(A)typische tuberculeuze mycobacteriële longaandoeningen

Presentatie over: "(A)typische tuberculeuze mycobacteriële longaandoeningen"— Transcript van de presentatie:

1 (A)typische tuberculeuze mycobacteriële longaandoeningen
Frederik Vanrietvelde Rad. en Medische beeldvorming, U.Z.Gent

2 Incidentie  door  immuno-incompetente patienten
AIDS, transplanten, chemotherapie, cortico’s  ook bij immuno-competente populatie

3 Organismen Tuberculeuze mycobacteriële aandoening M. Tuberculosis
Nontuberculeuze (atypische) mycobacteriële aandoening M.Avium/Intracellulare (HIV) M.Kansasii(V.S.) M.Xenopi(Canada) M.Malmoense(Noord-Europa) M.Chelonae M.Fortuitum(alcoholici,bejaarden, DM)

4 Atypische mycobacteriele aandoening
Klassieke vorm: * man > vrouw * 5de-7de levensdecade * onderliggend longlijden * lijkt sterk op TB Niet-Klassieke vorm: * > vrouw * meestal MAI * 7de levensdecade

5 Pathogenese Inhalatie geïnfecteerde luchtpartikels 
Focale pneumonitis (midden-en onderkwabben) Lymfogene spreiding Hilaire en mediastinale adenopathie = primaire complex

6 Pathogenese Genezing: Ghon letsel Ranke complex Simon Foci
Progressieve primaire tuberculosis Miliaire tuberculosis Reaktivatie

7 Beeldvorming Rx vlot beschikbaar lage kostprijs lage gevoeligheid
(HR)CT vrij vlot beschikbaar hogere kostprijs hogere gevoeligheid CT: mediastinum HRCT: longparenchym

8 Primaire tuberculose Initiele foci  midden- en onderkwab, anteriorsegment bovenkwab
RX Consolidatie Hilaire en mediastinale adenopathie Cavitatie Atelectase 15% normaal beeld!! (HR)CT Focale pneumonitis Hilaire en mediastinale adenopathie * paratracheaal, rechts tracheobronchiaal, subcarinaal * necrotisch centrum Consolidatie, atelectase, cavitatie

9 Genezing Vertraagde hypersensitiviteit  Granuloomvorming (1-3 weken)
Caseuze necrose Fibrose en dystrofische calcificatie

10 Genezing Ghon letsel: parenchymlitteken(scar) of granuloom thv de initiele focus (± gecalcifieerd) Ranke complex: parenchymlitteken + gecalcifieerde lymfonodi Simon foci: geheeld primair letsel in longapex

11 Progressieve primaire tuberculose
Immuunreaktie niet optimaal, endobronchiale spreiding RX   consolidatie   atelectase   cavitatie   adenopathy Tuberculeuse pleurisy (pleurale effusie)

12 Progressieve primaire tuberculose
(HR-CT) Tuberculeuze infectie Vlokkerige unilaterale of bilaterale consolidatie, frequent peribronchiaal Cavitatie, dun- of dikwandig Verspreide nodules, vertakkende centrilobulaire strukturen, “Tree-in-bud”= bronchiolectasie en bronchiolitis en opvullen bronchioli met sputumplugs

13 Verdikking interlobulaire septa
Combinatie van 1,(2) en 3 Verdikking interlobulaire septa Necrotische hilaire en mediastinale lymfonodi Pleurale effusie, broncho-pleurale fistel, empyeem

14 Progressieve primaire tuberculose
Nontuberculeuze infectie (niet-klassieke vorm, >RMK en lingula) Bronchiectasieën Kleine of grotere nodules Combinatie van 1 en 2 Vlokkerige unilaterale of bilaterale consolidatie

15 Cavitatie, dun- of dikwandig
Verspreide nodules, centrilobulaire vertakkende strukturen, “Tree-in-bud” Pleurale effusie of verdikking Hilaire en mediastinale lymfonodi

16 Miliaire aandoening Immuunrespons zeer slecht tot afwezig
Hematogene spreiding Fijn nodulair of reticulonodulair patroon, uniforme diameter diffuus verspreid DD endobronchiale spreiding: grotere nodules, wisselende grootte, niet diffuus verspreid, bronchiale wandverbreding

17 Reaktivatie Zelfde bevindingen doch:
Tuberculeuze en klassieke non-tuberculeuze infectie: * voorkeur apicale en posteriorsegmenten bovenkwabben *  verbreding interlobulaire septa Niet-klassieke non-tuberculeuze infectie: * geen voorkeurslokalisatie * meer bronchiectasieën of combinatie van nodules en bronchiectasieën

18 Complicaties en sequellen
Aspergiloom: kolonisatie v/d caviteit met Aspergillus fumigatus Fibronodulaire topletsels, fibrothorax Verkalkte TB-pleuritis Cicatriciele atelectase en compensatoire atelectase longcapaciteit cor pulmonale Scar-tumoren

19 Conclusie Belang  gezien incidentie 
(HR)CT gevoeliger dan RX voor detectie en karakterisatie letsels, RX voor screening. Aktiviteit enkel te bepalen door opvolging in de tijd! Differentiatie mogelijk tussen tuberculeuze/klassieke// non-tuberculeuze en niet-klassieke non-tuberculeuze infectie

20 Differentiatie TB-atypische MB
Caviteiten dikwandiger meer bronchogene spreiding meer pleurale effusie meer verbreding inetrlobulaire septa Atypische MB(niet-klassieke) Caviteiten dunwandiger meer verspreiding per continuitatem zelden pleurale effusie meer bronchiectasieën