Eerste impressies zijn belangrijk..

Presentatie over: "Eerste impressies zijn belangrijk.."— Transcript van de presentatie:

1 Multiculturele aspecten in de Palliatieve fase Mehmet Uygun 25 januari 2018

2 Eerste impressies zijn belangrijk..

3 …..maar niet doorslaggevend…

4 Onze culturele bril Onze waarnemingen
zijn geen feiten, maar interpretaties die laten zien wat onze waarden, gevoelens en oordelen zijn behorend bij onze familie, etnische groep, professie etc.

5 BELEVINGSWERELD VAN MENSEN

6 Weet dat wij verschillend zijn, zoals
Andere taal Andere gewoonten Andere cultuur Andere geloof/religie Andere opvoeding Andere manier van omgaan met ???

7 (Allochtonen) in Nederland
3,9 miljoen allochtonen per 1/1/2015 24% van de totale bevolking 1e vs. 2e generatie 45% westerse allochtonen vs. 55% niet westers

8 Zelf en/of 1 (groot)ouder geboren buiten Nederland
Wie is migrant ? Zelf geboren buiten Nederland Wie is Allochtoon ? Zelf en/of 1 (groot)ouder geboren buiten Nederland

9

10 Ali Uygun

11 Stichting Gezondheid Allochtonen Nederland
SGAN is een patiëntenorganisatie, die opkomt voor de belangen van de allochtone patiënten en zijn of haar naasten. De stichting speelt een actieve rol bij de begeleiding, advisering, doorverwijzing en verbetering van de leefwereld en contacten van allochtone patiënten in Nederland.

12 Doelstelling SGAN wil allochtone patiënten uit hun isolement halen en ervoor zorgen dat zij hun weg vinden binnen de vele instellingen die zich bezighouden met kanker. SGAN maakt diverse ziektes bespreekbaar. Organiseert voorlichtingsbijeenkomsten en lotgenotencontacten en werkt samen met bestaande patiëntenorganisaties en zorginstellingen.

13 Samenwerken met Overheden (lokaal en landelijk)
Zorginstellingen (ziekenhuizen, GGD enz.) Patiëntenorganisaties Inloophuizen Hospices RIVM

14 Definitie Palliatieve zorg WHO 2002
zorg gericht op verhoging kwaliteit van leven voor patiënt en diens naasten Voor patienten met levensbedreigende ziekte Voorkomen en verlichten van lijden Door vroegtijdige signalering, zorgvuldige beoordeling Behandeling van pijn en andere symptomen Bestrijding van psychologische en sociale problemen Aandacht voor zingeving

15 Kenmerkend voor Nederlandse benadering: Gericht op een goede dood
Bespreken sterven Staken “zinloze” behandeling Bespreken euthanasie - sedatie Maximaal pijnbestrijding Moeder Ernest Claes

16 Wat is er anders voor allochtone patiënten en familie?
Knelpunten in de zorg Kenmerken “allochtone benadering” Tips hulpverleners 16

17 Belangrijke punten die een goede zorg kunnen beïnvloeden
Communicatie Cultuur Religie en Beleving van ziekte en dood

18 Communicatie Analfabetisme Taalbarrière Kennisachterstand
Vertalen via familielid / tolk optimistische houding familie: “inshAllah komt goed” Angst om diagnose en prognose te bespreken alles ligt in de handen van Allah

19

20 Algemeen culturele verschillen; communicatie
Niet rechtstreeks Vaak via familie, vertrouwenspersoon Vermijden van bepaalde woorden Inzicht in eigen ziektegeschiedenis en lichaam - data - medicijngebruik - behandelingen Taalvaardigheid & tolken Positie arts.

21 Cultuur Collectivisme Schaamtegevoelens Ziektebeleving emoties
controleverlies Ziekenbezoek vergeving verzoening

22 Cultuurverschillen? Nederlanders Migranten Individualisme
Collectivisme Patiënt beslist (familie wel betrokken) Familie beslist mee Niet over patiënt spreken met familie zonder toestemming Grote rol familie, willen soms zonder patiënt erbij spreken Religie naar achtergrond Religie belangrijke rol in leven Alles duidelijk en eerlijk vertellen, Praten over naderend sterven Niet met patiënt over doodgaan praten, hoop houden Hier heel duidelijk de relativiteit benadrukken

23 Culturele en religieuze verschillen; beleving van ziekte en dood
Alles komt van Allah; gezondheid maar ook ziekte en herstel Je lot dragen; ziekte als beproeving van Allah Het recht op hoop Kanker is besmettelijk en dodelijk Kennis van eigen ziekte en lichaam Stoppen van een behandeling; euthanasie M/V beleving en verzorging

24 Religie Religieuze verplichtingen (5 zuilen)
Rituelen rondom het sterfbed Plicht om te werken aan je gezondheid Schaamte als je niet aan je religieuze verplichtingen voldoet.

25 Religie Levensloop en tijdstip van overlijden wordt door Allah (God) bepaald Accepteren van het lot Lijden wordt vaak zelfs gezien als een zinvolle ervaring  dichter bij Allah komen en vergiffenis vragen/krijgen voor zonden  zonde vrij het hiernamaals in Sterven is geen eindpunt, maar overgang naar hiernamaals

26 Kenmerken “allochtone” benadering gericht op zo lang mogelijk leven VERSCHILLEN (autochtoon/allochtoon) Steeds meer Niet-autochtone Nederlanders die zorg nodig hebben in de laatste levensfase Gericht op goede dood Gericht op zo lang mogelijk leven Openlijk spreken over sterven en dood Moment van sterven is in handen van God/Allah Spreken over staken van medisch zinloze behandelingen Maximaal behandelen tot de dood, voeding/medicatie niet stoppen Open gesprek over maximale pijnbestrijding Second opinion. Moeite met morfine Alternatieve behandeling Spreken over euthanasie en palliatieve sedatie Geen euthanasie of sedatie

27 Cultuursensitieve aandachtspunten
Tegenstrijdigheid in wens om informatie 2e en 3e generatie allochtonen vullen soms in dat ouders niets willen weten Vraag hier als hulpverlener actief naar, desnoods met tolk Communiceer empathisch over ongunstige diagnose en prognose ‘onze medicijnen helpen hiervoor niet, het is nu in Gods/Allahs hand’ De situatie is ernstig, wanneer u nog naar Marokko wil, dan is nu het moment Voorkeur voor zorg door familie Bestaan van bijvoorbeeld Hospices niet bekend Familiebezoek erg belangrijk, maar ook zwaar

28 Tips voor Nederlandse hulpverlening
Patiënt serieus nemen en veel vragen stellen Tolken; non-verbale communicatie; let op woordkeus Bespreek wensen communicatie - besluitvorming Respecteer wensen patiënt m.b.t. vertrouwenspersoon Sluit aan bij wensen en eigen grenzen Vraag naar (culturele – religieuze) gewoontes en behandelingen in thuisland Informeer over thuiszorg / vrijwilligers etc. Geef voorlichting over ziekte / symptomen / behandeling

29 Universele Kern palliatieve zorg
Proactieve benadering Persoonlijke aandacht! Respect wensen en eigen grenzen Zorg voor relevante kennis en kunde Werk samen

30 VRAGEN

31 SGAN Stichting Gezondheid Allochtonen Nederland Postbus AR Amsterdam Tel: