanti, O mi Gado; kibri mi foe dem soema disi opo agensi mi. Ps. 69:15 Verloesoe mi komopo foe da tokotoko, en no gi mi pasi foe saka go na ini; verloesoe mi foe dem soema disi no lobi mi, en verloesoe mi komopo foe dem dipi watra. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

93 Dem Psalm – boekoe 2 Ps. 71:2 Verloesoe mi na ini Joe gerechtigheid, en meki mi lon go kibri; poti Joe jesi gi mi, en verloesoe mi. Ps. 72:12 Bikasi a sa verloesoe da mofinawan te a sa krei, nanga da poti soema toe, nanga da soema disi no abi wan jepiman. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

94 Dem Psalm – boekoe 3 Boekoe 3 - a gersi Leviticus: Sleutel woortoe de santa-presi Ps. 73:17 Te leki mi ben go na ini da santa presi foe Gado; dan mi ben froestan da kaba foe dem. Ps. 74:7 Dem ben trowe faja na ini Joe santa presi; dem ben pori da tanpresi foe Joe nem trowe na gron. Ps. 77:14 Joe pasi, O Gado, de na ini da santa presi; soema de so wan bigi Gado leki wi Gado? Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

95 Dem Psalm – boekoe 3 Ps. 78:69 En A ben bouw Hem santa presi leki dem hei paleisi, leki grontapoe disi A ben seti faste foe teego. Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

96 Dem Psalm… Boekoe 4: Ps A gersi Numeri. Sleutel woortoe de waka lontoe, no abi rostoe: Si Ps. 90 & 106 .Boekoe 5: Ps Leki Deuteronomium. Sleutel woortoe: da woortoe foe Gado: Loekoe na Ps. 119 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

97 Dem Psalm – skrifiman David
.Dem skapoe psalm: 8, 19, 23, 29, 144 .Dem sondari psalm: 32, 38, 51 .Dem pina psalm: 3, 4, 5, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 22, 25, 26, 27, 28, 31, 34, 35, 39, 40, 41, 53, 56, 57, 58, 59, 61, 62, 63, 64, 69, 70, 86, 109, 140, 141, 142, 143 .Dem tevrede psalm: 2, 9, 15, 16, 18, 20, 21, 24, 30, 36, 37, 52, 60, 65, 68, 72, 95, 101, 103, 105, 108, 110, 122, 124, 131, 133, 138, 139, 145 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

98 Dem Psalm – dem skrifiman
Korach; 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 84, 85, 87 .Asaf: 50, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83 .Heman: 88 .Ethan: 89 .Salomo: 127 .Mozes: 90 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

99 Dem Psalm – dem skrifiman
Hizkia: 120, 121, 123, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 132, 134 .Anoniem: 1, 10, 33, 43, 67, 71, 91, 92, 93, 94, 96, 97, 98, 99, 100, 102, 104, 106, 107, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 135, , 146, 147, 148, 149, 150 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

100 Dem Psalm – onderwerp Devotional: 4, 9, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 22, 23, 24, 27, 30, 31, 33, 34, 35, 37, 40, 42, 43, 46, 50, 55, 56, 61, 62, 63, 66, 68, 69, 71, 73, 75, 76, 77, 80, 81, 84, 85, 88, , 94, 95, 100, 103, 106, 107, 111, 115, 116, 118, 119, 122, 1223, 126, 133, 136k, 138, 139, 141, 142, 144, 147, 148, 149, 150 .Penitential (sari abra sondoe) 6, 32, 38, 51, 102, 130, 143 .Imprecatory (wani ogri foe miti dem feanti) 35, 55, 58, 59, 69, 83, 109, 137, 140 . Les 1 Santa Jejej 12/31/2018

101 Dem Psalm – onderwerp Ascent (kren go na hei) 120-134
.Halleluja: .Geschiedenis: 78, 105, 106 .Acrostic (alfabetische): 9, 10, 25, 34, 37, 111, 112, 119, 145 .Messianic: 2, 8, 16, 22, 23, 24, 31, 34, 40, 41, 45, 55, 68, 69, 72, 89, 102, 109, 110, 118, 129 Ascent (kren go na hei) .Halleluja: .Geschiedenis: 78, 105, 106 .Acrostic (alfabetische): 9, 10, 25, 34, 37, 111, 112, 119, 145 .Messianic: 2, 8, 16, 22, 23, 24, 31, 34, 40, 41, 45, 55, 68, 69, 72, 89, 102, 109, 110, 118, 129 Les 1 Santa Jejej 12/31/2018