Spouwisolatie: feiten en fabels Spouwisolatie is een van de meest succesvolle maatregelen om energiebesparing te realiseren. Toch gaan er veel geluiden.

Presentatie over: "Spouwisolatie: feiten en fabels Spouwisolatie is een van de meest succesvolle maatregelen om energiebesparing te realiseren. Toch gaan er veel geluiden."— Transcript van de presentatie:

1 Spouwisolatie: feiten en fabels Spouwisolatie is een van de meest succesvolle maatregelen om energiebesparing te realiseren. Toch gaan er veel geluiden op dat het geen verstandige maatregel is. Zeker niet als één van de maatregelen om een woning volledig energie neutraal te maken. Feit of fabel? Wat vindt u? Kees van der Linden 1 oktober 2014 Eric van den Ham

2 Onderwerpen ter bespreking Wat levert het op aan energiebesparing? (is het de moeite waard in relatie tot verdere toekomst?) Wat kan er fout gaan bij achteraf isoleren? Hoe voorkom je dat? Wat zijn uw ervaringen?

3 Bouwkundige randvoorwaarden vooronderzoek naar de volgende aspecten: - reeds aanwezige gebreken aan de gevel (scheurvorming, kwaliteit voegwerk) - vorstgevoeligheid van het buitenspouwblad - spouwbreedte - eventuele vervuiling van de spouw.

4 Aandachtspunten: Gevels met tekenen van vochtschade Scheuren in gevels en gebrekkig voegwerk Kwaliteit van het metselwerk van het buitenspouwblad met het oog op het risico van vorstschade Gevels van betonstenen die een open structuur bezitten Verontreinigde spouwen Hoge en lange ononderbroken gevels Ventilatie- en afvoerkanalen door de gevels

5 Extra voorzieningen: Waterafvoeropeningen Open stootvoegen aan de bovenzijde moeten blijvend worden afgedicht. Ventilatie van de kruipruimte De ventilatie van de kruipruimte niet blokkeren. Ventilatie van platte daken De ventilatie van platte daken niet blokkeren. Vochtbelasting van binnen uit Bij ruimten met hoge vochtbelasting de dampweerstand aan de binnenzijde vergroten. Begrenzingen van spouwen Het isolatiemateriaal mag niet aangrenzende, niet te isoleren, percelen lopen.

6 Spouwankers als koudebrug

7 U = 1 / R l = 1 / 1,64 = 0,6 W/m 2 K q = 0,6. 23 = 14 W/m 2 W/m 2 7 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

8 Temperatuurverloop in een spouwmuur

9 Temperatuurverloop bij verschillende spouwmuren

10 10

11 11

12 12

13 Condens op vacuumbeglazing 13 koudebruggen Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

14 Schimmelgroei 14 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

15 Isoleren helpt

16 2D-koudebrugberekening Geometrische koudebrug 16

17 condensatie op koudebruggen 17

18 oppervlaktetemperatuur en energieverlies 18 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

19

20 Voorkomen van koudebruggen Ononderbroken doorzetten van de isolatie Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

21 Geen luchtlekken in constructies

22

23

24 Te bereiken energiebesparing Hoeveel bereik je met spouwmuurisolatie In relatie tot verbetering glas Hoeveel bereik je na isoleren van de spouw nog met buitenisolatie

25 Voorbeeldwoning

26

27

28 Besparing door thermische isolatie voorbeeldwoning Spouwmuur 85 m 2 ; ramen 20 m 2

29 Kosten-baten thermische isolatie

30 The End

31 Volgende dia’s voor het geval er dieper op enkele zaken moet worden ingegaan.

32 R l = R c + 0,17 [m 2.K/W] NEN 1068 Scheidingsconstructies Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 32 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

33 Warmtedoorgangscoefficient van scheidingsconstructies U = 1 / R l = 1 / (r e + R c + r i ) [W/m².K] standaard rekenwaarde buitenwand: U = 1 / (R c + 0,17) Warmteverlies door een constructie: q =  T / R l = U.  T [W/m²] [N.B. R en r beide gewoon warmteweerstand] Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 33 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

34 Warmteverlies door constructies Bepalende grootheden: warmteweerstand / U-waarde temperatuurverschil (gemiddeld) periode (jaar / stookseizoen) Uitkomst: in MJ, kWh of m 3 aardgasequivalent Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies door constructies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 34 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

35 Warmtestroom door scheidingsconstructies Rekenvoorbeelden bij T i = 23 °C T e = 0 °C - geisoleerde spouwmuur: R c =1,47 m 2.K/w U = 1 / ( 1,47 + 0,17) = 0,6 W/m²K q = U. (T i - T e ) = 0,6 * 23 = 14 W/m² - enkel glas: U = 5,7 W/m²K q = U. (T i - T e ) = 5,7 * 23 = 130 W/m² Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies door constructies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 35 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

36 Warmtedoorgangscoefficient van scheidingsconstructies Voorbeelden - enkel glas U = 5,7 - dubbel glas U = 3,0 - HR ++ -glas U = 1,2 - geisoleerde spouwmuur R c =3 U = 0,32 Sectie Climate Design Vakken Klimaatontwerp Duurzaamheid Exergie Bouwfysica/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. convectie. Straling Warmteverlies Energiegebruik Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies door constructies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 36 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

37 Energieverlies/aardgasgebruik Q = U ·  T gem · t [J/m 2 ] gemiddeld buiten 5 °C en binnen 18 °C (  T gem = 13 °C) lengte stookseizoen ca. 210 dagen t = 210. 24. 3600 = 18.144.000 sec 1 m 3 aardgas --> 35.10 6 J effectief 30 MJ (5% verlies ketel; 5% verlies leidingen, enz.) Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 37 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

38 Energieverlies/aardgasgebruik Q = U ·  T gem · t [J/m 2 ]  T gem = 13 °C (buiten 5 °C en binnen 18 °C) lengte stookseizoen 18.144.000 sec Q = U ·  T gem · t = U. 13. 18144000 [J/m 2.a] = U · 235 [MJ/m².a] 1 m 3 aardgas --> 35 MJ effectief 30 MJ (5% verlies ketel; 5% verlies leidingen, enz.) G = U · 235 / 30 = ca. 8. U [m 3 aeq /m².a] Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 38 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

39 Energieverlies (aardgas) door scheidingsconstructies Jaarlijks energieverlies (1 m 3 aardgas --> 30 MJ) G = U · 235 / 30 = ca. 8. U [m 3 aeq /m².a] enkel glasU = 5,7 45 m 3 aeq/m².a dubbel glasU = 3,0 25 m 3 aeq/m².a HR ++ -glasU = 1,2 10 m 3 aeq/m².a geisoleerde wand R c =3; U=0,3 2,5 m 3 aeq/m².a (bij glas ook warmtewinst door zoninstraling) Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 39 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

40 R l = R c + 0,17 [m 2.K/W] NEN 1068 Scheidingsconstructies Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 40 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

41 Warmtedoorgangscoefficient van scheidingsconstructies (2) U = 1 / R l = 1 / (r e + R c + r i ) [W/m².K] standaard rekenwaarde buitenwand: U = 1 / (R c + 0,17) Warmteverlies door een constructie: q =  T / R l = U.  T [W/m²] [N.B. R en r beide gewoon warmteweerstand] Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 41 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 4-6 september 2013

42 Warmteverlies door constructies (2) Bepalende grootheden: warmteweerstand / U-waarde temperatuurverschil (gemiddeld) periode (jaar / stookseizoen) Q = U. A.  T. T [J] of MJ, GJ, kWh en m 3 aardgasequivalent Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies door constructies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 42 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

43 Warmteverlies door constructies Invullen vaste getallen: Q = U. A.  T gem. t stookseizoen [J]  T gem = 10 °C t stookseizoen = 9 mnd = 272 dagen t = 272. 24. 3600 = 23.500.800 s zodat Q = 235. U. A [MJ] of Q = 235. U [MJ/m 2 ] Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies door constructies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 43 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

44 Energieverlies (aardgas) door scheidingsconstructies Jaarlijks energieverlies (1 m 3 aardgas --> 30 MJ *) G = U · 235 / 30 = ca. 8. U [m 3 aeq /m².a] enkel glasU = 5,7 45 m 3 aeq/m².a dubbel glasU = 3,0 25 m 3 aeq/m².a HR ++ -glasU = 1,2 10 m 3 aeq/m².a geisoleerde wand R c =3; U=0,3 2,5 m 3 aeq/m².a N.B. bij glas ook warmtewinst door zoninstraling *) Aardgas: ca. 35 MJ/m3  = ca. 0,85 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. condensatie Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 44 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

45 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Maximale dampspanning onder dakbedekking vs bovengrens dampsspanning binnen 45 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

46 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Droging dak gedurende zomer 46 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

47 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Museum: constante en hoge relatieve vochtigheid 47 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

48 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Maximale dampspanning onder dakbedekking vs dampspanning binnen 48 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

49 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Meer condensatie dan verdamping 49 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

50 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Van jaar tot jaar toenemend vochtgehalte 50 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

51 Dampdiffusie Dampdiffusieweerstand g =  c/Z Z = dampdiffusieweerstand bij concentratieverschil [s/m] g =  p/R d R d = dampdiffusieweerstand bij dampdrukverschil [m/s] Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 51 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

52 Dampdiffusie Dampdiffusieweerstandsgetal  = D w,mat / D w,lucht [-] Z = 4,35.10 4  d [s/m] (  c) R d = 5,3.10 9  d [m/s](  p) Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 52 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

53 Damptransport door constructies  c = 5 g/m 3  p = 675 Pa vochtstroom g = 0,5 g/m 2.h ofwel 2 kg in 6 mnd g =  p/5,3.10 9.( .d) Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 53 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

54 Dampdiffusie vs ventilatie ventilatie 100 m 3 /h voert ca. 0,250 kg/h waterdamp af dampdiffusie door 30 m 2 metselwerk voert ca. 0,015 kg/h waterdamp af Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 54 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

55 Invloed plaats dampremmende laag Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 55 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

56 Invloed plaats dampremmende laag Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 56 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

57 Invloed plaats dampremmende laag Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 57 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

58 Invloed plaats thermische isolatie Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 58 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

59 Invloed plaats thermische isolatie Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 59 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

60 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 60

61 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. Dampremmende laag 61 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

62 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 62

63 Invloed plaats thermische isolatie Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 63 Faculteit Bouwkunde - afdeling AE+T - sectie Climate Design BK1TE1 - Klimaatontwerp 9-11 september 2013

64 Inl Bouwfysic/Inst Warmte-isolatie Warmtetransport Warmteweerstand Warmte-overdracht. geleiding. convectie. straling Warmteverlies Energiegebruik Temp. verloop in constructies Luchtvochtigheid Ventilatie Opp. Condensatie Koudebruggen Inwendige cond. Bouwfysische beoordeling constr. 64