02/02/2016dosimetrie niveau 31 Persoonsdosimetrie Frits Pleiter
02/02/2016dosimetrie niveau 32 Dosimetrie en detectie wisselwerking van straling met materie vormt de basis voor een vijftal onderwerpen die van belang zijn in de dagelijkse praktijk van de stralingsdeskundige: dosimetriestralingsgrootheden en -eenheden radiobiologiehoe beïnvloedt straling ons lichaam detectiehoe meten we straling afscherminghoe reduceren we straling toestellenhoe produceren we straling de overheid heeft grootheden en eenheden nodig om wet- en regelgeving te kunnen formuleren
02/02/2016dosimetrie niveau 33 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie indeling dosimetrie en detectie omgevingsdosimetrie persoonsdosimetrie oude dosiseenheden rad rem nieuwe ontwikkelingen ICRP-103
02/02/2016detectie niveau 34 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie omgevingsdosimetrie - kwadratenwet kwadratenwetH* = h A t / r 2 vuistregels voor de bronconstante h op 1 m van 1 MBq (geen rekening gehouden met absorptie) α-bron5000 µSv h -1 -bron10 µSv h -1 -bron0,14 E µSv h -1
02/02/2016detectie niveau 35 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie omgevingsosimetrie - GM-telbuis -foton creëert foto- of Compton-elektron in de wand van de buis elektron dat telgas bereiken geeft aanleiding tot telpuls hoe groter -energie, hoe groter het gebied waaruit elektron kan ontsnappen N telpuls N E H* gas Geiger-Müllerbuis kan niet E meten waarom kun je wel H* meten ?
02/02/2016detectie niveau 36 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie persoonsdosimetrie - TLD-badge gevoelig, niet weefselequivalent (vereist energiefilter) CaF 2 CaSO 4 minder gevoelig, wel weefselequivalent LiF Li 2 B 4 O 7 dragen van TLD-badge is verplicht voor blootgesteld werknemers filmbadge is inmiddels geheel verdrongen door TLD-badge pendosismeter of EPD is nuttige aanvulling
02/02/2016detectie niveau 37 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie persoonsdosimetrie door slimme constructie geeft uitlezing informatie met betrekking tot H p (10) diepe dosis effectieve dosis H p (0,07) ondiepe dosis huiddosis soort straling ( , , n) energie van straling de meetdrempel is ongeveer 0,01 mSv voor H p > 1 mSv j -1 is de wettelijke nauwkeurigheidseis: 2/3 H p (werkelijk)<H p (gemeten)<3/2 H p (werkelijk)
02/02/2016dosimetrie niveau 38 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie indeling detectie en dosimetrie omgevingsdosimetrie persoonsdosimetrie oude dosiseenheden rad rem nieuwe ontwikkelingen ICRP-103
02/02/2016dosimetrie niveau 39 Dosimetrie Dosimetrie oude dosiseenheden definitie van "radiation absorbed dose" (rad) 1 rad = 0,01 Gy definitie van "röntgen equivalent man" (rem) 1 rem = 0,01 Sv toelichting 1 rad = 100 erg/g 1 erg = J 1 rad = 100 erg/g J/erg 10 3 g/kg = 0,01 J/kg = 0,01 Gy 1 rem = 0,01 Sv 1 R = 2,58 C/kg / 1,602 C = 1,610 ionen per kg 1,610 ionen per kg 34,0 eV per ion 1,602 J/eV = 0,0088 J/kg 0,01 Gy = 1 rad
02/02/2016dosimetrie niveau 310 Persoonsdosimetrie Persoonsdosimetrie indeling detectie en dosimetrie omgevingsdosimetrie persoonsdosimetrie oude dosiseenheden rad rem nieuwe ontwikkelingen ICRP-103
02/02/2016dosimetrie niveau 311 Dosimetrie Dosimetrie nieuwe ontwikkeling - stralingsweegfactor w R ICRP-26ICRP-60ICRP-103 foton, elektron neutron < 10 keV 2 5 2, keV10 7,5 0,1 - 2 MeV MeV1010 > 20 MeV 5 5 proton -deeltje H = w R D krijgt de nieuwe naam "radiation weighted dose" er komt misschien een nieuwe eenheid voor H
02/02/2016dosimetrie niveau 312 Dosimetrie Dosimetrie nieuwe ontwikkeling - weefselweegfactor w T ICRP-68ICRP-103 gonaden0,20gonaden0,08 beenmerg (rood)0,12beenmerg (rood)0,12 dikke darm0,12dikke darm0,12 longen0,12longen0,12 maag0,12maag0,12 blaas0,05blaas0,04 borstweefsel0,05borstweefsel0,12 lever0,05lever0,04 slokdarm0,05slokdarm0,04 schildklier0,05schildklier0,04 huid0,01huid0,01 botoppervlak0,01botoppervlak0,01 hersenen0,01 speekselklieren0,01 10 overige organen0,0513 overige organen0,12
02/02/2016dosimetrie niveau 313 Dosimetrie Dosimetrie nieuwe ontwikkeling - overige organen ICRP-68ICRP organen13 organen w T = 0,05 w T = 0,12 bijnierenbijnierengalblaas hersenenhart ETETlymfeknopen dunne darmdunne darmmondslijmvliesnierenspierenalvleeskliermiltzwezerik baarmoederbaarmoeder / prostaat
02/02/2016dosimetrie niveau 314 Dosimetrie Dosimetrie nieuwe ontwikkeling ICRP 103 de somregel voor de overige organen wordt vereenvoudigd →H rest = T H T / 13 er komen misschien weefselweegfactoren voor directe effecten "directe effecten" heten voortaan "schadelijke weefseleffecten" de limiet voor de equivalente dosis op de ooglens wordt verlaagd naar H ooglens = 20 mSv per jaar